Ο κράχτης που είναι στημένος έξω από κυριλέ καφετέρια και προσπαθεί να ψαρέψει πελάτες.

Πρώτη κουβέντα που λέει, είναι το «καλησπέρα σας, μπορώ να εξυπηρετήσω / βοηθήσω σε κάτι;», εννοώντας ότι προτίθεται να σου βρει τραπέζι να κάτσεις, γλιτώνοντάς σε έτσι από το να ψάχνεις μόνος σου μέσα στο αλαλούμ / πανικό / πατείς με πατώ σε, που και καλά επικρατεί στο μαγαζί.

Παίζει όμως ο καλησπεράκιας να ξεκινήσει την επαφή με τον υποψήφιο πελάτη, λέγοντας κάτι πιο ξεκαρφωτικό, όπως ένα σκέτο-νέτο «Καλησπέρα σας!» ή ακόμα καλύτερα «καλησπέρα, τι κάνετε;» (!) Βασικά, ο καλησπεράκιας φέρεται αναλόγως του προφίλ που το μαγαζί θέλει να περάσει. Στα μαγαζιά που την έχουν δει πολύ high-class κι έτσι, η προσέγγιση είναι εννοείται πολύ κουλ και αφ' υψηλού, σε στιλ «δεν σ' έχουμε ανάγκη, το μαγαζί είναι τίγκα ούτως ή άλλως, χάρη σου κάνουμε και που σου μιλάμε». Τότε οι καλησπεράκηδες είναι συνήθως θηλυκού γένους, κάτι καυλίτσες σκέτη αμαρτία...

Σε πιο μπας κλας καταστάσεις, ο καλησπεράκιας μπορεί να γίνει πιο επιθετικός και φορτικός στην προσέγγισή του, σπυρί στον κώλο ένα πράμα, π.χ. έλα κολλητέ, θα σε φτιάξω, το καλύτερο τραπέζι θα 'χεις, όλα τα μωρά στα πόδια σου... Ή προσπαθεί να σου πιάσει κουβέντα για άσχετα θέματα, π.χ. ωραίο το πουκαμισάκι φίλος, πού το χτύπησες; Αυτοί οι καλησπεράκηδες είναι κατά κανόνα πιτσιρικάδες που δουλεύουν για τρεις κι εξήντα, σε αντίθεση με τις κυριλογκόμενες που αναφέραμε ανωτέρω. Πιο πολύ δουλεύουν για το χαβαλέ τους.

Ο πολίτικαλjυ κορρέκτ όρος για τους καλησπεράκηδες / κράχτες, είναι υποδοχή, π.χ. ο Σλανγκόπουλος τα βράδια δουλεύει υποδοχή σ' ένα μαγαζί στο Θησείο. Ο όρος υποδοχή είναι όμως ευρύτερος, διότι καλύπτει και άτομα που εργάζονται εντός του μαγαζιού (εν προκειμένω κλαμπ ή μπουζουκομάγαζο) και κατευθύνουν όσους έχουν κάνει κράτηση προς τα ρεζερβουάρ τραπέζια τους.. Ενώ ο καλησπεράκιας είναι πάντοτε στο πεζοδρόμιο, όντας συνεπώς σε κατώτερη ιεραρχικά θέση από την ορίτζιναλ υποδοχή...

Το είδος του καλησπεράκια ουδέποτε απαντάται μεμονωμένο. Οι καλησπεράκηδες κάνουν την εμφάνισή τους στις λεγόμενες πασαρέλες ή περατζάδες, δλδ μέρη με πολλές εν σειρά καφετέριες που διαδέχονται η μία την άλλη (Γκάζι, Μικρολίμανο, Θησείο κ.α.). Λόγω του ανταγωνισμού, καθεμία έχει και τον δικό της...

Ο καλησπεράκιας αποτελεί άλλο ένα παραπροϊόν της κατά Baudrillard Kαταναλωτικής Κοινωνίας. Oι υπηρεσίες που προσφέρει, η εν γένει παρουσία του, έχουν μόνο σημειακή αξία. Η χρηστική του αξία είναι μηδαμινή, διότι δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, οι καφετέριες θα μπορούσαν να υπάρξουν άνετα και χωρίς αυτούς. Το ίδιο και η συμβολική αξία, εφόσον δεν ενσωματώνει κάποιο συμβολικό νόημα. Ο καλησπεράκιας είναι ένα απλό σημείο, υπάρχει μόνο για να φαίνεται.

  1. - Μαλάκα το βράδυ είμαστε για Θησείο, μας περιμένουν εκεί στον πεζόδρομο το μωρό που χτύπησα τις προάλλες μαζί με μια φίλη της..
    - Ώχου, πάλι εκεί... Θα μας ζαλίσουν τ' αρχίδια οι καλησπεράκηδες όπως θα περνάμε...

  2. - Πω ρε φίλε, τους λυπάμαι αυτούς τους καλησπεράκηδες... Όλοι μέρα στημένοι στο πεζοδρόμιο για 3-4 φράγκα την ώρα. Ξεφτίλα...
    - Μην το λες. Κι εγώ έχω δουλέψει καλησπεράκιας για ένα διάστημα μετά το σχολείο. Ξέρεις τι μουνιά είχα γαμήσει;

βρε καλώς τα πιδιά... (από BuBis, 03/09/09)Καλησπέρα! (από BuBis, 07/09/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

#1
HODJAS

Διάφορη έννοια «οι Καλησπεράδες/καλησπέρηδες» (μουσουλμανική αίρεση σαν τους μπεκτασήδες/τουρκ. μουμ-σουϊρεν=σβηστά κεριά, που λέγεται οτι καταλαμβάνονταν απο ένθεη μανία κάνοντας παρτούζες στους ναούς τους)!

#2
smoke

Άψογος. Τα σέβη μου.
Η τελευταία παράγραφος απογειωτική κττμγ.
Μες-κισαν με το που έσκασα μύτη.Τεσπα, συνέχα.

#3
electron

αξιος

#4
xalikoutis

Σωστός ο Johnblack, εγώ έχω εικοτολογήσει σχετικά με το «γιατί υπάρχουν οι κράχτες;» ως εξής: οι κράχτες (στις ταβέρνες) είναι σημείο που εκτιμάται θετικά από μικρομεσαίου εισοδήματος και μορφωτικού επιπέδου πελατεία, η οποία ασυνείδητα (ή πρακτικά, αν θέλετε) θα εξελάμβανε την απουσία κράχτη ως δυστοκία, έως και παρέκκλιση του καταστήματος από τα μέσα προς άνω στάνταρ (που δεν έχουν να κάνουν με την ποιότητα του φαγητού, αλλά με την κατανάλωση - αποδοχή). Η παρουσία κράχτου ως επιτρεπτό επίπεδο λαϊκουριάς επιβεβαιώνει το πολιτισμικό συμβόλαιο του πελάτη με το μαγαζάτορα και προσφέρεται για μέσου βεληνεκούς επιδεικτική κατανάλωση/συμπεριφορά τύπου οικογενειακή έξοδος.

Επίσης, όντως, οι κράχτες γαμάνε, άλλωστε είναι επαγγελματίες του ψησίματος, τώρα το τι γαμάνε άλλη ιστορία...

#5
johnblack

χαλικούτις εξαιρετικό σχόλιο, να πω για μια ακόμη φορά - κι ας μη σ' αρέσουν αυτές οι αλληλοευλογίες - πως χαίρομαι που συνομιλώ με ανθρώπους αυτού του επιπέδου.

Κράχτης και καλησπεράκιας ασφαλώς δεν ταυτίζονται, ούτε ο πρώτος είναι ο τρόπον τινά πολιτισμικός πρόγονος του δεύτερου. Υπάρχει μια αλληλοεπικάλυψη στα «καθήκοντά» τους, αλλά ως εκεί. Ο κράχτης, π.χ. οι φουστανελάδες στα Βλάχικα της Βάρης, είναι οι γραφικοί «παλιάτσοι» διασκεδαστές, σε ένα κατώτερο επίπεδο από τον πελάτη που περιγράφεις, απαραίτητο φολκλορικό συμπλήρωμα. Στις μοντέρνες κυριλάουα καφετέριες, απουσιάζει το πάλαι ποτέ αυτό κοινωνικό χάσμα ανάμεσα στους εργαζόμενους και τους θαμώνες. Έχει ιδρυθεί μια σχέση ισοτιμίας, μη πω οτι ορισμένες φορές η καλησπερού ή η σερβιτόρα / μπαργούμαν σε κοιτά αφ' υψηλού, τη στιγμή μάλιστα που παίζει να βγάζει και περισσότερα χρήματα από σενα.

#6
allivegp

Υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει την άγρα πελατών σε δημόσιους χώρους, όπως οι χώροι αποβίβασης επιβατών στα λιμάνια, η οποία όμως -φυσικά- δεν εποπτεύεται. Μάλιστα, ο νομοθέτης αναφέρει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να αποφεύγουν υπηρεσίες που παρέχονται μέσω κραχτών, αφού οι τελευταίοι είναι χαμηλής εξειδίκευσης άτομα που αμοίβονται μόνο από την «υπηρεσία» που προσφέρουν, αυξάνοντας το κόστος της. Θυμάμαι έναν κράχτη σε εστιατόριο στην παλιά πόλη της Ρόδου, που όταν άδειαζε ένα τραπέζι από το (γεμάτο όντως) εστιατόριο, χαλούσε τον κόσμο με την ουρανομήκη ιαχή «Έχω τραπέζι! Έχω τραπέζι!» Ένας άλλος πάλι απευθυνόταν σε Έλληνες τουρίστες μιλώντας τους στα ιταλικά, για να του απαντήσουν στα ελληνικά και να ξεκινήσει έτσι το «παιχνίδι»: «Α, πατριώτες είστε; Και τί δεν το λέτε τόση ώρα; Ελάτε, καθήστε να φάτε...»

#7
HODJAS

@αλλίβε: Θυμίζει το ανέκδοτο με τους Έλληνες στο εστιατόριο στη Ρωσία:
-Ρε σύ πώς θα παραγγείλουμε, αφού δεν ξέρουμε ρώσικα;
-Ξέρουμε και παραξέρουμε! Αρκεί στο τέλος της λέξης στα ελληνικά, να βάλεις ξέρω 'γώ -ωφ, όβα, -σκαγια και τέτοια. Καταλαβαίνουνε...
Έρχεται το γκαρσόνι και δίνει παραγγελία ο γλωσσομαθής:
-Μια σουπόβα, ένα σουβλάκοβο και μια σαλατούσκα!
(Γκαρσόν): Ντα γκασπαντίν! Όντως έρχεται η παραγγελία σωστή.
Γυρίζει ο γλωσσομαθής και λέει του έκπληκτου φίλου:
-Τί σου λεγα ρε μαλάκα; Αφού τα ίδια λένε κι εδώ!
(Γκαρσόνι):
-Ας μην ήμουνα Έλληνας ρε μαλάκες και θα τρώγατε αρχιδούσκαγια...

#8
Khan

Κορυφαίο μήδι Μπούμπη, αλλά χρειαζόταν μια λεζάντα:

Ceci n'est pas καλησπεράκιας.

Μην πάθει και κανένα εγκεφαλικό ο Τζόνι μας...

#9
amelie

Το αντίστοιχο για τις γυναίκες;

#10
Khan

καλησπερατζού να υποθέσω;

#11
BuBis

Kαι Καλησπέρω

#12
GATZMAN

Καλησπέρνω έγραψες, η πάλι χτύπησε η πρεσβυωπία;

#13
BuBis

Ντουμ σπέρω σπέρνω...

#14
GATZMAN

Ναι ελπίζω πως θα δω και πάλι. Πάντως η θεραπεία α λα ultrex (λούσου με ultrex και θα δεις), που μου συνέστησε ο οφθαλμίατρος...

#15
Γιώργος Ζάκκης

Προσωπικά πιστεύω ότι κράχτες, καλησπεράκηδες, καμάκια και λοιποί επιτόπιοι αυτοσχέδιοι «διαφημιστές» των νυχτερινών κέντρων αποτελούν μετεξέλιξη του μπακάλη-μανάβη της λαϊκής αγοράς ο οποίος, κατά την ορολογία της εποχής, διαλαλούσε την πραμάτια του, ανακοίνωνε στους υποψήφιους αγοραστές τις ιδιότητες του προϊόντος του κτλ. Το μαγαζί πλέον έχει εξελιχθεί από πάγκος σε κτήριο ολόκληρο και η πάγια «ανάγκη» για επιτόπια αυτοσχέδια διαφίμηση οδήγησε στην ύπαρξη κραχτών σε κάποια μαγαζιά των οποίων η πελατεία αρέσκεται (ίσως) σε αυτού του είδους την διαφίμηση. Το ίδιο ισχύει και σε άλλα κράτη, με μικρότερη ίσως ισχύ (εικάζω, δεν γνωρίζω) καθότι ο πάγκος του μικροπωλητή μετεξελείχθηκε σε κατάστημα πολύ πιο πρίν από ότι στην Ελλάδα και γιατί η οικονομία στους στηρίζεται σε καταστήματα που δεν επιδέχονται κραχτών.

Ανεξάρτητα από τις πολιτιστικές καταβολές της ύπαρξης κράχτη και την διαφοροποίησή του από τον καλησπεράκια πιστεύω ότι μας διαφεύγει το σημαντικότερο: το φαινόμενο αυτό λέγεται άγρα πελατών και θεωρείτε απαράδεκτο να υπάρχει! Σημερα πια δεν υπάρχει η ανάγκη για κράχτη λόγω των μέσων διαφήμησης, οπότε εκτός από το αισθητικό μέρος του πράγματος που είναι απλά απαράδεκτο, δεν υφίσταται ούτε θεσμικός ρόλος για το... «επάγγελμα» αυτό. Και όχι, δεν το βλέπω σαν μία... χαριτωμένη γραφικότητα που μας δίνει πολιτισμικό στίγμα (γιατί το στίγμα είναι αρνητικό, δημιουργείται άσχημη εντύπωση) και ούτε σαν... παράδοση (γιατί δεν είναι παράδοση, περνιέται ψευδεπίγραφα ως παράδοση).