Οξύμωρο σχήμα από τα «διαφωτιστής» και «σκοταδιστής». Είναι όρος του Κώστα Ζουράρι και δηλώνει αυτόν που πιστεύει στα ιδεώδη του Διαφωτισμού και του καπιταλισμού με μη «διαφωτισμένο» ορθολογιστικό τρόπο, αλλά άκριτα. Δηλαδή περιεχόμενο ορθολογιστικό, μέθοδος ανορθολογική. Φαινόμενο παρόμοιο με μαρξιστές που πιστεύουν στην αταξική κοινωνία σαν να είναι μια θρησκευτική Δευτέρα Παρουσία, ή χριστιανοί που διαδίδουν το Ευαγγέλιο με μεθόδους Ιεράς Εξέτασης.
Ο φωταδιστής είναι αυτός που πιστεύει α πριόρι ότι το καπιταλιστικό σύστημα οπωσδήποτε θα βρει έναν τρόπο να αυτογιατρευτεί. Λ.χ. το οικολογικό πρόβλημα θα λυθεί με περισσότερη καπιταλιστική ανάπτυξη, που θα φέρει κι έρευνα, που κάποτε θα βρει τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Ή ότι η οικονομική κρίση θα λυθεί όχι με παρεμβατισμούς ή με (αυτο)κριτική του καπιταλισμού, αλλά με μια «δημιουργική καταστροφή» στα πλαίσια πάντα του καπιταλισμού. Χαρακτηριστικός τύπος «φωταδιστή» που πιστεύει στην τελευταία έννοια είναι λ.χ. ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος. Δεν είμαι σε θέση να κρίνω οικονομολογικά την σκέψη του, αλλά ο όρος αναφέρεται στο να έχεις α πριόρι να πεις πάντα ένα τσιτάτο υπέρ του Διαφωτισμού και του καπιταλιστικού Παραδείγματος, χωρίς να υιοθετείς εξίσου την κριτική μεθοδολογία, που απαιτεί ο γνήσιος ορθολογισμός.
(Από βλόγιον που σατιρίζει την χρήση του όρου):
Οι αντίπαλοι που χρησιμοποιούν λογικά επιχειρήματα, είναι φωταδιστές, προοδευτικάριοι και μίσθαρνα όργανα του άθεου διαφωτισμού.(παρομοίως σε άλλη διεύθυνση):
Μα αυτή δεν ήταν η καρδιά της πολιτικής ρητορείας του κυρίου Χριστόδουλου τόσα χρόνια; Εμείς, ως Έλληνες και ορθόδοξοι, είμαστε διαφορετικοί μόνον και μόνον επειδή είμαστε Έλληνες και ορθόδοξοι - η ταυτολογία, ουροβόρος όπως κάθε ταυτολογία, μπορεί να αντιστραφεί και να επαναληφθεί όσες φορές το επιθυμείτε. Κι από πίσω το συναφές φολκλόρ, το οποίο σκέφτεται με μπαρόβια λογοπαίγνια του στυλ διαφωτισμός-φωταδισμός.(Από άρθρο του Κώστα Ζουράρι στους 4 Τροχούς)
Oι ημέτεροι χάσκακες αγνόησαν το κορυφαίο έργο του εικοστού αιώνα, με το οποίο
ανατέμνεται και ανατρέπεται πλήρως ο δυτικός φωταδισμός του ατόμου, του «μοναχικού
εμπορεύματος» (κατά Mοσκώφ) και της ολοκληρωτικής βίας: τον «Eπαναστατημένο άνθρωπο» του
A. Kαμύ. Oι ιθαγενείς μας αεριτζήδες των πανεπιστημίων φαίνεται ότι δεν κατάλαβαν γρυ (αν
τον διάβασαν), από την αμείλικτη νεκροψία, που διενήργησε εις βάρος του δυτικού
θεωρητικού πτώματος ο μέγας Nτοστογιέφσκι στους «Δαιμονισμένους». Tίποτα δεν χαμπάρισαν
όλοι αυτοί οι ιδρυματικοί αλμπάνηδες των πανεπιστημίων «μας» από την νηπτική έκρηξη των
υπερρεαλιστών του μεσοπολέμου (στα γράμματα, στα εικαστικά, στην πολιτική τους απόρριψη
της Δύσης), έκρηψη νήψεως, η οποία τους ενώνει αρρήκτως με τους νηπτικούς Πατέρες της
Oρθοδοξίας και τους Kολλυβάδες απελευθερωτές μας μέσα στην Tουρκοκρατία-Φραγκοκρατία.(από το indy.gr)
Μέχρι τώρα ήξερα πως πατριάρχες έχει μόνο ο σκοταδισμός. Τώρα μού λέτε εδώ πως έχει κι ο φωταδισμός! Αρχίζω κι ανησυχώ σοβαρά. Άμα ο φωταδισμός δε φώτισε τα σκοτάδια, κι άμα πατριαρχεία κι ιερατεία φραγκάτα (όπως λέει ο σ. ΜρΧ) έχει κι ο φωταδισμός, τότε δεν πάμε καθόλου καλά. Τι ακριβώς τρέχει; Ισχύει το παλιό ξεκάθαρο όριο σκοταδισμός-φωταδισμός; Ή ο σκοταδισμός τρώει από τα μέσα και το φωταδισμό; Τελικά όλα γίνονται ΓΙΑ ΤΗ ΦΡΑΓΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ; Οπότε δεν έχει σημασία η χλαμύδα, αν είναι σκοταδιστικό ράσο ή φωταδιστικά γουνάκια; Κι αν είναι έτσι, τότε δε χρειάζεται ένα νέο πιο ξεκάθαρο όριο στη θέση τού παλιού (πάνε και 4 αιώνες από τότε άλλωστε). Μήπως πρέπει να βάλουμε το όριο: ΕΞΟΥΣΙΑ-ΑΝΤΕΞΟΥΣΙΑ στη θέση τού παλιωμένου σκοταδισμός-φωταδισμός; Εγώ αυτό υποστηρίζω. Γιατί δε με νοιάζει άμα το ιερατείο φοράει ράσα ή κοστουμάκι ή ζιβάγκο, αν έχει βγάλει θεολογική σχολή ή έχει πτυχία πυρηνικού επιστήμονα, αν βαστάει αγιαστούρα ή τα σχέδια για την επόμενη ατομική μπόμπα.
