Μάλλον το πιο κλασικό δίπολο στην ελληνική καθομιλουμένη για την έκφραση της αντίθεσης μεταξύ ανθρώπων, συμπεριφορών, αντικειμένων κ.λπ. υψηλής κοινωνίας και χαμηλών στρωμάτων αντίστοιχα.

Θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ότι η φράση αυτή μέσα από τη μεγάλη της διάδοση επιβεβαιώνει ότι στην Ελλάδα εμβληματική για την ταξική διαφοροποίηση είναι η ακραία αντίστιξη ανάμεσα στη μπουρζουαζία ως μεγαλοαστική τάξη και το προλεταριάτο ως λούμπεν προλεταριάτο. Πράγμα που μας οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι το υποκείμενο που χρησιμοποιεί αυτή τη φράση και είναι υπεύθυνο για την κυριαρχία της είναι η πλειοψηφούσα μικροαστική τάξη .

Αλλά μπορεί και να είναι απλά επειδή κάνει ωραία ομοιοκαταληξία.

Το σαλόνι ως οικιακός χώρος ήταν παραδοσιακά δείγμα πλούτου (και στην Ελλάδα μέχρι και τη διάδοση της αρχιτεκτονικής του αστικού διαμερίσματος μόνο τα πλούσια σπίτια είχαν σαλόνι - στην Αγγλία για τον ίδιο λόγο οι pubs θυμίζουν δημόσια living room, καθώς οι εργάτες άνδρες πήγαιναν εκεί για να γλυτώσουν λίγο από τις οικογένειές τους).

Το λιμάνι δε ήταν ανέκαθεν ζώνη του υποκόσμου, παράδεισοι προστυχιάς, καταχρήσεων και παραβάσεων, που την κατοικούσαν οι του λιμανιού, πουτάνες, ναύτες, χαμάληδες, μικροαπατεώνες, χασομέρηδες κ.λπ., με μια λέξη λιμανόβιοι/ες.

Απ' όλα τα λιμάνια, θα μου επιτρέψετε να μνημονεύσω το παλιό λιμάνι των Χανίων, γνωστό και με το ενετικό του όνομα λιμάνι Κολόμπο. Οι κάτοικοι της γειτονιάς, Κολομπίτες και Κολομπίτισσες είχαν την κακή φήμη ότι ήταν... του λιμανιού - όχι όμως και τη χειρότερη φήμη, την οποία την είχαν οι Κουμ-Καπιώτες/ίτισες (το θηλυκό ήταν περίπου συνώνυμο της πουτάνας) κάτοικοι μιας άλλης γειτονιάς. Οι Κολομπίτες είχαν μάλιστα και τη δική τους slang, τα Κολομπίτικα, δυστυχώς όμως δεν ξέρω περισσότερα αλλά επιφυλάσσομαι.

- Κύριοι, σας εκτιμώ βαθύτατα, διότι είστε και του σαλονιού, και του λιμανιού.

Με αυτή τη φράση ένας παλαιάς κοπής μπάρμαν στην Θεσ/νίκη των early 90s εκαληνύχτιζε την παρέα εκλεπτυσμένων κάφρων φοιτητών, που σύχναζαν στο ναό του.

Θα μπορούσε ίσως να είχε πει και τη φράση Άντε γαμηθείτε μαντάμ! διότι ήτο ωραίος και λαϊκός, καθώς μου λένε.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Το κοινό τροπικό επίρρημα έτσι και το μάλλον κοινό πήλινο σκεύος γιουβέτσι -και το νοστιμότατο φαγητό που παρασκευάζεται μέσα σ' αυτό- δεν έχουν καμία σχέση, πέραν της ομοιοκαταληξίας. Αλλά, η ομοιοκαταληξία αυτή ήταν αρκετή για να φέρει τις λεξούλες κοντά και να τις κάνει τη σύγχρονη εκδοχή του «ήξεις - αφήξεις».

Το έτσι και το γιουβέτσι συνδυάζονται σε τρεις κυρίως εκφράσεις που έχουν μεταξύ τους λεπτές νοηματικές διαφορές.

Η έκφραση «μια έτσι, μια γιουβέτσι» σημαίνει «μια ζεστό, μια κρύο» -κάτι σαν σκοτσέζικο ντους- και χρησιμοποιείται για να περιγράψει καταστάσεις και άτομα ευμετάβλητα και απρόβλεπτα.

Η έκφραση και έτσι και γιουβέτσι δηλώνει, συνήθως, κάποιον που θέλει να τα 'χει καλά και με τη μια μεριά και με την άλλη, λέει πράγματα που νομίζει ότι θα ικανοποιήσουν αμφοτέρους και, φυσικά, αντιφάσκει.

Σπανιότερα λέγεται και το ούτε έτσι ούτε γιουβέτσι για να περιγράψει κάτι μεσοβέζικο που προσπαθεί να τα κάνει όλα και καταλήγει να μην κάνει τίποτα καλά.

  1. Όπως ξέρουν οι “τακτικοί αναγνώστες” (χα, χα, χα… μ’ άρεσε αυτή η έκφραση “κονσέρβα”), ετούτο το blog είναι, “μία έτσι, μία γκιουβέτσι”. Πάνω που πας να πεις, “σοβαρός άνθρωπος αυτός ο Παραμυθάς”, σου ανάβει κάτι τύπου, “τρία πουλάκια κάθονται” και αλλάζεις γνώμη. (Από blog)

  2. - Δεν μπορείς να βασιστείς σ' αυτά που λέει. Μια έτσι, μια γιουβέτσι.
    - Ναι, ρε γαμώτο, το ξέρω. Και δεν μπορώ με τίποτα τους ανθρώπους είπα-ξείπα, ήξεις-αφήξεις, έτσι-γιουβέτσι.

  3. Υποσχέθηκε «σκληρή αντιπολίτευση προς τον κ. Ψωμιάδη», τον οποίο επέκρινε για την τακτική με την οποία πολιτεύεται, τακτική «κι έτσι και γκιουβέτσι», όπως είπε. (Δηλώσεις Β. Πατουλίδου, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, 22/12/06)

  4. Στα τεχνικά χαρακτηριστικά του πάντως, το Accupower αναφέρει ότι δίνει τροποποιημένη ημιτονοειδή κυματομορφή, από ότι ξέρω είναι μια νέα ενδιάμεση μπάσταρδη κατάσταση, ούτε έτσι ούτε γιουβέτσι, ούτε καθαρά τετράγωνη μορφή αλλά ούτε και καθαρά ημιτονοειδή μορφή. (Από το avsite.gr)

Βλ. και: ...κι έτσι., έτσι, έτσι!, ετς

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified