ξέμπαρκος

Στην κυριολεξία, ο όρος αναφέρεται στον ναυτικό που δεν ταξιδεύει την παρούσα στιγμή. Είτε γιατί είναι στη σκάντζα του (δυο με τρεις μήνες διάλειμμα μετά από εφτά με οκτώ μήνες εν πλω, αν μπαρκάρει με την ίδια εταιρεία), είτε γιατί ξέμεινε από δουλειά και περιμένει διακαώς το κάλεσμα για μπάρκο, γιατί είναι και άφραγκος.

Η ετυμολογία της λέξης χάνεται μεταξύ ισπανικών (barco τρικάταρτο πλοίο), ιταλικών (λατινικό barca) και ελληνικών (βάρκα) όρων. Η λέξη, όπως πολλοί ναυτικοί όροι, πέρασε καθαρά ως slang και στους στεριανούς, και χρησιμοποιείται κατά κόρον για να περιγράψει ουκ ολίγες καταστάσεις. Ιδίως σε ναυτομάνες περιοχές.

Η χρήση του όρου ως σλανγκ έχει να κάνει με τα εξής χαρακτηριστικά των ναυτικών: α) την αίσθηση των ναυτικών ότι στη στεριά είναι έξω από τα νερά τους, β) την αναμονή για αναχώρηση (πάντα περιμένουν το επόμενο μπάρκο), γ)την μοναχικότητά τους, δ) τον προσωρινό παροπλισμό (οι ναυτικοί στη στεριά αισθάνονται άχρηστοι).

Οπότε ξέμπαρκος ή ξέμπαρκη ονομάζεται:

• ο μπακούρης, η μπακούρω, που περιμένει να γαμήσει ή να γαμηθεί
• ο μοναχικός και ασυνόδευτος θαμώνας σε μπαρ, που δείχνει ότι κάτι περιμένει αφηρημένα, χαμένος σε σκέψεις, ενόσω αδειάζει την κάβα του μαγαζιού (και για γυναίκες).
• η πουτάνα του δρόμου, μέχρι να έλθει ο επόμενος πελάτης
• η κονσοματρίς όσο η σημαία είναι ανεβασμένη
• κάποιος ξένος, που δεν ταιριάζει με το περιβάλλον, κάποιος άσχετος με την παρέα ή με το σινάφι.