Εμβληματική έκφραση που είπε ο περίφημος 
σε ρεπορτάζ του 1995 για τα rave parties. Έκτοτε σημαίνει έχω ψευδαισθήσεις και οράματα, είτε επειδή είμαι υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, είτε για άλλους λόγους.
- Βλέπω κύκλους. (Εδώ).
- Αν πήγαινες γυμνάσιο ή λύκειο στα 90’s, σίγουρα είχες στο σχολείο άτομα που πήγαιναν σε rave party. Τους ξεχώριζες από τα πολύχρωμα t-shirt, τα φουσκωτά μπουφάν και την κυνική προσέγγιση που είχαν για τη ζωή. Ζούσαν για να ακούνε δυνατά beats στο Walkman και για τα party του Σαββατοκύριακου. Και μπορεί το rave να είχε πέραση σε πολύ κόσμο, όμως, σε αντίθεση με σκηνές όπως αυτή της trap σήμερα, απευθυνόταν σε πιο underground άτομα. Με λίγα λόγια δεν ήταν ποτέ η κυρίαρχη υποκουλτούρα κι ας είχε μια κάποια μαζικότητα. Τα media, σε μια εποχή που σχεδόν είχε ξεθυμάνει η υπόθεση των Σατανιστών της Παλήνης, έψαχναν για τον επόμενο «διάβολο» που θα στείλει τη νεολαία στην καταστροφή. Το rave ήταν το τέλειο «θύμα». Η στοχοποίησή του δεν θα ενοχλούσε τα φιλαράκια κανενός πανελίστα-μπουζουκόβιου και παράλληλα, ο μυστικισμός και η παγανιστική διάθεση που έβγαζε ήταν «βούτυρο στο ψωμί» των δημοσιογράφων της εποχής. Η «Μάνα Ρέιβερ», που έσπερνε τον πανικό στους Έλληνες γονείς από το παράθυρο του ΣΚΑΪ, αποτελεί μέχρι και σήμερα πηγή έμπνευσης για memes, ενώ ο θρυλικός «βλέπω κύκλους» και το πού μπορεί να βρίσκεται τώρα είναι ένας αστικός μύθος που συνεχίζει να απλώνεται στο Διαδίκτυο. Μιας και αναφέρθηκα στον τύπο με τους κύκλους, γνωστός και ως «Τάκης ο κυριλέ», έχω να πω ότι παρακολουθώντας τις προάλλες στο YouTube ολόκληρη την εκπομπή από την οποία ξεπήδησε το σχετικό κλιπ, με κατέκλυσαν συναισθήματα νοσταλγίας για κάτι που δεν έζησα, αλλά και στενοχώριας λόγω της τελικής διαπίστωσης που προέκυψε από αυτό. Ας το πιάσουμε από την αρχή. Βρισκόμαστε στο μακρινό 1995 και ο δημοσιογράφος Αργύρης Ντινόπουλος έκανε για την τηλεόραση του ANT1 μια τριλογία ντοκιμαντέρ με πιο underground, για την εποχή, θεματολογία. Ένα από τα επεισόδια είχε τίτλο «Η Γενιά των Ρέηβερς». Όπως αναφέρει κι η περιγραφή στο κανάλι, που πιθανότατα «τρέχει» από τον ίδιο τον δημοσιογράφο, «Πρόκειται για ντοκιμαντέρ αλλά και για δημοσιογραφική έρευνα που, από ορισμένους, είχαν χαρακτηρισθεί “αιρετικά” όταν παρουσιάστηκαν από την ιδιωτική τηλεόραση στα μέσα της δεκαετίας του 1990». Αξίζει να αναφέρω ότι οι άλλες δύο εκπομπές είχαν θέμα τον αλκοολισμό και τα τραγούδια της νύχτας. Το ρεπορτάζ θυμίζει τα αντίστοιχα σημερινά που γίνονται με θέμα την trap μουσική. Με εικόνες από clubs και επεξήγηση της σκηνής, με τρόπο που είναι κατανοητός στις μεγαλύτερες ηλικίες. «Τα κακά παιδιά των ‘90’s». «Στα αγγλικά “rave” σημαίνει παραμιλώ, παραληρώ, ουρλιάζω». «Η χορευτική μουσική της techno βαπτίστηκε από τη μαγική λέξη της εποχής: Technology, δηλαδή, τεχνολογία». «Βγαίνει από κομπιούτερς, χτυπάει κατευθείαν στα κύτταρα του εγκεφάλου». «Τα ναρκωτικά στη δεκαετία του ’90 άλλαξαν -χημικά, χάπια- με ιατρικές παρενέργειες που δεν έχουν εξακριβωθεί σε όλες τους τις λεπτομέρειες». Αυτές είναι κάποιες από τις ατάκες που ακούγονται στο σπικάζ της εισαγωγής, που έχει μια μικρή δόση υπερβολής – λογικά, για να ιντριγκάρει τους γονείς που παρακολουθούσαν. Στη συνέχεια μιλάει ο Χρήστος, ένας φοιτητής δημοσιογραφίας, ο οποίος με αφοπλιστική ειλικρίνεια, απλά λόγια και σοβαρότητα εξηγεί μέσα σε λίγα λεπτά το κίνημα του rave. Μάλιστα, επισημαίνει ότι δεν υπάρχει καμία σύνδεση με τον σατανισμό – κάτι που πρόσαπταν σε όλες τις εφηβικές μόδες εκείνη την περίοδο, αφού η ιστορία του Ασημάκη Κατσούλα και της παρέας του είχε λήξει μόλις δυο χρόνια πριν. Αυτό που γίνεται σαφές σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής είναι ότι όπως με κάθε μόδα -το rock ‘n’ roll παλαιότερα και το rap σήμερα, για παράδειγμα- οι νέοι στην Ελλάδα πασχίζουν να αποδείξουν ότι δεν είναι ελέφαντες, σε μια κοινωνία που κλείνει τα μάτια στα πραγματικά προβλήματα: σκάνδαλα, κακές κυβερνήσεις, φτωχοποίηση, ανεργία, αστυνομική αυθαιρεσία. Αλλά την ίδια στιγμή ψάχνει ένα εξιλαστήριο θύμα για να ξεσπάσει. Όπως πολύ σωστά αναφέρει ο μουσικός -μετέπειτα μοντέλο και μάνατζερ- Ηλίας Πανταζόπουλος, το rave ήταν μια νέα επανάσταση μετά το rock ‘n’ roll των 50’s και των 60’s. Μουσικά κινείται στη σκληρή techno, τη house, την trance και σε μικρότερο ποσοστό στην ambient. Μια μουσική επανάσταση που ήρθε 30 χρόνια μετά αυτή του rock και σήμερα, 30 χρόνια αργότερα, η (t)rap κάνει εκ νέου τα δικά της βήματα. Και μπορεί η trap με το rave να έχουν κάποια κοινά μεταξύ τους, όπως τον πόλεμο που δέχονται από τα media, την απέχθεια για τους «λαϊκούς» και τη νεανική «τρέλα» που κατακλύζει τους fans, όμως αυτά που τα χωρίζουν είναι περισσότερα. Η κουλτούρα του rave, όπως ακούμε πολλές φορές μέσα στο 30λεπτο βίντεο, μοιράζεται πολλά ιδεολογικά στοιχεία με αυτή των hippies. Τα ψυχεδελικά ναρκωτικά είναι αυτά που προτιμάει η σκηνή, ενώ σε αντίθεση με τη φιλαργυρία των σύγχρονων rap καλλιτεχνών και fans, αυτοί του rave το έκαναν με την ψυχή τους για να περάσουν καλά, χωρίς να σκέφτονται το αύριο. Ο πεσιμισμός της εν λόγω γενιάς αποδείχθηκε σωστός, αν κρίνουμε από όσα συμβαίνουν σήμερα, οπότε το έζησαν σαν να μην υπάρχει αύριο, κόντρα σε κάθε θεσμό και βγήκαν κερδισμένοι. Μια άλλη διαφορά είναι η στάση τους απέναντι στα ναρκωτικά και στη βία. Σκοπός τους ήταν η αγάπη και η ειρήνη. Φασαρίες μέσα σε αυτά τα club γίνονταν σπάνια. Οι συζητήσεις για τα drugs γίνονταν με casual τρόπο, ακόμη και μπροστά στις κάμερες, χωρίς να θεωρείται κάτι το τρομερό. Κάποιοι έλεγαν ότι έκαναν χρήση, άλλοι πως ήταν εκεί για τη μουσική και αυτό ήταν όλο. Με λίγα λόγια, δεν υπήρχε εξιδανίκευση των ουσιών. Επίσης, υπήρχε μια αδιαφορία για τα πολιτικά δρώμενα. Όπως αναφέρει ένας νεαρός έξω από το ιστορικό πλέον Camel Club, «Ποιος να σε κρατήσει; Οι πολιτικοί, τα γουρούνια; Η ζωή, η μηχανή και η μάνα μου»! Σε μια περίεργη εποχή με το Internet και τον 21ο αιώνα να βρίσκονται προ των πυλών, υπήρχε η πεποίθηση ότι αυτή η γενιά, ή τουλάχιστον η συγκεκριμένη κάστα ανθρώπων, ήταν κάτι το διαφορετικό από τους γονείς τους. Τη γενιά του Πολυτεχνείου, την οποία κατακεραύνωναν στο βίντεο κάποιοι από τους συνεντευξιαζόμενους. Πίστευαν ότι θα τα κάνουν διαφορετικά. Δυστυχώς δεν τα κατάφεραν. Ο καπιταλισμός μετέτρεψε τη γενιά των raver σε κάτι παρόμοιο με τις προηγούμενες. Όπως έλεγε και ο γνωστός πλέον φίλος που έβλεπε κύκλους, «Μετά τον στρατό θα γίνω κυριλέ». Μάλλον το εννοούσε. Παρότι οι προθέσεις τους ήταν αγνές, μάλλον δεν κατάφεραν να τις κρατήσουν μέσα τους. Από την άλλη, η αντίστοιχη γενιά του σήμερα βασίζεται στο έπακρο πάνω στο αφήγημα της καπιταλιστικής και υλιστικής ιδεολογίας. Τουλάχιστον, έχει μπροστά της χρόνο ώστε να αποδείξει ότι δεν θα έχει την ίδια κατάληξη με τους γονείς της. Δηλαδή τους ravers. Υ.Γ. Το συγκεκριμένο κείμενο βασίζεται σε προσωπικές απόψεις. Προφανώς, μια μεγάλη μερίδα των ανθρώπων που έζησαν τη rave παρέμειναν πιστοί στις ιδέες τους. (Εδώ).
- Βλέπω κύκλους: Σου «σκάνε» στα social media ειδοποιήσεις που δεν υπάρχουν; (Εδώ).
