Τσαφουνώ, τσαφουνίζω, τσαφίζω = γρατζουνώ, προκαλώ επιφανειακή, επιδερμική φθορά ή ερεθισμό, με τριβή ή ξύσιμο.

Σε ευρεία χρήση σε όλη την Κρήτη.

Ενδέχεται να είναι ηχομιμητικό. Όμως υπάρχει η καταπληκτική σύμπτωση ότι το αγγλικό ρήμα to chafe, έχει στη γενική του χρήση την έννοια του ερεθισμού, της φθοράς και του ξυσίματος, αλλά και του «θερμαίνω με εντριβή». Ετυμολογικά, σύμφωνα με το Webster Dictionary, προέρχεται από το γαλλικό chauffer (=θερμαίνω, προφανώς με την τριβή).

  1. - Τι έχεις και φωνάζεις;
    - Ρε φίλε, τον τρελό κάνεις; Δε βλέπεις, μου τσαφούνισες τ' αμάξι!

  2. - Μωρέ Μανόλη, τσαφούνισέ σε η γυναίκα σου;
    - Όι, όι, ο κάτης ήτονε.

Τσαφούνισμα (από nikolaosvlas, 14/10/11)Τσαφουνισμένη μούρη (από nikolaosvlas, 14/10/11)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

#1
xalikoutis

Συντοπίτη Νικόλα, χωρίς παρεξήγηση, και καλώς όρισες κι όλας από μένα, και δεν ξέρω αν με προλάβανε άλλοι ή άλλες,

αλλά σχετικά με τους τοπικούς ιδιωματισμούς υπάρχει ένα άτυπο consensus, προϊόν πολλής συζήτησης, ότι στο σάη χωράνε μόνο λέξεις τοπικές που έχουνε ας το πούμε και θεματολογία slang (σεξ, βία, ουσίες, ύβρεις, πεζοδρόμιο κ.λπ.). Τον κανόνα αυτό κι εγώ ο ίδιος τον έχω παραβεί ή τό χω τραβήξει από τα μαλλιά το θέμα. Βλ. το λήμμα συμισιακός, εκεί υπάρχει και σχετική συζήτηση. Πραχτικά και τώρα που το ξανασκέφτομαι ο καλύτερος τρόπος να καθορίζει κανείς αν μια τοπική λέξη είναι σλανγκ είναι το αν θα χωρούσε και σε κάποια άλλη από τις κατηγορίες που δίνει ως επιλογές το σάη (δηλαδή, σκέτο τοπικοί ιδιωματισμοί δεν υφίσταται).

Το τσαφουνώ και το οματέ που ανέβασες δεν είναι σλανγκ. Επίσης, επειδή έχω ανεβάσει κι εγώ χανιώτικα κάμποσα, ψάχνε πρώτα (αν και φαντάζομαι ήδη το κάνεις). Για τη ζάρπα ειδικά που ανέβασες κι άλλο ορισμό, λιτό και χωρίς λάθη - μάλλον -, εγώ τον δικό μου που έχει λάθη δε θα ήθελα να κατέβει γιατί στα σχόλια γίνεται εμπλουτισμός και σταδιακή περικύκλωση της αλήθειας, και αυτό μου αρέσει ως λειτουργία του σάητος.

Αυτά ασφαλώς φιλικά, και συνέχισε!

(Για το διάλογο σε γλωσσικά ζητήματα δεν έχουν και τόσο νόημα τα προσωπικά μηνύματα, κι αυτός είναι ο μόνος λόγος που το γράφω το παραπάνω δημόσια. Το σχόλιο μπορεί να σβηστεί από τους μόντουλες όποτε, αρκεί να το έχει δει ο Νικόλας).

#2
iron

ο νικόλαος έχει ενημερωθεί για το θέμα (κυρίως επειδή κατέγραφε τα του Ξανθινάκη), αλλά ο χαλικού προσδιόρισε σωστά ότι «στο σάη χωράνε μόνο λέξεις τοπικές που έχουνε ας το πούμε και θεματολογία slang (σεξ, βία, ουσίες, ύβρεις, πεζοδρόμιο κ.λπ.)»

θα έλεγα όμως επίσης ότι καλό είναι να τολμάμε να χώνουμε τοπικούς ιδιωματισμούς όταν αυτοί δεν υπάρχουν πουθενά αλλού καταγεγραμμένοι (πχ φουλτακιάζω) ή απλώς απαντώνται στο ίντερνετ και όχι σε συγγράμματα (πχ. γκερεμέζι). Το ότι αυτά δεν είναι σλανγκ είναι γεγονός, αλλά εφόσον δεν υπάρχει άλλος χώρος μέχρι στιγμής στο νετ για τις λέξεις αυτές, ας τις φιλοξενούμε και βλέπουμε.

Υπάρχει βέβαια πάντα και η περίπτωση να είναι κάτι καταγεγραμμένο σε έντυπη μόνο μορφή, αλλά να μην το ξέρουμε (πχ ο Ξανθινάκης δεν υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή, εγώ δεν τον ήξερα, θα μπορούσα να έχω ακούσει κάτι στην Κρήτη και να το έψαχνα στο δίχτυ, να μην το έβρισκα, να έλεγα α δεν είναι καταγεγραμμένο και να το έριχνα στο σλανγκρ και να έβγαινε ο Νικόλαος να μου πει α αυτό το έχει ο Ξανθινάκης). Στην περίπτωση αυτή αφενός συγχωρούμαστε από τους συσσλανγκισταί και από τον ίδιο τον θεό αυτοπροσώπως, αφεδύο όποιος γνωρίζει κάποια έντυπη καταγραφή είθισται να την σημειώνει στα σχόλια.

αατα και καβλημέρα σας

#3
nikolaosvlas

Ευχαριστώ για τα σχόλια των xalikoutis και ironick.