Μια λέξη σταθμός στην ιστορία της ελληνικής (για να μην πω παγκόσμιας) σλανγκ. Μια λέξη που τα λέει όλα χωρίς να λέει τίποτα. Μια λέξη πασπαρτού που χρησιμοποιείται:

  • για να πούμε ότι μια κατάσταση είναι πολύ μπερδεγουέη
  • για να εκφράσουμε τον ενθουσιασμό μας για κάποιο γεγονός
  • όταν δεν έχουμε τι να πούμε αλλά θέλουμε να πούμε οπωσδήποτε κάτι

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η λέξη πλάστηκε από τον Γ. Μαρκόπουλο συνθέτη και στιχουργό του ομώνυμου τραγουδιού.

Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα αν σημαίνει κάτι η λέξη. Σύμφωνα με μια εκδοχή (δες εδώ) ο ίδιος ο στιχουργός έχει αναφέρει ότι πρόκειται για αρχαίες ελληνικές λέξεις

  • Ζάβαρα = Λάβαρα
  • Κάτρα = Μαύρα
  • Νέμια = Ανέμισαν

Συνολικά οι στίχοι σημαίνουν «Λάβαρα μαύρα ανέμισαν (πειρατές) και παρακαλούμε για έλεος»

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή (δες εδώ) ο στιχουργός έχει αναφέρει ότι όλες οι λέξεις που χρησιμοποιούνται στο συγκεκριμένο τραγούδι είναι ελληνικές

  • Η λέξη «Αλληλούια» δεν είναι η γνωστή εβραϊκή λέξη, αλλά η ελληνική λέξη «αλληλουχία» (από την οποία αφαιρέθηκε το χ).
  • Η λέξη «Ζαβαρα» προέρχεται από τη λέξη Ζευς
  • Η λέξη «Νάμα» σημαίνει βάπτισμα
  • Η λέξη «Λάμα» σημαίνει λάμα (μαχαιριού)
  • Η λέξη «Νέμια» σημαίνει ηρεμία
  • Η λέξη «Ίλεως» σημαίνει σπλαχνικός

Αντί παραδείγματος παρατίθονται οι στίχοι του ομώνυμου τραγουδιού
Στίχοι: Γιάννης Μαρκόπουλος
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
(Πρώτη κυκλοφορία στο δίσκο του Γ. Μαρκόπουλου «Επιχείρησις Απόλλων» - 1968)

Ζαβαρακατρανέμια ζαβαρακατρανέμια
Αλληλούια αλληλούια

Ζαβαρακατρανέμια ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια
Αλληλούια αλληλούια

Ίλεως ίλεως ίλεως
ίλεως ίλεως νέμια
Ίλεως ίλεως ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια
Αλληλούια αλληλούια

Ζαβαρακατρανέμια ζαβαρακατρανέμια
Αλληλούια αλληλούια

Ζαβαρακατρανέμια ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια
Αλληλούια αλληλούια
Αλληλούια αλληλούια

(από Doctor, 29/01/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

#1
Doctor

Να αποδώσω τα δέοντα στον εισηγητή του λήμματος supermakis.

#2
Vrastaman

O μακαρίτης Ξυλούρης δεν έπασχε από απο μεσογειακή ζαβαρακατραναιμία;

#3
Doctor

Δεν ξέρω από τι έπασχε ο Αρχάγγελος αλλά πιστεύω αν δεν το είχε τραγουδήσει δεν θα είχαμε φτάσει εμείς σήμερα να το καταχωρούμε στο σλανγκ.γρ

#4
Hank

Γιατρέ μου, τα σπέκια μου.
Σπέκια και στον Βράστα για το πνεύμα. Διατηρώ μια σοβαρή επιφύλαξη για το «Αλληλούια», τα υπόλοιπα μου φαίνονται πιθανά. Το «ελ» (όχι του Λιακόπουλου) είναι καρασημιτικό για την δήλωση του Θεού, και το «αλληλούια» μου φαίνεται εβραϊκότατη λέξη.

#5
nikamsterdam

μούτσο ρισπέκτο...... Απίστευτος σχολιασμός!!!!!

#6
Επισκέπτης

μια διασκευή του άσματος εδω:

http://www.phorum.gr/viewtopic.php?f=24&t=112549&p=985320#bottom

#7
HODJAS

Ο Ζώρζ Πιλαλί, το ερμηνεύει ως εξής (πρεζάκικο) στην πρόζα που ακολουθεί το Πρεζαντέ ντ' Αμούρ:
Ζα=πρέζα
Βάρα=χτύπα
Κάτρ=ένα τεταρτάκι (μονάδα μέτρησης)
Ανέμια=και την άκουσες/ανεμίζεις

Επίσης έχει ερμηνεύσει και το:

Πήρες τον κοκό το δρόμο
δρόμο δίχως άκρη...

#8
Khan

σπεκ!

#9
patsis

Κορυφαίος ορισμός του Ιανουαρίου 2009, σύμφωνα με την αυτοματοποιημένη αναφορά του slang.gr, βασισμένη στην έως σήμερα βαθμολόγηση.

#10
poniroskylo

Ώρε Πάτση, πώς τόκαμες φτούνο το μαγικό, ρε πδι μ';

#11
jesus

σβήσ' το τό σχόλιο πονηρόσκυλε, εκτίθεσαι:Ρ

#12
Galadriel

Εγώ σας τα πα, δεν είναι ο ντικ αυτός που έρχεται στις συνάντες, είναι ο πληρωμένος ηθοποιός που καλύπτει τον πάτση :P

#13
gaidouragathos

Τέτοια ίντριγκα... Γι αυτο ζαβαροκατρανιέμαι κ ζαβαροκατρανάω διαρκώς...

#14
Επισκέπτης

ZÁVARA CsA TRANNy ÉMÍA
τζιγγανικο ξορκι απο την ουγγαρια... κανενας δεν ξερει τι σημαινει... το χρησιμοποιουσαν για να παρα μα παρα πολυ παλια... φυλες τσιαγγανων για να διωξουν το κακο... μαλλον και ο Μαρκοπουλος με τον Ξυλούρη προσπάθησαν να ξορκίσουν κατι εκεινη την εποχη...
τυχαιο;;;

#15
Khan

Βαρβάτος πορτοκαλισμός όσα αναφέρονται στον ορισμό;

#16
το Λιοντάρι

Πολλά δε στέκουν Ντόκτορα στις επεξηγήσεις σου.
Από πού κι ως πού τα λάβαρα λέγονται ζάβαρα;
Σε ποια ελληνική διάλεκτο το βρήκες αυτό;
Το «λάβαρο» είναι μεσαιωνική λέξη παρμένη από τα φράγκικα.
Οι Ρωμαίοι είχαν λάβαρα, οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν.
Το «ζάβα» μπορεί να είναι «ζαβά» δλδ αδέξια, αριστερά.
Το «κάτρα» δε μπορεί να είναι μαύρα επειδή η τούρκικη λέξη για το μαύρο είναι «καρά» κι έτσι ατόφια έχει περάσει στα Ελληνικά, ως καρά κι όχι ως κατρά.
Η λέξη νάμα προέρχεται από το αρχαίο «νάω» δλδ ρέω, και δήλωνε πολύ παλιά το νερό μιάς πηγής.
Αργότερα, κάπου στούς βυζαντινούς χρόνους πήρε να λέγεται έτσι και η αγία κοινωνία.
Κι όχι η βάφτιση βέβαια.
Γι' αυτό και σε κάποια μέρη λένε ακόμα «νάμα» το πολύ καλό κρασί, το παρόμοιάζουν με την αγία κοινωνία δλδ.
Το «ίλεως» μοιάζει με παραφθορά τού αρχαίου «έλεος», αλλά και πάλι αυτό δε λέει κάτι.
Όπως δε λένε κάτι και τα υπόλοιπα, το «λάμα» μπήκε για να κάνει συνήχηση με το «νάμα» κοκ.
Τελικά, φίλε μου, το μόνο σίγουρο είναι οτι ο στιχουργός έμπλεξε διάφορες λέξεις δίχως κάποιαν ετυμολογική βάση στηριζόμενος απλώς στην ηχητική τους, στο πώς συνταιριάζουν μεταξύ τους ηχητικά δλδ.
Είναι φανερό ότι το όλο θέμα φτιάζτηκε ταυτόχρονα με τη μουσική που είχε στο νου του ο Μαρκόπουλος.
Ένα λεκτικό ηχητικό παιχνίδι, κι άλλο τίποτα.

Ας μην τραβάμε απ' τα μαλλιά μια υπόθεση για να βγάλουμε κάποιο κρυφό νόημα εκεί που δεν υπάρχει κάτι άλλο από ένα απλό τραγούδι.
Το πρωτο-τραγούδησε κι ο Ξυλούρης κι έτσι έγινε επιτυχία.

#17
Doctor

@Khan: την ίδια εντύπωση έχω και εγώ (περί πορτοκαλισμού) εκτός αν ο δημιουργός της λέξης έπινε τίποτα περίεργο.

@το Λιοντάρι: Συμφωνώ με τα λεγόμενά σου. Πιθανόν δεν πρόσεξες ότι πριν τις «εξηγήσεις» αναφέρω ότι «η λέξη πλάστηκε από τον Γ. Μαρκόπουλο» και οι εξηγήσεις που αναφέρονται δεν είναι δικές μου αλλά (σύμφωνα με τις πηγές που δίνω) του ίδιου του δημιουργού.

#18
jesus

επειδή κολλάει με το άσμα, χώνω το εξής:
(καΐλα αλέρτ)

- πώς μεταφράζεται το «Ο μεθυσμένος μπαμπάς μεθάει την νταντά. Η νταντά μεθάει την άλλη νταντά»

- Ο ντίρλα Dad ντιρλά νταντά. Νταντά ντιρλά νταντά.

#19
electron

αει από 'δω ρε κρυε...

#20
Doctor

Ίλεως χριστέ (γιατί θα μας πιάσει ειλεός από τα γέλια)
Τα κρασάκια που κατέβασες στην Κανά και στο κρυφό τσιμούσι μάλλον σε χαλάσανε...
(και με τη αναφορά του τραγουδιού μπορεί να αρχίσουν να βρίζουν μερικές που δε συμπαθούν το Σαββό - αν και το ντιρλαντά δεν είναι δικό του, όπως και πολλά άλλα γνωστά του).

#21
iron

μερικές;;; χμμμ... εγώ πάντως είμαι Ο ιρονίκ, χε.

#22
Doctor

Νιούφης είναι ο άνθρωπος είναι και φλου γλωσεύει τη μπέρδα του. ΄Αφες αυτόν...

#23
iron

α ναι, τον αφήνω, το διασκεδάζω βέβαια...

#24
jesus

κ εδώ.

#25
jesus

άφες αυτώ δεν είναι ρε θείο ντόκτορα;
με ευκτική. μην παραποιούμε κ τον Λόγο μου...