Έτσι ονομάζεται υποβρύχιος ογκόλιθος, που βρίσκεται μόνος του, στο βυθό της θάλασσας. Αν υπάρχει συστάδα ογκολίθων αποκαλούνται κατρακύλια ή βολάδες. Δεν πρέπει να συγχέεται με τις συμπαγείς εξάρσεις του βυθού, υφάλους ή κουφόξερες, αν είναι κάτω από την επιφάνεια και σκοπέλους ή ξέρες αν "ξενερίζουν".
Τα μονόπετρα αποτελούν σημαντικό στοιχείο του θαλάσσιου οικοσυστήματος, γιατί, στις φυσικές κρυψώνες που σχηματίζουν, κρύβονται πολλά θαλάσσια είδη, άλλα για να προφυλαχτούν από τους θηρευτές και άλλα για να αιφνιδιάσουν το υποψήφιο θήραμά τους. Στη φύση, όμως, οι ρόλοι εναλλάσσονται τάχιστα και αυτός που περιμένει να "σερβιριστεί", γίνεται "μεζές".
Η αξία τους είναι πολύ μεγάλη και για τους ψαράδες (όπως κάποια άλλα μονόπετρα για τις γυναίκες), όπου (ιδιαίτερα τις παλιότερες εποχές) έπιαναν μεγάλα ψάρια (ροφούς, στήρες, συναγρίδες).
"Τράβα ανοιχτά από τον κάβο του πουνέντη, ίσα να βλέπεις την άμμο άκρη-άκρη. Άμα δεις τον άι-Νικόλα στην άλλη μεριά, πίσω απ' το κάβο του μαΐστρου, είσαι απάνω στο μονόπετρο. Άμα ρίξεις πετονιά μέτρησέ το και θάναι εικοσιεφτά οργιές. Ψάρεψε με τη ζόγκα σούρουπο και θα με θυμηθείς!"
Βέβαια υπάρχει και το πιο γνωστό στο ευρύ κοινό μονόπετρο ή "μουνόπετρο", ήτοι δαχτυλίδι με μία (αλλά μεγάλη) πολύτιμη πέτρα, που μας προέκυψε, μαζί με τις υπόλοιπες αμερικλανιές (δεξίωση στο κτήμα "Σέκλανα", τούρτα, σαμπάνια, "γαμήσιο" εμβατήριο και του κιτς η μάνα κάθονταν) στα χρόνια της επίπλαστης ευμάρειας.
"Τι να σου πώ Μαίρη μου! Ακόμα πληρώνουνε το "γαμοδάνειο"! Ένα σκασμό λεφτά για τα ρούχα, γιά το στολισμό της εκκλησίας, για το κτήμα! Και στους έξι μήνες χώρισαν! Πάλι καλά που τους γύρισε το μονόπετρο η νύφη!"
10 comments
deinosavros
Στος ο Δον. Δες και το κατρακύλι.
donmhtsos
Νά'σαι καλά! Έκανες καμιά βουτιά; Έχω να πέσω απ' τον Οκτώβρη και μού'χει λήψει! Ελπίζω να πάω τον Ιούνη.
soulto
Κατρακύλια έλεγε ο αδερφός μου τα τσέρκια που έπαιζαν παιδιά.
deinosavros
Μπα, απ' τον Αύγουστο.
soulto
Σ' αυτό το θαλασσινό στη βάση του λήμμα, σου στέλνω αυτά, από δω.
Μ' αεράκι στα πανιά σου
donmhtsos
Νά 'σαι καλά Σούλτω. Με γύρισες τριάντα χρόνια πίσω. Το '84 ή το '85, όταν "χτιζόταν" και το δικό μας τρεχαντήρι στις Σπέτσες, κατασκευάστηκε στο διπλανό καρνάγιο, ένα (υποτιθέμενο) αντίγραφο της Αργούς. Υπεύθυνος του όλου εγχειρήματος ήταν κάποιος Αυστραλός ή Άγγλος (δε θυμάμαι καλά) και μετά την καθέλκυση και τις σχετικές δοκιμές το σκάφος απέπλευσε για το Βόλο. Τελικά, όπως είχα διαβάσει στις εφημερίδες τότε, αυτοί τα κατάφεραν και έφτασαν στην Κολχίδα.
soulto
Ήταν ο ιρλανδός Τim Severin. Διάβασα το βιβλίο του απνευστί κι από τότε -μαζί με την μετάφραση του έπους απ' τον Μαρωνίτη - ο Όμηρος κι η Οδύσσεια πήραν για μένα άλλη υπόσταση. Στο συστήνω θερμά.
donmhtsos
Σ' ευχαριστώ πολύ. Είχαμε μιλήσει αρκετά τότε. Όποτε πήγαινα στις Σπέτσες την εποχή εκείνη, για να δώ πως προχωρεί το "χτίσιμο" του καϊκιού μας, πήγαινα και χάζευα την "Αργώ". Με την ευκαιρία αυτός ήταν ο
soulto
Ωραίος! Υπάρχει ακόμη;
donmhtsos
Δυστυχώς όχι. Αναγκαστήκαμε να τον αποχωριστόύμε πριν καμιά δεκαριά χρόνια, γιατί ήθελε πολύ συντήρηση.