Συχνά ως ο νόμος δυτικά του Πέκος, περιγράφει καταστάσεις όπου συμβαίνει μάλλον το αντίθετο του νόμου, δηλαδή αυτοδικία, και συνεπώς αυταρχισμός, δίκαιο του ισχυροτέρου, κοινωνικός δαρβινισμός, νόμος της ζούγκλας με κάποια ωστόσο τραγελαφική επίφαση νομιμότητας.

Ας δούμε την ιστορίας της φράσης. Στην Ελλάδα έχει διαδοθεί κυρίως μέσα από το τεύχος με τίτλο Ο Δικαστής του Λούκυ Λουκ. Όταν μιλάμε για Πέκος εννοούμε τον ποταμό Πέκος ή Rio Pecos που κυλάει στο Νέο Μεξικό και το Τέξας και χύνεται στο Rio Grande. Ο ήρωας του «Δικαστή» είναι ιστορικό πρόσωπο, ο Roy Bean (1825-1903), ένας εκκεντρικός ιδιοκτήτης σαλούν, ο οποίος αυτοαποκαλείτο «ο Νόμος δυτικά του Πέκος». Η ζωή του ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και αξίζει να διαβαστεί στην Βικούλα. Εστιάζοντας στην έκφραση, αξίζει να σημειώσουμε το πώς απέδιδε δικαιοσύνη ο Roy Bean: «Το 1882 είχε ήδη εγκατασταθεί κοντά στον ποταμό Πέκος όπου άνοιξε ένα μικρό σαλούν. Στην περιοχή ήταν εγκατεστημένοι γύρω στους 8.000 εργάτες στα έργα για την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου. Καθώς το κοντινότερο δικαστήριο απείχε πάνω από 300 χιλιόμετρα ο Ρόι Μπιν διορίστηκε ειρηνοδίκης στα μέσα του 1882. Αντισυμβατικός σε όλη του τη ζωή, έτσι ήταν και στον τρόπο απονομής δικαιοσύνης, δίκαζε στο σαλούν του με ενόρκους επιλεγμένους ανάμεσα από τους καλλίτερους πελάτες του (και από τους οποίους απαιτούσε να καταναλώνουν ποτά κατά τη διάρκεια της δίκης). Για να επιβάλει την τάξη κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης πυροβολούσε στον αέρα, δεχόταν σαν έγκυρη μόνο μια συλλογή νόμων του Τέξας του 1879 και αρνούνταν να δεχτεί αναθεωρήσεις, ενώ παροιμιώδεις ήταν και οι αποφάσεις του. Αθώωσε έναν Ιρλανδό που είχε σκοτώσει έναν Κινέζο (και που οι φίλοι του Ιρλανδού είχαν μαζευτεί στο σαλούν με άγριες διαθέσεις) γιατί δεν υπάρχει νόμος κατά του να σκοτώνεις Κινέζους παρά μόνο ανθρώπους.» (Δες).

Πολλά έργα βασίστηκαν στην ζωή του Roy Bean (ή και σε άλλες συνθήκες της περιοχής) και διέδωσαν την έκφραση δυτικά του Πέκος. Λ.χ. τo West of the Pecos (1937) είναι μυθιστόρημα του Zane Grey που γυρίστηκε ταινία πολλές φορές μεταξύ άλλων από τον Edward Killy (1945) με τον Robert Mitchum και την Barbara Hale. Κλασικό επίσης είναι και το The Life and Times of Judge Roy Bean (1972) του John Huston με πρωταγωνιστή τον Paul Newman. Υπάρχει, τέλος, και ομώνυμο μουσείο. Όλες αυτές οι πηγές συνεπέδρασαν μαζί με τον Λούκυ Λουκ (1957-1958), που άντλησε από τις παλαιότερες από αυτές, για την καθιέρωση της έκφρασης. Στην Ελλάδα είχαμε και την ιστορία Δεν υπάρχει νόμος δυτικά απ' το Πέκος (1971) στο «Μικρός Κάου-μπόυ».

Στην Ελλάδα της κρίσης η έκφραση μπορεί να περιγράψει καταστάσεις, όπου με διάφορα τερτίπια παρακάμπτεται η δικαιοσύνη ή η δημοκρατία, όπως λ.χ. με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και με ντροπολογίες, ή απλά οι νόμοι αγνοούνται. Επίσης, την καλλιέργεια ενός δίκαιου του ισχυροτέρου τ. νόμος είναι το δίκιο του πισωκράτη. Και, όπως είπαμε στην αρχή, τον εκφυλισμό σε έναν κοινωνικό δαρβινισμό, που ευνοεί διάφορες νέας κοπής αυτοδικίες. Επίσης, μπορεί να τεθεί μεταφορικά επί του πολιτικού φάσματος και να περιγράψει μια περιοχή από ένα σημείο της νουδούλας και μετά, όπου η ομοιότητα με την χρυσαυγίτικη αυτοδικία είναι πολύ έντονη και μιλάμε πλέον για ακροδεξιά και φασισμό.

Πάσα (Δ.Π.): ΜΧΣ

1. Ο Σαμαράς δυτικά του Πέκος. [...] Ο κ. Σαμαράς είπε επίσης ότι σε δέκα μέρες θα μπει σε λειτουργία η εξόρυξη χρυσού από την εταιρεία 'El Dorado' στη Θράκη, χωρίς να τον προβληματίζει ότι το να ονομάζεται 'El Dorado' μια εταιρεία που βγάζει χρυσό είναι σαν να ονομάζεται 'Μέγκελε' μια εταιρεία που πουλάει ιατρικά εργαλεία.

2. Και ελεεινή και τρισάθλια, θα συμπλήρωνα. Καθότι εδώ ευρισκόμεθα δυτικά του Πέκος και τους νόμους τους έχουμε γραμμένους στ' @@ μας! ;-).

  1. Ο τρόπος διεξαγωγής των εκλογών τρεις μόλις μήνες πριν από την τέλεσή τους είναι κάτι που ταιριάζει περισσότερο στα δυτικά του Πέκος, και όχι σε μια δημοκρατική πολιτεία. (Από το left.gr)

  2. Καμιά φορά συναντάς και ίχνη του οικισμού που βυθίστηκε στην κόλαση των σαλούν και των πεταλάδικων. Έτσι πρέπει να ήταν τα μέρη όπου εφαρμόστηκε κάποτε από έναν αυτοσχέδιο δικαστή, ο νόμος δυτικά του Πέκος. Πέκος; Το νεοελληνικό αντίστοιχο ερευνητέο. Εμείς έχουμε τον μπέκο ή μπέκος. Μπέκος λέγεται συνήθως το κατσικάκι. Στο σπίτι του Σαρμπάνη, στα Γιαννιτσά, με τις έξη κόρες και την γιαγιά, το ζευγάρι αγόραζε σαρακοστιανά έναν μπέκο. Τον τάιζαν, ζούσαν μαζί του πεφιλημένα, κι όταν τον έσφαζαν γιά την Λαμπρή, εκάθηντο πέριξ του ταψίου, κλαίγοντας και λέγοντας αχ , που είσι Μπέκο'μ! ενώ τον έτρωγαν μέσα στον κοπετό. Βέκος έλεγαν φρυγιστί το ψωμί, κατά τον Ηρόδοτο. Μπέκαμ είναι άλλο πράγμα. Μπεϊκόζ, η πιό λαχταριστή πλευρά της Πόλης. Στην Αχαράβη και στο Μπέκος, αυτά τα γλωσσικά ενθυμήματα διασώζονται κάπως περιτετμημένα. [...] «Προς προβατογιδοκόπαδο. Αλέκος»[έπεται αριθμός κινητού] Εξω από την Ρόδα, δυτικά του Μπέκος,απέναντι από έναν χασάπη που πουλάει και παγωτά. Save Alekos, σύντροφοι: η παράδοση βρίσκεται πανταχού παρούσα,μυθολογημένη, με το τηλέφωνό της. (Ο θρυλικός μπλόγκερ Πετεφρής για το νόμο δυτικά του Μπέκος).

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified