Καλλιόπη = 9η μούσα (κυρ)
Καλλιόπη = ο απόπατος (μετ)
Κατά τον Ησίοδο, η Καλλιόπη ήταν η μεγαλύτερη και η ευγενέστερη των 9 μουσών, προστάτις της επικής ποίησης και της Ρητορικής.
Σήμερα είθισται να λέμε Καλλιόπη την τουαλέτα. Η συνήθεια έρχεται από τότε που η πλατεία Ομονοίας στολιζόταν από τα αγάλματα των μουσών. Η τουαλέτα στην πλατεία Ομονοίας ήταν πίσω από την Καλλιόπη, εξού και όποιος ρώταγε πού ήταν η τουαλέτα τον στέλναν στην Καλλιόπη.
Η μεταφορά, για αδιευκρίνιστους λόγους, είθισται να συναντάται σε στρατόπεδα.
Πώπω ρε φίλε, δεν ξέρω τι να προτιμήσω, το πλοίο της αγάπης ή την Καλλιόπη;
22 comments
Hank
Ενδιαφέρον. Εγώ νόμιζα ότι είναι από το «οπή» = τρύπα.
Σημειωτέον ότι η Καλλιόπη είναι από το οπ-, όπως όψις, όμμα, πρόσωπον, δηλαδή είναι η όμορφη, αυτή με την όμορφη όψη. Αλλά μπορεί να το παρετυμολογήσει κάποιος από την οπή, όπως νομίζω ειπώθηκε στους προηγούμενους ορισμούς, οπότε καλλιόπη είναι αυτή με την ωραία τρύπα, γκόμενα, πούστης, ή και τουαλέτα, γιατί όχι, κι οι απόπατοι τρύπες έχουν.
Ετυμολογίες, όπως αυτή που αναφέρεις, συνήθως μου φαίνονται εκ των υστέρων παρετυμολογίες, ωστόσο και αυτή που λέω εγώ είναι πολύ απίθανη. Ποιος θα κάτσει να στοχαστεί ετυμολογικά τόσο πολύ. Οπότε δεν ξέρω. Άλλη γνὠμη κανείς;
Galadriel
καλιόπη
Το λήμμα υπάρχει με την στρατιωτική του εκδοχή. Πρόκειται για λογοπαίγνιο, δεν έχει σχέση η μούσα με την χέστρα τώρα...
Τζοϋστικ
κι εγω είχα την εντύπωση ότι προερχοταν από την οπή, ή κατι τετοιο. Πρόσφατα το παρακολούθησα σε μια εκπομπή, όπου κάτι αρχαίοι πωλητές της περιοχής της Ομόμοιας έδιναν αυτή την εξήγηση, και νομίζω οτι ειναι πολύ συνεπής
Galadriel
Μαζί σου.
johnblack
Να προσθέσουμε τα εξής, για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τη μνημειακή γλυπτική της Αθήνας και την ιστορία της. Τα αγάλματα των Μουσών στην Ομόνοια στήθηκαν τελικά το 1934, στο πλαίσιο αναμόρφωσης της πλατείας με αφορμή την εγκατάσταση του υπόγειου σταθμού του Ηλεκτρικού, στα 1930. Πάνω σε μεγάλα κυβικά βάθρα υψώνονταν κίονες ιωνικού ρυθμού, στη βάση των οποίων βρίσκονταν τα αγάλματα των Μουσών. Το έργο μοιράστηκαν τα μέλη του Σωματείου Ελλήνων Γλυπτών, καμιά 25αριά άτομα. Γενικά οι Μούσες δεν άρεσαν, σφοδρός πολέμιός τους όμως ήταν ο πολύς Κώστας Κοτζιάς, ο οποίος, προβάλλοντας το ιδεολόγημα της ελληνικότητας (που έκανε θραύση τότε στο μεσοπόλεμο), απαιτούσε την κατεδάφιση του συμπλέγματος, ανατολίζουσας και βαρβαρικής αισθητικής όπως έλεγε. Τελικά οι Μούσες απομακρύνθηκαν και μάλιστα διαπομπεύθηκαν (!) σε αποκριάτικη παρέλαση...
Έχοντας και αυτά υπόψη, δεν θεωρώ ουδόλως απίθανη την ερμηνεία του νέου μας φίλου.
Hank
Μπράβο παίδες, για πληροφορία και μήδι. Ναι, με κερδίζει κι εμένα σιγά σιγά η εκδοχή του Τζόυστικ.
Λέτε ο σλανγκισμός «καλλιόπη» να εξυφάνθηκε σε φιλολογικές βραδιές της γενιάς του '30 και να εκπορεύθηκε από εκεί στο λαό, προκειμένου να δυσφημηθούν αντίπαλες αισθητικές θεωρήσεις;
Ο ΑΛΛΟΣ
«Οπή»; Πολύ εξεζητημένο δεν είναι; Ποιος κάθεται να κάνει τέτοια λογοπαίγνια, και να βρουν και παλλαϊκή απήχηση;
Galadriel
Αχ Άλλε, αχ Άλλε, μια φορά να πω μια μαλακία και να μην με βγάλεις ψεύτρα...
Τζοϋστικ
Παρεπιπτόντως, είμαι «Τζόυστικ, ή»
Hank
Καλώστηνα.
vikar
Ε τώρα δέν τα συνηθίζω βέβαια αυτά [...], αλλα με πιάνει το ακριβολογίστικό μου και δέν μπορώ: ούτε «ό» ούτε «ή». Εγώ πάντα ήξερα για «τό» Τζόιστικ.
(Καλωσήρθες.)
Hank
Παίδες το ξέρετε ότι το Τζόυστικ όχι μόνο δεν είναι καινούργιο στο σάιτ, αλλά έχει λημματογραφήσει το θεμελιώδες όσο και να χτυπιέσαι φραπές δεν γίνεσαι, ήτοι τον τίτλο της εφημερίδας μας; Συγκινήθηκα τώρα...
Ο ΑΛΛΟΣ
Μα βρε Μεσούλα, αφού δεν το είπες εσύ, το Τζόυστικ το είπε! Αν το είπες εσύ δεν το 'πιασα...
Σόρι όπως και να ΄χει.
Galadriel
Ε, όχι και σορι! Έλα να σε πάρω αγκαλίτσα να γίνουμε πάλι φίλοι.
Τι; Τί είπε; Είναι Η Τζόυστικ; Η; Καλώστην πάλι στην ενεργή δράση!!! (να συστηθούμε είμαι Η Μες και, ναι, εδώ είμαστε πολύυυ λίγες :( )
HODJAS
Η Καλλιόπη (για τα έπεα), είναι λέει απο το κάλλος + έπος < είπον < λέγω.
Εξ ου και καλλιέπεια=όμορφες εκφράσεις.
Όσο για τις μουσίτσες της Ομονοίας, αντικαταστάθηκαν, όταν σε κάποια πολιτική συγκέντρωση μετά το '40 (;), έπεσε μια απο δαύτες στο ξερό κάποιου διαδηλωτή και τον άφησε σέκο (βλ. περισσότερα στο «γυρίζει-γυρίζει» του Λεωνίδα Χρηστάκη).
HODJAS
Ξεχάστηκα. Το -ε του έπους, ντράπηκε σε -ο στο Καλλιόπη, κατά πάσα πιθανότητα με το φαινόμενο της ετεροίωσης λόγω παλαιότερης ρίζας βλ. κλ-έ-πτω, κέκλ-ο-φα / κλ-ο-πή < σανσκριτ. klop κτλ.
Hank
Σωστός!
johnblack
Χότζα να σε διορθώσω, οι Μούσες κατέβηκαν ήδη απ' το '37, έμειναν όμως τα βάθρα με τους κίονες. Ο Χρηστάκης έχει γράψει σχετικά στην Καθημερινή (Επτά Ημέρες), 23/1/1994. Σε ασπάζομαι.
patsis
Johnblack απαιτώ να μας πεις αμέσως πού στο καλό μπορεί να βρήκες, κατά βούληση, άρθρο του 1994. Ρε θα μας τρελάνει τούτος ρε...
HODJAS
Μπράβο έρευνα!
johnblack
Kαλά ρε σεις δε μαζεύατε Επτά Ημέρες;
Σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας Νίκο Τσιαμτσίκα;
Khan
Η Πλατεία Ομονοίας με τις Μούσες και την Καλλιόπη δίπλα στα αποχωρητήρια