Επίσης: μπακότερμα, μπαγκότερμα, παγκότερμα,
Ίσως ο πλέον εύχρηστος όρος του παιδικού ποδοσφαίρου της αλάνας, της σχολικής αυλής, της πλατείας κλπ, από ένα λεξιλόγια που περιλελάμβανε και το ατομιστία ή ατομιστιά, το τσαρούχι ή μύτος ή τζούκος ή..., την προστακτική «ξόρα» για τη γιόμα από την άμυνα, το «κουντουπιέ» (κουτεπιέ), τα «γκελάκια» για τις επιδείξεις με τη μπάλα, το μανταλάκια(ς) για τον τερματοφύλακα που του γλιστράει η μπάλα απ' τα χέρια (ή τροχονόμο), το «λίμπερο» ως παίκτη που κάνει τα πάντα και όχι τον τελευταίο αμυντικό, όπως και τον «κυνηγό» ως θέση-ευφημισμός για τον παίκτη που δεν είναι καλός ούτε για άμυνα ούτε για επίθεση, οπότε κυνηγάει τη μπάλα (χαφ δεν υπήρχαν) κλπ και τελικά και το κάνε τον καμπόι.
Μπακό είναι ο παίκτης που παίζει τόσο τέρμα όσο και μέσα, έχοντας το δικαίωμα να πιάνει τη μπάλα μόνο μέσα στην περιοχή του. Όπως δηλαδή κάθε τερματοφύλακας σύμφωνα και με τους επίσημους κανονισμούς. Ουσιαστικά λοιπόν η φράση «μπακό ο τάδε» χρησίμευε ως διευκρίνιση του ποιος παίζει τέρμα στην τρέχουσα φάση του παιχνιδιού, μιας και διακριτή στολή τερματοφύλακα φυσικά δεν υπήρχε. Η δήλωση αυτή, οι άγραφοι κανόνες πρόσταζαν να γίνεται στην αρχή του παιχνιδιού ή μετά από γκολ που δέχθηκε η ομάδα**.
Το μπακό εφαρμοζόταν στις εξής δύο περιπτώσεις:
- όταν οι δυο ομάδες ήταν πολύ ολιγάριθμες (πχ 3μελείς, 4μελείς κλπ, κακά τα ψέμματα, ακόμα και 2μελείς)
- όταν οι ομάδες είχαν άνισο αριθμό παικτών, οπότε και η ομάδα με τον παίκτη λιγότερο όριζε έναν από τους παίκτες μπακότερμα για να ισορροπήσει θεωρητικά το παιχνίδι.
Αν και κάποιοι παιδικοί όροι της μπάλας διέφεραν και διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, νομίζω το μπακό είχε μεγάλη διάδοση, αν και ενδεχομένως η προφορά άλλαζε ή κυμαίνονταν γύρω από το «παγκότερμα» που πρέπει να ήταν και η προέλευση του όρου, αλλά το γιατί και πως το αγνοώ...
***** Όλες βασικά οι γραμμές ήταν νοητές, με εξαίρεση την κατεξοχήν νοητή γραμμή του επίσημου ποδοσφαίρου, αυτή του off-side, που ως κανονισμός στην παιδική μπάλα δεν υπήρχε ή γεννούσε χιλιάδες διακοπές και αμφισβητήσεις. Όπως ακριβώς και οι γραμμές της περιοχής του μπακό.
Άλλοι ελαστικοί κανονισμοί/ιαχές, με προβληματική και σουρεάλ εφαρμογή ήταν φυσικά το ύψος του νοητού οριζόντιου δοκαριού (ψηλό! ψηλό!), καθοριζόμενο λίγο πάνω από το ύψος των απλωμένων χεριών του εκάστοτε τερματοφύλακα σε άλμα, το έμμεσο, το οποίο γενικά κακοποιούνταν και του οποίου γινόταν κατάχρηση, η αλλαγή μετά από λάθος εκτέλεση πλάγιου άουτ, το ακούσιο χέρι, η απόσταση του τείχους στην εκτέλεση φάουλ, ακόμα και τα πασπάνια βήματα στην εκτέλεση βολέ από τον τερματοφύλακα.
****** Σε επέλαση του αντιπάλου, το να αυτοδηλωθεί μπακό με προσποιητή ψυχραιμία ο τελευταίος παίκτης 9 «μπακό, μπακό!»), αν ο κανονικός μπακότερμας είχε πάει βόλτα μέσα, ακολουθώντας το επιθετικό του ένστικτο, ήταν πολύ συνήθης αιτία να αρχίσουν οι αμφισβητήσεις και τα «...πέναλτι, πέναλτι!».
Ο ορισμός είναι σε παρελθοντικό χρόνο λόγω της σχετικής επισημοποίησης του παιδικού ποδοσφαίρου με την εμφάνιση των 5x5 και την εξαφάνιση των αυτοσχέδιων γηπέδων και δημόσιων χώρων παιχνιδιού γενικά. Ε, και λόγω ηλικίας του φανερά νοσταλγικού γράφοντος.
ΛΑΚΗΣ: Μπακό, μπακό! Μπακό εγώ!
ΓΙΩΡΓΑΚΗΣ: Τι μπακό; Δεν πάει! Παίζε, παίζε.....
ΛΑΚΗΣ: Γιατί δεν πάει;
ΛΙΩΡΓΑΚΗΣ: Τι, όποτε σου καυλώσει είσαι μπακό;
ΔΙΟΝΥΣΑΚΗΣ: Γκοοοολ, γκοοολ, γκοοοοολ....
ΛΑΚΗΣ: Δε μετράει, δε μετράει!
ΔΙΟΝΥΣΑΚΗΣ: Γιατί δε μετράει;
ΛΑΚΗΣ: Μιλούσαμε [!!!!!!...]
θα τους κάψω σα κουνέλι, και θα βγω να παίξω μπάλα (από xalikoutis, 26/10/08)
28 comments
anchelito
Ας μην λησμονούμε και την σχέση 3 κόρνερ= 1 πέναλτυ!
xalikoutis
τα γκόλ «από σπόντα»
vikar
Τί να πώ... Τα σέβη μου.
Εκεί που λές για το ολιγάριθμο της ομάδας, στη Βέροια μικρός, παίζαμε μπακό και ένας εναντίον ενός.
vikar
Όσον αφορά την ετυμολογία, μου φαίνεται πιθανότερο και λογικότερο να βγαίνει απο τη σύνθεση των μπάκ και τέρμα, «οπισθοτερματοφύλακας» δηλαδή.
xalikoutis
δεν το χα σκεφτεί ποτέ, δεν το χα σκεφτεί να ψάξω ποτέ εκεί, και πάω να ψάξω και τα γυαλιά μου που τα φοράω. ΜΑ ΝΑΙ! άρα πρέπει να χει μεγαλίστικη προέλευση όρος....
Desperado
Εύγε και σκουπίζω το δάκρυ ενθυμούμενος τις άπειρες, ηρωικές, παιδικές ώρες παίζοντας «στην πλατεία» (της εκκλησίας) μπάλα...
Ειδικά το «δεν πάει» του παραδείγματος είναι όλα τα λεφτά. Αναρωτιέμαι αν τα πιτσιρίκια σήμερα χρησιμοποιούν τις ίδιες λέξεις, έστω και στα 5x5...
rigo21
α ρε τι αναμνήσεις
acg
ααααχ...
anchelito
Σαν παραλλαγή του «δεν πάει» κάνει και το «δεν το στρέγω»
xalikoutis
desperado, κι εγώ αναρωτιέμαι...όποιος έχει πρόχειρο κανένα πιτσιρίκι, ας κάνει ένα μικρό τεστ....
acg
@ ανχελιτο: εμ τι λεμε κυριε διευθυντα;
anchelito
@acg
σμπαθάτε με, αλλά δεν το στρέγω (ξυπνάει μέσα μου ο ελληνάρας)
το λήμμα στρέχ(γ)ω δεν είναι ορθό διότι η λέξη δεν ειπώθει ποτέ. έπρεπε να είναι «δεν στρέγω» στο Δ!
(η αλήθεια είναι ότι δεν το είχα δει και τώρα παω να βγώ από πάνω, τα εύσημα στον acg)
john386
το «από σπόντα» που δεν πήγαινε, κάποιοι το λέγανε «μπιλιαρδάκι».
Επίσης θυμάμαι την ερώτηση πριν το ξεκίνημα του κάθε παιχνιδιού: «ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΛΙΟΥΣ;». Θέλαμε να μάθουμε αν θα παίζαμε με τους παλιούς κανονισμούς ή τους καινούριους. Δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή ποια ήταν η διαφοροποίηση μεταξύ τους, νομίζω είχε να κάνει με το έμμεσο φάουλ και κάτι αλλες λεπτομέριες. Αν κάποιος θυμάται ας συμπληρώσει.
Galadriel
Πολύ ενημερωτικός ο ορισμός, είναι πάντα ενδιαφέρον να μαθαίνει κανείς τις παραμέτρους βάσει των οποίων μεγάλωσαν οι σημερινοί άντρες.
Εννοείται ότι όλα τα παραπάνω πρώτη φορά τα ακούω [sic] και έχω μείνει εκστατική με την εξειδίκευση της ορολογίας (περιλαμβανομένου και του λινκαρισμένου «στρέχει») ενώ προσπαθώ να θυμηθώ αντίστοιχη κοριτσίστικη χωρίς επιτυχία (καλά δεν το χω κι όλας με τα θέματα μνήμης αλλά λέμε τώρα). Τί σκατά λέγαμε εμείς γμτ μόνο για γκομένους μιλούσαμε; Θα πάρω την βοήθεια του κοινού (κορίτσια θυμάται καμιά;).
Το παράδειγμα πάντως «δεν μετράει - μιλούσαμε» είναι όλα τα λεφτά πρέπει να το χρησιμοποιούσαν και τα δύο φύλα γιατί με έκανε και γέλασα πολύ (απίστευτο).
Επισκέπτης
Ειμαι 26 χρονών και είχα να ακούσω αυτούς τους όρους 15 χρόνια! Το ακούσιο χέρι θυμάμαι το λέγαμε 'κολλητό', επειδή θεωρούσαμε ότι αν το χέρι είναι κολημμένο στο σώμα δε θεωρείται παράβαση. Επίσης η επίλυση όλων των αμφισβητούμενων φάσεων γινόταν με τη μαγική φράση 'επανάληψη! επανάληψη!' ή με τη μέθοδο 'Σκάει τρεις!' όπου αφήναμε τη μπάλα να άναπηδήσει τρεις φορές και μετά ορμούσαμε. Κάτι σαν ανάποδο jumpball δηλαδή! Μου κάνει εντύπωση Χαλικούτη, η ακρίβεια σου με αυτά που θυμάμαι, μηπως κατάγεσαι από βέροια;
Επισκέπτης
ελεκτρον = μπουμπις = μχς
θα το λεω μεχρι να σκασω
electron
πες μας τώρα και ποιός σκότωσε τον Κένεντι (όχι για μένα για την αμερική), και πήγαινε για ύπνο...
dirtybit
Στην περιοχή μου τουλάχιστον η αλλαγή του παίκτη που έπαιζε παγκότερμα μπορούσε να γίνει οποιαδήποτε χρονική στιγμή αρκεί η φάση να εξελισόταν μακριά απο την εστία που υπερασπίζονταν το παγκότερμα και φυσικά αφού είχαν ενημερωθεί όλοι οι παίκτες της αντίπαλης ομάδας.
PUNKELISD
Απίστευτο! Σπεκ! Σχαρητήρια! Μπράβο! κ.α., κ.α, κ.α. (Ααααχ! Πολύ με άρεσε που θυμήθηκα το μπακό!)
PUNKELISD
Επισκέπτης = ελεκτρον = μπουμπις = μχς :P
(μα θα τρελαθούμε τελείως;! σκορδοκαΐλα μας!)
Alitaras
Κοιτάξτε και εδώ.
vikar
«Καραβολίδες»!... Αλιταράς, έγραψες...
Desmond Hume
Το κλασικό:
- Κάνε 11 βήματα το τέρμα
- Ηρέμισε ρε μαλάκα, που παίζεις; στο Μπερναμπέου;
ή γίνεται φάουλ και κάποιος μετράει την απόσταση για το τοίχος αλλά ως συνήθως τα κάνει πολύ μεγάλα τα βήματα ή πολύ μικρά. Αμέσως κάποιος θα πεταχτεί με την κλασική ατάκα: Έτσι πας στην τουαλέτα σου;
Θα συμπληρώσω μερικές ακόμα ευρύτατα διαδεδομένες φράσεις: τσάτσος, δοκάρι και μέσα(πάντα στο νοητό τέρμα), Χαρίζει η ομάδα, Για να μην κλαίτε, Δεν ήταν γκολ - γκολάρα ήταν, τελευταία φάση(στον γυμναστή), Μιτόλι απ' το μισό μέτρο ρε μαλάκα; , μπεκάτσες, Λες και παίζεις champions league κάνεις!, κλαδευτήρι, Μην πάρεις μπάλα μόνο αυτό σου λέω και τελευταίο και καλύτερο:
ΚΑ - ΘΥ - ΣΤΕ - ΡΗ - ΣΗ
Galadriel
Το μιτόλι το χουμε; Το κλαδευτήρι; Δεν ανεβάζεις κανα λημματάκι μια και πέρασες από δω και το χεις κιόλας...
HODJAS
Τί μου θύμησε ο Χιούμ:
Εμείς (ίσως πιο παλιά), λέγαμε σε κανέναν τυπικούρα «σιγά ρε, πού είσαι στο Γουέ-b-λεϊ;»
Άλλες ατάκες:
«Η πε-ντά-ρα τσού-ζει»!
«(αρχηγός) ένα; (όλη η ομάδα) όχι!, δυο; όχι! τρία; όχι! τέσσερα; όχι! πέντε; Ναίαιαιαι!»
«Δεν έχουμε ομάδα
δεν έχουμε λαό
εσείς που τα' χετε όλα
κοιτάξτε το ταμπλώ»!
«ση-μαί-α» (βάζαμε ποδαράκι για το ποιά ομάδα θα πάρει ποιόν παίχτη - αυτός που πάταγε τον άλλο πρώτος, διάλεγε και πρώτος).
Βλ. σχετ. και ατομιστία, ατομισταράς, ευστοχία-αυστοχία, καραβολίδα, μύτος, γιόμα, τερματζής, τερματοφίτσουλας, δοκάρι-δοκάρι και μέσα, έχασες γκόλ;-κάτσε τέρμα!, σπόντα απο σπόντα δεν πάει (όταν έκανε γκέλ σε τοίχο), σιγά ρε Καρούλια! (σκληρό κλαδευτήρι), έλα ρε Σαργκάνη! (ικανός τέρμας), στα πέντε κόρνερ πέναλτυ, ελεύθερο, γκόλ ή πέναλτυ;! (έλεγε η ομάδα που το σημείωσε, όταν αμφισβητούνταν η εγκυρότητα π.χ. ήταν πολύ ψηλή η μπαλιά και ο τέρμας δεν την έφτανε), χέρι! (φώναζε αμυντικός)-ακούσιο! (έσπευδε ο επιθετικός), τζατζάρισμα, υ-πο-χώ-ρη-ση! (όταν αποχωρούσε η μια ομάδα, μετά απο καμιά κλωτσοπατινάδα), σήκω πάνω μωρή πριμαντόνα (ο τραυματίας έπαιζε θέατρο), κουρέλες κλπ-κλπ.
xalikoutis
Νέοι κανόνες θεσπίστηκαν για το ποδόσφαιρο στα σχολικά διαλείμματα
HODJAS
:-)
Αναγράμματος
"Λες και παίζεις champions league κάνεις!"
Χαααχ! Όταν έπαιζα εγώ μπακό δεν υπήρχε CL, κύπελο πρωταθλητριών είχαμαν...
http://www.slang.gr/comments/find/81080