Αγγλισμός. Έκφραση ή λέξη η οποία έχει μεταφερθεί στα ελληνικά από τα αγγλικά έτσι όπως ακριβώς χρησιμοποιείται εκεί -ενώ δεν έχει καμία θέση στα ελληνικά έτσι, παρά μόνο μεταφρασμένη σωστά, ει δυνατόν...
Ακολούθως έχουμε και γαλλιά, γερμανιά, κλπ.
Προσοχή: οι αγγλιές κλπ δεν είναι δάνεια, δεν είναι frangrec ή greeklish, ούτε λογοπαίγνια όπως τα we have not seen him yet, and we have removed him John.
Οι αγγλισμοί κλπ είναι κυρίως λάθη (και συναντώνται σε σοβαρά περιβάλλοντα, όπως πχ σε μια λογοτεχνική μετάφραση) ή είναι μεταφραστικές αδυναμίες οι οποίες έγιναν με τον καιρό δόκιμες ελληνικές εκφράσεις / λέξεις.
Στην καθομιλουμένη πολλά συγχωρούνται και όλοι μας πια χρησιμοποιούμε κατά κόρον, δεκαετίες τώρα, άπειρες τέτοιες αγγλογαλλιές (βλ. πχ εδώ).
Μεγάλη ζημιά σε αυτό έχουν κάνει οι υποτιτλιστές και οι δημοσιογράφοι, κατά την ταπεινή μου. Οι δε μεταφραστές θα έπρεπε να είναι απολύτως ευσυνείδητοι ως προς το θέμα αυτό. Αλλά πού τσάρος...
Παραδείγματα από αγλλιές και γαλλιές:
Κλασικό παράδειγμα αγγλιάς που περνάει πια απαρατήρητη: η αγγλική λέξη typical . Ενώ σημαίνει «χαρακτηριστικός», λέγεται και στα ελληνικά με την σημασία των αγγλικών (ενώ κανονικά η δική μας λέξη «τυπικός» είναι το αγγλικό formal).
Τα «κάνω ναρκωτικά» και «πάρε τον χρόνο σου» έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται και άρα είναι αγγλισμοί (αν θέλετε γουγκλίστε).
Ακόμα και το «ευχαριστώ για το τίποτα» βγάζει μια δεκαπενταριά γουγκλιές.
(από το ίδιο)βλ. στο σλανγκρ το λήμμα συγγνώμη ή λυπάμαι γι' αυτό / ευχαριστώ γι' αυτό
Στα γαλλικά, το αλεύρι είναι farine. Στα ελληνικά, φαρίνα δεν είναι το οποιοδήποτε αλεύρι, είναι μάλιστα και μια παιδική κρέμα. Επομένως, είναι γαλλισμός να λέμε «να προμηθευτεί κανείς φαρίνα, βούτυρο ή κρέας» (σ. 178).
Ο Ζινόβιεφ δεν έκανε τίποτε άλλο από το να εκχυδαΐζει τις ιδέες του Λένιν (203), αλλά στα γαλλικά vulgariser σημαίνει «εκλαϊκεύει» και αυτό έκανε ο Ζινόβιεφ.
Σελ. 262, η κυβέρνηση βρέθηκε ενωμένη στην κηδεία του Τάδε. Στα γαλλικά se trouva réuni αλλά ‘συγκεντρώθηκε’ στα ελληνικά.
Σελ. 381, το diatribe μεταφράζεται ‘διατριβή’ ελληνοπρεπώς, ενώ η σημασία της λέξης έχει αλλάξει στα γαλλικά και σημαίνει ‘επιθετική κριτική, λίβελλος’.
Σελ. 392, το Hydrocentrale μεταφράζεται ‘Υδροκεντρικός σταθμός’, αλλά στα ελληνικά λέμε «Υδροηλεκτρικός σταθμός»¨
Σελ. 478 δεν δημοσίευε ποτέ τα ντοκουμέντα μας. Στα γαλλικά nos documents, στα ελληνικά ‘τα κείμενά μας’.
Σελ. 706, μιλώντας για κάποια εφημερίδα: εμφανίστηκε από τον Νοέμβριο του 1913 μέχρι τον Ιούλιο του 1917. Στα γαλλικά a paru, αλλά στα ελληνικά ‘κυκλοφόρησε’.
Σελ. 713, λέγεται για κάποιον ότι εξασφάλισε τα πρώτα πέντε τεύχη του τάδε περιοδικού. Στα γαλλικά a assuré, άρα ανέλαβε, επιμελήθηκε, ήταν υπεύθυνος
Σελ. 743, υπουργός των εξωτερικών υποθέσεων. Στα γαλλικά affaires étrangères αλλά στα ελληνικά Υπουργός Εξωτερικών
Και το καλύτερο, σελ. 761: τις ατάκες ενάντια στον Τρότσκι. Όμως στα ελληνικά, ατάκα είναι η πνευματώδης απάντηση, άρα «επιθέσεις».
από εδώ
- Το «θα σε πάρω πίσω» είναι ένας αγγλισμός, που τον βρίσκω πολύ χιουμοριστικό. Μπορεί να το έχω χρησιμοποιήσει μια - δυο φορές, πάντα με ένα ύφος όλο υπονοούμενο, για να εισπράξω, φυσικά, την ανάλογη απάντηση:))))
Χρησιμοποιείται όμως και στα σοβαρά μια χαρά.
από εδώ
- Για γκραν φινάλε, σας έχω το εξής (οκ, δεν είναι γαλλιά, είναι όμως ένα αγαπημένο μου μεταφραστικό λάθος, δεν άντεξα να μην το βάλω):
Ξέρατε ότι ο Αλφόνς Ντωντέ έχει γράψει το βιβλίο «Τα γράμματα από την Μουλίν»; Ω ναι, σύμφωνα με την εμπνευσμένη μετάφραση της κυρίας Ευηνέλλας Αλεξοπούλου ή του κυρίου Νίκου Λαζαρίδη (2 μεταφραστές) και παρά την επιμέλεια των Έλενα Παπαθανασοπούλου και Νίκου Στασινόπουλου (2 επιμελητές...), στις εκδόσεις Ροές, το σωτήριον έτος 2003, στο βιβλίο με τίτλο «Οι φυλακές της παιδικής μας ηλικίας» (μάπα, μην το πάρετε), στην σελίδα 59, σας περιμένει πρώτη-πρώτη αυτή η μετάφραση του γαλλικού τίτλου «Lettres de mon moulin» του καημένου του Ντωντέ.
Moulin στα γαλλικά είναι ο μύλος. Μύλος.
