Σε κάποια ορεινά χωριά είτε λόγω φτώχειας είτε λόγω έλλειψης κεντρικής θέρμανσης, παρατηρείται το εξής φαινόμενο. Οι γυναίκες για να ζεσταθούν προσαρμόζουν ένα μαγκάλι ανάμεσα από τα πόδια τους, το οποίο και σκεπάζουν με την ποδιά τους. Ο χώρος φυσικά δεν ζεσταίνεται, θερμαίνεται όμως κάτι άλλο...

Ο σύζυγος το βράδυ:
- Ωι!!! τι ζεστή που είναι η μουνάρα σου, καψομούνα μου!!!

(από Stravon, 10/09/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

#1
Stravon

Ο όρος χρησιμοποιείται και δεν είναι δικής μου έμπνευσης.

#2
GATZMAN

Προσπαθώντας να συνεχίσω λίγο πάνω στη σκέψη του Στράβωνα, μετά τα...της τελευτάιας σειράς του ορισμού.
...κι αν η τύπισσα είναι τσακωμένη με τα σαπούνια, τότε προφ. παρατηρείται ένταση της αρνητικής όψης του φαινομένου που πραγματεύεται το λήμμα αυτό

#3
Επισκέπτης

Πάντως έχω ακούσει αυτό τον όρο αναφορικά και με γυναίκες που βρίσκονται σε μεγάλες κάψες (ορμονολογικά), κάτι που υποδηλώνει πως η κάψα δεν οφείλεται σε απαραίτητα εξωτερικά μέσα θέρμανσης...

#4
patsis

Δεν την έχω ακούσει τη λέξη (αν και υπάρχει, βλέπε google), ωστόσο η περιγραφή του πραγματικού που γίνεται στον ορισμό ίσως είναι λίγο υπερβολική. Το μαγκάλι είναι μεταλλικό δοχείο σε σχήμα λεκάνης με πόδια ή με άλλο στήριγμα, μέσα στο οποίο τοποθετούνται αναμμένα κάρβουνα για θέρμανση (Τριανταφυλλίδης). Είναι γνωστά τα δυστυχήματα με δηλητηριάσεις των παρευρισκομένων σε μαγκάλι από μονοξείδιο του άνθρακα, λόγω της ατελούς καύσης των υλικών. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν ένας άνθρωπος αποφασίσει να πλησιάσει τόσο πολύ το μαγκάλι, δύσκολα θα το καλύψει με την ποδιά του (της) γιατί θα γεμίσει αμέσως με (εν πολλοίς αόρατο μεν αλλά υπαρκτό) καπνό.

Σε ένα site που λέγεται Παρδαλή Λέξη (και το αναφέρω λόγω λεξικογραφικού προσανατολισμού) βρήκα την εξής καταχώρηση (βλ. εδώ): «ΛΕΓΟΝΤΑΝ ΕΤΣΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΜΕΝΑΝΕ ΣΕ ΟΡΕΙΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΓΙΑΤΙ ΚΑΘΟΝΤΑΝ ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΜΠΡΩΣΤΑ ΣΤΟ ΤΖΑΚΙ ΜΕ ΑΝΟΙΧΤΑ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΖΕΣΤΘΟΥΝ......» (sic). Ίσως όλα αυτά τα τζάκια και τα ανοιχτά πόδια να επηρεάζουν την κρίση μου, χεχε!

#5
Stravon

Η δηλητηρίαση επέρχεται όταν το CO εισέλθει στο αναπνευστικό σύστημα. Η ένσταση επί της χρήσης του μαγκαλίου γενικότερα είναι δεκτή. Ωστόσο δηλητηριασμένο μουνί από CO δεν έχω δει.
Έμμεση δηλητηρίαση μόνο μπορεί να πάθει ο μουνόδουλος σύζυγος που ζει και αναπνέει για το μουνί της καψομούνας.

#6
AN21

Πως δεν υπάρχει δηλητηριασμένο μουνί; Το καμένο το ντουί που το πας; Αμ τι..

#7
poniroskylo

Υπάρχει και το λήμμα της πουτάνας το μαγκάλι. Αυτό για τις πουτάνες που ζέσταιναν τα μπούτια τους στο μαγκάλι θυμάμαι αμυδρά να το λέει κι ο Πετρόπουλος, μάλλον στο βιβλίο «Το Μπουρδέλο» (εκδ. Νεφέλη, 1980) εκεί που μιλάει για τη Μπάρα στη Θεσσαλονίκη - δεν τόχω πρόχειρο να τσεκάρω. Μου φαίνεται δε και ότι λέει πως τα μπούτια τους από τη μέσα μεριά κάπως σκούραιναν με τον καιρό. Που σημαίνει ότι πρέπει να τόχαν το μαγκάλι αρκετά κοντά - υπήρχαν και μικρά, χαμηλά μαγκάλια.

Ψάχνοντας τώρα μπας και βρω «Το Μπουρδέλο» ονλάιν, βλέπω ότι ο Πετρόπουλος έχει γράψει και «Το Ταντούρι και το Μαγκάλι» (εκδ. Νεφέλη, 1994). Ξέρει κανείς τι πραγματεύεται;

#8
Μιτζνούρ

Η λέξη είναι σκωπτική και μάλλον δεν έχει σχέση με μαγκάλια.
Ίσως να έχει σχέση με το ότι το καίει από τη χρήση ή ότι 'καψώνεται' και το ζητάει.

Εν τούτοις στα χειρόγραφα και ζωγραφισμένα με το χέρι πανάκριβα ημερολόγια του μεσαίωνα, Les Heures, υπήρχαν απεικονίσεις χωρικών γυναίκων που άνοιγαν τα πόδια τους μπροστά στο τζάκι. Θα εντοπίσω κάποια και θα βρω κάποιον που ξέρει νε την ανεβάσει.

#9
iron

πολύ ενδιαφέρον! ο Μεσαίωνας τα έχει πει όλα νομίζω.