Χαρακτηριστική, μη δόκιμη σύνταξη.
Αρθρώνεται με δύο τρόπους:
- Συνηθέστερα, με την προσθήκη ενός επιθετικού προσδιορισμού: Επιθέτου: - Είσαι και πολύ κωλόφαρδος! Επιθετικοποιημένου ουσιαστικού: - Είμαι και πολύ άντρας ρε παιδάκι μου!
- Δευτερευόντως, με την προσθήκη ενός ουσιαστικού, μάλλον ουδέτερου γένους, μάλλον μη μετρήσιμου: - Αν βρεθούν ο πρώην και ο νυν θα πέσει και πολύ ξύλο! - Κιβωτός των Γεύσεων αδερφέ, στην Ροτόντα. Και πολύ μάσα... - Καλά που με τράβηξε η αδερφή μου στο πάρτυ. Μιλάμε, και πολύ πανικός. (σ.σ. ίσως δύσχρηστο)
Ο σύνδεσμος «και» στην περίπτωση αυτή λειτουργεί επιτατικά, ιδίως για αρνητικούς χαρακτηρισμούς. Για θετικούς χαρακτηρισμούς, υπάρχει μερικές φορές μια υφέρπουσα ειρωνεία:
- Είσαι σαράντα χρονών και σε ταΐζουν οι γονείς σου; Είσαι και πολύ ξύπνιος...
Η γλωσσική αυτή δομή ενδέχεται να σχηματίστηκε από την απομόνωση του τελικού μας χαρακτηρισμού για ένα πρόσωπο, κατάσταση, αντικείμενο κλπ, όταν παραθέτουμε περισσότερους από έναν χαρακτηρισμούς. Για παράδειγμα:
- Ωραίο φίλο έχεις! Τσιγκούνης, κλαψιάρης... και πολύ μαλάκας γενικά.
Για να δώσουμε έμφαση στο ένα χαρακτηριστικό που θεωρούμε καθοριστικό και για να συντομεύουμε, το παράδειγμα γίνεται:
- Ωραίο φίλο έχεις! Και πολύ μαλάκας!
Να σημειωθεί ότι η πρόταση, εντός της οποίας χρησιμοποιείται, πρέπει να είναι θετική και όχι αποφατική, διότι διαφορετικά η αναλυόμενη σύνταξη δεν είναι [I]και πολύ[/i] αδόκιμη.
Όπως ίσως φάνηκε από τα παραδείγματα, η σύνταξη είναι στο στοιχείο της και ολοκληρώνει καλύτερα το γλωσσικό της πεπρωμένο όταν ακολουθείται από την λέξη μαλάκας.
Πρβλ. άλλες ιδιόμορφες χρήσεις του «και»: και γαμώ, και καλά.
Παραδείγματα εντός του ορισμού.
9 comments
Khan
Βοηθά στην δημιουργία ωραίων γκρηκλισμών, λ.χ.:
you are and very asshole!
Galadriel
Άψογος. Άψογος όμως.
allivegp
Υπάρχει και σε στίχο τραγουδιού του Λογό: «Τάκη Μάκη Μανωλάκη ... είμαι και πολύ καμάκι»
HODJAS
Στός!
Βλ. ιδιωματική χρήση ένθετου «και», στις εκφράσεις «και μπορεί/μπορέλι» «και μάλλον» «και θα δούμε» «και εδώ» «το και καλύτερο» κλπ.
electron
και το «κιέεε» που βάζουν οι τραγουδιστές νησιώτικων για να ενώνουν τα άσματα στα μοδάτα ποτ πουρι. (γιαννούλης βαζαίος, το έκανε βέβαια και ο Λεπά)
HODJAS
Όπως ο Μικρούτσικος, όταν παίζει πιάνο, φωνάζει «και», συνδέοντας μουσικές φράσεις...
vikar
Πολύ όμορφος ο πάτσις!... («Όμορφος», τρόπος του λέγειν... Άν τον δείς απο κοντά γιατί... :-Ρ)
Να σημειώσω πως κατα τη γνώμη μου οι δύο «τρόποι άρθρωσης» που δίνεις δέν διαφέρουν. Θα έλεγα απλά οτι το και πολύ συντάσσεται με όνομα (περιληπτικός όρος για ουσιαστικά καί επίθετα) --δέν θα με ξένιζε και σε επιρρήματα όμως: «και πολύ αργά», «και πολύ αυθεντικά» (κυρίως με ειρωνική σημασία, όπως γράφεις κι' εσύ), άν και 'ντάξ'...
vikar
Και όπως δείχνει κι' ο Χότζας, το και τελικά λειτουργεί ευρέως ώς επιτατικό. Ισχύει και στο και γαμώ (όχι όμως στο και καλά, η προέλευση του οποίου είναι μυστήριο για 'μένα).
Απ' ότι βλέπω αυτό δέν είναι και σπουδαίο νέο όμως (ο μικρός vikar ανακαλύπτει τον κόσμο):> και κ. κι (σύνδ.) 4. (α) με επιδοτική λειτουργία, για να δώσει έμφαση σε αυτό που ακολουθεί: Μην το παίρνεις ~ τόσο κατάκαρδα! Δεν χάλασε δα ~ ο κόσμος! || δεν σε είπαμε ~ καμπούρη! || ~ βέβαια! || (οικ.) είσαι ~ ο πρώτος![/quote][quote=ονλάιν Τριανταφυλλίδης]και & κι σύνδ. I.1.δ. με επιδοτική σημασία: ~ / ακόμη ~ / ~ μάλιστα: Aφού κι εσύ το ξέχασες, ακόμη κι εσύ. Aκόμη ~ δουλειά τού βρήκε. Tου το έστειλε ~ μάλιστα αεροπορικώς. Θα σε ειδοποιήσω ~ αμέσως μάλιστα. ΦP ~ συ τέκνον, Bρούτε.*
Galadriel
Βίκαρ λες όμορφο τον πάτση και μετά πετάς disclaimer; αχαχχαα καλόοο