Τὰ ἄγρια χὸρτα ὑπῆρξαν ἀπὸ πολὺ παλιὰ βασικὸ στοιχεῖο τῆς διατροφῆς μας, ἰδιαίτερα στὶς δύσκολες ἐποχὲς. Οἱ ὀνομασίες τους εἶναι ἴδιες ἤ παραπλήσιες σὲ πολλὰ μέρη τῆς Ἑλλάδας. Στὸ λῆμμα αὐτὸ παρουσιάζονται οἱ ὀνομασίες τῶν πιὸ συνηθισμένων ἄγριων χόρτων τῆς Κύθνου ποὺ εἶναι:

ἀτσόχοι,ἀλετρίδες, γαλατσίδες, μουναρίδες, ἀλιβαρβάροι καὶ πορίχια ἤ τσιμπητά.

Κάθε συνεισφορὰ, συμπλήρωση ἤ διόρθωση εἶναι εὐπρόσδεκτη.

ἀτσόχοι ή ζοχοί

Ἐπιστημονική ὀνομασία Sonchus oleraceus (Σόγχος ὁ λαχανώδης) ἐδῶ

ἀλετρίδα ἤ ἀλεντρίδα

Ἐπιστημονική ὀνομασία Ηymenonema graecum. Τὸ ἀγαπημένο χόρτο καὶ τῶν Συριανῶν ἐδῶ

Γαλατσίδα

Ἐπιστημονικὴ ὀνομασία Reichardia picroides ἐδῶ

μουναρίδα

Ἐπιστημονικὴ ὀνομασία Hypochoeris achyrophorus ἐδῶ

ἀλιβάρβαροι

Ἐπιστημονικὴ ὀνομασία Centaurea raphanina sbsp mixta. ἐδῶ

πορίχια (βροῦβες) ἤ τσιμπητὰ (sinapis nigra)

Βροῦβες, πορίχια, τσιμπητὰ: Ὑπάρχουν ἀρκετὰ χόρτα ποὺ ὀνομάζουμε «βροῦβες» καὶ ποὺ ἀνήκουν στὰ γένη Sinapis (σινάπι), Sisymbrium (σισύμβριo) καὶ Erysimum (ἐρύσιμο). Ὀνομάζονται πορίχια τὸ φθινὸπωρο καὶ τὸ χειμώνα πρὶν "ξεβλαστήσουν" καὶ τσιμπητὰ ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ κόβονται, σὰν νὰ τσιμπᾶμε τοὺς πολὺ τρυφεροὺς βλαστοὺς, ποὺ βλασταίνουν τὴν ἄνοιξη. ἐδῶ.

Πῆα στὴ νοτινὴ μας κι ἔβγαλα χὸρτα. Εἶχε ἀπ' οὗλα: Ἀτσόχους,ἀλετρίδες, γαλατσίδες, μουναρίδες, ἀλιβαρβάρους καὶ πορίχια.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

#1
Bender_

Ωραία τα χόρτα! Αλλά γιατί συγκεκριμένα άγρια χόρτα της Κύθνου, αφού φυτρώνουν παντού και έχουν τις ίδιες η σχεδόν ίδιες ονομασίες σε όλη τη χώρα;

#2
donmhtsos

Γιὰ τὶς μικροδιαφορὲς ποὺ ἔχει ἡ ντοπιολαλιὰ καὶ γιά τυχὸν ἄλλες ὀνομασίες ἀπὸ ἄλλες περιοχές. Ἔχω γράψει κι ἄλλα λήμματα μὲ λέξεις ἀπὸ τὴ ντοπιολαλιὰ τῆς Κύθνου ὅπως λάνω, ἀνεμοκυκλίζω, τραβαγιάρω, συνεικάζω, κρόδομα κ.α. Ἄν τοὺς ρίξεις μιὰ ματιά (καὶ στὰ σχόλια) θά δεῖς πὼς γιὰ κάποιες ὑπάρχουν, ὅπως εἶναι φυσικὸ, παρὸμοιες ἐκφράσεις καὶ σὲ ἄλλες περιοχὲς ποὺ εἶχαν ἀνάλογες γλωσσικές ἐπιρροὲς.

#3
Galadriel

Donnhtsos αυτό είναι για τη βικούλα περισσότερο παρά για σλανγκρ.

#4
donmhtsos

Δίκιο ἔχεις. Ἁπλῶς κάποιες ὀνομασίες ἴσως ἔχουν γλωσσικὸ ἐνδιαφέρον. Ὅμως μπορεῖ, ἑπειδὴ μ'ἀρέσει νὰ τὰ τρώω, νὰ πάσχω ἀπὸ τὸ σύνδρομο τοῦ πασᾶ ποὺ τοῦ ἄρεσαν τὰ σῦκα.

#5
soulto

Άρθρο για χόρτα όπου ήδη φαίνονται κάποιες διαφορές στις ονομασίες.
Συμφωνώ με Μήτσο οτι στο θέμα των δημωδών ονομάτων των φυτών υπάρχει τεράστια απόκλιση από μέρος σε μέρος και με τα διαφορετικά τοπικά αυτά ονόματα αναφέρονται σε τραγούδια, παραμύθια, αφηγήσεις, θεατρικές παραστάσεις.
Δεν είναι άχρηστο γλωσσικά πχ να ξέρει κανείς οτι στη Σίφνο ένα είδος ραδικιού -περιζήτητο και σούπερ εκθειασμένο απ' τους τσελεμεντάκηδες σιφνιούς- λέγεται χοιροβοσκοί (έτσι ακριβώς, στην ονομαστική πληθυντικού, πχ: -πού είν' το Σφυ; -στο κάτω λουρί, μαζεύει χοιροβοσκοί).