κούσουλος, -η, -ο, ουσιαστικό.
Ο κουτσουρεμένος, ο χτυπημένος στο κεφάλι μετά από καυγά ή από ατύχημα. Λέγεται και για ζώα π.χ. για τουμπιές (= κτυπήματα με το ανθεκτικό τους μέτωπο) μεταξύ τράγων.
Στα κυπριακά: κούσουλος = ο πρόξενος (η λέξη λέγεται χαϊδευτικά σε αγαπημένο και παραχαϊδεμένο πρόσωπο. Το ίδιο και η λέξη τσελεπής = ευγενής, που τη λέμε χαριτολογώντας με την έννοια «αγάπη μου», «μωρό μου»).
Προφανώς αυτό προέρχεται από το βυζαντινό «κόνσολος» (ίσως και με τη μεσολάβηση του τουρκ. kónsolos) με αρχικό το λατινικό consul =σύμβουλος, αξιωματούχος στην αρχ. Ρώμη.
- Μητέρα προς άρρεν τέκνο:
- Πού κτύπησες το κεφάλι σου έτσι; Το έκανες κούσουλο, πάλι με τον Γιωργάκη καυγάδιζες;
25 comments
tryager
Με τη πρώτη σημασία (=χτυπημένος στο κεφάλι) δεν διακινδυνεύω ετυμολογία, μιας και όπου βάλω το χέρι μου το ποσοστό σωστής πρόβλεψης είναι 0%. Παρετυμολογικά λοιπόν, ίσως σχετίζεται με το κουρεμένος (αρχ. κουρά) ή με το κούτσουρο (δηλ. να έχει σχέση με το κομμένο) ή με το κουσούρι.
Είναι μια από πάρα πολλές λέξεις της αγροτικής υπαίθρου που δεν πολύ-κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, ακόμα σπανίζουν και από τα λεξικά. [ αίτια: ηλικιωμένοι χρήστες που δεν χρησιμοποιούν το διαδίκτυο, φθίνουσα αγροτική τάξη σε συνδυασμό με αλλαγή τεχνοτροπίας , τοπικοί ιδιωματισμοί κτλ.] Ο λόγος που το αναφέρω είναι ότι γράφοντας αυτό το λήμμα δεν το βρήκα στονγούγλη αλλά ούτε οι εξής σχετιζόμενες λέξεις πολύ- εμφανίζονται : τουμπάω,-ώ, στουμπάω (= στουμπίζω), μπασουρεμένος = βαρεμένος/ χτυπημένος.
ο αυτοκτονημενος
με ΑΛΛΑΓΗ του σ σε ζ σημαίνει στα κρητικά ο τρελός
vikar
Μήπως νά 'χε σχέση με το κουτουλάω; Υπάρχει περίπτωση να μετατραπεί το ταύ σε σίγμα (ή ανάποδα);
Και δηλαδή, τουμπιά σημαίνει «κουτουλιά»; Μόνο για ζώα; Πού αλήθεια όλ' αυτά;
tryager
Το τουμπάω (ίσως σχετίζεται με την τούμπα, κοινό σημείο η κίνηση του κεφαλιού) σημασιολογικά είναι συνώνυμο του κουτουλάω αλλά μόνο στην ενεργητική διάθεση, όπως βλπ. και στο βιντεάκι. Και ο κούσουλος με τον κουτουλισμένος ή κουτουλημένος
Για το κουζουλός [ετυμολογία;], μπορεί να παίζει και αυτό μιας και υπήρξε κίνηση πληθυσμών από τη Κρήτη στη νότια Πελοπόννησο (Μάνη και αλλού). Περιοχή Ταΰγετος (Taygetus).
xalikoutis
Στην Κρήτη οι κριγιοί (τα κριάρια), και όχι οι τρά(γ)οι διακρίνονται σε κούτουλους (=χωρίς κέρατα, αλλά με το οστέινο υποδόριο δολοφονικό εξόγκωμα στο μέτωπο) και κερατσάτους, με κέρατα. Δεν το έχω ακούσει να λέγεται για άνθρωπο ή τράγο τραυματισμένο από καυγά, αλλά ενδέχεται να λεγόταν σκωπτικά για τον καυγατζή που παίζει άμα λάχει και κατακαυκαλίδια... τα τουμπάω κ.λπ. δεν έχουν σχέση με Κρήτη.
HODJAS
Ωραίο σχόλιο!
patsis
Δε ρίχνουμε μια χειροβομβίδα να είμαστε σίγουροι;
patsis
Μπα, μάλλον κατά το βουνό θα πήγαν...
tryager
Το κούτουλος ( δεν το έχω ακούσει, βρήκα μια αναφορά με τη σημασία της κουταλιάς) που αναφέρει ο xalikoutis είναι πολύ κοντά στο νόημα του κούσουλου όπως και το κουτουλισμένος, το τουμπάω είναι συνώνυμο του κουτουλάω (μόνο στην ενεργητική διάθεση δείτε το βιντεάκι). Προς αποφυγή παρεξήγησης στο 4ο σχόλιο εννοούσα μόνο ότι το κρητικό κουζουλός μπορεί να έχει δώσει το κούσουλος.
patsis
@tryager: Τα παραπάνω σχόλιά μου ήταν ατάκα από ανέκδοτο και προοριζόταν σαν αστειάκι πάνω σε διπλή καταχώρηση σχολίων του xalikoutis και HODJAS. Όχι σπαμάρισμα.
tryager
@patsis το τελευταίο σχόλιο μου ήταν μόνο για αυτά που έγραψαν xalikoutis και vikar σχετικά με το λήμμα(... και γω δεν απέφυγα την επανάληψη των λεγομένων μου). Τελικά λόγω φύσης του σάιτ οι παρεξηγήσεις είναι αναπόφευκτες! [Το πολύ σλάνγκινγκ γεννά παρεξηγήσεις].
patsis
Όχι ρε, εντάξει όλα κουλ.
vikar
«Κούλ»;! Τί θές να πείς, οτι όλοι μας λέμε κουλαμάρες δηλαδή κι' εσύ 'σαι ο σωστός;
HODJAS
Αφού ποτέ δεν υπήρξε διπλή καταχώρηση σχολίων...
:-Ρ
patsis
Vikar αν θέλεις να μαλώσουμε να περιμένεις να μείνουμε μόνοι μας κι όχι μπροστά στα παιδιά. Και να 'ρθεις να μαζέψεις τις αποστρόφους σου απ' το σπίτι γιατί χρειάζομαι την αποθήκη.
Galadriel
...πω πω, κάτι σφίχτηκε μέσα μου για δευτερόλεπτα...
vikar
Να μαζέψω μήπως και τη γαργαλίστρα σου (έτσι τη φώναζες, θυμάσαι;); Και το βουρτσάκι για τις φαβορίτες σου; Και τη μαξιλάρα που σού 'χα στο καθιστικό και την έπαιρνες στο κρεβάτι όταν έλειπα;... Κι' όσα άλλα σού 'φτιαξα μ' αυτές, μία-μία σταυροβελονιά, και τώρα θές να τις δώσεις πίσω;
Αχάριστο πλάσμα... Που δέν έμαθες να εκτιμάς...
vikar
Εμένα να δείς Μές, πώς μου σφίγγεται μέσα μου όταν μου μιλάει εμένα έτσι... Εμένα... Που χωρίς εμένα θα νόμιζε ακόμη οτι στ' αρκήδεια μου σημαίνει «δέ με νοιάζει γιατί εγώ θα πεθάνω σάν στάρ»... Η παλιοξιπάτσα...
patsis
Ηρέμησε καρδιά μου, θα γεμίσεις ρυτίδες. Κι άλλες εννοώ.
Galadriel
Ελυσσάξατε.
vikar
Μήν ανησυχείς Μές. Όπου νά 'ναι βγαίνουν τ' ασφαλιστικά μέτρα και θα ηρεμήσουμε.
ο αυτοκτονημενος
όποια χωρίσει με την ΑΛΛΗ την ΠΑΝΤΡΕΥΟΜΑΙ
MXΣ
Μπα, μπα, κι εσύ Aυτό, το κουτουλάς το κριάρι; ;-)
ο αυτοκτονημενος
oh yea
tryager
Ψάχνοντας έπεσα πάνω σε αυτό το ενδιαφέρον κυπριακό λεξικό όπου γράφει κούσουλος [gusulos] παλικάρι / a strong young man (ουσιαστικό).