Tagged definitions (53)
Showing 11-20 from 53

Η φυλακή στα καλιαρντά. Ο Ηλίας Πετρόπουλος το συσχετίζει με το χάψη εκ του τουρκικού hapis με την ίδια σημασία.

Άτυπη ειδικότητα οπλίτη στον Ε.Σ, ο εικονικά νοσηλευόμενος φαντάρος που εκτελεί χρέη βοηθού σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Πρόκειται είτε για στρατιώτες που εισήχθησαν στο νοσοκομείο για κάποιο υπαρκτό πρόβλημα υγείας και παρέμειναν εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την ανάρρωσή τους, είτε για στρατιώτες που εισήχθησαν εξαρχής εκεί για προσχηματικούς λόγους. Ο γάτος μένει στο νοσοκομείο γλιτώνοντας από σκοπιές, αγγαρείες, εμπλοκές και πήξιμο, συνήθως σε νοσοκομείο κοντά στον τόπο διαμονής του και σε αντάλλαγμα εκτελεί διάφορες μικρο-εργασίες για το προσωπικό του νοσοκομείου.

Πολύ παλιά έκφραση της στρατιωτικής αργκό για την μηνιαία φυλακή. Προφ λογοπαίγνιο μεταξύ των μήνας και μιναρές (για την σλανγκική χρήση του οποίου βλ. μιναρές).

Δεν πρόκειται για ένα απλό «βύσμα», αλλά για «πολύπριζο». Είναι ο φαντάρος που είναι πιο βύσμα κι απ' τα βύσματα και πάει στις καλύτερες θέσεις ή έχει την πιο ευνοϊκή μεταχείριση.

Επειδή, και καλά οι ΔιαΒιβαστές κάνουν εύκολη θητεία, τους λένε Δυνατά Βύσματα. Οι επίλεκτοι όμως της Έρευνας και Πληροφορικής που, κατά κανόνα, είναι κομπιουτεράδες του στρατού σε κάποιο γραφείο και κάνουν λιγότερες σκοπιές ή καθόλου, ανήκουν στο σώμα Ε.Π. (Έρευνας και Πληροφορικής ή Εξέχοντα Πολύπριζα).

Ο εισαγγελέας (με σλανγκική αποκοπή). Παλαιάς κοπής έκφραση.

Με πρότυπο τον γερμανοτσολιά σχηματίζονται λέξεις με δεύτερο συστατικό την λέξη τσολιάς, οι οποίες σημαίνουν ότι κάποιος είναι οιονεί δοσίλογος, τσολάκογλου ένα πράμα, ή, έστω, ότι πρακτορεύει τα συμφέροντα μιας ξένης δύναμης και προδίδει το έθνος. Το πρώτο συστατικό αυτών των λέξεων δηλώνει σε ποιον προδίδει ο προδότης.

Χρησιμοποιείται και στον αθλητισμό για να δηλώσει μικρές ομάδες που υποτίθεται ότι χάνουν επίτηδες για να ωφεληθούν μεγαλύτερες ομάδες, στις οποίες είναι υποτελείς. Υπάρχουν επίσης και τσολιάδες που δεν είναι πουλημένοι σε έθνη-κράτη, αλλά σε άλλου τύπου εξουσιαστικές δυνάμεις, είτε του εξωτερικού, είτε και του εσωτερικού.

Παραθέτω και την συχνότητα χτυπημάτων στον γούγλη, σήμερα 21/4/2012 (διπλή επέτειο της 21.4.1941 και 1967) ως ένα τελείως σχετικό στατιστικό στοιχείο.

- αγγλοτσολιάς : 176
- αθηνοτσολιάς : 1
- αλβανοτσολιάς : 5
- αμερικανοτσολιάς (άκα ΗΠΑνθρωπος) : 4240
- αριστεροτσολιάς : 3
- βαζελοτσολιάς : 2
- βουλγαροτσολιάς : 1 - γαλλοτσολιάς : 1
- γαυροτσολιάς : 36
- γερμανοτσολιάς : 98300
- γιωργοτσολιάς : 4
- δεξιοτσολιάς : 1
- εβραιοτσολιάς : 43
- ελβετοτσολιάς (περισσότερο γνωστός ως ελβετόψυχος) : 1
- ισπανοτσολιάς : 0, βλ. σπανιώλης
- ιταλοτσολιάς : 3
- κινεζοτσολιάς : 7
- νατοτσολιάς : 1
- πασοκοτσολιάς : 7
- ρωσσοτσολιάς : 4
- σουηδοτσολιάς : 3
- τουρκοτσολιάς : 462
- τραπεζοτσολιάς : 74

Άλλοι τσολιάδες ουχί δοσίλογοι: βλαχοτσολιάς, παπαροτσολιάς, σαρματσολιάς. Ο αλβανοτσολιάς μπορεί να είναι είτε ο εξυπηρετών τους Αλβανούς, είτε ο αλβανικής καταγωγής ψευτο-Έλληνας μη δοσίλογος τουναντίον εθνικά υπερήφανος.

Στην στρατιωτική αργκό, είναι ο Υπερθετικός για το βύσμα, δηλαδή ο φαντάρος (ή και μόνιμος) που έχει κάποιο «μέσο», κάποια «άκρη» και κάνει γι' αυτό καλύτερη θητεία, ή το ίδιο το μέσο. Ο όρος είναι σαφώς πιο δυνατός από το βύσμα. Σημαίνει είτε ότι το μέσο είναι πολύ δυνατό, λ.χ. κάποιος σημαντικός πολιτικός ή στα ανώτερα κλιμάκια των Ενόπλων Δυνάμεων, είτε ότι ο φαντάρος έχει πολλά διαφορετικά μέσα. Επίσης, μπορεί να λανθάνει σεξουαλικό υπονοούμενο, ότι δηλαδή ο φαντάρος έχει γίνει σουρωτήρι από τα πολλά βύσματα που έχει, τον παίρνει δίκην φις - πρίζας κ.τ.ό.

Πάσα: Mr Cadmus.

Ρετρό σλανγκιά του πάλαι ποτέ Βασιλικού (μπρρρ!!!) Ναυτικού για το μέσον ή βύσμα. Εν αχρηστία πλέον περιπεσούσα, ήταν σε ευρύτατη χρήση το 1950-60, και, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες που συνέλεξε ο γράφων, επιβίωνε ακόμα στα τέλη '70 - αρχές '80.

Για την ετυμό της λέξης μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν. Το μόνο που κατέβασε η κούτρα του λημματογράφου είναι ότι η γραμμή αποτύπωσης του αριθμού 8 θυμίζει έντονα κίνηση παράκαμψης.

Στο στρατιωτικό ιδίωμα, ο ανθυπασπιστής λέγεται συχνότατα ανθύπας (με σλανγκική αποκοπή). Από εκεί, με μια ηχηροποίηση του θήτα γίνεται αντύπας, ώστε να θυμίζει τον ομώνυμο λαϊκό τραγουδιστή. (Ή, αναλόγως με τα προσωπικά γούστα, και τον ήρωα Διγενή Αντύπα του Χάρρυ Κλυνν που έμεινε διάσημος για την ατάκα ημίθεος και βάλε, ή τον Αντύπα που χαιρέτησε ο Σαββόπουλος αφήνοντας πίσω του μια τρύπα).

Πάσα: Χότζας.

Χρησιμοποιείται ιδιαιτέρως εις την στρατιωτικήν ιδιοδιάλεκτον ίνα τονίσει τον φυγόπονο στρατιώτη όστις ωσάν σαύρα κρύπτεται εις μέρη απίθανα εντός του στρατοπέδου δια να γλιτώσει τυχόν αγγαρεία εκ των ανωτέρων του.