Αγαπητέ Baba Oruç, καλώς ώρισες! Είναι ευχάριστο να μπαίνει νέο αίμα στο σάη/σάι (του σάητοστ/σαγιού). Ειδικά όταν πρόκειται και για νέο ηλικιακά, αλλά και με γνώση στο αντικείμενο, όπως φαίνεται από τα στοιχεία που δίνεις (μόνο φύλο δε δίνεις κι ελπίζω να μη σου το άλλαξα επηρεασμένος από το ψευδώνυμο). Εμένα πάντως η γενική "του σαγιού" μου θύμισε -πώς τό'παθα- Καβαδία:
"Πρώτη μέρα του Μαγιού
πάει το clipper του τσαγιού."
Νανούρισμα για μωρά και γέρους από το Τραβέρσο
Με αφορμή το τρέχον λήμμα θυμήθηκα ένα από τα πρώτα μου σχόλια στο σάη στο λήμμα μουνγουόκινγκ, που είχα γράψει "σεληνοβασία, όπως...κτηνοβασία". Τι σου είναι τα τερτίπια της γλώσσας; Αυτός που κάνει moonwalking, δηλ. σεληνοβασία μπορεί να είναι "φεγγαροπαρμένος" σεληνοβάμων, αλλά και φεγγαρογάμης!
Στόοοος!
Χαλικού, ευχαριστώ για την άμεση απάντηση.
Νομίζω (χωρίς να είμαι σίγουρος) πως έχω δεί (ακούσει) και "διάλε τ' αποθαμένα σου". Ισχύει κάτι τέτοιο;
θυμήθηκα την ατάκα από το ανέκδοτο, με τον τύπο που αγόρασε σαλάμι, και του τό'κοψε σε φέτες ο αλαντοπώλης:
"Τι τον πέρασες τον κώλο μου, κουμπαρά;"
Ωραίο λήμμα.
Σπάει και τη μονοτονία των αγγλικών όρων που μας κατακλύζουν και φέρνει μια γαλλική εσάνς άλλων εποχών, του τύπου ουζερί, μπουζουκλερί και τα τοιαύτα.
Πιθανόν εννοεί τις περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, που απετέλεσαν το βασικό κορμό του νεοσύστατου κράτους μετά την απελευθέρωση. Μετά από 7 χρόνια απουσίας λιγάκι δύσκολο να μάθουμε τι θέλει να πει ο ποιητής. Ό,τι κι αν πούμε εμείς πάντως, seize the egg and groom it!
Θυμάμαι την πρώτη φορά που είδα μπίγα (απ'αυτές που ήταν πάνω σε πλωτήρα και τις τραβούσαν ρυμουλκά) ήταν προς το τέλος της δεκαετίας του '50 και την είχαν φέρει για να βγάλουν (κομμάτι-κομμάτι, για παλιοσίδερα) ένα καράβι πού 'χαν βουλιάξει τα γερμανικά "στούκας" μέσα στο λιμάνι του Μέριχα της Κύθνου. Στα παιδικά μου μάτια φάνταζε σαν τέρας των παραμυθιών, ειδικά με το σαματά που έκανε η μηχανή, σε συνδυασμό με τα τριξίματα και τις στριγγλιές από τα συρματόσκοινα! Αργότερα έμαθα πως σε κάποια "καβάτζα" της μπίγας είχαν πιάσει στα πράσα τον εργολάβο την ώρα που τον πρατιγάριζε ένας ναύτης. Μάλιστα γιά τα "καλορίζικα" τους έραναν με όσπρια! (ρεβύθια, φασόλια δε θυμάμαι ακριβώς).
Την εποχή που υπηρέτησα (στο Ναυτικό), στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του '70, τζιτζικάς λεγόταν όποιος ήταν στο πεζικό,ανεξαρτήτως βαθμού (στρατιώτης, υπαξιωματικός ή αξιωματικός). Οι υπόλοιποι του στρατού ξηράς είχαν άλλα προσωνύμια, όπως μαυροσκούφηδες, οι των τεθωρακισμένων, λοκατζήδες, οι καταδρομείς κλπ.
Υπάρχει και το "θείο θέλω κολόρι" από παλιό χριστοφορικό ανέκδοτο.
Ο Τσιφόρος (άν θυμάμαι καλά) καπου, νομίζω στα "Παιδιά της Πιάτσας" το λέει "ιβιλάγιο". Προσωπικά δεν τό'χω ακούσει ποτέ έτσι. Αν κάποιος ξέρει κατι σχετικό, κάθε συνεισφορά ευπρόσδεκτη.
Ευχαριστούμε για τα καλά σου λόγια. Η ομάδα είναι ανοιχτή για συνεργασία με περισσότερους. Δεν πιστεύω νά'χει αντίρρηση και ο συνταξιδιώτης.
Κι εγώ ρεσπέντζα τό'χω ακούσει. Όμως δεν αποκλείεται να προέρχεται από το δεσπέντζα (dispensa: ντουλάπι) που λέει ο Χότζας και στην πορεία, με τις παραφθορές, νά'γινε ρεσπέντζα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το lavo mano πού'γινε λαγουμάνος, το heavy line πού'γινε βιλάι και τόσα άλλα.
Παρέλειψα να τονίσω ότι θεωρώ πολύ σημαντική την συνεργασία που ξεκινήσαμε για τη δημιουργία καινούργιων λημμάτων, που απ' όσο ξέρω είναι κάτι καινούργιο για το σάη,με εξαίρεση το δημόσιο πρόχειρο. (Αν κάνω λάθος παρακαλώ να με διορθώσουν οι γνωρίζοντες). Στην περίπτωσή μας όμως, εκτός από τόν τίτλο, υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή απόψεων και για το περιεχόμενο των λημμάτων.
Ζητώ συγνώμη για την καθυστερημένη είσοδο, αλλά έτρεχα με διάφορα.
Κατ' αρχάς να συμφωνήσω με τους προλαλήσαντες για την ανάγκη δημιουργίας ταμπέλας ΄"βαπορίσια", "παπορίσια", ή όπως αλλιώς, που να χαρακτηρίζει "αποκλειστικά" το συγκεκριμένο γλωσσικό ιδίωμα. Θέλω επίσης να τονίσω πως όλη τη δουλειά στο συγκεκριμένο λήμμα, αλλά και στα επόμενα που έχουν εμφανιστεί ή θα εμφανιστούν την έχει κάνει ο Ξεροσφύρης. Εγώ απλώς είχα την αρχική ιδέα γιά ένα λήμμα, που θα περιελάμβανε όλους τους σχετικούς όρους. Όταν όμως διαπίστωσα τον πλούτο των πρώτων ορισμών που έφτιαξε, αποφασίσαμε να μπουν οι ορισμοί ένας-ένας. Τα εύσημα λοιπόν στον Ξεροσφύρη, εγώ απλώς χαίρομαι για τη συμμετοχή στην αρχική ιδέα και στην ανταλλαγή κάποιων σκέψεων.
Επίσης συνιστάται εν όψει κοζερί ( ελλείψει μπιντέ).
Τελικά το βρήκα το απόκομμα. Ήταν μια συνέντευξη στην Φλέρρυ Κούβελα-Τασσιάκου, λίγο πριν από το θάνατό του.
"...Θα σου πώ τι μου συνέβη μιά φορά. Ταξιδεύαμε με το "Απολλωνία", την καθηγήτρια στην έδρα της εθνολογίας στη Σορβώννη. Είχε ακούσει για μένα και ήθελε να με γνωρίσει. Τη βεβαίωσα ότι ξεχωρίζω στα τυφλά τη ράτσα κάθε γυναίκας μυρίζοντάς την ή αγγίζοντάς την. Καθώς δεν μπορούσε να βρεί λύση στο μυστήριο με με κάλεσε γιά ένα πείραμα στο πανεπιστήμιο. Ήταν μαζεμένοι εκεί κάμποσοι προφεσόροι ειρωνικοί και καχύποπτοι. Με ψάξανε, μου δέσανε τα μάτια και με μπάσανε σε μιά κάμαρα θεοσκότεινη, πίσσα. Πέντε γυναίκες θα περνούσανε μπροστά μου ολόγυμνες. Ένα δικαίωμα είχα . Εγώ το ζήτησα , γιατί δεν τους είχα εμπιστοσύνη. Ν' ακουμπάω λίγα δευτερόλεπτα την παλάμη μου στο στέρνο τους. Όχι να ψηλαφώ. Μόνο ν' ακουμπάω το χέρι κατάσαρκα. Το δέχτηκαν κι αρχίσαμε. Βρήκα την πρώτη... Γαλλίδα του Νότου. Βρήκα και τη δεύτερη, Γιαπωνέζα από την Ακίτα. Η τρίτη ήταν Βόρεια, απ' το λιμάνι της ρέγγας, τη Χαμίνα. Άκουγα τα ψιθυρίσματά τους. Πήγαιναν να τρελλαθούν. Βρήκα την τέταρτη. Απ' το Ουάντι Χάλφα. Κρατούσανε την ανάσα τους. Ήρθε η πέμπτη. Τίποτα. Μαγκώθηκα. Ζαλίστηκα. Για τον εαυτό μου, δηλαδή, τους άλλους τους είχα χ... Προσπάθησα πάλι. Πνιγόμουνα στον ιδρώτα. Τίποτα. Κάτι ξένο. Άψυχο. Είπα να τα παρατήσω. Την τελευταία στιγμή το κατάλαβα. Η πέμπτη γυναίκα ήτανε , πώς να στο πω... δεν είχε φύλο... ήταν αρσενικό. Ήταν π..."
Το θέμα δεν ήταν να δουλεύει, ήταν να τό'χουμε, για να γραφτεί στο προικοσύμφωνο και να φανούμε "καθώς πρέπει".
Απ' ό,τι έχω ακούσει, ήταν ένα χωνί μ' ένα υφασμάτινο σωλήνα σα μανίκι, που (υποτίθεται πως) οδηγούσε τ' αέρια έξω απ' το υπνοδωμάτιο (όπως τα μήδια που μόλις δημοσίευσε ο σφυ στην κλανιόλα. Σ' αυτές τις περιπτώσεις το πάν είναι η ιδέα! Αυτοί πάντως νόμιζαν πως δούλευε, αγνοούντες πλήρως την υδραυλική του πράγματος!
Οσον αφορά το υγειινόν του πέρδεσθαι άνευ καταπιέσως, υπάρχει και η σοφή λαϊκή παροιμία: "Κώλος κλασμένος, γιατρός χεσμένος". Επ' ευκαιρία ν' άναφέρουμε και την κλανιόλα, που δεν ήταν μόνον για την υψηλή κοινωνία και τους εστεμένους, αλλά είχε ευρύτερη διάδοση και αποτελούσε μέρος της οικοσκευής, και μάλιστα γίνονταν ειδική μνεία στα προικοσύμφωνα. (Φίλοι δικηγόροι έχουν βρεί τέτοια προικοσύμφωνα του 19ου αιώνα και στην "ταπεινή" Κύθνο). Τέλος έχω ακούσει από ηλικιωμένους συντοπίτες μου, ότι μέχρι και την Κατοχή ήταν αρκετά διαδεδομένο σπορ μεταξύ των νέων του νησιού να "παρακλάνουν", να συναγωνίζονται δηλαδή ποιός θ' αμολήσει τις πιό πολλές και τις πιό δυνατές πορδές.
(Από θρησκευτική ακολουθία)
Ο παπάς: ..."κλάσας τους άρτους ο Ιησούς"...
Η γιαγιούλα: "Προσκυνούμε την κλανίτσα σου Χριστούλη μου!"
Παλιό ανέκδοτο, που θα μπορούσε νά'ναι και πραγματικό γεγονός.
Επίσης θυμάμαι τα συνθήματα:
"Θάλασσα στα Τρίκαλα"
"Δίφραγκα τετράγωνα"
"Να ψηφίζουν και τα τανκς"
και "Ψήφο στα ογδόντα"
(τότε η ψήφος ήταν στα 21 και βασικό αίτημα της νεολαίας ήταν η ψήφος στα 18).
Σημειωτέον, ο Γαρουφαλιάς ήταν υπουργός "Εθνικής Αμύνης" στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου το 1964, (είχε μπεί "φυτευτός" ως έμπιστος των ανακτόρων) και ήταν απ' τους βασικούς συντελεστές της "αποστασίας" του '65. Επίσης ήταν από τους βασικούς λόγους που έκλεισε η "Φιξ" (εξ αιτίας της μεγάλης αντιπάθειας προς αυτόν, ο κόσμος σταμάτησε ν' αγοράζει μπύρα "Φιξ", λόγω της συγγένειάς του με την οικογένεια (ήταν γαμπρός τους).
Απ' όσο ξέρω, όταν λένε "καλάρουμε τα δίχτυα" έννοούν το ρίξιμο. Στην τράτα (ίσως επειδή το σήκωμα γίνεται αμέσως μετά το ρίξιμο) όταν λένε "καλάρουμε" εννοούν ολόκληρη τη διαδικασία, που λέγεται και "καλάδα".
Βάλαμε τρείς καλάδες από το πρωί, αλλά ψάρια τίποτα!
Επίσης καλάδα είναι και η θαλάσσια τοποθεσία, που μπορεί κανείς να ψαρέψει με την τράτα. Επειδή η τράτα είναι "συρόμενο" εργαλείο αλιείας, πρέπει όλη η διαδρομή, που θα διατρέξει, να είναι καθαρή από αντικέίμενα στο βυθό (βράχια, ναυάγια κλπ.) που μπορεί να της κάνουν ζημιά.
Μας ρήμαξε αυτή η πλημμύρα. Πήρε αυτοκίνητα, τα βούλιαξε στη θάλασσα, χάλασε και την καλάδα. Την περασμένη βδομάδα καλάρισε ένας Αναβυσσιώτης που δεν τό'ξερε και την έκανε φυτίλια την τράτα.
@barbarosa. Συγνώμη που σου άλλαξα φύλο στο σχόλιό μου στο λήμμα σάη. Πάντως στο σχόλιό μου εκείνο κράτησα και μιά "πισινή".
Το "Βαρβαρόσα" τό'χω ξανακούσει σε γυναικείο όνομα, παρατσούκλι πιό σωστά. Έτσι αποκαλούσε τη νύφη του ένας γέροντας στο χωριό μου τη δεκαετία του '50. Την είχε ονοματίσει έτσι από το ομώνυμο Τουρκικό πολεμικό πλοίο των Βαλκανικών Πολέμων, όπου είχε πάρει κι ο ίδιος μέρος, αποδίδοντας τα αισθήματα που έτρεφε γι' αυτήν.