Tagged definitions (2)
Showing 1-2 from 2

Εκεί που σμίγουν οι γλωσσικοί αέρηδες της λεξιθηρίας, της υπερδιόρθωσης, του λογιωτατισμού και της καθημερινής γλωσσικής εκφραστικότητας που γεμίζει το στόμα, εκεί μπορούμε να βρούμε το φαινόμενο του σλανγιωτατισμού, ας μου επιτραπεί ο νεολογισμός (ή γιατί όχι της σλανγκοποίησης, κατά το αγιοποίηση, του βίαιου εκσλανγκισμού, του σλανγκικού αντιδανείου, και πάει έρποντας -δε μπορώ ακριβώς να το θέσω).

Εν προκειμένω αναφέρομαι στις περιπτώσεις που μάλλον εξεζητημένες και λόγιες λέξεις χρησιμοποιούνται αντί συνώνυμων πιο σλανγκικών της καθομιλουμένης. Κι αυτό ένεκα της ηχητικής τους μεστότητας, παρηχήσεων και αντηχήσεων, και της αλλότριας κοινωνικογλωσσικής τους προέλευσης, που όλο αυτό τέλος πάντων κάτι μας κάνει.

Δεν εννοώ όταν αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται σε κάποια πλαίσια επειδή είναι πιο εύσχημες. Εννοώ όταν τις χρησιμοποιούμε ακριβώς για την εκφραστική τους δηκτικότητα, προκειμένου να τονίσουμε αντί να απαλύνουμε το περιεχόμενό τους, έστω κι αν την ίδια στιγμή τις χρησιμοποιούμε λιγάκι και για να μην πούμε κάτι βαρύτερο και να μην έχουμε κυρώσεις.

Μερικές τέτοιες λέξεις είναι το παχύδερμο (αντί π.χ. του παιδοβούβαλος), το ενθυλακώνω *(αντί του τσεπώνω), το *εσχατόγηρως (αντί σκατόγερος), κτηνοβάτης *(αντι κατσικογάμης), ***καλλίπυγος** *(αντί κωλάρα), ***κίναιδος** *(αντί πούστης), *διακορεύω (αντί ξεπαρθενιάζω ή γαμάω), ακόμα ίσως και το *παιδόφιλος *(αντί για κωλομπαράς), νυμφομανής (αντί για κρεβατογεμίστρα).

Και άλλα, ίσως. Πιθανόν φλωράδικης εμπνεύσεως γαμοσλανγκοτέτοιο φαινόμενο.

Εκ του λογίου εκ, του τσογλανιού και της υπέρ-κατάληξης -ισμός.
Eπιθετικό από κάθε άποψη γλωσσικό εύρημα του Β. Βενιζέλου, χρησιμοποιείται για να εκφράσει το προτσές της μετατροπής του καλού καγαθού ανθρώπα σε τσόγλανο ολκής. (Ελαπαναΐαμ, σόδομα και γόμορρα!)

Ο εκτσογλανισμός χαρακτηρίστηκε γλωσσικό έκτρωμα διότι συνειδητά συνδυάζει μια λόγια πρόθεση (εκ-) και έναν λόγιο τρόπο παραγωγής λέξεων (εκ+χ+-ισμός) με μια επιδεικτικά λαϊκή λέξη, σχεδόν χυδαία, και επιπλέον δάνεια. Από την άποψη αυτή βέβαια ο κ. Βενιζέλος δεν πρωτοτυπεί -πριν από αρκετά χρόνια, όταν ιδρυόταν το Δίκτυο 21, που είχε στην ηγεσία του τον τωρινό συνοδοιπόρο του κ. Βενιζέλου, τον Χρ. Λαζαρίδη, ο γνωστός συντηρητικός λόγιος Σ. Καργάκος είχε θεωρήσει το Δίκτυο ασπίδα στην . . . ε κ π ο ύ σ τ ε υ σ η της κοινωνίας. Τέτοια υβρίδια πάντως, αν και δεν απορρίπτονται εξορισμού, σπάνια ευδοκιμούν. Δεν παραβιάζουν κάποιον νόμο της γλώσσας, αλλά ξενίζουν τους περισσότερους φυσικούς ομιλητές της, και νομίζω ότι δικαίως τους ξενίζουν.

Σαραντ εδώ

Ο κ. Ευ. Βενιζέλος λοιπόν ήρξατο χειρών αδίκων (;) μιλώντας για τον εκτσογλανισμό της κοινωνίας που καλλιεργεί η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, εκδήλωση (κατά τον Ν. Σαραντάκο) "του μισονεϊσμού και της νεοφοβίας του Μπένι προς τη διάσταση του νέου, του νεαρού σε ηλικία που είναι το εμβληματικό χαρακτηριστικό του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα προσωπικά".

♪♫ Τώρα με χειρουργεί, μια αλλήθωρη νεολαία / μια τσογλανοπαρέα που κάνει κριτική ♪♫

Η κ. Κανέλλη πρόσθεσε το Τσογλάν boy της, συνεισφέροντας έτσι στη διασάφηση του δυσνόητου φιλοσοφικού όρου.

Το φάσμα της τσογλανίασης πλανήθηκε τότε πάνω απ' τη γαλανή πατρίδα μας -που κατοικείται ως γνωστόν από πεφτοσυννεφάκηδες- κι η ιέρεια Αφροδίτη Αλ Σάλεχ ανέλαβε να "ερμηνεύσει" τον θεόσταλτο λόγο του μεγάλου τιμονιέρη με γενναίο -βαθύ γλείφτινγκ και την επιστράτευση τσιτάτων από Βιντγκενστάιν ώστε να καταλάβουμε, "όσοι από μας προσφεύγουν στη σκέψη" , την κλάση του ανδρός ΒΒ.

Ήταν από εκείνες τις στιγμές που μια λέξη, μια και μόνη λέξη, φωτίζει την καθημερινότητά μας και κάθε τι που λίγο πριν έμοιαζε ακατανόητο - σε όσους προσφεύγουν στη σκέψη- γίνεται ξάφνου απολύτως κατανοητό. «Ε κ τ σ ο γ λ α ν ι σ μ ό ς». Α, ναι. Αυτό ακριβώς. «Μια νέα λέξη είναι σαν το νέο σπόρο που σπέρνεις στη γη μιας συζήτησης» γράφει ο μεγάλος φιλόσοφος του 20ου αιώνα Βιτγκενστάιν.

Διότι οι λέξεις έχουν δύναμη και δίνουν δύναμη. Οι λέξεις είναι τα όρια του ήθους και του κόσμου μας. Από τις λέξεις κρατιόμαστε. Λέξεις αναζητούμε για να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε ό,τι συμβαίνει. «Τα όρια της γλώσσας είναι τα όρια του κόσμου μου» γράφει ο Βιτγκενστάιν για να εξηγήσει τη σημασία της γλώσσας και των λέξεων στη σκέψη κάθε υποκειμένου.

«Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ καλλιεργεί το υπόστρωμα του εκχυδαϊσμού και του εκφασισμού της κοινωνίας. Για την ακρίβεια θα μου επιτρέψετε να πω μια λέξη -και ζητάω συγνώμη από εσάς και τους ακροατές μας- του ''εκτσογλανισμού'' της ελληνικής κοινωνίας». Του «εκτσογλανισμού»!» είπε ο κ. Βενιζέλος στην ΚΠΕ. Και δεν χρειάστηκαν επεξηγήσεις. Με το άκουσμα της νέας λέξης όλοι κατάλαβαν ή βρήκαν την έννοια που αναζητούσαν για την ερμηνεία της τρέχουσας κατάστασης.

«Εκτσογλανισμός». Αυτό είναι το νέο φαινόμενο που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία. Το προηγούμενο διάστημα χρησιμοποιούνταν η λέξη «εκφασισμός» αλλά, καθώς είναι μια λέξη με συγκεκριμένο ιστορικό φορτίο, δεν απεικόνιζε επαρκώς το νέο αυτό φαινόμενο. Το ένα βέβαια δεν αναιρεί το άλλο, και ενδεχομένως να έπεται. Αυτό όμως που δεν μου είναι ακόμα σαφές είναι ποιο έπεται του άλλου (ο εκτσογλανισμός τροφοδοτεί τον εκφασισμό ή μήπως συμβαίνει το αντίθετο;)

Περισσότερο γλείψιμο στον Βιτγκενστάιν, εεεε ... συγνώμη στον Μπένυ από ΑλΣάλεχ, εδώ

• Ο νέος όρος εντυπωσίασε. Εφευρέθηκαν αμέσως και τα αντίθετου νοήματος “αποτσογλανοποιημένος,” “ξετσογλανώνομαι.” Κάποιοι απ' το πλήθος των εκτσογλανισθέντων αντέδρασαν θετικά και θαύμασαν:

• Άλλοι πάλι τσούγδοι, ενώ πάθανε μόρφωση τους βγήκε τελικά ως ξινίλα:

• και ο νέος όρος παραδόθηκε στην κοινωνία -όπου και ανήκει- για γενική χρήση:

Και εν κατακαυλείδι:
Γιομίσαμε κλαρινογαμπρούς με πλαστές πινακίδες, λεβεντομαλάκες πρωθυπουργούς και εκτσογλανισμένους σοσιαλιστές. (εδώ)

Ή, όπως λέει κι ο Κορνήλιος,
"Η σημερινή κοινωνία
είναι μέσα στην ύ β ρ ι ν
και είναι θεμελιωδώς ά φ ρ ω ν"