Επίσης, χρησιμοποιείται ως εικονοποιία για να αισθητοποιήσει την περίφημη «θεωρία των δύο άκρων», δηλαδή την αντίληψη ότι τα δύο πολιτικά άκρα, ήτοι αφενός η Ακροδεξιά και αφεδύο η Αριστερά, συναντώνται, τρέφουν ή και προκαλούν το ένα το άλλο και μοιράζονται κοινά στοιχεία, όπως λ.χ. η βία, ο ολοκληρωτισμός ή, έστω, ο αυταρχισμός, ο κρατισμός, ο αντισημιτισμός κ.ά.

Το ντίσκουρς αυτό του πετάλου χαρακτηρίζει κυρίως τους νεοφιλελέδες, που προβάλλουν τον φιλελευθερισμό ως τη λύση απέναντι στα συγγενή κακά της Ακροδεξιάς και της Αριστεράς, αλλά μπορεί να βρεθεί και μεταξύ απλών δεξιούληδων, μικροαστούληδων και κεντρώων.

Μια κλασική μορφή που παίρνει είναι η σύγκριση του χιτλερισμού με τον σταλινισμό και μια ορισμένη αγανάχτηση γιατί ο Στάλιν δεν καταδικάζεται εξίσου όσο ο Χίτλερ στην συνείδηση της Ιστορίας. Επίσης, η θεωρία του πετάλου είναι πολύ της μοδός στην Ελλάδα της κρίσης, όπου θεωρείται ότι η άνοδος της Αριστεράς είναι υπεύθυνη για την άνοδο της Χρυσής Αυγής ως αντιαριστερή αντίδραση, ή ότι μια ορισμένη περιφρόνηση της Αριστεράς προς τους θεσμούς και τη νομιμότητα προς την μεταπολίτευση εξέθρεψε ανάλογα φαινόμενα από την Ακροδεξιά.

Η επιμονή βεβαίως πολλών ας πούμε «συστημικών» αρθρογράφων που έχουν κάνει την θεωρία του πετάλου εργόχειρο και οι σχετικές υπερβολές, δημιουργούν εύλογες αντιδράσεις στον αριστερό κυρίως χώρο, όπου το αντίστοιχο ντίσκουρς είναι ότι ο ακροδεξιός και δη ο φασίστας είναι το μαντρόσκυλο του καπιταλιστή που βγαίνει να γαβγίσει ή και να κατισχύσει σε μία δύσκολη για τον καπιταλισμό περίοδο, και μετά αφήνει και πάλι τους φιλελέδες όταν πλέον έχει ολοκληρώσει την δουλειά του. Οπότε η Ακροδεξιά παρουσιάζεται ως ένα εργαλείο του καπιταλισμού ή ακόμη και ως μια άλλη όψη του φιλελευθερισμού.

Προφ. η μεταφορά βασίζεται στο ότι στο πέταλο, τα δύο άκρα του είναι πολύ κοντά.

Η ελληνική άκρα αριστερά (κομμουνιστική και αναρχοειδής) ευθύνεται, σε μεγάλο βαθμό, για την επανεμφάνιση της άκρας δεξιάς και των νεοφασιστικών και νεοναζιστικών ομάδων. [...] Ο ΣΥΡΙΖΑ και η άκρα αριστερά απορρίπτει, ως «απλοϊκή» και ανιστόρητη (look who’s talking!) τη θεωρία του πετάλου –κατά την οποία η άκρα αριστερά συναντιέται με την άκρα δεξιά. Κι όμως, το πολιτικό φάσμα δεν είναι γραμμικό· είναι, θα λέγαμε, πολυδιάστατο. Τα δύο άκρα μοιράζονται τον αυταρχισμό και τον κρατισμό, περιφρονούν τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες και περιορίζουν την ελευθερία του λόγου στην ελευθερία του δικού τους λόγου. Σε πολλές περιπτώσεις μοιράζονται ακόμα και τον αντισημιτισμό αν και, πράγματι, με διαφορετικά επιχειρήματα. («Περί της θεωρίας του πετάλου» της Σώτης Τριανταφύλλου εδώ).

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified