Definitions by allivegp (454)
Showing 191-200 from 454

Το ρήμα ξιταφάω-ξιταφώ σημαίνει αναδίδω μια εξαιρετικά διαπεραστική δυσωδία, ως από στάβλου.

Χαρακτηριστικός τύπος που ξιταφούσε μονίμως, ήταν (είναι;) ο Μήτρος από το Φ'λί (Φελλίον) Γρεβενών, που πριν από 30 χρόνια ερχόταν τα απογεύματα με μια μπάλα παραμάσχαλα στο γήπεδο του Πυρσού Γρεβενών και τραβούσε τσουκίδες σε κενό τέρμα, πανηγυρίζοντας έξαλλα κατόπιν για τα τέρματα που πετύχαινε.

Αν και βρισκόταν τότε στα 30 φεύγα, αναζητούσε (ως άλλος Βέρθερος) να παίξει μπάλα μαζί με τη μαρίδα, μόνο που δεν το πετύχαινε ποτέ, γιατί κανένας δεν του είχε μιλήσει ποτέ για το Ρεξόνα, και η πιτσιρικαρία ήταν αδυσώπητη στο ποιον αποδεχόταν σαν μέλος της και ποιον απέρριπτε.

Συνώνυμα: ζέχνω, ζωοκοπώ, βρωμώ

Είναι ο ορθοπεδικός που πλέον έχει πάψει να κατέχει το άθλημα και αρκείται στην απλοϊκή και φυγόπονη αντιμετώπιση των καταγμάτων με τοποθέτηση γύψου, όπως γινόταν δηλαδή δεκαετίες πριν, και ασφαλώς προτού αρχίσει να εφαρμόζεται η τοποθέτηση υλικών οστεοσύνθεσης.

Ο γυψάς περιέπεσε σε αυτόν τον επιστημονικό πυθμένα είτε λόγω κορεσμού-βαρεμάρας (παίζει πολύ σε ηλικίες άνω των -ήντα), είτε λόγω αδυναμίας να ενημερώνεται και να συμβαδίζει με τις εξελίξεις της επιστήμης.

Οπωσδήποτε, είναι μη σου κάτσει να μοιράζεσαι τη δουλειά μαζί του, γιατί θα καταλήξεις με δεκάδες ώρες ορθοστασίας στο χειρουργείο, ενώ αυτός θα ξύνει πατσές στο εφημερείο βλέποντας Μάκη και τρώγοντας πίτσα-μπύρα.

Στο στρατιωτικό ιδιόλεκτο, σημαίνει χαφιές - ρουφιάνος.

Το δεύτερο συνθετικό μάλιστα, που παραπέμπει στη συνοικία Ρουφ των Αθηνών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και αυτονομημένα επιτυγχάνοντας τον υπαινιγμό του καταδότη, σπιούνου, σε φράσεις όπως «Κατάγεται από / Είναι δημότης του Ρουφ» κ.τ.ο.

Η λαϊκή θυμοσοφία έχει επινοήσει και ειδικό χαρακτήρα στρατευσίμου, τον ΔΕΑ (ΡΟΥΦ), δόκιμο έφεδρο αξιωματικό δηλαδή, που ειδικεύεται στο ρουφιάνεμα των συστρατιωτών του.

Κρετίνος κυριολεκτικά είναι αυτός που πάσχει από κρετινισμό, δηλαδή διανοητική υστέρηση συνοδευόμενη από νανισμό και δυσμορφία, απότοκο της έλλειψης επίδρασης των θυρεοειδικών ορμονών κατά την ενδομήτριο ανάπτυξη, που είναι απαραίτητες για την ωρίμαση του κεντρικού νευρικού συστήματος και άλλων οργάνων.

Αυτοί που πάσχουν από κρετινισμό, παρουσιάζουν ιδιωτεία, καθυστέρηση της ανάπτυξης του οργανισμού, δεν έχουν τρίχες στο σώμα τους εκτός από το κεφάλι, έχουν γεροντικό δέρμα με ρυτίδες, πλατιά χείλη, χοντρά βλέφαρα και πολλοί δε μιλάνε και δεν ακούνε. Στο παρελθόν, ήταν πιο συχνή σε ορεινές περιοχές της Γαλλίας, Γερμανίας κι Ελβετίας λόγω αδυναμίας συνθέσεως θυρεοειδικών ορμονών από τη μητέρα και το έμβρυο εξαιτίας έλλειψης ιωδίου, κάτι που δεν υφίσταται στις μέρες μας λόγω του εμπλουτισμού του μαγειρικού άλατος με ιώδιο.

Μεταφορικά, κρετίνος είναι ο ηλίθιος, ο βλάκας, ο αχαΐρευτος, αυτός που μας τη σπάει με τις ανοησίες του και ταυτόχρονα δεν μπορούμε να τον εμπιστευτούμε σε τίποτε γιατί δεν μπορεί να φέρει σε πέρας το παραμικρό.

Η ετυμολογία του όρου κρετίνος, ο (ουσιαστικό) προέρχεται από τη γαλλ. λ. crétin = αφελής, αγαθός, ανόητος, εκ του chrétien = χριστιανός.

Είναι ο μεθυσμένος, ο τελών σε αλκοολική τοξίκωση, ο ντίρλα, ο γκολ, ο κουρούμπελο. Μην πει κανείς ότι δεν υπάρχει - υπάρχει και παραϋπάρχει σε Δυτ. Μακεδονία μεριά (Φλώρινα και Καστοριά σίγουρα, το έχω ακούσει από ξεχωριστά άτομα άσχετα μεταξύ τους).

Παίζει να είναι και σλαβομακεντόντσι προέλευσης, άλλωστε Γ(κ)ρούιος Νικόλαος λεγόταν και ο παππούς του σημερινού γυφτοσκοπιανού πρωθυπουργού, από την Αχλαδιά Φλωρίνης, πεσών τον Οκτώβριο του 1940 στο Αλβανικό μέτωπο ως στρατιώτης του Έψιλον Σου.

Έτσι αποκαλείται το τέκνο που προκύπτει αναπάντεχα («έξω από το μπλε» κατά τζίζειο απόδοση) και απροσχεδίαστα σε ό,τι αφορά έναν τουλάχιστο από τους εμπλεκόμενους γονείς, και που του χαλάει γενικώς τη σούπα, είτε επειδή είναι ήδη παντρεμένος /-η με άλλη /-ο, είτε επειδή τον αναγκάζει να παντρευτεί, είτε επειδή του προσθέτει δυσχέρειες (κυρίως οικονομικές) κ.α.

Η αποτίμηση του στιγμιαίου λάθους ως τέτοιο μπορεί να γίνει ανάλογα με τον χρόνο εμφάνισης των συνεπειών, είτε άμεσα (όταν διαπιστωθεί το ευτυχές γεγονός της εγκυμοσύνης) είτε στο μέλλον (αφού το παιδί μεγαλώσει και αναπτύξει δική του προσωπικότητα και συμπεριφορά που φέρουν σε δύσκολη θέση τον απρόσεκτο γονέα).

Ας σημειωθεί ότι η φράση αποδίδεται στο αποτέλεσμα της πράξης (τέκνο) και όχι στη σεξουαλική πράξη per se. Ωστόσο, δέον η χρήση της να γίνεται με ιδιαίτερο τακτ, αφού μπορεί πολλοί να μη κολακεύονται με το «λάθη είμαστε, ανθρώπους κάνουμε» και προτιμούν να ξορκίζουν την ιδέα με ευχολόγια του τύπου μακριά απ' τον κώλο μας κι ας είναι όπου νά 'ναι.

Φυσικά, η φράση έχει αυτονομηθεί, και χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά (παρ. 2).

Υφίσταμαι μεγάλη δεινοπάθηση, ταλαιπωρούμαι πολύ, περνάω δια πυρός και σιδήρου, μου βγαίνει η πίστη, τα βλέπω όλα κωλυόμενα.

Μπορεί να αναφέρεται σε εργασιακές συνθήκες, στρατό, σχέση κ.ο.κ.

Αντώνυμα: είμαι στην πούδρα/αφρό, τη βγάζω σπα, περνάω ζάχαρη/ρέκλα/ρεκλαντάν/χαλαρουίτα, (καρα)χυμεύω.

Πρόκειται για αμερικλανιά, που όμως έχει εισαχθεί και καθιερωθεί αυτούσια στην καθομιλουμένη.

Τη χρησιμοποιούμε όταν κάποιος αργεί χαρακτηριστικά να αξιοποιήσει ή να ανταποκριθεί σε μια διευκόλυνση ή παραχώρηση που του κάνουμε. Φανταστείτε π.χ. να κρατάμε την πόρτα του ασανσέρ ανοιχτή περιμένοντας ιπποτικά να μπει πρώτο ένα μιλφ που ήρθε μετά από εμάς, και αυτό να καθυστερεί χαρακτηριστικά περιεργαζόμενο την τσάντα του. Ποιά φράση μας έρχεται στο νου, αν όχι το λήμμα μας;

Η φράση έχει τις ρίζες της σε πρωτόλειες σεξουαλικές απόπειρες άπειρων εραστών όπου η έμπειρη παρτενέρ μάταια αναμένει την ανάληψη πρωτοβουλιών από μέρους τους. ( 'Ν' ν' κακό... ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον Βαλέτα)

Ίσως η πλησιέστερη φράση που αποδίδει το ίδιο νόημα στα ελληνικά είναι «μας γκάστρωσες».

H φράση εκδηλώνει την εξάντληση της υπομονής μας όταν κάποιος καθυστερεί να πράξει το προφανές.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια φράση που τις περισσότερες φορές τη λέμε νοητά ή πάντως με πολύ χαμηλή φωνή (in sotto voce).

Γκεΐστικη έκφραση δανεισμένη από τον κόσμο των ηλεκτρονικών μήντια που τη χρησιμοποιεί ως χαριτωμενιά κάποιος που μόλις αμόλησε κάτι που θεωρεί νόστιμο/κουλό/αυτοσαρκαστικό ή εν πάση περιπτώσει αξιομνημόνευτο αρκετά για να αξίζει να αποθανατιστεί σε ηλεκτρονικό αποθηκευτικό μέσο (ηχητικό ή οπτικό), ωσάν κάποιος από την ομήγυρη να (όφειλε να) εκτελεί χρέη ηχολήπτη ή κάμεραμαν.

Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 1996. Αρχηγός του ΠΑΣΟΚ εκλέγεται από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ ο Κώστας Σημίτης. Στην κρισιμότερη στιγμή της πολιτικής του παρουσίας, ο Γεράσιμος Αρσένης είχε την άνεση να αυτοσαρκασθεί για την αποτυχία του να εκλεγεί διάδοχος του Ανδρέα Παπανδρέου στην Πρωθυπουργία μονολογώντας «Γιώργο, χάσαμε…»

Το ρητό παραπέμπει στην ιστορία κάποιου χωρικού, στον οποίο μια φωνή είπε να παίξει όλα του τα χρήματα στον ιππόδρομο, στο άλογο με το νούμερο τρία. Το έκανε, και μετά από μια δύσκολη κούρσα το άλογο πάτωσε κι αυτός έχασε όλο του το βιος. Τότε, απογοητευμένος, άκουσε την ίδια φωνή να του λέει απλά «Γιώργο, χάσαμε…»

Εννιά μήνες αργότερα, ο Μιλτιάδης Εβερτ επανεξελέγη στην αρχηγία της Ν.Δ.. «Γιώργο χάσαμε…», επανέλαβε χαριτολογώντας μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας, ο Γιώργος Σουφλιάς.

Έτσι, η ατάκα έμεινε σαν μια ομολογία αναγνώρισης και αποδοχής μιας ήττας που προσπαθούμε να διαχειριστούμε με ψυχραιμία.