Παρατσούκλι που είχαν δώσει κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου 1946-49 οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού στους άνδρες της νεοσύστατης Εθνοφρουράς. Τα μέλη της (οπλίτες και αξιωματικοί) ήταν παλαιοί έφεδροι προπολεμικών κλάσεων που αξιοποιούνταν σε δευτερεύουσες αποστολές, δηλαδή δεν ήταν μάχιμοι πρώτης γραμμής.
Η ονομασία αποτελεί προφανή αναφορά στον υπέργηρο πρωθυπουργό του Εμφυλίου Θεμιστοκλή Σοφούλη, πιθανώς δε και στη σχετικά προχωρημένη ηλικία των εν λόγω ενστόλων (32-35 ετών).
Ο γούγλης δίνει δύο χτυπήματα αλλά η πρώτη καταγραφή έχει πάρει το μπούλο με συνοπτικές διαδικασίες. Το βιβλίο με τη δεύτερη, ατυχήσατε. Ένεκα η στενότης προτίμησα να ξαναπάρω την Ιλιάδα που μου έλειπε χρόνια (φτου μου). Να βολευτείτε με τα βρισκούμενα, α μα πιά.
Το νέο σώμα της Εθνοφρουράς προέκυψε από την ανάγκη να περιοριστούν οι μονάδες των ΜΑΥ και ΜΑΔ [...] κατέληξαν στην απόφαση για την δημιουργία εκατό ταγμάτων [...]. Ο τελικός στόχος ήταν η πλήρης απαλλαγή του στρατού εκστρατείας από στατικές αποστολές και υποχρεώσεις φρούρησης. [...] κλήθηκαν υπό τα όπλα κλιμακωτά οι παλαιές κλάσεις του 1934 ως και του 1936 [...]. Η ονομασία πάντως που τους έδωσε ο αντίπαλος, οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού ήταν "γεροσοφούληδες"!
Γιώργος Μαργαρίτης, ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 1946-1949. Εκδ. Βιβλιόραμα 2001.
8 comments
σφυρίζων
Πολύ μου αρέσουν αυτές οι σλανγκιές εποχής! Πέραν από την αναφορά στον Σοφούλη, το γεροσοφούλης γέμει λολοπαιγνικών και ινσέψιο αναφορών.
παρασυνταξίες
Πολύ καλό!! Άλλα προσωνύμια που έδιναν οι αντάρτες στους χίτες προέρχονταν από το όνομα του επικεφαλής των χιτών κάθε περιοχής, π.χ. σούρληδες> Σούρλας (Λάρισα), μαγγανάδες> Μαγγανάς (Μεσσηνία)
deinosavros
Φχαριστώ. Και γυπαραίοι στην Κρήτη (< Παύλος Γύπαρης, αρχηγός των άνευ θητείας χωροφυλάκων).
donmhtsos
Έχω διαβάσει (δε θυμάμαι πού) και το μπουραντάδες. Αν το ξέρει κάποιος ας δώσει περισσότερα στοιχεία.
deinosavros
Από τον Μπουραντά (δεν θυμάμαι το μικρό, ίσως Θέμης), αρχηγό του μηχανοκίνητου της Αστυνομίας (Αθήνα).
παρασυνταξίες
Ναι! Υπάρχει και το αντάρτικο τραγούδι που αναφέρεται στους ταγματασφαλίτες ως μπουραντάδες και ράλληδες
Είμαι του ΕΛΑΣ αντάρτης
και στα όρη τριγυρνώ
και για την ελευτεριά μας
και τον θάνατο αψηφώ
Δεν φοβάμαι την κραμάλα
δεν φοβάμαι το σχοινί
και στο διάβα μου όλοι τρέμουν
ράλληδες και Γερμανοί
Ράλληδες ταγματαλήτες
μπουραντάδες Γερμανοί
τα κεφάλια σας θα πέσουν
απ' το αντάρτικο σπαθί
deinosavros
Παρασυντ, αφού σ' αρέσουν αυτά δές εδώ, για να ευλογήσω και λίγο τα γένια μου.
σφυρίζων
Επίσης οι σλανγκιές της εξορίας του δεινού.
ΤΑ δικά μου λιθαράκια στο κουκουσλάνγκ: μπουλκιώτης, ανακαταγραφή, κούτβηδες, αρχείος ίσως κι άλλα που μου διαφεύγουν.