Πολιτικό-κοινωνική αργκό με την οποία ο Βλαντίμιρ Λένιν περιέγραφε διανοουμένους και άλλους ανένταχτους συναγωνιστές και συνοδοιπόρους, και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις, που συνεπικουρούσαν το μπολσεβικικό κίνημα, χωρίς να αποτελούν μέλη του.

Τι σημαίνει να είσαι (ή να γίνεσαι) χρήσιμος ηλίθιος; Ότι απλά γίνεσαι αντικείμενο εκμετάλλευσης πιστεύοντας και υπηρετώντας έναν σκοπό που καπελώνουν άλλοι και που απλά σε ανέχονται για όσο τους προσφέρεις αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες σου, ενώ όταν πάψουν να σε χρειάζονται παίρνεις πόδι (και αμαυρώνεται και η υστεροφημία σου, άμα λάχει ναούμ').

Η περιφρόνηση για τους διανοουμένους όμως, δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της Αριστεράς. Λογικό μοιάζει να υπάρχουν και δεξιοί κλασμένοι διανοούμενοι σε δεξιά καθεστώτα, αφού όλοι οι εξουσιαστές έχουν την ίδια μούρη.

Πρόσφατα ξεκίνησε στην Ιταλία μια πολιτική ιδεολογική αναμόχλευση με μειωτικούς όρους, όπως «κουλτουριάρης» (culturame) και «σκουπίδι της διανόησης», ο οποίοι χρησιμοποιούνται πάλι, μεταφέροντάς μας πολλές δεκαετίες όπισθεν. Πολιτικοί από διάφορα κώματα επιστρατεύουν αυτούς τους όρους για να μειώσουν τους διανοουμένους του αντιπάλου στη γείτονα.

Ο όρος «κουλτουριάρης» εισήχθη για πρώτη φορά σύμφωνα με τη Βίκυ από τον Μάριο τον Σέλμπα, Ιταλό υπουργό Εσωτερικών στα τέλη της δεκαετίας του '40, άνδρα πιστό μόνο στη λογική του ροπάλου.

Το πατριωτάκι ο Σπύρος ο Αγκνιου άλλως τε, αντιπρόεδρος του Ρίτσαρντ Νίξον, αναφερόταν σε «ξεπεσμένους υπερόπτες», φέρνοντας στο μυαλό τις παλιές, εβδομαδιαίες μακαρθικές φυλλάδες, οι οποίες γελοιοποιούσαν τους συγγραφείς ή τους διανοουμένους στις Η.Π.Α. που δεν έλεγαν καλά το ρο, αναφερόμενες σε «γομαντικούς ποιητές». «Αβγοκέφαλοι» (eggheads) ήταν μια ανάλογη έκφραση που χρησιμοποιούνταν για τον ίδιο σκοπό. Κατά τη διάρκεια εκλογικών αναμετρήσεων της πρόσφατης περιόδου, WASP διαμορφωτές σκέψης στις Η.Π.Α. αναβίωσαν την έκφραση «(θολο)κουλτουριάρηδες» και «σκουπίδια της διανόησης», όμως η ατάκα του σύντροφου Βλαντιμίρ Ουλιάνοβιτς έμεινε αξεπέραστη.

Η δεύτερη και λιγότερο κολακευτική εκδοχή είναι ότι δεν είσαι ένας «χρήσιμος ηλίθιος» αλλά μάλλον σκέτος αντισημίτης. Δείχνεις την ίδια αποφασιστική αποδοκιμασία σου προς την Κίνα, το Ιράν, τη Συρία, τη Βενεζουέλα ή τη Βόρεια Κορέα; (Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μπλόγκερς).

"Χρήσιμος ηλίθιος", τρόπος του Λένιν (Χοντζ) (από allivegp, 06/04/11)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified