Tagged definitions (13)
Showing 1-10 from 13

Στην αργό των οικοδόμων είναι το ειδικού τύπου φορτηγό, όπου είναι κατάλληλα κατασκευασμένο για τη μεταφορά μπετό από το εργοστάσιο παρασκευής έτοιμου μπετό μέχρι και την οικοδομή ή το εργοτάξιο. Ετυμολογείτε από το ιταλικό: barella.

Οι αρχιτεκτονικές προεξοχές σαν κλειστά μπαλκόνια/εξώστες σε μία πολυκατοικία ή τουλάχιστον σε διπλοκατοικία που προεξέχουν από το επίπεδο της όψης και σου δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε μπαλκόνι. Ετυμολογείται από το γερμανικό erker. Δεν είναι ακριβώς αργκοτικό μα πιο πολύ παλιακό λήμμα.

Οι προεξοχές αυτές προεξείχαν (!) έως και 1,40 μέτρα βάσει ρύθμισης του 1923 τη στιγμή που τα κανονικά μπαλκόνια το όριο αυτό όμως -δυστυχώς- μειώθηκε βάση νόμου του 1937 του καθεστώς του φασίστα δικτάτορα Μεταξά στα 40 εκατοστά (κανονικό κουτσούρεμα). -Τα φασιστικά καθεστώτα όπως φαίνεται εκτός από την ελευθερία του λόγου τα βάζουν και με την αρχιτεκτονική- Τα έντονα έρκερ λοιπόν είναι συνηθέστερα σε κτίρια του μεσοπολέμου και ιδιαίτερα τη δεκαετία του 30'. Μοιάζουν κάπως με τα ξύλινα οθωμανικά σαχνισιά των Βαλκανίων και της Τουρκίας.

Πολυκατοικίες με μεγάλα έρκερ ήταν προνομιούχες κατοικίες, προορίζονταν για την εύπορη αστική τάξη, δηλαδή για αρχόντους, είχαν άνετα, φωτεινά και πολυτελή διαμερίσματα (συχνά με μαρμάρινα μπάνια, κουζίνες με πεντελικό μάρμαρο, δωμάτιο για την υπηρέτρια, διπλές πεντάφυλλες ντουλάπες, δρύινα πατώματα, διπλά ασανσέρ, καλά μωσαϊκά, κτλ). Βάση του μεταξικού νόμου που είναι σε ισχύ μέχρι και σήμερα (2017), τα έρκερ όταν υπάρχουν σε μία πολυκατοικία χτισμένη μετά το 1937 (υπάρχουν και σε νεόδμητες πολυκατοικίες δηλαδή) λόγω του μικρού τους πλάτους είναι σχεδόν δυσδιάκριτα και περνάνε μάλλον απαρατήρητα, το πλάτος βλέπεται μετράει.

Έτσι λένε οι οικοδόμοι το πτυσσόμενο ξύλινο μέτρο. Ετυμολογείτε το πιθανότερο από το ιταλικό passeto που σημαίνει το μικρό βήμα και το pes μια ρωμαϊκή μονάδα μήκους, που αντιστοιχεί περίπου με ένα πόδι (foot). Αν και υπάρχουν και πλαστικά πτυσσόμενα μέτρα ο οικοδόμος ο σωστός έχει αποκλειστικά ξύλινο, όπως ο υδραυλικός ο σωστός χρησιμοποιεί στις σωληνώσεις καννάβι και σάλιο αντί του φλώρικου τεφλόν...

Στην αργκό των οικοδόμων έτσι λέγεται ο διακόπτης με δύο ή τρία κουμπιά που το κάθε από αυτά ανοίγει μία διαφορετική σειρά από φώτα στον ίδιο χώρο ή διπλανούς χώρους. Ετυμολογείται από το γαλλικό commutateur που σημαίνει το διακόπτη γενικότερα.

κομιτατέρ με τρία κουμπιά κομιτατέρ με δύο κουμπιά σε vintage στυλ

Ο γερανός που τοποθετείται σε φορτηγό ακριβώς πίσω από την καμπίνα του οδηγού, χρησιμοποιείται για οικοδομικές και άλλες εργασίες. Το ονόμασαν έτσι μάλλον γιατί η άκρη του (ο γάτζος) με λίγη φαντασία θυμίζει τη μύτη του συμπαθούς πτηνού. Χρησιμοποιείτε για εργασίες και στο σιδηρόδρομο από ότι παρατήρησε ο γράφοντας. Άγνωστο αν το λένε έτσι εκτός από τους οικοδόμους και εργάτες και άλλων κλάδων.

Ετοιμάζω ένα χαρμάνι αναμειγνύοντας το "με το χέρι" κι όχι με τη μπετονιέρα.

Η τελευταία σειρά από τούβλα σε ένα τοίχο, τοποθετημένη λοξά κι όχι οριζόντια όπως οι υπόλοιπες σειρές. Το σφήνωμα είναι απολύτως απαραίτητο σε κάθε τοιχοποιία και χωρίς αυτό ο τοίχος θα έχει δραματικά χαλαρή ή καθόλου σύνδεση με το δοκάρι.

Η αλλιώς τουβλέτα. Tούβλο από το ίδιο υλικό όπως και τα κοινά τούβλα με τρύπες, έχει όμως μεγαλύτερες διαστάσεις και ορθογωνικής διατομής τρύπες. Υπάρχει σε διάφορα μεγέθη με κενές τρύπες αλλά και τρύπες γιομάτες πολυστερίνη για καλύτερη μόνωση.

Έτσι λένε οι οικοδόμοι το τζάμι σε κάποιο παράθυρο ή ακόμα και το ίδιο το παράθυρο ή το τζάμι της μπαλκονόπορτας.

Ξύλινο καδρόνι/δοκάρι τετράγωνης διατομής που χρησιμοποιείται σε οικοδομικές εργασίες, συχνά στο καλούπωμα για αντιστήριξη του ξυλότυπου.

Το Βικιλεξικό προτείνει δύο ετυμολογίες, από τα γαλλικά και τα ιταλικά:

1. λατάκι < γαλλική latte (σανίδα) < αρχαία γαλλικά latte < αρχαία φραγκικά *latta < πρωτογερμανικά *lattō(n) / *laþþō(n) / *laþēn < ινδοευρωπαϊκή (ρίζα) (s)lat- (δοκάρι, κούτσουρο)
2. λατάκι < ιταλική latta (τενεκεδάκι, κονσέρβα)

εδώ

Σε ελληνικούς εξειδικευμένους με την ξυλεία ιστοτόπους υποννοείται (και εδώ υποστηρίζεται ρητά) η προέλευση από το «έλατο», καθώς πρόκειται για ξυλεία ελάτου ή πεύκου: λατάκι<ελατάκι<έλατο.

Εδώ (στο σχόλιο 29) υποστηρίζεται το εξής: «Πληροφοριακά, λατάκι οι οικοδόμοι λένε ένα σανίδι που χρησιμοποιείται στο καλούπωμα < τουρκ. lata:πηχάκι». Πρέπει όμως να σημειωθεί πως η τουρκική λέξη lata φαίνεται ότι σημαίνει σανίδα και όχι καδρόνι ή δοκάρι. Με αυτήν μάλιστα τη σημασία (σανίδα) θυμίζει πολύ την γαλλική λέξη latte, πιο πάνω.

Τολμώ να πω ότι δεν μου είναι απόλυτα πειστική κάποια από τις προαναφερθείσες θέσεις για την ετυμολογία της λέξης.