Εννοείται λαμπάτος ενισχυτής (ή προενισχυτής), στα αγγλικά tube amplifier ή valve amplifier. Είναι ο ενισχυτής που χρησιμοποιείται στην μουσική και βασίζεται στην παλαιότερη τεχνολογία των λυχνιών (λυχνία=λάμπα) για να ενισχύει το σήμα του ήχου, σε αντίθεση με την τεχνολογία των ημιαγωγών (transistors) που, σε εμπορικό επίπεδο, έχουν γενικώς επικρατήσει.
Λαμπάτοι ενισχυτές χρησιμοποιούνται και σε ηχοσυστήματα αλλά κυρίως στην υπηρεσία ηλεκτρικών μουσικών οργάνων: κιθάρα, μπάσο κλπ.
Κυρίαρχο θετικό χαρακτηριστικό των λαμπάτων ενισχυτών είναι ο ήχος τους. Οι περισσότεροι τον χαρακτηρίζουν πιο «ζεστό» και «πλούσιο» από τον ήχο των τρανσίστορς, με καλύτερο όγκο.
Επίσης, παρουσιάζουν από κατασκευής το φαινόμενο της παραμόρφωσης με διαφορετικό και, παραδόξως, ιδιαίτερα ελκυστικό αποτέλεσμα, από μουσικής άποψης (τουλάχιστον σε κάποια είδη μουσικής: ροκ, χαρντ ροκ, μέταλ κλπ). Πολλοί από τους ροκ ήχους που αγαπήσαμε βασίζονται στην ιδιόμορφη παραμόρφωση που αποδίδουν οι λαμπάτοι ενισχυτές όταν αγγίζουν τα όρια ισχύος τους.
Στα αρνητικά τους καταλογίζονται το κόστος αγοράς και συντήρησης, το μεγάλο βάρος τους και η κατανάλωση ρεύματος, καθώς και το γεγονός ότι ζεσταίνονται σημαντικά και παρουσιάζουν μικρότερη αξιοπιστία (οι λυχνίες έχουν περιορισμένο χρόνο ζωής).
Η κουβέντα για την ποιότητα του ήχου στην μία τεχνολογία συγκριτικά με την άλλη είναι πάντα ανοιχτή και θυμίζει την διαμάχη ανάμεσα στους λάτρεις του CD και τους πιστούς του βινυλίου.
(Από εδώ)
«Κοίτα έχεις πρόβλημα λάμπας....θέλουν άλλαγμα...Σίγουρα μπορείς να βρεις κάποιο κατάστημα....Με ρωτάς κάτι το οποίο δεν περίμενα να ακούσω...Ένας λαμπάτος ενισχυτής 75W είναι πανάκριβος και μάλιστα όταν λέμε 75 είναι σαν να εννοούμε πάνω από έναν 125W τρανζίστορ (με κυκλώματα). Η ποιότητα του ήχου των λαμπάτων ενισχυτών είναι ασύγκριτα καλύτερα με αυτόν των τρανζίστορ. Δυστυχώς οι ερασιτεχνικοί λαμπάτοι λιγοστεύουν (υπάρχουν κάποιο αλλά δεν είναι απευθείας με λάμπα) και γι' αυτό είναι πάρα πολύ ακριβοί.»(Από εδώ)
«Φίλε όντως μην πάρεις τον συγκεκριμένο Μάρσαλ. Πάρε έναν λαμπάτο Πηβη/Λανευ/Φεντερ ... στα ίδια λεφτά, και πάρε και το σωστό πετάλι για Ζέπελιν για να ησυχάσεις. Μην μπερδεύεσαι ότι θες Μάρσαλ για να βγάλεις ήχο Ζέπελιν...»
17 comments
Cunning Linguist
Αχ αυτό το πώς θα γράψω με ψηφιακό ήχο στο PC και θα ακούγεται το αποτέλεσμα vintage, λαμπάτο κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο που χρειάζεται κανονικό στούντιο, μου έχει φάει τη μισή μου ζωή!
Πάντως με τον λαμπάτο ήχο δείχνουν πολύ και είδη που δεν έχουν σχεδόν καθόλου παραμόρφωση, χαρακτηριστικό παράδειγμα τα blues του B.B.King!
Vrastaman
Σπεκ, σπεκ και πάλι σπεκ σε τέτοιου είδους αναχρονισμούς!
Mr. Cadmus
Κάνινγκ, μη τρελαίνεσαι. Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα τωρινά προγράμματα ηχογράφησης περιλαμβάνουν προσομοιωτές λαμπάτων ενισχυτών, άρα δεν χρειάζεσαι κανονικό στούντιο. Απλά μια καλή κάρτα ήχου και μπόλικη μνήμη για τα plug-ins.
Επίσης, παίζουν κάτι ευρωπαϊκοί λαμπάτοι από ψιλοάγνωστες μάρκες που δεν είναι καθόλου άσχημοι. Κάνουν δουλειά και τσούζουν λιγότερο.
Πάτση, πολύ ωραίος ορισμός και ωραία ιδέα για λήμμα. Δεν βαθμολογώ εκ πεποιθήσεως, αλλά το σωστό να λέγεται.
ΠΡΩΤΕΥΣ
...αχ...παλαιές δόξες...πριν αρχίσουν τα βάσανα...
patsis
Ευχαριστώ!
electron
για να πω την σλανγκαρχιδιά μου
κατα τη γνωμη μου ο όρος είναι περιγραφικός οπότε κττμγ δεν είναι και απολύτως σλανγκ.
τζηνάτος-αυτός που φοράει τζιν
τουρμπάτος-ο κινητηρας με την έκδοση τούρμπο, σε αντίθεση με την απλα γρηγορη έκδοση
λεμονάτο-αυτό που σερβιρεται με λεμονι
ψεκαστό-αυτό που έχει ψεκασμό σε αντίθεση με καρμπιρατερ
μαντολάτο-καμία σχέση
φεράτο-αυτό που φοράει φέρια, σε αντίθεση με το γυμνό μηχανάκι
Δλδ αυτοί οι ότοι είναι περιγραφικοί και δημιουργήθηκαν σαν αντίθεση με κάποιο νέο ή διαφορετικής λειτουργείας μοντέλο, και στην συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε και μια ελληνική λέξη, τη λάμπα.
φιλικά
ελεκτρον
electron
υπάρχει και ο φοβερός γλωσσοδέτης
καρμπιρατεράτο, ο οποίος χρησιμοποιείται πολύ, γιατί πλέον όλα τα καινούρια μοντέλα έχουν ιντζέκξιον (ψεκασμό)
patsis
Το «φεράτο» θα ήταν και για μένα άγνωστη λέξη και θα την θεωρούσα χαρακτηριστική ενός κόσμου στον οποίο δεν ανήκω, τους σχετικούς με τα μηχανάκια κλπ. Θα χρειαζόμουν δηλαδή επεξήγηση.
Αντιστοίχως αν με άκουγε κάποιος να μιλάω για «ένα άνοιγμα στην ποζισιόν από επιστραφείσες με οκτάρι» θα χρειαζόταν, πιθανώς, επεξηγήσεις.
Από την επαγγελματική αργκό και την ιδιόλεκτο των διαφόρων μικρόκοσμων είναι πολύ ενδιαφέρουσες οι λέξεις που βρίσκονται εκτός γενικού λεξιλογίου μεν, αλλά κοντά σε αυτό· είναι πιθανό να τις ακούσεις όταν, σαν άσχετος ή αρχάριος, πιάσεις μια κουβέντα με κάποιον μυημένο.
Ειδικά για το slang.gr, οι άκρως επαγγελματικές λέξεις που δεν θα χρησιμοποιηθούν παρά μόνο μεταξύ φορέων του αντικειμένου και για εξειδικευμένες καταστάσεις, μπορεί και να μην έχουν ενδιαφέρον (το μυαλό μου πάει π.χ. σε σκληροπυρηνικούς ναυτικούς όρους ή μαστόρικη ορολογία).
Το «λαμπάτος» το είχα πρωτακούσει από συμμαθητή ψιλοτεχνοφρικιό και επικομεταλλά - τον ρώτησα τι εννοούσε και μου εξήγησε τη φάση (ευχαρίστως, αφού γκαύλωνε μόνο που θυμόταν τον ήχο του ενισχυτή).
Vrastaman
Αν και τα τελευταία χρόνια παράγει και τρανσιστοράτους ενισχυτάδες, η McIntoshεξακολουθεί να ροκάρει!
Κωνσταντίνος Ωμέγας
patsis με αυτα που εγραφες και με το ονομα σου ... ειχα ενα καθηγητη πατση στο ΤΕΙ πειραια εκανε ηλεκτρονικα RF αλλα μάλλον δέν είσαι εσυ...ε;
ο ψηφιακος ήχος έχει εξελιχθεί πάρα πολύ και μπορεί με αρκετά μεγάλη ακρίβεια να προσομοιάσει τα αναλογικά ηλεκτρονικά. αν και πάντα το original hardware είναι ... η καβλα που λεμε μόνο να σκεφτεσαι οτι το έχεις!
patsis
Μπα, δεν είμαι αυτός...
Mr. Cadmus
Συμφωνώ πως είναι πιο πολύ επαγγελματική αργκό παρά καθαρόαιμη σλανγκιά, αλλά αφενός είναι πολύ διαδεδομένος όρος στη μουσική κοινότητα, αφετέρου καλό είναι να ξεμπλέκουμε τις τεχνικούρες...
GATZMAN
@patsis
Οκ, δεν είσαι αυτός. Μήπως είσαι αυτός που έκανες ΣΑΕ;
patsis
Τι είναι το ΣΑΕ; (Ούτε αυτός είμαι)
GATZMAN
Συστήματα αυτομάτου ελέγχου. Ο Κωνσταντίνος ξέρει καλά το θέμα
Λεξιπλάνος
Οι λαμπάτοι ενισχυτές έχουν μικρότερη, και σαφώς πιο αποδεκτή, παραμόρφωση από τούς τραντζιστοράτους επειδή καμπυλώνουν την κυμματομορφή με τρόπο γλυκό για το ανθρώπινο αυτί. Κόβουν τις κορυφές στις υψηλές συχνότητες με αρμονική καμπύλη, και είναι αλήθεια ότι χειρίζονται πολύ καλλίτερα τις χαμηλές συχνότητες, κάτω τών 100 χερτζ.
Ο λόγος που απέγιναν σπάνιοι πλέον είναι αφενός το κόστος κι αφετέρου η έλλειψη πρακτικότητας. Πού να κουβαλάς τώρα ολόκληρες βαλίτσες με λαμπάτους για μια συναυλία.
Σπίτι σου όμως μπορείς να τούς έχεις άμα τους αγαπάς :-)
protnet
Να προσθέσω ότι οι λαμπάτοι ενισχυτές είναι σκυλιά μαύρα. Ακολουθεί προπολεμική ανάμνηση:
Όντας ήμασταν πιτσιρικάδες πηγαίναμε σε ένα προβάδικο που πιο πριν ήσανε μπαρ. Από εποχής μπαρ είχε ξεμείνει στον κήπο μια θεόρατη λαμπάτη μπασοκολώνα. Είχε φάει τον άμπακο από βροχές, χιόνια και τα σχετικά. Κάποια στιγμή ο ρουμάνος την έβαλε στη μπρίζα αλλά δεν έπαιζε. Κάποιος παλιός του είπε «άστη καμιά βδομάδα στο ρεύμα να στρώσουν οι λάμπες». Ὅπερ και εγένετο! Το εργαλείο δούλεψε και πήρε και προαγωγή σε βασικό ενισχυτή του στουντίου. Περιττό να πω ότι δεν τον βάζαμε ποτέ πάνω από το 2! Αλλά το πιο ωραίο ήταν ότι όταν τελειώναμε, κλείναμε το διακόπτη κι ο ενισχυτής έπαιζε κανονικά για κάνα δίλεπτο!