Definitions by donmhtsos (133)
Showing 31-40 from 133

Ένας ακόμη νεολογισμός γιά το facebook, λογοπαικτικός και μάλλον απαξιωτικού χαρακτήρος, όπως υπαινίσσεται το δεύτερο συνθετικό του.

Λογοπαικτικός νεολογισμός με αφετηρία αθλήματα, όπως, το γνωστό από την αρχαιότητα πένταθλον, το μοντέρνο πένταθλο και το πιο πρόσφατο Σπέτσαθλον, διαφήμιση του οποίου απετέλεσε την αφετηρία του παρόντος λήμματος. Υπονοεί κυριολεκτικώς ή μεταφορικώς τη μαλακία.

Κλασική επωδός σε μικρές αγγελίες στη στήλη «απωλεσθέντα»των εφημερίδων, μέχρι και τη δεκαετία του εξήντα, που σήμαινε, ότι υπάρχει αμοιβή γι' αυτόν που βρήκε το χαμένο αντικείμενο.
Τη χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά και σε λογοπαίγνια ή χαριτολογίες, όπως στο δεύτερο παράδειγμα.

Προσκολλώμαι, γίνομαι σόσιαλ μύδι, μουνόψειρα, στενός κορσές, καβουρογαμόψειρα.
Η πεταλίδα, όπως το μύδι και το στρείδι είναι μαλάκια, τα οποία προσκολλώνται στα βράχια. Μάλιστα, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες τα δόντια της πεταλίδας είναι το ισχυρότερο βιολογικό υλικό στη γή, με αντοχή σε πίεση 4,9 GPa και μπορούν να συγκριθούν με τα ισχυρότερα ανθρακονήματα.

Με βάση τα προηγούμενα, δικαίως η έκφραση χρησιμοποιείται από παλιά, κυρίως από τους ανθρώπους της θάλασσας και όχι μόνο. Ο Τσιφόρος, για παράδειγμα την χρησιμοποιεί συχνά και με την ίδια έννοια και μάλιστα δεν την περιλαμβάνει στο ειδικό γλωσσάρι (βλ. του Τσιφόρου...), επειδή προφανώς την θεωρεί αρκετά διαδεδομένη.

Ο ασχολούμενος κατά κόρον με την χειρωνακτική επεξεργασία του πετσακίου του (βλ. ματώνω το πετσάκι μου).

Λαμβάνει τακτικότατα μέρος εις τους αγώνας του πετσάθλου. Οι αγώνες διεξάγονται κατ' έτος εις την περιοχήν του Πετσόβου (γνωστήν από τας μάχας που διεξήχθησαν κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά κυρίως δια τον τυρόν «Πετσοβόνε» τον παραγόμενον από τους αθλητάς του πετσάθλου, τον αποκαλούμενον και «τυρόν του πέους». (Σχετικώς βλέπε λήμματα:ούρδα, τυρί, αλμυρόπουτσα, μυτζήθρα, φετέισον).

* ταμπαχανές (τουρκ. tabakhane): βυρσοδεψείο. Ο όρος συναντάται ως τοπωνύμιο σε διάφορα μέρη της Ελλάδας: η Ταμπάχνα στη Λειβαδιά, τα Ταμπάχανα στην Πάτρα, αλλά και ως χαρακτηρισμός παραδοσιακών τραγουδιών της Κρήτης. Τα «Ταμπαχανιώτικα», όπως είναι γνωστά, είναι αστικά τραγούδια της Κρήτης που βρίσκονται ανάμεσα στην δημοτική μουσική και στο ρεμπέτικο (υπό την ευρύτερη έννοια).

Κυριολεκτικά: ο φαροφύλακας.

Μέχρι το μεσοπόλεμο οι περισσότεροι φάροι στον ελληνικό χώρο δεν λειτουργούσαν αυτόματα και απαιτούσαν την παρουσία ειδικού προσωπικού για τη λειτουργία τους. Ήταν οι φαροφύλακες ή φαναριέρηδες στην κοινή γλώσσα. Σήμερα με την αυτοματοποίηση των φάρων έχουν απομείνει ελάχιστοι.

Στο λήμμα ο όρος χρησιμοποιείται με μεταφορική έννοια, προϊόν της αχαλίνωτης φαντασίας του «Στεφάκια» (βλ.κώλο-μουνί και πρατιγάρω) και σημαίνει: κρατάω φανάρι με τη γνωστή σε όλους έννοια: διευκολύνω μιάν ερωτική συνεύρεση.

Ανωτάτη τιμητική διάκρισις, απονεμομένη δι' εξαιρέτους πράξεις εις τον τομέα της μουνηλασίας. Το έμβλημα του τάγματος είναι μια περικαυλίς, επί της οποίας ελικοειδώς αναγράφεται (Γαλλιστί) το ρητόν: «Honi soit qui mal y copule» όπερ εστί μεθερμηνευόμενον: « Όνειδος εις τον κακώς συνουσιαζόμενον ».
Απονέμονται τιμητικαί διακρίσεις τριών βαθμίδων:
Η ανωτάτη (Α' Τάξεως) συνοδεύεται από τον τίτλον του μαγίστρου της μουνηλασίας ή αρχιγαμίκουλα
Η επομένη βαθμίς (Β' Τάξεως) συνοδεύεται από τον τίτλον του απλού ιππότου της μουνηλασίας ή απλού γαμίκουλα.
Τέλος, η κατωτάτη (Γ' Τάξεως) συνοδεύται από τον τίτλον του δοκίμου ιππότου της μουνηλασίας ή σαβουρογαμίκουλα.

Ο άντρας (το) ζητάει κι η γυναίκα (το) κρατάει (αγνό και παρθένο).

Γίνεται λογοπαίγνιο με το «Ζητούνι» (παλιά ονομασία της Λαμίας) και το ρήμα «ζητώ», αντίστοιχο με τη φράση «είναι από την πάρω κι όχι απο τη δίνω», όπου γινεται παρήχηση των νησιών των Κυκλάδων Πάρος και Τήνος.

Η φράση περιγράφει με σαφήνεια τα ελληνικά ήθη μέχρι και τη δεκαετία του '60, όσον αφορά στους ρόλους των δύο φύλων και τις προγαμιαίες σχέσεις. Όπως έχουμε δει σε πάμπολλες ελληνικές ταινίες της εποχής, η παρθενιά ήταν η προίκα της κόρης (π.χ. «Ο ατσίδας» ή «το στρίβειν διά του αρραβώνος », όπως τη θυμούνται οι περισσότεροι).

Πάντως μέσα στη δεκαετία του '70 τα πράγματα άλλαξαν, αρχικά με την αποδοχή των σχέσεων μέσα στον αρραβώνα (βλ.το παράδειγμα του λήμματος φαναριέρης και το δεύτερο παράδειγμα του παρόντος λήμματος), για να φτάσουμε σε ραγδαίες αλλαγές προς τα τέλη της δεκαετίας αυτής.

Υπήρξα «αυτήκοος μάρτυς» των παραδειγμάτων που ακολουθούν και τα μεταφέρω όσο πιο πιστά μπορώ.

Το δεύτερο παράδειγμα (στις αρχές του '70) δεν περιέχει τη φράση αλλά είναι σχετικό με την προαναφερθείσα αλλαγή των ηθών.

Ο (καθ' έξιν) συνδαιτυμών ομαδικών ερωτικών συνευρέσεων.

Σύνθετη λέξη από γκουρμέ+αηδία. Είναι το αποτέλεσμα αποτυχημένης προσπαθείας γαστριμαργικού νεωτερισμού, όπου συνήθως δίδεται ιδιαιτέρα προσοχή εις το φαίνεσθαι και το τελικόν προϊόν είναι μή βρώσιμον. Είναι το αντώνυμο της γκουρμεδιάς