Οι άγραφοι κανόνες δεοντολογίας που διέπουν το διαδίκτυο, το διαδικτυακό σαβουάρ βιβρ. Ειδικότερα, και κάπως καταχρηστικά, οι κανόνες λειτουργίας ενός διαδικτυακού χώρου που αναφέρονται στην καλή συμπεριφορά –συνεπώς, όχι πλέον «άγραφοι» για τον συγκεκριμένο χώρο.
Απευθείας μεταφορά του αγγλικού netiquette, που αποτελεί συμφυρμό των net (δίκτυο) και etiquette (εθιμοτυπία, πρωτόκολλο), στα ελληνικά θεωρείται κυρίως ουδέτερου αλλά και θηλυκού γένους.
Σ' αυτήν τη σελίδα της Ένωσης Ελλήνων Χρηστών Ίντερνετ βρίσκει κανείς μια πολύ καλή αναφορά για το τι εστί νέτικετ, όπως αυτό (ή αυτή) έχει διαμορφωθεί στις τρεις-τέσσερις δεκαετίες που μετράει το διαδίκτυο. Παραθέτω απόσπασμα (αξίζει ένα διάβασμα ολόκληρο όμως):> Οι γενικοί κανόνες καλής συμπεριφοράς που δημιουργήθηκαν από τις ιδιαιτερότητες του δικτύου είναι:
- Μετριοπάθεια. Όποια άποψη και αν υποστηρίζουμε πάντα θα υπάρχει κάποιος που έχει σοβαρούς λόγους, ή νομίζει πως έχει σοβαρούς λόγους, να υποστηρίζει το αντίθετο. Γι' αυτό αντί να πούμε: «Ο Αρμαγεδδών ήταν απαίσια ταινία» καλύτερο είναι να γράψουμε: «Εμένα ο Αρμαγεδδών δεν μου άρεσε». Όσο πιο απόλυτη η δήλωσή σας τόσο πιο πιθανό είναι να αρχίσετε να λαμβάνετε flames (επιθετικά μηνύματα από τρίτους).
- Ευγένεια. Μη ξεχνάτε πως υπάρχουν λέξεις και εκφράσεις που μπορούν να ερμηνευτούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους (ειδικά αν δεν γράφετε στη μητρική σας γλώσσα). Προσπαθήστε να είστε πολύ περισσότερο ευγενικοί απ' ότι σε μια συνηθισμένη ζωντανή «συζήτηση» αφού η απουσία άλλων στοιχείων (τόνος φωνής, έκφραση προσώπου κλπ.) οδηγεί πολύ εύκολα σε παρανοήσεις (κάποτε έστειλα ένα email επαινώντας κάποιον και νόμιζε πως τον κορόιδευα).
- Περίσκεψη. Ξαναδιαβάστε αυτό που γράψατε πριν το στείλετε και αυτό που σας έστειλαν πριν απαντήσετε. Ένας απίστευτος αριθμός καυγάδων ξεκινούν κυριολεκτικά άνευ λόγου και αιτίας (από παρανοήσεις όπου ο ένας έγραψε το Χ και ο άλλος κατάλαβε το Ψ).
- Προσαρμοστικότητα. Κάθε χώρος, mailing list, Usenet group ή chat room έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Υπάρχουν συζητήσεις που μπορεί να είναι απόλυτα αποδεκτές σε ένα χώρο αλλά απαράδεκτες σε ένα άλλο. Γι' αυτό, κάθε φορά που συμμετέχετε σε ένα νέο χώρο, προτιμήστε να περάσετε λίγο χρόνο παρακολουθώντας τους άλλους για να καταλάβετε το πνεύμα των συζητήσεων.
- Μετριοφροσύνη. Δεν ξέρετε πόσο πιο ειδικός από σας μπορεί να είναι αυτός με τον οποίο μιλάτε. Μπορεί να είστε συγγενής καρδιοπαθή, άρα ξέρετε κάποια πράγματα, και να βρεθείτε να συζητάτε με ένα γιατρό, που μάλλον ξέρει περισσότερα.
- Ιεραρχία. Ο list ή group owner και ο moderator είναι οι αδιαμφισβήτητοι αρχηγοί και σπανιότατα θα σας υποστηρίξει κανείς αν τους πάτε κόντρα.
- Θάρρος. Όχι για να τσακωθείτε, αλλά για να παραδεχθείτε τα λάθη σας. Όσο πιο έντονα υποστηρίζετε κάποιο λάθος σας τόσο πιο ανόητος φαίνεστε.
- Κατανόηση. Η κοινωνία μας χρειάστηκε αιώνες για να βρει και να καθιερώσει τους σημερινούς κανόνες καλής συμπεριφοράς. Είναι φυσιολογικό στο δίκτυο να υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ακόμη [δεν έχουν μάθει] πως πρέπει να συμπεριφέρονται. Θεωρείστε τους κακότροπους ανθρώπους όχι σαν αγενείς αλλά σαν αρχάριους και προσπαθήστε να τους βοηθήσετε να μάθουν να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος, χωρίς βέβαια να κάνετε τους έξυπνους.
- Συναδελφικότητα. Οι χρήστες του Internet εξερευνούν ένα καινούριο χώρο που εξακολουθεί να έχει μυστικά ακόμη και για τους πιο πεπειραμένους. Αυτή η αίσθηση του «νέου συνόρου» φέρνει μαζί τους ανθρώπους του δικτύου πιο κοντά και τους κάνει πιο δεκτικούς στην επικοινωνία. Στο δίκτυο μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια από έναν άγνωστο ακριβώς όπως μπορείτε να σταματήσετε κάποιον άγνωστο στο δρόμο και να τον ρωτήσετε που βρίσκεται η οδός Χ. Για να διατηρήσουμε αυτό το όμορφο πνεύμα προσπαθήστε να μην κάνετε κατάχρηση της καλής διάθεσης των άλλων, ζητώντας συνέχεια βοήθεια για ότι σας απασχολεί, και προσπαθήστε να μην παίρνετε αλλά να δίνετε κιόλας βοηθώντας κι εσείς με τη σειρά σας όσους μπορείτε.
- Προσωπική Επαφή. Μη τσακώνεστε ποτέ μέσω δικτύου. Τα γραπτά αποθηκεύονται σε σκληρούς δίσκους και μένουν για καιρό να μας θυμίζουν τα σκληρά λόγια που γράψαμε ή μας έγραψαν. Αφού τελειώσει η διαμάχη, διαγράψτε ότι σας είπαν για να μην δηλητηριάσει τις σχέσεις σας στο μέλλον. Και, αν πρέπει οπωσδήποτε να καυγαδίσετε, φροντίστε να το κάνετε από το τηλέφωνο. Τα λόγια χάνονται και δεν θα στοιχειώσουν τις σχέσεις σας στο μέλλον.
Γιώργος Επιτήδειος, 2005
Για περισσότερα, εκτός από την επάνω σελίδα, μπορείτε να δείτε ακόμη εδώ, αλλά και στην αγγλική Γουικιπίντια.
Αν θυμάστε είχα δεχθεί τον Μάιο του 2004 επίθεση από αρκετούς πόστερ επειδή ζήτησα να παραμένει κάθε σελίδα εντός θέματος (κάτι που λέει και η νέτικετ). Και δεν έτυχα υποστήριξης από κανέναν. (από το Ελεύθερο Βήμα)
Τα ποπ-απ φλας δεν είναι διαφήμιση, είναι παραβίαση της νετικετ, σαν να κραυγάζεις και να φτύνεις στα μούτρα του χρήστη. (από το μπλόγκ τζι αρ)
btw υπάρχει αν θυμάμαι καλά, ένας κανόνας στη νετικετ που λέει ότι δεν πρέπει να σχολιάζουμε τις υπογραφές των άλλων, αλλά κατανοώ ότι ελλείψει επιχειρημάτων... (από φόρουμ)
Ο Kawasaki προτείνει έναν χρήσιμο έλεγχο για οτιδήποτε πρόκειται να ανακοινώσουμε ή να στείλουμε με eMail: Αναρωτηθείτε, λέει: «Θα το έλεγα αυτό σε κάποιον αν ήταν απέναντί μου;» Αν η απάντηση είναι όχι, ξαναγράψτε το κείμενό σας και διαβάστε το πάλι. [...] Υπάρχει, φυσικά, η πιθανότητα να αισθάνεστε θαυμάσια λέγοντας απρεπείς φράσεις σε κάποιον που βρίσκεται απέναντί σας. Σ' αυτήν την περίπτωση, το Netiquette σας είναι άχρηστο. Πάρτε ένα βιβλίο σχετικό με το savoir vivre στην κοινωνική ζωή. (από εδώ)
Παρακάτω παραθέτω το netiquette της λίστας, τους κανόνες δηλαδή, οι οποίοι πρέπει να τηρούνται από όλους ανεξαιρέτως. (από μέιλινγκ λιστ)
