Από τη Δ. Κρήτη, ρήμα που χρησιμοποιείται με σαφώς προσβλητική πρόθεση ενάντια στο υποκείμενο της ενέργειάς του: αυτός που παραστεκουλίζει, σύμφωνα με το γλωσσάρι του Αντώνη Ξανθινάκη, «στέκεται κοντά σε μέρος με εκλεκτά φαγητά επιζητώντας να του δώσουν μέρος απ' αυτά».
Σήμερα σε Χανιά και Ρέθυμνο η λέξη έχει πάρει ευρύτερη σημασία, και παραστεκουλίζει εκείνος που προσκολλάται σε ανθρώπους, κοινωνικούς χώρους κλπ προκειμένου να επωφεληθεί (χωρίς απαραίτητα να κάνει εκδουλεύσεις, απλά υπενθυμίζοντας την παρουσία του ή κάνοντας κολλητηλίκια). Μολονότι το ρήμα ενέχει το στοιχείο του παρασιτισμού, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτός που παραστεκουλίζει μπορεί να το κάνει και με την ανοχή ή την παθητική ενθάρρυνση των άλλων, γεγονός που σημαίνει ότι σ' όποιο κύκλο θωρείς πολλούς να παραστεκουλίζουνε, ίσια σκατά 'ναι και το κέντρο και η περιφέρεια.
Από το παρα-στέκω + την κατάληξη -ουλίζω, που αδυνατίζει την ισχύ και ευτελίζει τη σημασία του ρήματος (βλ. βήχω-βηχουλίζω κλπ) –αυτόν που παραστεκουλίζει δεν είναι να τον υπολογίζεις και σοβαρά για συν-παρά-σταση.
Το ρήμα έχει κι άλλες, παρεμφερείς στο βάθος, σημασίες, όπως κωλυσιεργώ ή διστάζω να προσεγγίσω, να συμμετάσχω σε κάτι, να κάνω αισθητή την παρουσία μου κλπ. Αυτός που παραστεκουλίζει στερείται τόσο ικανοτήτων, όσο και παρρησίας, οπότε γενικά είναι ο διστακτικός σε σημείο παρεξηγήσεως (αυτός που μάλλον κάτι επιζητεί με τη δράση-αδράνεια, παρουσία-απουσία του).
Σπανιότερα το ρήμα δεν έχει τόσο αρνητική έννοια, και σημαίνει τη διακριτική παρουσία, που δεν ενοχλεί ή παρασιτεί, αλλά και που δεν έχει και ουσία.
— Δε μου λέεις μρε Σπύρο, τη Μπάσα Σάστα ποιος την έφερε για συναυλία;
— Ο αντιδήμαρχος πολιτισμού, ο Στελής ο τρακτεράς...
— Ίντα λέει, αντιδήμαρχος πολιτισμού ο Στελής ίντα πολιτισμό μωρέ κατέει το έχνος...
— Πολιτισμό; Ε, κακομοίρη, αυτός επαραστεκούλιζε στο γραφείο του Γιαννομαρκάκη εδά και δέκα χρόνια, και τον έβαλε στο ψηφοδέλτιο...
9 comments
patsis
Καλός ορισμός, δομημένος και ουσιαστικός. Στο ίδιο μήκος κύματος και η έκφραση «σαν τα σκυλιά έξω απ' τα χασάπικα», ακουσμένη από Μαλβίνα Κάραλη.
johnblack
Είχε πάρει παλιότερα ο μάτης μου σε κάποιο έντυπο κάτι σαν «οδηγό επιβίωσης» για τσαμπατζήδες, δλδ που μπορείς να πηγαίνεις καθημερινά για δωρεάν φαγητό. Είχε τα πάντα, από εκκλησίες, συσσίτια δήμων, μέχρι εγκαίνια μαγαζιών κάθε είδους, πολιτιστικές εκδηλώσεις / ομιλίες / συνέδρια, προσφορές γνωριμίας σε σουπερμάρκετ, προωθητικές ενέργειες από εταιρείες τροφίμων κλπ. Πρέπει και στο νετ να υπάρχει κάτι παρόμοιο, που λογικά θα ανανεώνεται τακτικά.
iron
και να μην ξεχνάμε αυτές τις αξιοπρεπείς κυρίες που τη βγάζουν στα μνημόσυνα όποιου, και τσιμπολογάνε κόλλυβα και κεκάκια...
xalikoutis
στο Βερολίνο υπήρχε -υπάρχει;- το εφημεριδάκι Berlin Umsonst (βερολίνο τζάμπα δλδ), και είχα πετύχει και στην Αθήνα κάτι ανάλογο από αναρχικούς αλλά δε θυμούμαι τι και πως...
patsis
Σα να λέμε «Ο οδηγός του τζαμπατζή για τον γαλαξία.». Χαχα! Εχμ, ναι.
johnblack
κάποιος πρέπει να κάτσει να κάνει το σχετικό σερτς, κι ο κλήρος πέφτει στον πατσι νομίζω που είχε διαπρέψει και με το μοσχαράκι βαγκού, ναι;
patsis
Στις διαταγές σας! Αλλά το «Berlin Umsonst» βγάζει τρία σάιτ με τον αυτόν όρο στο όνομα του σάιτ και επειδή δεν ξέρω γερμανικά, δεν καταλαβαίνω τίποτις. Α, ναι, δεν υπάρχει επιλογή «In english» και είμαι στη δουλειά. (Καλά, αυτό το τελευταίο δεν με έχει εμποδίσει άλλοτε...)
johnblack
Νομίζω προλαβαίνεις να μάθεις γερμανικά δι' αλληλογραφίας μέχρι το βράδυ :Ρ
Σοβαρά τώρα, το θέμα με το τζάμπα φαΐ είναι πολύ ενδιαφέρον και καλό θα ήταν να το έχουμε στο πίσω μέρος της κεφαλής μας κι αν υποπέσει κάτι στην αντίληψή μας να το αναφέρουμε.
Galadriel
http://www.forfree.gr/
http://www.tzaba.gr/
http://www.freemania.gr/
Για φαγητό δεν έχει τσάμπα, έχει όμως για διάφορα άλλα :)