Definitions by Khan (2355)
Showing 741-750 from 2355

Ο Ιησούς Χριστός στα καλιαρντά.

Βρήκα την λέξη στον Ηλία Πετρόπουλο. Το γκοντο- , που προέρχεται πιθανώς από το αγγλικό god είναι σύνηθες α' συστατικό λέξεων των καλιαρντών και σημαίνει κάτι το θεϊκό, ή ο,τιδήποτε έχει σχέση με τον Θεό και την θρησκεία (λ.χ. γκοντοδούλα= ο άγγελος, γκοντοζητιανεύω= προσεύχομαι, γκοντοζητιανιάρα= η θεούσα). Τεκνό είναι το γνωστό μας τεκνό, εν προκειμένω ο παις Κυρίου, είτε ο ξανθομάλλης γαλανομάτης αμερικλάνος τζήζας, είτε ο γλυκύς και μελαγχολικός πλην ναζωραίος (φραγκο-)Ίνρι.

Σε κάθε περίπτωση οι εκφέροντες την σλανγκιάν ταύτην ευλαβείς καλιαρντοί διήγαν τον μάταιον τούτο βίον περιμένοντας το γκοντότεκνο.

Αστειατόρικη έκφραση που σημαίνει «είσαι ωραίος» ή σωραίος. Λέγεται επιβραβευτικά όταν κάποιος έχει κάνει ή πει ή εξιστορήσει κάτι ωραίο. Δηλαδή από τον χαρακτηρισμό ναζωραίος για τον Χριστό κρατάμε μόνο το τέλος «ωραίος». Πιθανότατα επέδρασε και αυτό το ανέκδοτο για την έκφραση, η οποία πάντως είναι, νομίζω, λιγότερο συχνή από τα ζαγωραίος και Ζαγοράκης.

1. Ως εμφάνιση: Ο πολύ χοντρός άνθρωπος. Δηλαδή αυτός που έχει κρέατα όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για να πουλήσει το απόθεμα σε άλλους. Το -πωλείο εδώ μπορεί να συσχετισθεί και με το -εμπορας, λ.χ. στα κακαδέμπορας, κουραδέμπορας, όπου κάποιος εμφανίζεται να προτείνει προς πώληση αηδιαστικά μέρη του κορμιού του (και μεταφορικώς βεβαίως) ή με το αγγλικό -monger. Στο κρεοπωλείο βέβαια η έμφαση είναι περισσότερο στην περίσσεια των κρεάτων που επαρκούν και για εξαγωγή. Κυρίως λέγεται ως κινητό κρεοπωλείο.

2. Στο μπουρδελοϊδίωμα είναι περίπου συνώνυμο του μπριζολάδικο, δηλαδή σημαίνει ευαγές ίδρυμα όπου προσφέρεται πλήρες σεχ. Βέβαια πρόκειται περισσότερο για ασθενή μεταφορά παρά για παγιωμένο τεχνικό όρο, όπως το μπριζολάδικο. Μια μεταφορά, η οποία έχει κάπως ηθικολογική χροιά και καυτηριάζει το γεγονός ότι πωλείται πλήρες σεξ, ως μή όφειλε. Λ.χ. θα χαρακτηριστεί λιγότερο ως κρεοπωλείο ένα μπουρδέλο, ενώ περισσότερο ένα στριπτιτζάδικο ή μασατζίδικο ή άλλα μέρη που δεν προσφέρουν επίσημα παρόμοιες υπηρεσίες. Η μεταφορά κρεοπωλείο θίγει εν προκειμένω α) το ότι δεν υποτίθεται ότι προσφέρεται η πλήρης αυτή υπηρεσία στο εν λόγω γαμαζί, β) ότι αυτό παρ΄ όλαφ τα γίνεται με την ενθάρρυνση της διεύθυνσης του γαμαζιού και όχι από πρωτοβουλία μιας επιμέρους κορασίδας. Εφόσον βέβαια πρόκειται για απλές μεταφορές, η χρήση ποικίλλει.

Εξάλλου, ο όρος κρεοπωλείο χρησιμοποιείται ευρύτερα ως ηθικολογική μεταφορά για να καυτηριαστεί η επίδειξη ή σεξουαλική εργαλειοποίηση ανθρώπινης σάρκας, λ.χ. και σε παραλίες, πλατείες, νυφοπάζαρα και όπου.

Ο φτωχοφουκαράς.

Ετυμολογικώς: faqir είναι αραβική λέξη που σημαίνει φτωχός και μας έχει δώσει και το φακίρης. Ο φουκαράς που σημαίνει πάλι τον φτωχό και κατ' επέκταση τον καημένο, τον δύσμοιρο μας έρχεται από το τουρκικό fukara. Εδώ βρήκα την ενδιαφέρουσα πληροφορία: «Μία λέξη στην οποία η κατάληξη αραβικού πληθυντικού اء επιβίωσε στα τούρκικα ως -a και πέρασε στα ελληνικά μετατρεπόμενη σε κατάληξη ενικού -ας είναι ο φουκαράς. Ο ενικός στα αραβικά είναι فقير (φακίρ) που μας έχει δώσει τον φακίρη. Ο πληθυντικός είναι فقراء (φουκαρά) που μας ήρθε μέσω τουρκικών». Δες και εδώ. Φαίνεται, δηλαδή, ότι ο φακίρ φουκαράς αποτελεί έναν πλεονασμό, σαν να λέμε πτωχόπτωχος ένα πράμα, ή, υπερθετικό του στυλ πτωχός πτωχών, δηλαδή ο πτωχότερος των πτωχών, ο πτωχότερος από όλους τους πτωχούς, κατά το βασιλεύς βασιλέων, δούλος δούλων κ.ο.κ.

Ο όρος σημαίνει τον πάτο μιας κοινωνικής ιεραρχίας/ πυραμίδας. Στα παραδείγματα 1α και 1β ο όρος χρησιμοποιείται για την χαμηλότερη κοινωνική τάξη κατά την επανάσταση του 1821, ενώ στα επόμενα γίνεται χρήση στο ελληνικό ή και στο παγκόσμιο σήμερα (Τρίτος Κόσμος κιέτσ'). Μπορεί να ειπωθεί με μια δόση καζαντζιδισμού του στυλ «εδώ δεν πληρώσαν τόσοι και τόσοι ο φακίρ φουκαράς θα βγάλει το φίδι από την τρύπα;» ή για να δηλώσει το ανθρωπάκι, τον τελευταίο τροχό της αμάξης, την τελευταία τρύπα του ζουρνά, αυτόν που δεν θα αφήσει σπουδαία ίχνη στον ρου του ιστορικού γίγνεσθαι.

Ένα από τα πολλά εις -στάν ουσιαστικά που δηλώνουν την Ελλάδα. Βλ. και Ελλαδιστάν, Γιουνανιστάν, Αυνανιστάν, λαμογιστάν, μπουρδελιστάν,Σταρχιδιστάν και πολλά άλλα.

Εδώ θίγεται περισσότερο ότι ο Καραγκιόζης ως υπόσκυλο αποτελεί το ιδιότυπο του Έλληνα στην underdog culture που έχει συμπήξει. Μιλάμε για τον χαρακτήρα που βλέπει το κράτος ως εχθρό, που περηφανεύεται να ξεγελάει την εξουσία ή και να ψεύδεται, που καυχάται εν ταις ασθενείαις του, και που διατηρεί εντέλει κάποιο είδος ανθρωπιάς ενώ κάνει διάφορα καραγκιοζιλίκια. Η έκφραση, λοιπόν, σημαίνει την Ελλάδα ως μια χώρα που ευνοεί τα παρόμοια καραγκιοζιλίκια.

Τίτλος τηλεοπτικής σειράς του 1991 που παραφράζει τον τίτλο της ταινίας Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου του Steven Spielberg. Έχουμε, δηλαδή, μια σειρά από τροπές. Η ταινία του Spielberg αναφερόταν σε επαφές με το εξωγήινο υπερπέραν, ενώ η πρώτη τροπή αναφερόταν σε γείτονες που κρυφακούν ο ένας τον άλλο μέσα από τρύπες του τοίχου.

Πλέον η έκφραση χρησιμοποιείται ως σεχουαλικό υπονοούμενο και γενικό, αλλά κυρίως για να μεταφερθεί γλωσσικώς στα ελληνικά η πρακτική της glory hole ήτοι της τσιμπουκότρυπας ή τρύπας της χαράς, κατά την οποία δύο εραστές (συχνά άγνωστοι) έρχονται σε επαφή μέσω τρύπας σε τοίχο λ.χ. δημόσιας τουαλέτας ή αλλού. Οι τοιούτοι εραστές έχουν έτσι το πλεονέκτημα της ανωνυμίας, αλλά και της εντρύφησης σε σαδομαζοχιστικά παίγνια, εξ ου και η έκφραση χρησιμοποιείται μεταφορικώς ανάλογα.

Η ληψώ, της ληψώς στην Γενική, είναι η ψωλή στα ποδανά.

Μεταφορά στα ελληνικά του αγγλικού tweet με την σημασία γράφω στο Twitter, δηλαδή ό,τι λέμε σε απλά ελληνικά τουιτάρω.

Συνώνυμα είναι εκτός του τουιτάρω και τα κάνω τσίου και κελαηδώ. Το χαρακτηριστικό του τιττυβίζω είναι ότι αποτελεί ακριβή μετάφραση του tweet (πιθανόν και ομόρριζη ή μάλλον παρομοίως ηχοποίητη λέξη) που αφενός μπορεί να είναι καλό για λόγους ακριβείας ή εθνικής κάθαρσης των ξενισμών, ωστόσο προσδίδει μια ποζεριά στον λόγο και για αυτό μπαίνει συχνά μεταξύ κουότ είτε στον γραπτό λόγο είτε στον προφορικό. Είναι λιγότερο συχνό από το τουιτάρω. Επίσης, ως προς το κελαηδώ υφέρπει και μια αξιολογική διαφορά, όπου το κελαηδώ είναι το καλό τουιτάρισμα, ενώ το τιττύβισμα το άχρωμο (βλ. και τρίτο παράδειγμα).

Για να γκατζμανίσω και λίγο (με την καλή έννοια) ο Μπάμπης γράφει ότι το τιττυβίζω είναι πιθανώς ομόρριζο με το σαν(σ)κρητικό tittira, που σημαίνει πέρδικα που με την σειρά της είναι ομόρριζο του πέρδομαι. Τυχαίο;

Επίσης, αυτός που παρατρώει, και μάλιστα ακατασχέτως και ετερόκλητα φαγητά, και εν συνεχεία χωνεύει άσχημα πέφτοντας και σε ένα είδος ληθάργου. Όπως δηλαδή κάποια φίδια τρώνε τροφές δυσανάλογα μεγάλες για το μέγεθός τους και μετά πέφτουν σε ένα είδος νάρκης κατά την χώνεψη.

Πάσα: Γκάτζμαν.

Η πιο διαδεδομένη εκδοχή του ήμουν κι εγώ εκεί.

Για την ιστορική αφορμή βλ. λ.χ. εδώ. Πρόκειται για υπόθεση του 2001, όπου στην θαλαμηγό Therapin ανήκουσα στον ψυχίατρο Λυμπέρη βρέθηκε κοκαίνη, ενώ στο ίδιο κότερο επέβαιναν τρανταχτά ονόματα του ελληνικού σταρ-σίστεμ, όπως ΟΣάκηςΟΡουβάς, ο Λάκης Λαζόπουλος, ο Ηλίας Ψινάκης, ο Κώστας Χαριτοδιπλωμένος και πολλές μοντέλες. Οι σταρζ τελικά την γλύτωσαν, ενώ τον Λάκη Λαζόπουλο είχε υποστηρίξει ο Αλέξης Κούγιας. (Για μια θεώρηση των γεγονότων υπέρ του κατόχου του κοτέρου βλ. εδώ). Αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι ότι οι Μυκονιάτες κυκλοφορήσανε (αποτίοντας ελάχιστο φόρο αλληλεγγύης που λέει κι ο αΓ.Α.Π.ούλης) μπλουζάκια T-shirt με την επιγραφή «ήμουν κι εγώ στο κότερο» από τα οποία καθιερώθηκε η έκφραση.

Το χαρακτηριστικό, λοιπόν, της έκφρασης αυτής είναι ότι δηλώνει δύο πράγματα ταυτοχρόνως:

1. Καμάρι ότι ήμουν κι εγώ εκεί. Το κότερο εννοοείται ως η προνομιακή κιβωτός στην οποία έχουν το δικαίωμα να μπαίνουν μόνο τα επιφανή σελεμπριτόνια, οπότε το να είσαι στο κότερο, σημαίνει ότι «έχεις τζετ κι ανήκεις στο τζετ-σετ» (κατά Ημισκούμπρια), σε παίζουνε κι εσένα.

2. Ανάληψη ενοχής ότι συμμετείχες κι εσύ στις ανομίες/ αμαρτίες που διεπράχθησαν στο κότερο. Ορισμένοι, δηλαδή, από αυτούς που φορέσαν το μπλουζάκι ήθελαν να δηλώσουν ότι είμαστε όλοι ένοχοι, άμα σας βαστάει, συλλάβετε κι εμένα, ο αναμάρτητος πρώτος χορεύει μπαλέτο και τα ρέστα παγωτά.

Αυτή η ταυτόχρονη συνύπαρξη περηφάνιας και ανάληψης ενοχής είναι πολύ χαρακτηριστική του Νεοέλληνα και έκτοτε η έκφραση χρησιμοποιείται σε ένα μεγάλο φάσμα περιπτώσεων.

Λ.χ. στο παράδειγμα 1 βλέπουμε μια χρήση τυπική του ήμουν κι εγώ εκεί, δηλαδή δεν είμαι ντεμοντέ, βρίσκομαι στο επίκεντρο της Ιστορίας, έστω ως «παρών απών». Ή το έχω δοκιμάσει κι αυτό και δεν μου λέει πια τίποτε, κυριολεκτικά been there got the T-shirt, που λέει και το Πονηρόσκυλο. Στα παραδείγματα 2α, 2β βλέπουμε μια πιο δημοσιοκαφρική εκδοχή, όπου εξαίρεται η αυτοψία και αυτηκοία του παρόντος στα γεγονότα. Και στα παραδείγματα 3α, 3β βλέπουμε την ανάληψη συλλογικής ευθύνης.

Αξίζει να δούμε και μερικές ακόμη εκδοχές της ίδιας δομής στην μετα-μεταπολίτευση. - 'Ημουν κι εγώ μαλάκας, μεγαλόψυχη παραδοχή του Μεγάλου Πέτρου που λίγο-πολύ σημαίνει «ήμουν κι εγώ στο γλέντι της λαμογιάς».
- Κάλυπτα κι εγώ τον Κατσουράνη.
- Είδα κι εγώ το βίντεο της Τζούλιας. -Αγανάκτησα κι εγώ στην Πλατεία, -Πήδηξα κι εγώ τη Μακρυπούλια (= τον έχω ψιλοπάρει κι εγώ κι ας το παίζω άντρας).

Συνήθως πρόκειται για μια τυπικά νεοελληνική συνήθεια να αναλαμβάνεις περήφανα την συμμετοχή σου σε μια συλλογική ενοχή, γιατί αλλιώς θα σου πουν ότι ήσουν στην απόξω- οι άντρες περνούν μαμά . Ενίοτε αυτό φτάνει μέχρι την αξίωση να τιμωρηθείς κι εσύ από κοινού με όσους έχουν φταίξει πολύ πιο πολύ από σένα, ώστε να μην χάσεις την αίγλη του σελεμπριτονίου κατά ένα αντεστραμμένο μαζί τα φάγαμε , που διεκδικείται και από τα κάτω, αντί απλώς να επιβάλλεται από τα πάνω.

Πάσα: Γκαλάντριελ.