Ο ρυθμός Baroque έχει ως χαρακτηριστικό τον horrorem vacui, δηλαδή τον φόβο του κενού και την παρεπόμενη διάθεση να παραγεμίσεις ασφυκτικά έναν χώρο με κάθε λογής ψιψιψόνια, ματζαφλάρια, καυλιτζέκια, μπλιμπλίκια, κρεμαντζόλια κ.τ.ό. Ωσεκτουτού, νομίζω ότι όταν φτιάχνουμε ένα συνθετικό με την λέξη μπαρόκ, εννοούμε μια ασφυκτική υπερφόρτωση από περιττά αντικείμενα, προκειμένου να διεκδικήσουμε ένα χλυδαίο ιδεώδες. Πιθανολογώ ότι αποφασιστικός υπήρξε ο όρος τουρκομπαρόκ, ο οποίος όμως αναφέρεται σε ένα υπαρκτό νεο-μπαρόκ στυλ αρχιτεκτονικής στην Τουρκία. Στα ελληνικά, όμως, το τουρκομπαρόκ, ακούγεται κάπως σαν δυσφημιστικός όρος (και παρόλο που ορισμένα τουρκομπαρόκ κτίσματα είναι αριστουργηματάκια), όπως φαίνεται λ.χ. εδώ. Κατά αντιστοιχία, λοιπόν, πλάστηκαν όροι όπως το γυφτομπαρόκ και το βλαχομπαρόκ για να λοιδωρήσουν την χλυδαία πτωχαλαζονεία.

Το βλαχομπαρόκ σημαίνει πρωτίστως ένα συγκεκριμένο αρχιτεκτονικό στυλ στην σύγχρονη Ελλάδα, το οποίο η Φρικηπαίδεια το περιγράφει ευστόχως ως εξής: «Σπίτια τέρατα απείρων τετραγωνικών χωρίς κήπους αλλά με αρχαιοελληνικά αγάλματα και χρυσά κάγκελα, ειδικά στα βόρεια προάστια της Αθήνας». Χαρακτηριστικό της βλαχομπαρόκ αρχιτεκτονικής (όχι μόνο στα βουπου) είναι οι Καρυάτιδες ή αγάλματα δισκοβόλων/ κούρων / κορών που στηρίζουν τα μπαλκόνια. Το πολύ μάρμαρο, χρυσάφια κ.ο.κ. Η Φρικηπαίδεια, προσθέτει και τα εξής: «Πολυκατοικίες »κουτιά από τσιμέντο« πολλών ορόφων κυρίως στην Αθήνα. Καφετέριες που πληρώνουν το δήμο και καταλαμβάνουν με τραπεζοκαθίσματα κάθε σπιθαμή του πεζοδρομίου, της πλατείας ακόμα και της ασφάλτου πανελλαδικώς». Κρίσιμες περίοδοι για την εξάπλωση του βλαχομπαρόκ ήταν η εποχή Καραμανλή, η επταετία 1967-1974, και η ένδοξη εϊτίλα, (χωρίς να είναι οι μόνες).

Κατ' επέκταση, ως «βλαχομπαρόκ» μπορεί να χαρακτηριστεί οποιαδήποτε καρακιτσάτη επίδειξη νεοπλουτισμού και χλυδαίας βλαχοκυριλοσύνης, και κυρίως όσες διαθέτουν και κόμπλεξ τόσο του χωριάτη που θέλει να κραυγάσει τον εξαστισμό του, όσο και της Ρωμηοσύνης που θέλει να δείξει την τρεντοσύνη της παραμένοντας όμως στα όρια του hellenarically correct. Λ.χ. δύο πρόσφατα σύμβολα βλαχομπαρόκ Κυρίλλων και Μεθοδίων είναι τα Porsche Cayenne, και οι διακοπές στο Μπαλί, ενώ από άποψης συνδυασμού Ρωμηοσύνης και τρεντοσύνης είναι οι παρουσίες μας στην γιουροβύζιον. Η Φρικηπαίδεια διαθέτει εδώ μια μεγάλη λίστα, (μεταξύ τους διάφορες καγκουριές και μπουζουκαγκουριές) από την οποία αξίζει να συγκρατήσουμε το: «Οι ντυμένοι- ντυμένες στην τρίχα στις 7 το πρωί ή για να πάνε στο supermarket. Αγνοούν την πρακτική πλευρά των πραγμάτων και γελοιοποιούν τον εαυτό τους και τη σημασία του σοβαρού ντυσίματος».

Να παρατηρήσουμε ωστόσο ότι ως βλαχομπαρόκ χαρακτηρίζονται και φαινόμενα εκτός Ελλάδος, όπως φαίνεται στα παραδείγματα.

  1. Από φοράδα:

Καταναλωτική συμπεριφορά του βλαχομπαρόκ Ελληνάρα.
Λοιπόν, διάßασε ένα στοιχείο: Η Ελλάδα είναι η Νο1 αγορά πολυτελών προϊόντων στον κόσµο. Στον Κόσµο. Στη Γη. Νούµερο ένα. Numero Uno. Δεν το λέω εγώ, private έρευνα της Nielsen το λέει για λογαριασµό µεγάλης εταιρίας. Είµαστε Νο1 σε κατά κεφαλήν κατανάλωση Porsche Cayenne, Νο2 στην κατανάλωση La Prairie, στην πρώτη πεντάδα σε όλες (όλες) τις µεγάλες και διάσηµες µάρκες. Παγκοσµίως. [...] Το συµπέρασµα είναι προφανές: Είµαστε µικροµεσαίοι και ψωνίζουµε σαν µεγιστάνες. Δεύτερο συµπέρασµα (ίδιο µε το πρώτο, µε άλλα λόγια): Είµαστε αδαείς και ελαφρώς µπουρτζόßλαχοι, που ξοδεύουµε λεφτά που δεν έχουµε για να πάρουµε ρούχα που έχουνε απάνω το logo του brand φαρδύ-πλατύ.

  1. Από το Βήμα:

Η βλαχομπαρόκ εξουσία: Η εξουσία αναδίδει μια οσμή trash. [...] Πάρτε παράδειγμα τα ανακριτικά γραφεία των τηλεπαραθύρων: Στο ένα, μαινόμενοι, ασώματοι σχολιαστές των 20.000, 30.000 και 40.000 ευρώ μηνιαίως κατηγορούν τους απεργούς ότι θέλουν να διατηρήσουν τα... προνόμιά τους σκοτώνοντας γριούλες. [...] Περιμένω από τη μια στιγμή στην άλλη, ξεφυλλίζοντας κάποια εφημερίδα, παρακολουθώντας κάποιο κανάλι, να πέσω σε κάποιον της βλαχομπαρόκ ελίτ που θα αναφωνεί: «Δεν έχουν ψωμί; Ας φάνε κρουασάν».

  1. Ομώνυμο ποίημα εδώ:

Ο κόσμος πια ξεκάθαρος μπροστά μας
εμείς δεν θέλουμε ομως να τον δούμε
και αν τον θωρουμε στα γλυκα τα ονειρα μας
τον προσαρμόζουμε εκει που θα μας πουνε
σε μια εσωτερίστικη βλαχομπαρόκ
σε μια εσωτερίστικη βλαχομπαρόκ
μυθολογία

  1. Και εκτός Ελλάδας,εδώ:

Ορκωμοσία Ομπάμα:η αποθέωση της βλαχομπαρόκ αμερικ(λ)ανιάς,με επιστροφή σε ναζιστικές φιέστες!

  1. Οι σκατόφλωροι-βλαχομπαρόκ τσομπάνοι του «Κωλονακίου» με «Μερτσεντέ», «Μπεμβέ» που οδηγούν ΜΟΝΙΜΩΣ στην αριστερή λωρίδα με 60 και όταν τους κάνεις σινιάλο να κάνουν δεξιά σε αγνοούν επιδεικτικά(σιγά μήν κάνουν δεξιά να περάσεις εσύ ο «πτωχός» με το «Φιατάκι»)
    (Δες).

  2. η απολυτη εξαψη για το απολυτο τιποτα! σιγα τη μεγα καλλιτεχνιδα, το συμβολο του παγκοσμοιοποιημενου βλαχομπαροκ λαϊφστυλισμου
    (Για τη Μαντάνα στο Ινσόμνια).

Got a better definition? Add it!

Published

#1
Ελβετός

horrorem vacui; γιατί να κλιθεί σε ελληνικό κείμενο ο λατινικός όρος; τον horror vacui.

#2
vikar

Ά καλά... Επίσης: γιατί σε ελληνικό κείμενο λατινικά γράμματα; χόρορ βάκουι σε τί μας χαλάει, να μπορεί να το διαβάσει κι' ο πιτσιρικάς που μόνο τ' αγγλικά να έχει μάθει οτι γράφονται μ' αυτά τα γράμματα;...

Αλλα έλα μωρε Ελβετέ τώρα, εδώ στάθηκες; Πού να δείς τί γίνεται γενικά στο σάιτ...