γκιζντάνι

Η φυλακή. Ειδικότερα, το βαθύ και ανήλιαγο κελί. Είναι παραφθορά της τούρκικης λέξης zindan που ακριβώς σημαίνει μπουντρούμι.

Χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά (βλ. παράδειγμα 1) αλλά είναι μάλλον σπάνιο. Πιο συνηθισμένη είναι η έκφραση για το γκιζντάνι (βλ. παράδειγμα 2) που σημαίνει ότι κάτι είναι Γ.Τ.Π. (γου-του-πού), φορ δε πουτς ον δε ράιντ και τελείως για φτύσιμο.

Μια ειδική χρήση της λέξης (βλ. παράδειγμα 3) συναντάμε στο τραπέζι της πόκας. Στο γκιζντάνι λέμε ότι βρίσκεται/πάει κάποιος που χάνει πολλά και συνεχώς αγοράζει κάβες ή βγάζει λεφτά απ' την τσέπη.

(Από το www.mpakouros.com)
Άιντε να σε δούμε παλικάρι, που είσαι εσύ. Αν δεν ήταν ο Κολοκοτρώνης σήμερα θα μιλούσες σερβοκροάτικα, και θα σε λέγαν Αμπντούλ. Θα ήσουν δε σε κάνα τουρκικό γκιζντάνι...
- Άσε με ρε, με τον πάλτουρα... Αυτός ο παίκτης δεν κάνει ούτε για την Αναγέννηση Επανομής... Για το γκιζντάνι είναι...
- Τι έγινε, Γιαννάκη; Καλό κόλπο πήρες... Ρέφαρες; - Είσαι καλά, κόρη μου; Στο γκιζντάνι είμαι, κανονικά... Χίλια γιούρια χωμένος είμαι...

aias.ath

2010-01-20 00:11:32+00:00

Τὸ γκιζντάνι τὸ ἔλεγε ὁ παπποῦς μου, μὲ τὴν ἔννοια φυλακή. Ἦταν γεννημένος τὸν 19ο αἰῶνα στὴν Κρήτη, ὑπὸ Τουρκικὴ κυριαρχία.

μπουντροῦμι < μποντροῦμι < bodrum < podrom < hippodrom < ἱπποδρόμιο. Τὰ ἱπποδρόμια ἐχρησιμοποιοῦντο παλαιότερα ὡς στρατόπεδα συγκεντρώσεως καὶ διαλογῆς μαζικῶς συλλαμβανομένων. Θυμηθῆτε τί ἔγινε στὴ στάσι τοῦ Νίκα, ἀλλὰ καὶ στὴν δικτατορία τοῦ 1967: Οἱ συλληφθέντες πῆγαν πρῶτα ἱππόδρομο.

xalikoutis

2010-01-20 09:59:32+00:00

Θυμηθείτε επίσης ότι στη δεκαετία του ΄90 μετά από τεράστιες επιχειρήσεις σκούπα σε γήπεδα συγκέντρωναν τους «λαθρομετανάστες».

MXΣ

2010-01-20 10:12:56+00:00

Ετυμολογικώς, μάλλον προέρχεται από το gizli zindan ή giz-zindan που σημαίνει βαθύ κρυμμένο ανήλιαγο κελί.

johnblack

2010-01-20 18:38:16+00:00

@ αίας
Για την προέλευση της λέξης μπουντρούμι υπάρχει κι άλλη άποψη. Προέρχεται από το Πετρούμι, το περίφημο φρούριο που ίδρυσαν οι Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου (Οσπιτάλιοι - Hospitaliers) στη μικρασιατική ακτή απέναντι από την Κω, πλησίον της αρχαίας Αλικαρνασσού. Ήταν αφιερωμένο στον Απόστολο Πέτρο, εξού και Petronium ή Πετρούμι. Ένα προκεχωρημένο χριστιανικό φυλάκιο στην αφιλόξενη τουρκική γη, κάρφος στο μάτι του σουλτάνου. Παρόμοιες περιπτώσεις παραφθοράς ονομάτων (τουρκοποίησις) αφθονούν, βλ. π.χ. Προύσα που έγινε Μπούρσα.

2010-01-20 20:24:09+00:00

Μιας που - δεν - το έφερε η κουβέντα, Μπουντρούμι λέγεται η ομάδα και το γήπεδο του Ηροδότου στη Νέα Αλικαρνασσό στο Ηράκλειο, λόγω κυρίως της παρακείμενης φυλακής . Γενικά ο Ηρόδοτος θεωρείται η πιο αλητεία ομάδα του Ηρακλείου, και πλέον οι οπαδοί του το χαρακτηρισμό (Μπουντρουμιώτες) τον αποδέχονται και νιώθουν περήφανοι κλπ κλπ

2010-01-20 22:57:02+00:00

Χαλικού, αὐτὸ ποὺ λὲς δὲν τὸ ἤξερα (πάτος στὰ ποδοσφαιρικὰ γάρ), ὅμως πρέπει νὰ πῶ ὅτι ἡ Ἁλικαρνασσὸς (ἡ veritable ἔναντι τῆς Κῶ) λέγεται σήμερα τουρκιστὶ Bodrum (εἴτε ἀπὸ τὸ ἱπποδρόμιο εἴτε ἀπὸ τὸ Petronium ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ φίλος Johnblack). Προφανῶς λοιπὸν δὲν λέγεται ἡ ὁμάδα ἔτσι λόγῳ τῆς παρακειμένης φυλακῆς, ἀλλὰ λόγῳ τῆς Τουρκικῆς ὀνομασίας τῆς μητρικῆς πόλεως τῆς Νέας Ἁλικαρνασσοῦ.