@khan, ακριβώς, ο σλανγιωτατισμός - να το κάνω όχι απλώς νιανιά αλλά λιαλιά, πορτμαντώ-το-λένε-αυτό λολοπαίγνιο-λεξιπλάσία σλανγκ + (σοφο)λογιωτατισμού - έχει σχέση με τον ορθοφημισμό όπως το λένε οι γλωσσολόγες. Είναι μια υπο-περίπτωσή του, ιδιαίτερη, η οποία διαφοροποιείται ως προς τη διάθεση του ομιλητή, την εστιάση του, όταν εν γνώσει του ή ακόμα καυλύτερα χωρίς να το γνωρίζει, χρησιμοποιεί την λόγια (επιστημονική, ιατρική κ.λπ.) λέξη προκειμένου να τονίσει αντί να απαλύνει το περιεχόμενο κείνου που λέει. Πιστός στο πνεύμα της σλανγκ κατ/ονόμασα κυρίως - κυρίως, γιατί παρασύρθηκα κάπως στα σχόλια - αυτήν την ιδιαίτερη υποπερίπτωση ορθοφημισμού, χωρίς να γνωρίζω βέβαια ότι υπήρχε (;) ο όρος ορθοφημισμός, επειδή αυτή η μορφή συνδυάζε και ένα σλανγκοφερές λεξιλογικό φαινόμενο με μια σλανγκ γλωσσική διάθεση (να μειώσεις, να προσβάλεις κ.λπ.). Ο σκέτος ορθοφημισμός μπορεί να είναι "ουδέτερος" και αυτός ακριβώς συγγενεύει με τις ελληνικούρες ή την γλωσσική επίδειξη/κάλυψη τύπου Ζουράρι, η οποία βέβαια όταν είναι επιτυχήμενη είναι πράγματι ηχηρή και δηκτικότατη. Θα διαβάσω το Πιπερι στο Στόμα και θα δω αν υπάρχει ειδικός όρος, ή αν συζητείται κάτι σαν τον σλανγιωτατισμό, δηλαδή ένα είδος ακούσιου ή εκούσιου ορθοφημισμού με δυσφημιστική διάθεση του ομίλητη. Θα πρέπει ίσως το λοιπόν να διακρίνουμε σε ορθοφημισμό α και ορθοφημισμό β ή, ας μοι/μη επιτραπεί, β-ορθοφημισμό (=σλανγιωτατισμό). (Το α και το β όχι από τους αορίστους, αλλά από τα a και b elements ενός ψυχαναλυτή).
@Mods: όταν είχα γράψει το λήμμα δεν είχα γράψει στην πρώτη πργρφ σλανγκοποίηση αλλά σλανγιοποίηση, σε ένα brainstorming λογοπαιγνίων, που αν και της πλάκας, θα ήταν καλό να έμενε ως είχε. Γίνεται να αλλάξει στο όπως ήταν;
Πρέπει επιτέλους να διασαπφινιστεί η σχέση της slang με την μη slang.
@bender: έχω δίκιο.
Αγαπητέ Χανκ ωραίο μήδι! Να πούμε και κάνα δυο άλλα, για τους αναρχικούς και τα τρότσκια, βασικά παλιές ιστορίες, θρυλείται ότι παλιά (δεκαετία του '80) κατέβαιναν κάτι γραφικοί τέσπα... γερο-τροτσκισταί στις πορείες μαζί με τους ανάρχες και τραγουδούσαν ένα μακρυνάρι σύνθημα που η αρχή του ήταν η εξής "Ταξικά αδερφιά μας αναρ-χι-κοί!/ για την Κροστάνδη, συγγνώμη σας ζητάμε...". Δεν ξέρω αλλά αυτή η ιστορία εμένα σνιφ, κλαψ! Τώρα σε καθαρά γλωσσικά ζητήματα, ο λόγος που αλληλοσυμπαθιούνται και κωλοτρίβονται τα radical chic (τους αδικώ εδώ) αναρχάκια με τους τροτσκιστές πιθανόν να έχει να κάνει με τις σπουδές στο γιουκέι, εκεί που διάφοροι Έλληνες πουλάνε/άγανε μπάχαλοευρωπαϊκό νότο, και εκεί κυρίως τέλος πάντων ανακαλύπτουν ή νοσταλγούν ή τους πιάνει το κινηματικό τους (ριζοσπαστικοποιούνται νοσταλγώντας την Ελλάδα), εκεί στο γιουκέι πάλι αν υπάρχει κάτι οργανωμένο αριστερό με αναφορά και στο δρόμο είναι τροτσκιστικό, διαβασμένα παιδιά είναι και πολλοί τροτσκιστές, ακαδημαϊκίζοντες και οι μεταμοντερνιάρηδες αναρχικοί, πολύ θέλει; Μαλακία τελικά, δεν είχε γλωσσικό ενδιαφέρον.
Και συρταράκια καμιά φορά, βλ. και ΙΚΕΑ.
Μπούχλης - Μπουχλάκης επίθετο στα Σφακιά αλλά δεν ξέρω έτυμο και δεν έχω ξανακούσει το μπουχλουμπού, ξέρω με ανάλογο νόημα και μια κάποια ηχητική συγγένεια το σούχλης - σουχλίστρα.
Κορυφαίο παράδειγμα!
@απορία χανκ: λέγεται κατσούνα στη Μαδάρα (Λευκά Όρη) και βέργα στον Ψηλορείτη. Το χτύπημα με την κατσούνα και γενικά το ξυλίκι λέγεται ραβδέ στον ενικό, ραβδές πληθ.
@ Σούλτω: βρωμίζεις εμβληματικά λήμματα. Οι φασίστες φαντάζομαι θα λένε "σημαίες".
Γενικότερα: Επίσης παίζει η πρασινόμαυρη για αναρχοοικολογία, επίσης φουξιόμαυρη για αναρχοφεμινισμούς, επίσης μαύρη με αστέρι προς το αυτόνομο και το λινξραντικάλε, και με καταληψιόσημο. ΌΜΩΣ ο αναρχικός ο παλιός, ο λαϊκός, ο σωστός με τα πολλά επαναστατόσημα, κρατάει και προχειροφτιαγμένη σκέτη κόκκινη και ό,τι βρει μπροστά του γιατί μπορεί, δηλαδή, έχει ξεπεράσει το φετιχισμό του συμβολισμού της μαυρίλας των πιτσιρικάδων. Επίσης έχουν κυκλοφορήσει διάφορες παραλλαγές, όπως αντί παλουκίου, μπαμπού 2 μέτρα (επιβλητικό, ανθεκτικό, αποτελεσματικό, για χτυπήματα από μεγαλύτερη απόσταση, για την επανασυσπείρωση των πολεμιστών όταν σηκωθεί ψηλά μέσα στην αναμπουμπούλα ως λάβαρο, και λιγάκι για χαβαλέ ειδικά αν είναι στραβό - μετά την πορεία όλοι ρωτούν αν το μέγεθος, το σχήμα και το υλικό έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα εργονομικά, κρουστικά κ.λπ).
Το ύφασμα είναι συνήθως η πιο φτηνή φόδρα. Επίσης, πολλοί αναρχικοί διηγούνται πώς γλύτωσαν εκείνη ή την άλλη σύλληψη μετά το μπάχαλο αρπάζοντας από κάτω μία σημαία της ΟΛΜΕ ή του ΣΕΚ που αντί για παλούκι έχει καλαμάκι-σουβλάκι, και πέρασαν μπαρουτοβενζινοκαπνισμένοι ανάμεσα από τις γραμμές της αστυνομίας.
@τζήζους: πολύ σωστά, τα παλούκια είναι συνεκδοχικά μονάδα μέτρησης ατόμων περιφρούρησης ή ποιοτικό μέτρο του αξιόμαχου αυτής, όπως τα μηχανάκια είναι μονάδα μέτρησης η οποία τικάρεται στην καφρο-οπαδική κυρίως λίστα του ντου
@jesus: σίγουρα η φράση χρησιμοποιείται και σε πιο ουδέτερους τόνους και παλ χρώματα... ή μήπως όχι; Υπάρχει τελικά απλή έννοια; Π.χ. ο συγκάτοικός σου που σου πίνει τις μπύρες μήπως θέλει κάτι να σου πει; Ε; μήπως;
Πάντως μια φράση προκάτοχος που ακριβώς επειδή είναι σχετικά παρωχημένη-μπαμπαδογιαγιαδίστικη έχει λιγότερη φόρτιση και περισσότερο θαλμπωρή είναι το "η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά".
@Khan & Σαούλτω και Τζήζα: εγώ δεν έχω ΜΚΔ (αλλά έχω τηλεόραση) και πάντως αυτές οι φράσεις κάποια στιγμή μου σκάνε κατακούτελα στον προφορικό λόγο στην πραγματική ζωή και ψάχνομαι για ένα χρονικό διάστημα τι μου συνέβη. Ίσως ενδιαφέρον ερώτημα να είναι πως τα ΜΚΔ αλλάζουν τη σκλανγκ κι αν το κάνουνε με συγκεκριμένο τρόπο, αν ευνοούν τη διάδοση συγκεκριμένων πραγμάτων ή απλά δίνουν και παίρνουν μιμίδια με τον προφορικό λόγο. Αν έχετε ιδέες ή βιβλιογραφία, έστω κατι ρε παιδάκι μου, το κάνουμε και θέμα στο φόρουμ να δούμε και τι είναι αυτό το πράμα το φόρουμ τέλος πάντων ;-)
Επαυξημένη εκδοχή: "να τα λέμε κι αυτά ν' ακούγονται".
Ου ρε slangofrontex! φατσούλα γελάκια και τέτοια.
Ναι, ντροπή και όνειδος, το λεξικό πρέπει να ονομαστεί Λεξικό "Lidl- Scot"onei ti glossologia".
Αξίζει ίσως να πούμε κι αυτό:
(1) Σωστά ο τιτς καταχώρησε το λήμμα με τη συγκεκριμένη έννοια γιατί είναι κάπως μεταφορική και απέχει από αυτές που υπάρχουν σε λεξικά, δηλαδή, (από το ΛΚΝ) από αυτές ...
(2) γύρα η [jíra] Ο25α : (οικ.) περιφορά, κύκλος, βόλτα: Πάμε να κάνουμε μια ~ στα μαγαζιά. ΦΡ τον / τη φέρνω ~, τον γυροφέρνω, τον πολιορκώ με σκοπό να πετύχω κτ. (έκφρ.) βγαίνω στη ~, για πλανόδιο πωλητή ή για κπ. που από ανάγκη απευθύνεται σε πολλούς ζητώντας κτ.
(3) ... αλλά νομίζω ότι κυριαρχεί μια άλλη έννοια (πια;), ως σχεδόν επαγγελματική αργκό θα έλεγα, καθώς μεταξύ τσιγγάνων και μη βγαίνω στη γύρα δε σημαίνει πια τόσο συχνά βγαίνω για να πουλήσω ή να ζητήσω κάτι ως γυρολόγος αλλά κυρίως βγαίνω για να μαζέψω κάτι, συνήθως μέταλλα, χαρτιά - χαρτόνια, για να τα πουλήσω στις σχετικές μάντρες scrap. Το αναφέρω γιατί δείχνει ίσως μια μικρή μετατόπιση στο κυρίως νόημα της λέξης λόγω συνθηκών. Φυσικά η γύρα, η περιπλάνηση κάθε είδους, ήταν και είναι μια πολυσυλλεκτική δραστηριότητα έτσι κι αλλιώς...
Αλλά τέλος πάντων: φάση -> χώρος - > κίνημα -> "χώρος" -> "φάση". Κατά το βαρβαρότητα -> ακμή -> καραπαράκμα. Όπως μπορεί να συμβεί ενδιάμεσα στάδια καμιά φορά παραλείπονται και αυτό είναι δηλωτικο του τι φάση; παίζει στην κάθε περίπτωση.
βέρυ ριγουόρντιγνγκ κοινωνιογλωσσική κουβέντα κόρη. Για να μην το κουράσω πολύ, ας παραφράσω το όνειρο του kARL MRX, ενός τυπά της φάσης : "Σε μια κομμουνιστική κοινωνία δεν υπάρχουν φασαίοι αλλά το πολύ πολύ άνθρωποι που κοντά στα άλλα γουστάρουν τη φάση".
Η "φάση" όπως πολύ ωραία περιγράφεται μέσα από τον "φασαίο" (το ίδιο το λήμμα φάση τώρα μοιάζει ελλιπές) φαίνεται σαν λέξη να γνωρίζει δόξες και να παίρνει νέα περιεχόμενα. Αυτό που θέλω να γράψω είναι ότι μέσα από αυτά, πλησιάζει αλλά και διαφέρει από μιαν άλλη λέξη-έννοια, αυτή του "χώρου". Το αντίστοιχο του φασαίου για το χώρο είναι η περίφραση "του χώρου" π.χ.
γκόμενα του χώρου
Και τα δύο σα να πάνε να αποδώσουν το αγγλοσαξονικό the scene, όχι, όμως, ότι προέκυψαν κατ' ανάγκη για το λόγο αυτό με μεταφραστικό δάνειο, νομίζω. Αλλά είναι σαφές ότι η φάση είναι κάτι πιο αισθητικό-λαϊφσταλάδικο, ενώ ο χώρος είναι κάτι πιο σοβαρό, ηθικοπνευματικοπολιτικό. Βασικά χώροι είναι εκείνες οι δραστηριότητες, ομάδες, δομές, που έχουν συμφέρο να μην είναι φόλα επίσημος, τυπικός κρατικός θεσμός ή επιχείρηση προκειμένου να έχουν λόγο ύπαρξης και να μην καταρρεύσουν από τις αντιφάσεις τους (π.χ. χώροι είναι η αναρχία, η εκκλησία, οι οργανωμένοι οπαδοί, ακόμα και οι Μ.Κ.Ο. - λέμε τώρα) και που όσο πιο μακριά/ενάντια είναι στο κράτος και τις επιχειρήσεις τόσο πιο ξεκάθαρα λειτουργούνε με affinity groups που λένε και στο χωριό μου. Αλλά αυτήν την τσάτρα πάτρα κοινωνιολογία την υποστήκατε γιατί ήθελα να καταλήξω ότι η φάση και ο χώρος έχουνε αυτή νομίζω τη σχέση μεταξύ τους: όταν ένας χώρος περιορίζεται σε απλό φαίνεσθαι και λάιφ-στάιλ, χάνοντας το περιεχόμενό του, εκπίπτει σε φάση (π.χ. για την αναρχία βλ κριτικές όπως εκεί) ενώ μια φάση μπορεί να αναβαθμιστεί σε χώρο όταν "σοβαρέψει" (δε λέμε γενικότερα "σοβάρεψε η φάση";), όταν οι φασαίοι της την δουν ως ένα συνολικότερο προσανατολισμό για τη ζωή τους, όταν μαζεύει πολύ κοσμό βασικά, όταν αρχίσουν να παίρνουν πολύ στα σοβαρά τον εαυτό τους κ.λπ. π.χ. οι γκοθάδεςμιλάνε για τη φάση τους ως χώρο, οι μηχανόβιοι το ίδιο κ.λπ.
Βλ. και πριζομπρέκι, πρίζο μπρέι
Ενδιαφέρον. Μου θύμησε κάτι άλλο. Σε κοντινές περιοχές (Αιτωλοακαρνανία, Ευρυτανία) της Άρτας που σημειώνεις έχω ακούσει να λένε μονολεκτικά ή ως κατηγουρούμενου τη λέξη "Κρίμα!" για να χαρακτηρίσουν κάποιον/κάποια/κάτι χαριτωμένο, ελκυστικό, χωρίς να υπάρχει - πια - καθόλου το νόημα της συμπόνοιας. Δηλαδή, μιλάμε για τη γκρίζα ζώνη που ο οίκτος γίνεται ερωτισμός με προθάλαμο τον προγαμησιαίο γουτσισμό Π.χ.
- Είδες γκομενάκι ο Τάσος που έχασε κιλά;
- ΝΑΙ! είναι πολύ κρίμα! (εννοεί: ναι, έγινε ωραίο μουνί!!!).
Αυτό το θεωρούσα ιδιοτροπία γνωστής μου παρέας, μέχρι που το άκουσα να λέγεται και από άσχετα άτομα από κείνα τα μέρη.
Τζιγκέι = το cheesecake, σύμφωνα με συγγενικό μου πρόσωπο που ενσωματώνει τα πάντα όλα στο ελληνικό κλιτικό σύστημα .
Με τη διάδοση του ηλεκτρονικού χρήματος, ακούω όλο πιο συχνά χεράτα να σημαίνει συναλλαγή με μετρητά.
Σωστή! Και επαυξημένη εκδοχή: μουρμού κι αχνιά! (=τσιμουδιά και μη βγάλεις άχνα!)
Davadur! Psychorientaltropicalmash, Katerina Karali + Terra Exotica. Katerina Karali και Terra Exotica θα κάνουν τρελό Davadur το Σάββατο 14 Νοεμβρίου στα decks του Tesla. Περιμένουμε να ακούσουμε από βαλκανική, ανατολίτικη, αφρικάνικη μουσική μέχρι αραβική disco με κοινό χαρακτηριστικό πάντα το αυθεντικό groove! Davadur. Tο Νταβαντούρι είναι η μουσική βραδιά που σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας εποχής στην αθηναϊκή διασκέδαση με αφετηρία το Tesla και μουσική κατεύθυνση προς την Ανατολή, τη Μεσόγειο και το μεγαλύτερο μέρος της Μαύρης Ηπείρου.
Μου είναι δύσκολο να παραμείνω νηφάλιος με τα σχόλια σου Πάτση και ο λόγος δεν είναι μόνο ότι λινκάρεις κάτι που λέει ότι δεν είναι σωστό να λέμε τον Donald Trump ή την Μαρίν Λεπέν φασίστες μην και φθαρεί η λέξη. Βεβαίως, θα μου πεις ίσως, το λινκάρεις επειδή ο ξένος συγγραφέας συζητά το ίδιο φαινόμενο και όχι ενδεχομένως επειδή συμμερίζεσαι την άποψη του. Αλλά πού να ξέρω εγώ τι θα μου πεις, εγώ δεν είμαι εσύ.
Δε θα μπω σε πιο λεπτομερειακή συζήτηση πραγμάτων ή μάλλον τροπών και οπτικών γωνιών που πάει να πάρει η κουβέντα με τις παρεμβάσεις σου (διαφθορά, έθνος, λαός κ.λπ) τα οποία διόλου μονοσήμαντα ως πλαίσια συζήτησης είναι για όλους, θα πω μόνο ότι επειδή ίσως ο πολύς κόσμος ΞΕΡΕΙ τι είναι φασισμός - και δυστυχώς ενίοτε τον φλερτάρει αγρίως ή τον υποστηρίζει - ξέρει επίσης πολύ καλά να λέει ακριβώς από δημοκρατική εγρήγορση και με στόχο την ειλικρινή επικοινωνία και καμιά κουβέντα παραπάνω ενάντια στους βρωμοδεξιούς-του-κερατά-αλλά-όχι-δηλωμένα-φασίστες. Άλλωστε, για μένα ειλικρινής επικοινωνία δεν είναι πάντα να λέμε τα πράγματα με το υποτίθεται ξεκάθαρο και καλά περιγραμμένο όνομά τους, αλλά να λέμε ξεκάθαρα αυτό που νομίζουμε είναι το καλύτερο να ειπωθεί. Αυτό δεν είναι και πολύ λεξικογραφικό τώρα που το σκέφτομαι...
ΥΓ: Θα ήθελα κι εγώ να υπήρχε στην Ελλάδα μια κουλτούρα διαλόγου σε καλύτερο επίπεδο, αλλά δεν εντοπίζω το πρόβλημα στα ονόματα αλλά στην απόσταση λόγων και έργων, και φυσικά αυτό με ενοχλεί κυρίως όσο ανεβαίνουμε την κοινωνική πυραμίδα.