Definitions by nikolaosvlas (33)
Showing 21-30 from 33

Άνδρας δυνατός και ακάματος εραστής.

Λέγεται με υποτιθέμενη γύφτικη προφορά σε περιπτώσεις που αν και κάτι είναι κοινωνικά επιθυμητό, η εφαρμογή του έχει μια παράπλευρη ανεπιθύμητη συνέπεια.

Αυτονομημένο από το κλασικό ανέκδοτο:
Ένας γύφτος παρουσιάζεται στο δημοτικό που πάει ο γιος του και ζητά να δει τη δασκάλα. - Το παιντί ματαίνει εντώ κακά πράματα! Της λέει εξαγριωμένος.
- Σας παρακαλώ ηρεμήστε. Τι είναι αυτά που λέτε! Καλά δεν τα πάει καλά στα περισσότερα μαθήματα, αλλά το παιδάκι είναι φανερό ότι έχει ένα φοβερό ταλέντο στη ζωγραφική.
- Γι' αυτό, ντειρ το, ντειρ το. Ντειρ το σε λέω!
- Μα γιατί να το δείρω; Να το δείρω για το μόνο σωστό πράγμα που κάνει!
- Σε λέω, ντειρ το, ντειρ το! Χτες τη νύχτα έκανε σκέδιο μουνί πάνω στο σόμπα και πήγε ο παππούς να… ξέρεις (κινεί τους γοφούς του μπρος-πίσω) και έκαψε το πουλί του. Γιαυτό ντειρ το, ντειρ το! Σε λέω.

Ξοδεύω, ή χάνω όλα μου τα χρήματα σε ψώνια, ή στο τζόγο.

Ήρθε στην Ελλάδα στο Μεσοπόλεμο με τους επαναπατρισμένους ομογενείς από τις Η.Π.Α. Ετυμολογικά είναι προφανώς ο συνδυασμός του ξε με το buck (χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου) των αμερικανών.

Oματιά, ματιά, οματέ, αμαθιά, αματιά: Κομμάτι από παχύ έντερο χοίρου παραγεμισμένο με κιμά, σταφίδες και μπαχαρικά.

Στην ανατολική Κρήτη λέγεται αμαθιά ή αματιά, και στη δυτική Κρήτη οματιά ή ματιά.

Στο Λεξικό του Ιδιώματος της Δυτικής Κρήτης ο Α. Ξανθινάκης το ετοιμολογεί από το αρχαίο αιματία = ζωμός από αίμα, ο μέλας ζωμός των Σπαρτιατών.

Μάρκα λέγεται η βίαιη βύθιση ενός κολυμβητή από έναν άλλο κολυμβητή. Πατητή μάρκα είναι όταν μετά τη βύθιση με σπρώξιμο προς τα κάτω ακολουθεί και δεύτερο σπρώξιμο με το πόδι στην πλάτη του βυθιζόμενου για να πάει ακόμα πιο βαθειά.

Σε Αποκόρωνα και Σφακιά, το ανδρικό μόριο σε στύση. Από το μακρουλό καρβέλι που προορίζεται για παξιμάδι, που λέγεται «παύλος». Ακούγεται και «παύρος».

Είναι η κοινή γνωστή, σωτήρια, αγία καπότα.

Η έκφραση «ναι αλλά μόνο με σκουφίτσα» ήταν το διαφημιστικό σλόγκαν της πρώτης καπότας ελληνικής κατασκευής μετά τον Πόλεμο. Η διαφημιστική αφίσα απεικόνιζε ένα νεαρό με κόκκινο σκούφο που έκλεινε πονηρά το μάτι. Σε χρόνο dt έγινε η φράση της ημέρας πανελληνίως.

Σκληραγωγημένος, ανθεκτικός στις ασθένειες και στις κακουχίες. Από το σκύλος και εντουρά (=αντοχή). Παρεμβάλλεται το ν για ευφωνία.

Στον Αποκόρωνα και στο Σέλινο. Από το Λεξικό του Δυτ/κρητικού Ιδιώματος του καθηγητή Α. Ξανθινάκη.

Είναι το άσθμα του ανθρώπου και του ζώου. Βλέπε τεκνεφές= ασθματικός καχεκτικός, aπό το τουρκικό tiknefes.

Λεξικό του Δυτικοκρητικού Ιδιώματος του καθηγητή Α. Ξανθινάκη.

Τσαφουνώ, τσαφουνίζω, τσαφίζω = γρατζουνώ, προκαλώ επιφανειακή, επιδερμική φθορά ή ερεθισμό, με τριβή ή ξύσιμο.

Σε ευρεία χρήση σε όλη την Κρήτη.

Ενδέχεται να είναι ηχομιμητικό. Όμως υπάρχει η καταπληκτική σύμπτωση ότι το αγγλικό ρήμα to chafe, έχει στη γενική του χρήση την έννοια του ερεθισμού, της φθοράς και του ξυσίματος, αλλά και του «θερμαίνω με εντριβή». Ετυμολογικά, σύμφωνα με το Webster Dictionary, προέρχεται από το γαλλικό chauffer (=θερμαίνω, προφανώς με την τριβή).