Νέτη σκέτη η λέξη ένεκα σημαίνει «εξαιτίας» και συντάσσεται με γενική.
Φαίνεται όμως πως λόγω κάποιας δυσκολίας ως προς τον ήχο της (ακούγεται λίγο σαν εξωγήινη) ή το εξαιρετικά λιτό της (είναι σύντομη για το βάρος που σηκώνει) ή την εφαρμογή της (σύνταξη με γενική, μια πτώση που τείνει να εξαλειφθεί), έχει αποκτήσει με τον καιρό διάφορες παραλλαγές, οι οποίες ξεκίνησαν από λάθος, τείνουν όμως να καθιερωθούν, είτε ως σλανγκ είτε ως κανονικές, δόκιμες.
Γνώμη μου: είναι από τα λάθη που δεν πρέπει να υποστούν τον βιασμό της διόρθωσης, είναι από τα λάθη που δημιουργούν νέα ή συμπληρωματικά γλωσσικά πράγματα (ένα από τα 2983948 λήμματα του προχείρου μου είναι αφιερωμένο σε αυτά, θα).
Μία λοιπόν από τις παραλλαγές του ένεκα, είναι η προσθήκη-πλεονασμός του που (παρ. 1, 2), η οποία αναφέρεται και στο ΛΚΝ, που σημαίνει «εξαιτίας του ότι». Εδώ το «εξαιτίας του ότι» πέφτει μεγάλο, το «ένεκα» μικρό, κι έτσι το «ένεκα που» φέρνει την μπαλάντσα στα ίσα της.
Άλλη μία είναι η σύνταξή της με αιτιατική (παρ. 3, 4) ή με ονομαστική (παρ. 5.).
Για κάποιο λόγο, ως νέο συντακτικό φαινόμενο, το συνδέω με την περίπτωση του αφού. Πέραν αυτού είναι και συνώνυμα, με τη διαφορά ότι το ένεκα (που) μπαίνει στην αρχή, ενώ το αφού στο τέλος της πρότασης.
σ.ς.: διάλεξα για λήμμα το συνηθέστερο από τα τρία, για λόγους αναζήτησης. σκέτο ένεκα, δεν.
δεν πήρε αντιχαιρέτισμα, ένεκα που οι μεν -δυο μαντράχαλοι- ήσαν πολύ απασχολημένοι με τις κοπέλες τους και δεν είχαν καιρό για κουβέντες άχρηστες
Καραγάτσης
Από 3 ετών, το 1969, τρώω μακαρόνια μαγειρεμένα από Ιταλούς, ένεκα που η θεία μου (που μέναμε στο ίδιο σπίτι) είχε παντρευτεί Ιταλό, τον γραμματέα του Ιταλικού Προξενείου και μιά φορά τον μήνα όλοι οι Ιταλοί της πόλης μας μαγείρευαν και έτρωγαν στην αυλή μας.
εκτος αυτου και ο αντρας μου εχει μαγαζι οποτ εδεν θελει να κλεισει πολλες μερες ενεκα τα εξοδα που τρεχουν και αυτα που ερχονται!
τί γκίνια, εμένα να μου χει τύχει πατέρας σοβατζής και μάνα μοδίστρα που δεν μπορούσε να ράψει ένεκα τα αρθριτικά...
Ο γνωστός και από τις τηλεοπτικές εκπομπές έρευνας δημοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης, παρουσίασε το ιδιαίτερα ενδιαφέρον [ένεκα και η κάκιστη οικονομική συγκυρία] βιβλίο του MARC ROCHE το οποίο αναφέρεται στις δραστηριότητες της Τράπεζας GOLDMAN SACHS και απάντησε σε μία καταιγίδα σχετικών ερωτήσεων του κοινού.
ένεκα η κρίση
ένεκα και η περιέργεια μου στα fixed
ένεκα που δεν μου χαρίζει κανένας ένα
ένεκα που δεν έχει ένας φίλος μου να μου δανείσει ένα
ένεκα που είναι μεγάλος μπελάς να φτιάξω κι απ'το internet
ένεκα που δεν θα είναι στην αρχή το καθημερινό μου ποδήλατο
ένεκα που συνάντησα και έναν bike messenger .....
