Όψιμα απαξιωτικός χαρακτηρισμός του Κόμματος για τους φιλοξενούμενους στο Μπούλκες στα χρόνια του εμφυλίου.

Το Μπούλκες είναι μια πόλη στην γιουγκοσλαβική Βοϊβοντίνα όπου φιλοξενήθηκαν (με την ευγενή φροντίδα του Τίτο) κάποιες χιλιάδες έλληνες αντάρτες και στρατευμένα γυναικόπαιδα. Λειτούργησε από το 1945 έως το 1948 ως λιλιπούτεια Λαϊκή Δημοκρατία υπό την διοίκηση του Κόμματος, ένα μπέτα-τεστ για μια μελλοντικής Ελληνικής Λ.Δ.

Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες, το πείραμα Μπούλκες κατά κοινή ομολογία εκφυλίστηκε σε ένα μίνι αστυνομικό κράτος / στρατόπεδο βασισμένο στο τρόμο, το δε ρήγμα τιτοϊκών - σταλινικών οδήγησε στην ακύρωση του πειράματος και στον στιγματισμό και ανακαταγραφή των μπουλκιωτώνε από τον Ζαχαριάδη.

1.
Διαχρονικά οι μεγαλύτεροι λάτρεις της «μονταζιέρας» (sic) υπήρξαν οι παλαιοκομουνιστές κατά των «συντρόφων» τους. Από τους «Αρχείους» έως τους «Εκτοολομελίτες» και από τους «Κούτβηδες» έως τους «Μπουλκιώτες». Φονικά όπλα, χωρίς αιδώ και ανθρώπινη υπόσταση.

2.
Στις 20 Μαρτίου 1947, το κλίμα αποσταθεροποιήθηκε ακόμη περισσότερο με τη δολοφονία στη Θεσσαλονίκη του ανώτατου στελέχους του ΚΚΕ, Γιάννη Ζεύγου, από έναν πρώην μπουλκιώτη μαχητή. Η σκοτεινή αυτή υπόθεση, έφερε στην επιφάνεια πολλά σενάρια συνωμοσίας.

3.
Κατά το 1950-1951, οι «Μπουλκιώτες», όπως τους ονομάζανε, στιγματίζονται άδικα στο σύνολό τους από το ΚΚΕ. Ο όρος «Μπουλκιώτης» είχε καταντήσει «πολιτική ύβρις». Στη διάρκεια της ανακαταγραφής, κατέστησαν ο προνομιακός στόχος των εκκαθαρίσεων που εξαπολύθηκαν στους κόλπους του κόμματος. Οι πραγματικοί υπεύθυνοι της τρομοκρατίας που βασίλευε στο Μπούλκες καλύφθηκαν από τις ανώτερες κομματικές αρχές.

4.
επί εξίμισι χρόνα έλιωσα παντελόνια διαβάζοντας την ιερή και βλάσφημη ιστορία της εποχής. Μίλησα, επί μακρόν, με Μπουλκιώτες, με Οπλατζήδες, με ευσεβείς και ασεβείς της πορφυρής περιπέτειας, με διανοούμενους, με περιώνυμα ή απλά στελέχη. Συμπέρασμα; Μπήκα αβέβαιος σ’ αυτήν την ιστορική δίνη και κειμενική περιπέτεια και βγήκα ακόμα πιο αβέβαιος.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Το «με Μαρξ, ορθοδοξία και μια ζεϊμπεκιά» είναι στίχος του Χάρρυ Κλυνν από το «Ελλάδα, η χώρα του πράσινου ήλιου» στα '80ς. Ο Χάρρυ Κλυνν στα '80ς σατίριζε την τότε νεοεμφανιζόμενη γειτνίαση μαρξιζόντων και ορθοδόξων, που εν μέρει προήλθε εκ των τελευταίων ως αντίδραση για τις κατηγορίες όσον αφορά στον ρόλο της Εκκλησίας κατά την Δικτατορία, και εν μέρει στα πλαίσια γενικότερων ζυμώσεων στην σοσιαλιστική δεκαετία των '80ς. Σήμερα, όμως, το οξύμωρο σχήμα «μαρξορθόδοξος», ως αντιδιαστελλόμενο από αυτό που οι ίδιοι θεωρούν ως ευρωλιγούρηδες ή φωταδιστές, δηλώνει ότι στην σύγχρονη Ελλάδα πλάι στην κλασική αντίθεση Δεξιά-Αριστερά, υπάρχει ένα παράπλευρο ιδεολογικό δίπολο που μπλέκεται με περίεργους τρόπους στα υπάρχοντα κόμματα. Οι «μαρξορθόδοξοι» είναι αυτοί που πιστεύουν σε ιδανικά της «καθ' ημάς Ανατολής», των ελληνικών «κοινοτήτων», σ' ένα είδος ιθαγενούς σοσιαλισμού. Το οποίο στην πράξη σημαίνει απλώς έντονη κριτική στην Δύση και τον φιλοδυτικισμό, η οποία κριτική τους φέρνει σε στενή γειτνίαση με καθαυτό μαρξίζοντες αντικαπιταλιστές. Από την άλλη, έχει γίνει και μια γειτνίαση μεταξύ δεξιών με την έννοια του φιλοδυτικού φιλελευθερισμού και ορισμένων αριστερών τύπου λ.χ. ΣΥΡΡΙΖΑ, που είτε απλώς διεκδικούν κάποια γενικά δικαιώματα (στην καλύτερη περίπτωση), είτε απλώς θεωρούν ότι είναι τρέντυ να ψηφίσεις ένα αριστερό κόμμα, που να μην βαρύνεται όμως με τον δογματισμό του ΚΚΕ.

Το αποτέλεσμα είναι ότι τόσο οι μαρξορθόδοξοι, όσο και οι ευρωλιγούρηδες διοχετεύονται σε πολλά κόμματα και εξουσίας και εναλλακτικά. Έχω την εντύπωση ότι οι μαρξορθόδοξοι τείνουν να διοχετεύονται περισσότερο σε Ν.Δ. και μετά ΚΚΕ, Παπαθεμελή ή και ΛΑΟΣ, ενώ οι ευρωλιγούρηδες πιο πολύ σε ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΡΙΖΑ και μετά Ν.Δ. και εναλλακτικά φιλελεύθερα ή οικολογικά κόμματα. Αλλά πιστεύω εξίσου ότι τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έχουν και μαρξορθόδοξους και ευρωλιγούρηδες στις τάξεις τους, κι αυτό τα καθιστά κατάτι αντιφατικά. Βεβαίως και τα δύο άκρα αυτά του διπόλου έχουν καθ' εαυτά τις αντιφάσεις τους. Μερικά φαινόμενα για χάρη παραδείγματος. Βλέπουμε μια γειτνίαση στους «μαρξορθόδοξους» προσωπικοτήτων τόσο ετερόκλητων όσο ο Κώστας Ζουράρις, η Λιάνα Κανέλλη, ο Χρήστος Γιανναράς, ο π. Μεταλληνός, ο Διονύσης Σαββόπουλος (πιο πολύ '80ς - '90ς), ο Γεωργουσόπουλος, ο Παπαθεμελής κ.ά., ενώ η κατά βάση αριστερή εκφραστική τους χρησιμοποιείται και από ακροδεξιούς λ.χ. του Καρατζαφέρη. Από την άλλη, βλέπουμε φαινόμενα, όπως λ.χ. της «συμμετοχικής δημοκρατίας», που επαγγέλθηκε ο Γ. Παπανδρέου το 2004 βάζοντας στο ίδιο κόμμα Ανδρέα Ανδριανόπουλο και Στέφανο Μάνο με Μίμη Ανδρουλάκη και Μαρία Δαμανάκη, πράγμα που του κόστισε τις εκλογές, εν μέρει. Και το άλλο οξύμωρο, που βλέπουμε στις μέρες μας είναι ότι έχουμε μια οιονεί φιλορωσική Δεξιά της Ν.Δ. και μια ας πούμε φιλοαμερικανική Κεντροαριστερά του ΠΑΣΟΚ, πολύ σχηματικά βέβαια, και κυρίως σε επίπεδο συμπαθειών των δύο ηγεσιών.

Αυτά. Απλώς διερωτήθηκα μήπως σε σλανγκ λεξιπλασίες μπορεί να βρεθεί ακριβέστερη περιγραφική δυναμική από ό,τι σε κλασικούς όρους, όπως Δεξιά-Αριστερά.

Στο τραγούδι του Χάρρυ Κλυνν εκφράζεται, νομίζω, σαφώς ο όρος που περιγράφει και φαινόμενα τύπου Μαρξ εντ Σπένσερ.

Ελλάδα η χώρα του πράσινου ήλιου
του ΠΑΟΚ, της ΑΕΚ, της Καλαμαριάς,
πατρίδα θρησκεία, σουβλάκι με πίτα,
του Datsun, Adidas και χάνι της Γραβιάς.

Τσαρούχι, Rolex, Νακμπάρ,
ρεπόρτερς και Τζέι Αρ,
με Honda η Ελλάδα προς την δόξα τραβά,
με Marx, Ορθοδοξία και με μια ζεϊμπεκιά
να την η Ελλάδα ανάσκελα...

Ελλάδα η χώρα του πράσινου ήλιου
του ΠΑΟΚ, της ΑΕΚ, της Καλαμαριάς,
πατρίδα θρησκεία, σουβλάκι με πίτα,
του Datsun, Adidas και χάνι της Γραβιάς.

Ξεσηκωθείτε Έλληνες, ξεσηκωθείτε πατριώτες!
Παιδιά σηκωθείτε να βγούμε στους δρόμους
με Rolex στα χέρια με γούνες στους ώμους.
Ίτε παίδες Ελλήνων υπέρ βωμών και εστιών,
υπέρ πατρίδος και θεών, υπέρ αναπαύσεως των ψυχών ημών.

Υπέρ αγοράς Super Market Electric,
υπέρ Prisunic Μαρινόπουλος.
Αναφωνήσατε λοιπόν μετ' εμού: «Ζητάω-ζητώ»!
Ζήτω!
Πάντα ζει, ζήτω!
Πάντα ζει με τον Πανταζή. Ζήτω!

Ελλάδα η χώρα του πράσινου ήλιου
του ΠΑΟΚ, της ΑΕΚ, της Καλαμαριάς,
πατρίδα θρησκεία, σουβλάκι με πίτα,
του Datsun, Adidas και χάνι της Γραβιάς.

Αυτή η χώρα δεν σώζεται με τίποτις
άμα λάχει να ούμε...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified