Definitions by patsis (348)
Showing 261-270 from 348

Αυτοσαρκαστική έκφραση, χρησιμοποιείται ρητορικά και υποθετικά για να καταδείξει την αδυναμία μας να αντιδράσουμε σε ένα πλήγμα που δεχθήκαμε, μάλλον ηθικής αλλά και γενικότερης φύσεως. Σε περιπτώσεις δηλαδή που μας την είπε κάποιο αφεντικό ή άλλο πρόσωπο υψηλότερης κοινωνικής θέσης ή μεγαλύτερης ευθύνης (λέμε τώρα), που κάηκε το μουνί μας, που άλλο μας έδειξαν κι άλλο μας έμπηξαν και κάθε άλλη κατάσταση που βγήκαμε ριγμένοι και που, προσοχή, δεν έχουμε ουσιαστικά κανέναν τρόπο να αντιδράσουμε παρά να διαμαρτυρηθούμε. Κι αυτό για την τιμή των όπλων, για να μη μας πουν μετά ότι μας άρεσε κι όλας.

Προεξοφλώ μεταχρονολογημένες επιταγές, κυρίως ιδιωτών (διότι οι τράπεζες και το κράτος συνήθως δεν μεταχρονολογούν τις επιταγές τους, χρησιμοποιούν άλλα μέσα πίστωσης).

Στην καθημερινή πρακτική, με ελαφρώς νομικούς όρους, οπισθογραφώ και παραδίδω σε τράπεζα μία επιταγή που κατέχω βάζοντας τη ρήτρα «τίτλω ενεχύρω» ή ισοδύναμη, με σκοπό να λειτουργήσει αυτή ως κάλυμμα και να χρηματοδοτηθεί η επιχείρησή μου. Αν ο εκδότης ή προηγούμενός μου οπισθογράφος δεν πληρώσει διατηρώ ακέραιη την υποχρέωσή μου να πληρώσω εγώ.

Η έκφραση λέγεται και από την μεριά αυτού που τις λαμβάνει και χρηματοδοτεί.

Πέρα από την κυριολεκτική και την μεταφορική έννοια της λέξης, το προβλέπεται λειτουργεί ενίοτε περιπαιχτικά για να δηλώσει την καλύτερη ή χειρότερη αντιμετώπιση που δήθεν δικαιούται κάποιος σε σχέση με κάποιον άλλο. Λέγεται και στην ανεπτυγμένη του μορφή: προβλέπεται για την ΕΣΣΟ μου/σου, παραπέμποντας ευθέως στα καψόνια της παλαιότερης σειράς επί της νεότερης.

Μεταφορικά, η αλληλουχία τυχαίων και ασύνδετων μεταξύ τους περιστατικών που οδηγούν αθροιστικά σε ένα απρόσμενο τελικό αποτέλεσμα. Αντί των περιστατικών μπορεί να εννοούνται μη σχεδιασμένες αλληλεπιδράσεις των ιδιοτήτων και των κονέ των εμπλεκόμενων ανθρώπων.

Συνεκδοχικά, ως κόντρα-καραμπόλα μπορούμε να αποκαλέσουμε το αποτέλεσμα όλου αυτού του ντόμινο.

Και οι δύο συνιστώσες λέξεις έλκουν την προέλευσή τους από το χώρο του μπιλιάρδου. Κόντρα σημαίνει, κάπως απλουστευτικά, σύγκρουση μιας μπάλας (ή μπίλιας) με κάποια άλλη, ενώ καραμπόλα είναι το να καταφέρεις, στο γαλλικό μπιλιάρδο, να χτυπήσεις με την μία μπάλα τις άλλες δύο (από τις τρεις που χρησιμοποιούνται συνολικά) με τη σωστή σειρά, κάτι που σου δίνει πόντο.

Ελλειπτική έκφραση που στην πλήρη της μορφή είναι «ούτε στον παπά μην το πεις», εννοείται κατά την εξομολόγηση. Λέγεται κυρίως για πολύ έως απρόσμενα καλές εμπορικές ευκαιρίες (βλ. τεφαρίκι πράμα) που μας συμφέρει να μείνουν κρυφές, ώστε να επωφεληθούμε εμείς οι ίδιοι όσο το δυνατόν περισσότερο. Αλλά και, γενικότερα, για κάθε καλή εξέλιξη στη ζωή μας που κρύβει μια μικρή δόση τύχης, αρκεί να μην αναφέρεται σε σοβαρά και κομβικά ζητήματα παρά να είναι κάτι μάλλον καθημερινό.

Ως γνωστόν, η εξομολόγηση είναι ένα από τα μυστήρια της ορθόδοξης εκκλησίας. Σε αυτό ο πιστός πρέπει να ανοίξει την ψυχή του στον εξομολόγο και να μην κρύψει απολύτως τίποτα, σχετικό εννοείται με την πνευματική του πορεία. Ο δε εξομολόγος απαγορεύεται αυστηρά να γνωστοποιήσει ή να εκμεταλλευτεί όσα άκουσε. Το αστειάκι της έκφρασης είναι διπλό: δύσκολα στην εξομολόγηση θα φτάσει η κουβέντα σε τιμές και ευκαιρίες, ενώ η εν λόγω συναλλαγή ανάγεται συμφέρουσα σε υπερβολικό βαθμό τόσο, που βάζει σε πειρασμό και την ηθική ακεραιότητα του παπά-πνευματικού.

Έκφραση που σκοπό έχει να αντικρούσει ή να ξορκίσει οποιονδήποτε άνθρωπο ή κατάσταση στρέφεται επιθετικά και με θρασύτητα εναντίον μας. «Γορίλας» μπορεί να σημαίνει είτε λαμόγιο, είτε γυναίκα-Πατσάνγκας που κάνει κίνηση προς το μέρος μας (αντίστοιχα, σε άντρα, ένας παιδοβούβαλος με διάθεση για καμάκι), είτε μεθόδευση-μπινιά που υπονομεύει τα κεκτημένα μας δικαιώματα, οτιδήποτε τελοσπάντων θεωρούμε ότι πρέπει κανονικά και με τον νόμο να τηρείται ελεγχόμενο για την ασφάλειά μας πίσω από τα σίδερα ενός κλουβιού, κυριολεκτικά (ως φυλακή) ή μεταφορικά (ως καταδίκη στην αγαμία ίσως;).

Προέρχεται από μια ατραξιόν του ποιοτικού μετα-μεταπολιτευτικού ελληνικού πανηγυριού, τον θρυλικό γορίλα. Ο γορίλας ήταν μια μούφα sci-fi παράσταση στην οποία παρουσιαζόταν ένας άνθρωπος κλεισμένος σε κλουβί, βυσματωμένος με καλώδια που και καλά τον μεταμόρφωναν σε άγριο γορίλα. Η όλη υπερπαραγωγή έκανε χρήση της τελευταίας λέξης της lo-fi τεχνολογίας 8mm προτζεκτόρων για να προβάλουν την εικόνα της μεταμόρφωσης του πρωταγωνιστή σε ωρυόμενο γορίλα. Το σχετικό ποιηματάκι που φώναζε από τα μικρόφωνα το αφεντικό-μουεζίνης καλούσε τον κόσμο τραγουδιστά: «Γορίλα, γορίλα, γορίλα! Πίσω γορίλα! Άτιμο παιδί! Θα μου κλείσεις το τσαντίρι!»

Για τις ηλικίες κάτω από οκτώ, το θέαμα ήταν αρκετά τρομακτικό, για τις υπόλοιπες ήταν τρομακτικά ηλίθιο.

[σ.ς. Ακολουθώ την απλουστευμένη γραφή της λέξης με ένα λ]

Βλ. και για μαλάκες ψάχνεις;

Πολυχρηστικός όρος.

1. Μονάδα μέτρησης απόστασης. Σημαίνει:

α. Χιλιόμετρο. Μουράτη στρατοκαυλική λέξη, παρμένη από ταινίες δράσης (βλ. εδώ)
β. Βήμα. Χρησιμοποιείται σε καταστάσεις πλήθους ορθίων ανθρώπων, π.χ. των παστωμένων φουκαράδων σε λεωφορείο ή αυτών που περιμένουν σε οποιαδήποτε ουρά για δουλειά ή διασκέδαση.
γ. Κώλος. Χρησιμοποιείται σε καταστάσεις ανθρώπων καθήμενων σε σειρά, π.χ. κινηματογράφος, ταβέρνες, στάγιερ (βλ. κώλο μέσα, κώλο έξω). Αν και ο κώλος είναι μέγεθος ευρισκόμενο κανονικά μόνο σε ακέραιες μονάδες, το κλικ διακρίνεται και σε υποδιαιρέσεις.
δ. Οποιαδήποτε μη προσδιορίσιμη απόσταση στην οποία θέλουμε να προσδώσουμε εσάνς ακρίβειας (για την συλλογιστική της μπαχαλοακρίβειας βλ. μαρκούτσι).

1. Μονάδα μέτρησης μάζας/όγκου. Χρησιμοποιείται κυρίως στην πειραματική (φοιτητική) μαγειρική (βλ. παράδειγμα).

2. Μονάδα μέτρησης μη μετρήσιμης ιδιότητας, γενικώς και αορίστως. Χρησιμοποιείται για οποιαδήποτε ιδιότητα αντικειμένου ή προσώπου μας καυλώσει.

3. Στην έκφραση κάνω κλικ.

Κλικάρω, πατώ ένα από τα κουμπάκια του ποντικιού του υπολογιστή (κυρίως του αριστερού). Τοιουτοτρόπως και κάνω διπλό κλικ, ήτοι διπλοκλικάρω, διπλοποντικιάζω.

1. Στην έκφραση μου κάνει κλικ.

Ετυμολογία πιθανώς από τη συμπεριφορά μηχανών, απλών ή ηλεκτρικών όπου ο ήχος κλικ υποδηλώνει την πλήρωση ενός επαρκούς κριτηρίου για την ενεργοποίηση μιας φάσης λειτουργίας ή την ένδειξη για το ότι αυτή ολοκληρώθηκε. Βλ. (ή μάλλον άκουσε) τον ήχο που κάνει το καπάκι του ρεζερβουάρ ή μερικών μπουκαλιών όταν ασφαλίσουν, της ζώνης ασφαλείας όταν κουμπώσει, του φλας.

Μεταφορικώς σημαίνει το ανεπαίσθητο στους άλλους ερέθισμα που προκαλεί σημαντική αλλαγή της στάσης μας για ένα πρόσωπο (κυρίως) αλλά και για μια κατάσταση, για μια επιλογή, λ.χ. να αγοράσουμε κάτι, να δούμε μια ταινία, να επιλέξουμε ένα επάγγελμα. Είναι η πλήρωση μιας αδιευκρίνιστης κρίσιμης μάζας μέσα μας που οδηγεί την ψυχολογία μας σε μη γραμμικώς ανάλογα αποτελέσματα. Συχνά μάλιστα, όταν μας κάνει κάτι κλικ, μπαίνουμε και σε μοντ.

Πολυτέλεια απαράδεκτη για τις οικονομικές μας δυνατότητες, επιλογή που κινείται από ενδόμυχη απληστία, σπάταλη φιλαρέσκεια. Έκφραση που λέγεται από ανθρώπους για να κατακρίνουν συμπεριφορά των άλλων ή, αυτοκριτικά, και δική τους.

Η χρήση της κολόνιας είναι μεν θεμιτή και επιθυμητή, σε καμία περίπτωση όμως δεν είναι ζωτικά απαραίτητη, ούτε ως βιοτική ανάγκη, ούτε καν για την προαγωγή του κοινωνικού μας στάτους, ιδίως για τον ανδρικό πληθυσμό. Όταν, άλλωστε, την «φοράμε», συνήθως δεν χρησιμοποιούμε πολλή ποσότητα για να μην έχει το αντίθετο αποτέλεσμα. Αν κάποιος φτάσει να ψεκάζει μ' αυτήν και τ' αρχίδια του, έχει περάσει στην υπερβολική και άσκοπη σπατάλη.

Βλ. και παροιμίες: «Εδώ ψωμί δεν έχουμε και ραπανάκια [για την όρεξη] γυρεύουμε» και «χίλια καντάρια βούτυρο σε σκύλινο τομάρι».

Επίσης και «στραβώνω στόμα».

Αναφέρεται σε οπαδούς και σημαίνει παίρνω ύφος δήθεν μάγκα, στραβώνω το στόμα και μιλάω με τόνο επιθετικό και ξερολίστικο.

Έστω κι αν έχεις ήχο αλλά δεν έχεις εικόνα από τον ομιλούντα, καταλαβαίνεις το εφέ από το χρώμα της φωνής του αλλά και από το εκνευριστικά περιορισμένο λεξιλόγιο και το κολλημένο «ιδεολογικό» περιεχόμενο των «απόψεών» του.

Η πρακτική αυτή θεωρείται, ακόμα και από τους μυημένους (παρουσιαστές μεταμεσονύκτιων τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών για μπάλα), ενοχλητική, κυρίως γιατί είναι προμήνυμα ακατάσχετης ψευτοτσαμπουκαλίδικης παπαρολογίας του ομιλούντος.

Κάνει θραύση στη Θεσσαλονίκη.

Η πινακίδα κυκλοφορίας του αυτοκινήτου ή της μοτοσυκλέτας.