λέμε / λέμετε:
(δήλωση), λέμε(!): α' πληθυντικό ενεστώτα του ρήματος «λέω - λέγω». Χρησιμοποιείται, συνήθως στο τέλος μιας δήλωσης αλλά και ενδιάμεσα σε πρόταση, ως εμφατικό.
Υπενθυμίζει στον συνομιλητή ότι θα έπρεπε να αντιμετωπίσει το θέμα που θίγεται ως αδιαμφισβήτητο. Δηλαδή σαν να λέμε, κάτι το λέμε και το ξαναλέμε για να το εμπεδώσει ο αδαής μέσω της επανάληψης (κυρίως αν δεν υφίσταται επανάληψη καθεαυτή). Παράδειγμα 1
Όταν πραγματικά υφίσταται επανάληψη, έχει χροιά έντασης και εκνευρισμού. Παράδειγμα 2
Αντίστοιχες μορφές του ίδιου ρήματος με την ίδια χρήση είναι τα «είπα!» και «λέω!», όμως, όπως και να το κάνουμε, το α' πληθυντικό δίνει μεγαλύτερη υπόσταση και αντικειμενικότητα στον λόγο μας, δεδομένου ότι, άλλο να λέω κάτι εγώ, άλλο να το λέμε όλοι.
(δήλωση), λέμετε(!): Ανύπαρκτη μορφή ρήματος «λέω - λέγω» στην Ελληνική γλώσσα - λεκτική επινόηση. Χρησιμοποιείται:
ως απλό εκφραστικό λάθος επειδή ο άσχετος δεν διάβαζε γραμματική στην τρίτη δημοτικού (δεν είναι σλανγκ σο δεν μας αφορά στο προκείμενο)
ως χαριτωμενιά για να δώσει μια ελαφρότητα και μια παιγνιδιάρικη χροιά στον λόγο. Παραδείγματα 3, 4, 5
ως εναλλακτικό του ανωτέρω «λέμε!» για να δοθεί μια ελαφρά μεγαλύτερη έμφαση - Παραδείγματα 6, 7 - ακολουθεί επεξήγηση:
Η αποτελεσματικότητα της χρήσης του στηρίζεται σε καθαρά ψυχολογικούς λόγους: Έχει ως αποτέλεσμα, ο συνομιλητής, που εντοπίζει την ασυνέπεια με τους κανόνες της γραμματικής, να σκαλώσει περισσότερο για μερικά κλάσματα δευτερολέπτου. Έχει δηλαδή αντίκτυπο αντίστοιχο με αυτό των italics σε ένα κείμενο: ανεπαίσθητα τραβούν την προσοχή, χωρίς την καταπιεστικότητα των bold, που μπορούν να εκληφθούν και ως «σε αυτό το σημείο είναι ουσία ρε καθυστερημένε» και να έχουμε παρεξηγήσεις, συνεπώς η χρήση τους πρέπει να είναι φειδωλή.
Συνοψίζοντας, το «λέμετε» είναι ένας ψυχολογικός εξαναγκασμός του συνομιλητή να δώσει βάση στο νόημα.
Αατα.
Παράδειγμα 1:
-Καλά, άκουσες την μαλακία που πέταξε ο Στάθης στις γκόμενες; Τι είναι αυτός ρε, τον ακούν οι μουνίτσες και κάνουν μπραφ! Δεν είναι να τον ξαναπάρουμε μαζί τον παπάρα!
-Άσε ρε μαλάκα, το άτομο δεν υπάρχει λέμε!
Παράδειγμα 2:
[το πάρτυ στο σπίτι του Παύλου προς το τέλος του - σκάει μύτη ο Κώστας]
-Ρε συ Παύλο, τέλειωσαν τα μπυρόνια παίζει καμια καβάτζα;
[ο Παύλος έχει στο μπίρι-μπίρι μια κοπελίτσαεδώ και ώρα - χωρίς να γυρίσει το κεφάλι απαντάει]
-Στο ψυγείο στο διάδρομο.
[Ο Κώστας δεν άκουσε]
-Παύλο, έχεις πουθενά καβατζωμένη καμιά μπύρα;
[Ο Παύλος γυρίζει τσαντισμένος]
-ΣΤΟ ΨΥΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΡΟΜΟ ΛΕΜΕ!!!
Παράδειγμα 3
[Forum]: Εσύ ξαναβάλε το άβαταρ με τον Zippo...κορυφή λέμετε
Παράδειγμα 4
[Forum- συζήτηση κοριτσιών για τον Λεωνάιντα]: - Γάμησέ τα, τα παιδιά μου τα θέλω μαζί του. Και όσο για τον κοιλιακό πάρε να δεις που είναι δικός του λέμετε!
Παράδειγμα 5
[Forum]: Έλα κάτω λέμετε..!!!!!!!!!! Έλα και'χω φοντανάκια!!!
Παράδειγμα 6
[Forum] Ξεκαμπούρα. Είσαι πιασμένος. Αν σ' ελευθερώσουν, τα λέμετε.
Παράδειγμα 7
[Forum]: Το ακριβώς αντίθετο θέλει η Γερμανία, να δέσει στο άρμα της Ευρώπης όσο το δυνατόν περισσότερα κράτη για αντίβαρο στις ΗΠΑ, θεωρώντας βέβαια ότι εντός της ΕΕ θα κάνει πολύ περισσότερο κουμάντο από αυτές. Τι λέμετε τώρα ρε παιδιά;
32 comments
Galadriel
Ευχαριστώ ιδιαιτέρως για τα μηδενικά, με βάζουν στην θέση μου υποθέτω. :-P
Vrastaman
Καλά σου ξυπνητούρια και στο στόμα σου ... κουλούρια!!!!
GATZMAN
Κάργασπέκ κι απάνω τούρλα
Γράφτους μωρέ τους πλιοκουλουρτζήδες. Τα κουλούρια είναι για πρωινό, όπως φαίνεται κι απ' το σχόλιο του Βράστα.
Hank
Έχω παρατηρήσει κουλουροδοσίες και στην Μες, νομίζω και στο Πονηρόσκυλο, και ίσως και σε μένα, αλλά τι να κάνουμε, όσο δεν υπάρχει δραματική αλλοίωση στην βαθμολογία, ας μην το κάνουμε θέμα. Πολύ καλός ορισμός πάντως!
Galadriel
Το χω ξαναπεί, τα κουλούρια με νοιάζουν μεν όταν πραγματικά σημαίνουν ότι κατά την άποψη κάποιου έγραψα μαλακίες, αλλά δεν με νοιάζουν όταν ξυπνάει ο καθένας με τον κώλο ανάποδα και χώνει. Αφού τον διασκεδάζει τον σπερμάκο ας χώσει το καλό μου να του φύγει η κάβλα.
iron
μια ένσταση για το λέμετε: αγραμματοσύνη ή μήπως κάτι σε ντοπιολαλιά;
GATZMAN
@mes: +10 για τον όρο «σπερμάκος».
Vrastaman
Μάλλον Σπερμόπουλος είναι, στην Μάνη έχουμε μπέσα!
GATZMAN
Μπράβο κολλάει και με το πούλος
GATZMAN
Και για ακόμα ένα λόγο. Το άκος παραπέμπει σε ακούσιο, που δε νομίζω....
Galadriel
ιρον δεν παίρνω όρκο - πάντως ήταν μια έκφραση που την έψαξα γερά με γούγλε γούγλε, δηλαδή εξάντλησα τις σελίδες λέμετε και, αφενός δεν την βρήκα και πολλές φορές, αφεδύο δεν είδα πουθενά για ντοπιολαλιά. Παρακαλείται όποιος γνωρίζει περισσότερα, αν κάποιος το έχει ακούσει έτσι στο χωριό του, να αφήσει σχόλιο στο παρόν.
xalikoutis
ούτε αγραμματοσύνη ούτε ντοπιολαλιά, αλλά αγραμματοσύνη (ασχετοσύνη) περί ντοπιολαλιών
Galadriel
Μην μας την λες σκληρά χαλικούτη για τις ντοπιολαλιές, δώσε εδώ τον οβολό σου που είσαι ντοπιολαλήστατος!
acg
Μια χαρα το βρισκω και μου θυμισε και το «πάμετε» (εκ της ποιμενικής ιαχής «πάμετε ζγα ζγα και μας πήρεν η βραδιά»).
Galadriel
Πω πω, μόλις συνειδητοποίησα ότι το 'χω το «λέγω», έτσι;. Τρία λήμματα για το ίδιο ρήμα: ετουτοδώ, λέμε τώρα..., τι λες τώρα ;!!! Εν αρχή ειν ο λόγος. Προσκυνήστε το είδωλο αχαχαχα
iron
αυτό που λέει ο έι εννοούσα.
ωρε χαλκού, στην κρήτη και στη φολέγαντρο και όπου αλλού έχουν πάει οι κρητικοί δεν λένε «φτάσαμενε, πήραμενε» κλπ; έτσι αναρωτιέμαι μήπως σε κάποια μέρη λένε «λέμετε». Μπορεί να μην θεωρείται ντοπιολαλιά αυτό, μάλλον το είπα λάθος
xalikoutis
εννοείται δεν τη λέω σε κανέναν, δλδ εννοείται ότι πολύ καλά έκανες και το κατέγραψες το λήμμα mes και με τον τρόπο που το έκανες, ε, εννοείται αυτό...
το σχόλιο μου αφορά στο πως έχουν προκύψει αυτές οι γραμματικές μορφές στη σλάνγκ της πρωτεύουσας μέσα από γενικά κακοποίηση ντοπιολαλιών... για μένα αυτή η κακοποίηση ενέχει πολύ βία έναντι των τοπικών διαλέκτων - αυτό που είχα γράψει σε σχόλιο ως [χουντο-] διάλεκτο Παπαμιχαήλ, που έχει γαμήσει τις γλωσσικές και όχι μόνο αναπαραστάσεις για την Κρήτη εδώ και μισο αιώνα.... αν το δεις κι αλλιώς, το «λέμετε», όπως και άλλες γλωσσικές μορφές και καλά χωργιάτικες (πχ τα gli και gni της Αμαgliας κλπ) έχουν περάσει ως slang αλλά ψιλοκαλιαρντή, ψιλογυναικουλίστικη, γλώσσα της θείτσας, της συννυφάδας κλπ if u know what i mean, άλλη μια μορφή υποβάθμισης των ντοπιολαλιών και των γυναικών ταυτόχρονα βεβαίως μέρα που ναι....
τώρα, στα Ρεθεμνιώτικα κυρίως ή κατ' εξοχήν λέγεται εφτάσαμενε ή να δωσομενε (δηλαδή στον αόριστο οριστικής ή στον ενεστώτα της υποτακτικής, όχι στον ενεστώτα οριστικής)..... το μόνο ρήμα όντως που στον ενεστώτα της οριστικής σχηματίζεται με αυτό το -νε (καμιά φορά) είναι όντως το «πάμενε» (κανείς δε λέει στην οριστική «εμείς τώρα κανομενε ησυχία», λέει όμως στην υποταχτική «να κάνομενε ησυχία!»)... όπως και σε σένα άιρον και εμένα και εκεί πήγε ο νους μου, στην παραπάνω κρητική γραμματική μορφή ....
αυτό που λέει ο εσυτζής δεν το ήξερα (προφ) και μπορεί να ισχύει.... αλλά και πάλι νομίζω ότι το λέμετε (!) προκύπτει μέσα από παρανόηση και βιασμό αυτού του Κρητικού -νε (γιατί βασικά τα Κρητικά και τα Λαρσέικα έχουν περάσει ως οι κατ' εξοχήν ντοπιολαλιές), το οποίο γενικά παρανοείται ως τρίτοπληθυντικοποίηση του πρώτου πληθυντικού (ενώ είναι ευφωνικό), και εδώ έχουμε και πλήρη αναμπουμπούλα γιατί αντί «λέμενε» γίνεται «λέμετε» που ακούγεται και πιο λάθος, (άρα) και πιο χωριάτικο, (άρα) και πιο επιτατικό, αλλά και πιο καλιαρντό και γυναικουλίστικο - αν κανείς μη γκέι ή μη μετροσέξουαλ πει «λέμετε»....
(μην αρχίσετε τώρα, δεν εννοώ ότι όποια χρησιμοποιεί το «λέμετε» είναι γυναικούλα, απλά όταν χρησιμοποιείται θέλει να δωθεί αυτή η επίφαση γυναικείας λαϊκότητας)
αατα και λίγα είπα ;-)
Galadriel
Ωραίος Χαλικού, δεν περίμενα τίποτα λιγότερο από αυτή την εμπεριστατωμένη εξήγηση.
Επιμένω though στην έννοια της χαριτωμενιάς κι επειδή οι υπόλοιποι δεν το χρησιμοποιούν αλλά εγώ το κάνω, έχω λόγο. Αατα :-P
iron
«Ο Γεροβοσκός»
Πόσα χρόνια πέρασα
κι άσπρισα κι εγέρασα
πάνω στα ψηλώματα
βόσκωντας τα πρόβατα!
Τις κορφές επάτησα
και νυχτοπερπάτησα
και σε δέντρα γερικά
είδα κι είδ' αγερικά!
Σε ψηλές ανηφοριές
σα κοτσύφι χύθηκα
κι έπεσα σε ρεματιές
και αποκοιμήθηκα!
Πάνω στη καπότα μου,
φορεσιά και στρώμα μου,
είδα 'νείρατα γυρτός
ξυπνητός και κοιμιστός!
Σ' αητοράχη εσκάλωσα
με το λύκο μάλωσα
κι άναψα τρανές φωτιές,
σε τετράψηλες κορφές!
Είδα τ' άστρι στο βουνό,
που το λεν' Αυγερινό
και στη καθαρή βραδιά
χόρτασα τη ξαστεριά!
Μύρμηγκα δε ζήμιωσα
κι άνθρωπο δε θύμωσα.
Πήρα τα μικρά τ' αρνιά,
σα παιδιά στην αγκαλιά!
Μια ζωήν επέρασα
κι ειπ' ο Θεός κι εγέρασα
και το χιόνι το πολύ,
μου 'πεσε στη κεφαλή!
'Αειντε προβατάκια μου,
περπατάτ' αρνάκια μου,
πάμετε σιγά-σιγά
και μας 'πήρεν η βραδιά...
Ζαχαρίας Παπαντωνίου
...και δεν σας το έβαλα για να σχολιάσετε τη λέξη καπότα, οκ;
Galadriel
Αχ ιρονικ μου θύμισες τα παιδικά μου χρόνια με αυτά τα κρυφογελάκια που ρίχνανε οι συμμαθητές μου στη γαλαρία με την καπότα του Παπαντωνίου...
Ο ΑΛΛΟΣ
Τρεις παρατηρήσεις:
α) Η ανάλυση της Μες για την ψυχολογική λειτουργία του αντιγραμματικού λέμετε είναι σατανικά οξυδερκής. Μάλλον πολύ βαθιά νερά για κείνον που έβαλε τα μηδενικά.
β) Το σχόλιο του Χαλικούτη για τους ψευδοϊδιωματισμούς επίσης εξαιρετικό.
γ) Την περίπτωση της αγραμματοσύνης πρέπει να την αποκλείσουμε. Έχει ανθρώπους που δεν ξέρουν να πουν σωστά «αποτάθηκα» (κι εδώ που τα λέμε, είναι πιο φυσιολογικό να μην ξέρεις παρά να ξέρεις. Απλώς καλό θα ήταν ο καθένας να μιλάει όπως ξέρει κι όχι όπως δεν ξέρει), αλλά κανείς φυσικός ομιλητής δε διατηρεί αμφιβολίες για το πώς κλίνονται τα απλά, ομαλά, συνηθισμένα ρήματα. Πρόκειται λοιπόν είτε για αγραμματοσύνη περί ντοπιολαλιών, όπως εύστοχα παρατηρήθηκε, είτε για ένα σκόπιμο λάθος, που όμως, γιατί να το θεωρήσουμε ντε και καλά ρατσιστικό και σνομπίστικο; Μπορεί να είναι απλώς ένας αθώος αστεϊσμός.
Galadriel
Άλλος θεγκζ που εμμέσως με χαρακτηρίζεις σατανική και οξυδερκή (εννοείται ότι δεν είπες αυτό αλλά άσε με να νομίζω).
Τα κουλούρια μηδενικά, εννοείται ότι νορμάλ κολάνε μόνο σε κάτι σαν λήμμα «δφακλδδς» - ορισμός «ντουντουντουντου» - παράδειγμα «μουρφλχ!!!11», σο, όταν μπαίνουν σε διαφορετικές περιπτώσεις αφορούν κυρίως κακεντρέχεια και όχι ασυμφωνία με το περιεχόμενο, οπότε ποιος χέζει.
xalikoutis
«αγραματοσύνη περί ντοπιολαλιών»: αυτό εννούσα Άλλε, φυσικά, και καλά κάνεις και το ξεκαθάρισες... τώρα ένας αθώος αστεϊσμός μπορεί να έχει ένοχες συνέπειες... ΑΙΣΧΟΣ! ΝΤΡΟΠΗ!
smoke
!!!!!
smoke
Έπαθα πλάκα,λέμετε Μες κι οι αποδέλοιποι.Λήμμα,ορισμός
σχόλια (καλά Χαλικούτι ,θεός)γμτ δεν έχω χρόνο μάτια μου....
jesus
το λέμε παίζει σε απεπλυστικό βαθμό σε αυτή τη σειρά. προβληματίστηκα αν θα έπρεπε να ανεβάσω το λινκ εδώ ή στο ό,τι νά 'ναι, καθώς η σειρά, αν εξαιρέσει κανείς τα 3 νομίζω πρώτα επεισόδια (όπου φαίνεται ότι δεν τσουλάει ακόμα) είναι το πιο σκληρό οτινάναι που έχω δει στην τιβί.
μάλλον βέβαια είμαι ο μόνος που το νομίζει, γιατί την κόψανε νύχτα πάνω που έδενε η φάση. κρίμα. (ειλικρινά).
σκάνε, επίσης, πολλές από τις καταγεγραμμένες στο σάιτ ατάκες κ ίσως κ να υπάρχει κ υλικό προς καταχώριση.
jesus
κ επί του λεξικογραφικού, στη λευκάδα παίζει το «πάμ'τενε» ή «πάμ'τενες» όταν χρησιμοποιείται το «πάμε» ως προτροπή κ όχι ως όργανο αντίδρασης στα σχέδια που απεργάζεται η πλουτοκρατία. αλλά μόνο με αυτό το ρήμα αυτή η κατάληξη.
ΝΤΙΝΟΣ
Αγάλι-αγάλι μπαίνω στο νόημα, διαβάζοντας παλιά και σχετικά ή άσχετα. Για το παραπάνω λήμμα, έχω ένα παράδειγμα από ένα γλωσσάρι που έγραψα, με τις διάφορες ντοπιολαλιές της Χίου, στην περίπτωση, μια χιώ(ν)τικη περιοχή που λέγεται Θολοποτάμι.
[B]
Έτσινα μιλούμενε τα θολοποταμούσικα:
Ωνά που βλέπετενε, έχομενε μαζέψει λέξεις που λέμενε ότα μιλούμενε στο Θολοποτάμι. Ελάστενε καμιά φορά να μας ακούσετενε, αν και ε μου φαίνεται πως α καταλάβετενε και πολλά πράματα, ωνά που τα λέμενε, αλλά ήντα α κάμωμενε έτσινα τα λέμενε.[/B]
Ολόκληρο το θέμα βρίσκεται στο: http://www.projethomere.com/travaux/lexique_khiote_grec_francais.htm
xalikoutis
Αυτό που λες Ντίνο επιβεβαιώνει ότι το «λέμετε» είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΟ ΩΣ ΚΑΙ ΚΑΛΑ ΧΩΡΓΙΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ! Γιατί ευφωνικό -νε υπάρχει στο τέλος της κατάληξης και μπορεί σε μέρη της Ελλάδας να μπαίνει σε όλα τα πρόσωπα του πληθ. και σε όλες τις εγκλίσεις (όχι στην Κρήτη όμως, βλ. παραπάνω, όπου απάντά όμως το «ελάστενε»).
ΔΕΝ υπάρχει όμως ευφωνικό -τε στο τέλος των καταλήξεων (για την ακρίβεια δεν υπάρχει πουθενά ευφωνικό -τε)!!!
Το ακούσετενε είναι το ακούσετε+νε! Και δεν λένε οι Χιώτες.... εμείς κάμωμετε, λένε εμείς κάμωμενε.
ΝΤΙΝΟΣ
Αρα, αντάμα κουβεντιάζουμε κι αντάμα καταλαβαίνουμε. Στην περίπτωση των χιώ(ν)τικων, με την τάση που'χουν οι Χιώ(ν)τες να προφέρουν τα πάντα έρρινα, θα μπορούσα να πω ότι, απ'την κατάληξη «-νε», το «ε» είναι όντως χάριν ευφωνίας, ενώ το «ν» ίσως είναι κατάλοιπο μιας καθαρευουσιάνικης ή και αρχαϊζουσας κατάληξης.
dryhammer
Εγκρίνω και επαυξάνω τα του συμπατριώτη Ντίνου και του Χαλικούτη προσθέτοντας ένα παράδειγμα
πήγαμε - επήγαμε - επήγαμένε - επήαμένε - ηπήαμένε (ναι με δύο τόνους)
jesus