Μου το θύμισε ο betatzis μ' ένα σχόλιό του εδώ.

Κραυγή της ποδοσφαιρικής κερκίδας (και της αλάνας) με ρίζες στη Θεσσαλονίκη του μεσοπολέμου και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων.

Λέγεται κυρίως ως προτροπή προς παίκτη της δικιάς μας ομάδας να διώξει τη μπάλα όσο πιο μακριά μπορεί - εκτός αγωνιστικού χώρου ή και εκτός γηπέδου, αν είναι δυνατόν - με σκοπό είτε να αποσοβηθεί ο άμεσος κίνδυνος να φάμε γκολ είτε, συνηθέστερα, να κερδηθεί χρόνος και να κρατήσουμε το προβάδισμα στο σκορ ή να διαφυλάξουμε το βαθμό της ισοπαλίας.

Λέγεται, σπανιότερα, και ως σχόλιο όταν ένα άτεχνο σουτ στέλνει τη μπάλα απελπιστικά άουτ.

Εκτός ποδοσφαίρου, η φράση χρησιμοποιείται περιορισμένα, νομίζω, κυρίως ως παρότρυνση για κωλυσιεργία.

Σε ό,τι αφορά την προέλευση της φράσης, την βρίσκουμε σε μια ενδιαφέρουσα τομή της ποδοσφαιρικής και της εθνοτικής γεωγραφίας της Θεσσαλονίκης.

Μέχρι τα τέλη του '50, τα γήπεδα του ΠΑΟΚ και του Ηρακλή γειτόνευαν. Το γήπεδο του ΠΑΟΚ, από το 1930 μέχρι το 1959 που εγκαινιάσθηκε η Τούμπα, βρισκόταν στο λεγόμενο Συντριβάνι, πλάι στην έκθεση και εκεί που σήμερα είναι η Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ. Το γήπεδο του Ηρακλή ήταν 500 μέτρα πιο πάνω, εκεί που σήμερα είναι η πλατεία του Χημείου. Τώρα, ανάμεσα στα δυο γήπεδα ήταν το νεκροταφείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας, γνωστό στους Θεσσαλονικείς ως τα «Εβραίικα Μνήματα», ΒΔ από το γήπεδο του ΠΑΟΚ και ΝΑ από το γήπεδο του Ηρακλή. Ε, και όταν ένας παίκτης έστελνε τη μπάλα έξω από το γήπεδο, είτε το ένα είτε το άλλο γήπεδο, λέγανε οι φίλαθλοι - κατ' απόλυτη κυριολεξία - ότι έστειλε τη μπάλα στα μνήματα. Ο παππούς μου, ο οποίος ήταν Παοξής, ορκιζόταν, βέβαια, ότι η πατρότητα της φράσης ανήκε στους Ηρακλειδείς φιλάθλους. Κατά τον παππού μου, οι παίκτες του Ηρακλή τις εποχές εκείνες ήταν τέτοιοι ξυλοκόποι που το βασικό τους gameplan ήταν να στέλνουν τη μπάλα στα μνήματα.

Σχετικές, αν και όχι συνώνυμες, εκφράσεις είναι το πετάω την μπάλα στην εξέδρα και το πολύ περιγραφικό κεραμιδώνω
...........................................................

Τα Εβραίικα μνήματα της Θεσσαλονίκης καταστράφηκαν στη διάρκεια της Κατοχής και τα ταφικά μνημεία λεηλατήθηκαν. Αργότερα το Πανεπιστήμιο έχτισε από πάνω. Περισσότερα υπάρχουν εδώ και εδώ. Εδώ υπάρχει ένα σύντομο σχετικό κείμενο του συγγραφέα Γιώργου Ιωάννου.

Για τα παλιά γήπεδα της Θεσσαλονίκης μπορείτε να διαβάσετε εδώ

  1. Δες το κριάρι, ρε... - Άσε τα τσαλίμια, ρε, τη μπάλα στα μνήματα... ένα λεπτό θέλει για να το σφυρίξει, γαμώ τον αντίθεό μου...

  2. Καλά ρε, τι παλτό ειν' αυτός; Τετ-α-τετ τρεις φορές και τρεις φορές τη μπάλα στα μνήματα;

  3. Λοιπόν, μάγκες... αυτοί θα μας πιέζουνε να υπογράψουμε αλλά εμείς τρία πουλάκια κάθονται, τη μπάλα στα μνήματα και σφυρίζουμε αδιάφορα... να κερδίσουμε λίγο χρόνο μπας και έρθει και καμιά σοβαρή προσφορά...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Φράση από τον κόσμο του ποδοσφαίρου που παρεισέφρησε σε ευρύτερα κοινωνικά πεδία. Η σημασία του όρου βασίζεται στο πέταγμα της μπάλας (ενός σημαντικού θέματος, π.χ. μιας καυτής πατάτας) από κάποιον, εκτός του γηπέδου του (χώρου δραστηριοποίησης, ευθύνης και αγώνα του), στην εξέδρα (οι άλλοι).

Όταν εκφέρουμε τον όρο αναφερόμαστε σε κάποιον που στην ουσία δε θέλει να αναλάβει ένα μπαλάκι. Αυτός μπορεί να:

  • Αποποιείται την ευθύνη και την αρμοδιότητα του για κάποιο θέμα. Το παίζει πως είναι αλλού γι' αλλού. (βλ. παρ. 1). Ετσι εστιάζει σε συγκεκριμένα πρόσωπα, ή γενικά κι αόριστα στην εξέδρα. Μακριά απ' τον κώλο του κι ας είναι 5 πόντοι. Επίσης, μπορεί με υπεροψία και βεντετιλίκι (βλ. παρ.2), ή θράσος (βλ. παρ. 3) να προσπαθεί να το φορτώσει σε άλλον. Επίσης, μπορεί να προτείνει άλλους, ως πιο ειδικότερους για την περίσταση. (βλ.παρ.4).
  • Είναι αναρμόδιος πράγματι. (βλ. παρ. 5).
  • Λέει πως για την όποια ολιγωρία του, φταίνε οι προηγούμενοι χειριστές του συγκεκριμένου θέματος. (βλ. παρ. 6). Ενδεχομένως να μην ψεύδεται... αλλά έλα που τώρα αυτός είναι ο υπεύθυνος χειρισμού της κατάστασης. Πολλές φορές δε διστάζει να συκοφαντήσει κόσμο για να δικαιολογήσει την καθυστέρηση μιας κατάστασης.
  • Μετέχει χαλαρά σε ένα θέμα αναγκάζοντας εμμέσως άλλους να αναλάβουν τις ευθύνες του. Μέτοχος αμέτοχος. (βλ. παρ. 7).
  • Αποπροσανατολίζει την κουβέντα, π.χ: περιπλέκοντας θέματα (βλ. παρ. 8), αλλάζοντας θέμα (βλ. παρ. 9), τουκανίζοντας σε λεπτομέρειες (βλ. παρ. 10), κλπ με στόχο να μην ανταποκριθεί.
  • Ξέρει πράγματα, αλλά δε μιλάει και κάνει την πάπια. Πιστός στο δόγμα: μούγκα στη στρούγκα, ενώ θέλει να λυθεί ένα πρόβλημα, προτιμά να απέχει. (βλ. παρ. 11).

    Πώς εξηγείται μια τέτοια συμπεριφορά;

Φοβάται να πάρει θέση, έχει έλλειψη υπευθυνότητας, αδιαφορεί, ή έχει συμπτώματα δυοξύνης.

Τι προσπαθεί να πετύχει υιοθετώντας μια τέτοια στάση;

Προσπαθεί να μην εμπλακεί στο θέμα. Κρατώντας αποστάσεις γειώνει καταστάσεις. Αν είναι biri biri maker.

Σημείωση: Η λέξη εξέδρα μπορεί να αντικατασταθεί με τη λέξη κερκίδα.

  1. - Δεν είναι δική μου δουλειά.
    - Καλά... μέχρι χθες την έκανες και σήμερα πετάς την μπάλα στην εξέδρα;

  2. Οπότε, για να χρησιμοποιήσω κι εγώ ποδοσφαιρική ορολογία, άσε τους βεντετισμούς, μην πετάς την μπάλα στην εξέδρα και κάνε παιχνίδι! Δες

  3. Πετάς την μπάλα στην εξέδρα και επιδίδεσαι σε ύβρεις και προσβολές χωρίς να έχεις επιχειρήματα. Και πως αλλιώς φυσικά, αφού προσπαθείς να δικαιολογήσεις τα αδικαιολόγητα. Δες

  4. Την κάνω με ελαφρά πηδηματάκια, πετάω την μπάλα στην εξέδρα και λέω ότι οι λύσεις για τις ελληνικές πόλεις πρέπει να βρεθούν από τους Έλληνες αρχιτέκτονες που έχουν βαθύτερη γνώση της χώρας τους...Δες

  5. Πέταξα την μπάλα στην εξέδρα γιατί η δουλειά αυτή δε σχετίζεται με το αντικείμενο μου.

  6. - Καλά... η κάθε, μα κάθε... νέα κυβέρνηση να ρίχνει πάντα τα βάρη στην κακοδιοίκηση της προηγούμενης...
    - Πετάει την μπάλα στην εξέδρα. Τι περιμένεις;

  7. Ωραίος είσαι δεν προτείνεις λύση άλλα πετάς την μπάλα στην εξέδρα. Δες

8.Πέταγε την μπάλα στην εξέδρα... Χαρακτηριστική ήταν η «απάντηση» που έδωσε ο κ. Παπανδρέου στην ερώτηση του Προέδρου του ΛΑ.Ο.Σ κ. Καρατζαφέρη σε ότι αφορά τις δηλώσεις του όταν ήταν Υπουργός εξωτερικών «Προσωπικά πιστεύω πως είναι καλύτερα να έχουμε μερικά στρέμματα γης λιγότερα για να κοιμόμαστε ήσυχοι...». Σε αυτή την ερώτηση λοιπόν ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά δεν απάντησε καθώς ανέφερε πως επί των ημερών του δεν εδόθη ούτε σπιθαμή γης, αλλά αντίθετα μπήκε η Κύπρος στην Ε.Ε...! Άλλα αντί άλλων δηλαδή...! Δηλαδή για τον κ. Παπανδρέου η είσοδος μιας χώρας στην Ε.Ε σημαίνει και αύξηση των εδαφών της...; Δες

  1. Θα θυμάστε άλλωστε ότι ο Κ. Καραμανλής απάντησε στην ερώτηση του Α. Τσίπρα για τα stage πετώντας την μπάλα στην εξέδρα: «Κι εσείς τι λέτε για το άσυλο;». Δες

  2. Αν δεν μπορείς να απαντήσεις παραδέξου το και μην πετάς την μπάλα στην εξέδρα εγκαλώντας με για το οργισμένο μου ύφος. Δες

  3. Ελπίζω όχι. Ελπίζω όχι, διότι ο κίνδυνος που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι να πιστέψουν οι πολίτες ότι δια της αποχής μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα. Αυτό θέλω λοιπόν να πω, ότι η μάχη δίνεται μέσα στο γήπεδο, όταν πετάς την μπάλα στην εξέδρα ποτέ δεν αλλάζουν τα πράγματα, ούτε όταν είσαι θεατής ή χειροκροτητής.
    Αν θέλουμε να αλλάξουν τα πράγματα, πρέπει κατ' αρχήν να πάμε να ψηφίσουμε... Δες

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified