Μαστορική ατάκα παλαιάς κοπής η οποία χρησιμοποιείται ως τα σήμερα στους εν λόγω κύκλους βεβαίως βεβαίως. Συνηθίζεται, πολλές μαστορικές κουβέντες να μην στέκονται κυριολεκτικώς, πλην όμως είναι αποκυήματα προσπάθειας απλοποίησης κυριολεκτικών φράσεων. Η συγκεκριμένη φράση προέρχεται εκ του «δίνω λαβή», δηλαδή κατέληξε, πως όταν κάτι δεν μας δίνει λαβή, δεν μας δίνει «χέρι». Πολλές φορές τέτοιες εκφράσεις δημιουργούνται όταν υπάρχει ζόρι, π.χ. ο μάστορας προσπαθεί να διαχειριστεί κάτι βαρύ η κάτι άβολο και, επάνω στην δύσκολη στιγμή, πετάει την λανθασμένη έκφραση η οποία κατόπιν γίνεται ιδίωμα της μαστορικής κοινότητας.

  1. - Πφφφ! Άστο! Άστο! Να το πιάσουμε από την άλλη γιατί άμα πέσει θα μας σπάσει τα ποδάρια.
    - Γιατί δεν το πιάνεις από κάτω;
    - Από κάτω δεν δίνει χέρι ρε παπάρα!

  2. - Με έφαγε όλο το απόγεμα να ανεβοκατεβάσω σασμάν.
    - Καλά ρε Μπάμπη, τόσες ώρες για έναν συμπλέκτη;
    - Έχει σε ένα κρυφό σημείο κάτι κωλόβιδες και δεν δίνει χέρι καθόλου, στραμπούληξα τα δάχτυλα μου να τις βάλω...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Φράση ειρωνείας υπερθετικού βαθμού, αναφερόμενη στην σωματική δύναμη ή/και στη αγριότητα / επιθετικότητα κάποιου. Ενίοτε χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει άτομα τα οποία, εάν και έχουν μια εξέχουσα σωματοδομή και φυσική δύναμη, ο εγκέφαλός τους δεν ξεπερνά το μέγεθος φασολιού(βλ. και «μιλάς με γρίφους, γέροντα»).

Πηγάζει από την προφανή παράφραση του γνωστού φανταστικού ήρωα με το όνομα, «Κόναν ο Βάρβαρος», ο οποίος έκανε το ντεμπούτο του σε βιβλία στις αρχές του '30.

Ιστορική αναδρομή της παραφράσεως: η παράφραση, αρχικά, έγινε στον τίτλο του ήρωα, που από «βάρβαρος», έγινε «μάρμαρος» ως εύκολη και επιτυχημένη, αφού με την αλλαγή δυο μόνον γραμμάτων, κρατώντας τον ίδιο αριθμό συλλαβών καθώς και την ηχητική ομοιότητα, κατάφερε να μετατρέψει το νόημα της φράσης σε ειρωνική. Κατόπιν, σε δεύτερο χρόνο, εξίσου απλά και επιτυχημένα, έγινε και η αλλαγή του ονόματος από «Κόναν» σε «Σκόναν» με την αλλαγή ενός μόνο γράμματος και κρατώντας τον ίδιο αριθμό συλλαβών. Η μεγάλη επιτυχία ήταν δε, ότι η παράφραση πλέον έλαμψε και νοηματικά, λόγω της γνωστής συνάφειας που υπάρχει μεταξύ μαρμάρου, και της σκόνης αυτού.

  1. - Ρε κοίτα το χλέμπονα πως χαλβαδιάζει το Λιτσάκι, θα τον σκίσω το πούστη!
    - Μα ποιος είσαι δικέ μου, ο Σκόναν ο Μάρμαρος;

  2. «Έρχεται και ο σφίχτης ωσάν τον Σκόναν τον Μάρμαρο να σπρώξει το αμάξι του που έμεινε, αλλά δε κουνιόταν ντιπ. Πού πα ρε Καραμήτρο, λύσε το χειρόφρενο...»

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Συγκεκριμένα μοντέλα ηλεκτρόφωνου (jukebox) της Αμερικανικής εταιρίας ΑΜΙ. Είναι τα μοντέλα Continental και Continental 2.

Κέρδισαν αυτό το όνομα επειδή έχουν ένα διαστημικό λουκ και ιδιαίτερα το γυαλί του μηχανήματος μοιάζει με τον θόλο ιπτάμενου δίσκου, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι στις αρχές του '60 όπου και βγήκαν στην παραγωγή, ήταν στο απόγειο η Διαστημική Εποχή. Ο όρος χρησιμοποιείται από συλλέκτες του είδους.

  1. - Το καλοκαίρι που είχα πάει διακοπές στην Κρήτη, σε ένα βουνίσιο χωριό πέτυχα στο καφενείο ξεχασμένο ένα ούφο!
    - Έλα ρε! Νόμιζα ότι τα είχαν φορτώσει όλα...

  2. - Καλά ε, το ούφο του Βασίλη είναι το κάτι άλλο!
    - Το άκουσες και συ ε; Τζάμι δουλεύει...

(από Παπαντώνης, 22/12/12)(από Παπαντώνης, 22/12/12)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Αναφέρεται σε ανθρώπους που έχουν μεγάλο σαγόνι.
Υποτιμητικά σε όσους έχουν άσχημα μεγάλο σαγόνι, καθώς επίσης για να χαρακτηρίσει ιδιαίτερα γεροδεμένους άντρες / μάτσο / Κόναν, που συνήθως έχουν μεγάλο σαγόνι με γωνίες.

Δεδομένου ότι ο άνθρωπος έχει τριάντα δύο μόνιμα δόντια, κάποιος που έχει μεγαλύτερες γνάθους θα έχει και περισσότερα δόντια.

  1. - Τελικά τι έγινε ρε; Την έφαγες την Γεωργία;
    - Τι λε ρε, αυτή έχει σαράντα δύο δόντια, σαν τον Γκμοχ είναι...

  2. - Θα κατέβω το Σαββάτο στο χωριό της Τασούλας, να βγούμε εκεί.
    - Έχε το νου σου, εκεί είναι άγριοι, σαράντα δύο δόντια έχει ο καθένας, με τα κεφάλια βαράνε.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Πρόκειται για παλαιά εξελληνισμένη λέξη για το γαλλικό τουφέκι Gras M80 1874 το οποίο είχε σε χρήση ο ΕΣ μέχρι και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.

Επίσης γνωστό και ως γκρας.

  1. Όταν μας γύρεψε ο Μεταξάς τα τουφέκια, δήθεν να τα στείλει στο Αλβανικό Μέτωπο για ενίσχυση, ο πατέρας μου είχε δυο γράδες και έδωσε μόνο την μια στην μάζωξη. Ετσιά εκάμανε και άλλοι που το σκεφτήκανε λίγο φυλαγμένα.

  2. Επέφτανε οι Γερμανοί, μιλιούνια, μαύρισε ο ουρανός.Εμείς τότε όπλα δεν είχαμε, είχανε φύγει και οι Άγγλοι, μόνο κάτι γράδες μείνανε και κάτι λιανοντούφεκα. Πολλές φορές και σφαίρες δεν ειχαμε. Όταν έπεφταν κάτω, τους χτυπάγαμε με ότι είχε ο καθένας, δεκράνια, πέτρες, με τα κοντάκια. Μετά αλλάζαμε τα δικά μας παλιά με τα αυτόματα.

(από Παπαντώνης, 18/03/12)(από Παπαντώνης, 18/03/12)

Χρησιμοποιείται και ο (λανθασμένος) τύπος η γκράδα.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Λέξη που χρησιμοποιήθηκε ευρέως κατά την περίοδο του εμφυλίου πολέμου και αναφερόταν στο πασίγνωστο γερμανικό υποπολυβόλο MP40, γνωστό και ως Schmeisser.

Το προσωνύμιο αυτό το πήρε από τον χαρακτηριστικό ήχο της ριπής του, που παρομοιαζόταν με τον ήχο που κάνουν τα δόντια των ανθρώπων όταν χτυπούν από το κρύο (τουρτουρίζουν).

Τα όπλα αυτά ήταν κάτι πολύ κοινό ως οπλισμός των ανταρτών, καθώς οι αντάρτες χρησιμοποιούσαν σε μεγάλο βαθμό οπλισμό που άφησαν πίσω οι Γερμανοί κατά την αποχώρηση τους.

[...]Με ρυθμούς… τουρτούρας (για όσους θυμούνται το
γερμανικό πολυβόλο) γίνονται οι αιφνίδιοι έλεγχοι[...] από εδώ

[...]Εδώ στου Γεωργαλά ήταν 2-3 αντάρτες με μια τουρτούρα πολυβόλο και μας καθήλωσε πέρα εκεί.[...] από εδώ

Στρατιώτης των SS με MP40 (από Παπαντώνης, 14/03/12)Υποπολυβόλο MP40 (από Παπαντώνης, 14/03/12)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Φράση υπερβολής που λέγεται για να δοθεί έμφαση στην σωματική ικανότητα κάποιου.

  1. - Έλα τώρα που θα μας πεις ότι παίζεις και μπάσκετ. Μέχρι να κατέβεις το μισό παρκέ θα λιποθυμήσεις.
    - Τι λες ρε βλάκα έλα να με δεις, στα ταβάνια περπατάω!

  2. - Τι λέει θείο, καμιά γκόμενα έχεις;
    - Παν' αυτά, γέρασα.
    - Εσύ έλεγες δέκα-δέκα τις παίρνεις τις γκόμενες. - Ε..Τότε ήμουν νέος, στα ταβάνια περπατούσα...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Όπως έχουμε δει στο ήδη υπάρχoν λήμμα, το κόζι είναι χαρτοπαικτικός όρος και σημαίνει ατού, το «χρώμα» δηλαδή που έχει οριστεί να είναι ανώτερο των υπολοίπων, σε ένα παιχνίδι.

Η φράση λέγεται όταν θέλουμε να πούμε ότι άλλαξε η κατάσταση, υπό την έννοια όμως ότι κάποιος ή κάποιοι είχαν το πάνω χέρι και καρπώνονταν κάποια πράγματα, και τώρα η δύναμη αυτή έχει μεταβιβαστεί σε διαφορετικά χέρια.

Σαν να λέμε ότι γύρισε ο τροχός.

  1. - Από βδομάδα θα δεις τι έχει να γίνει!
    - Από βδομάδα θα μου κλάσεις, άλλαξαν τα κόζια μεγάλε.

  2. - Τι έγινε εδώ ρε καρντάσια; Θα φάμε τσαμπουκά από τον λίγδα μέσα στο μαχαλά μας; - Άλλαξαν τα κόζια όσο ήσουν μέσα, Τάκαρε...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Λεγόταν για τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, σήμερα λέγεται για τους απογόνους τους, συνήθως με ελαφρά απαξίωση.

Η λέξη βγαίνει από την τουρκική λέξη «kabak» που σημαίνει κολοκύθι και πηγάζει από την εξής ιστορία, η οποία βέβαια δεν μπορούμε να ξέρουμε εάν είναι αληθινή:

Όπως είναι γνωστό κατά την διάρκεια της μικρασιατικής καταστροφής επικράτησε πανδαιμόνιο στο λιμάνι της Σμύρνης, στην προσπάθεια των εκεί Ελλήνων να επιβιβαστούν σε οποιοδήποτε πλωτό μέσο για να περάσουν στην Ελλάδα. Τα πλοία και οι βάρκες που υπήρχαν ήταν όμως πολύ λιγότερα από το πλήθος με αποτέλεσμα όχι μόνο να μην μπορούν να πάρουν μαζί έστω και τα βασικότερα από τα υπάρχοντά τους, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ούτε τον ίδιο τους τον εαυτό. Κάπου εκεί ήταν και κάποιος που κρατούσε στο ένα χέρι του το μωρό παιδί του και στο άλλο χέρι ένα κολοκύθι. Ήταν όμως αδύνατο να τα πάρει και τα δυο μαζί του. Τότε είπε κοιτώντας το μωρό: «Από αυτόν τον σπόρο έχουμε, από τον άλλο (κολοκύθι) θα βρούμε εκεί που θα πάμε;». Και έτσι προτίμησε να πετάξει το παιδί του στη θάλασσα παρά το κολοκύθι.

«Τι προσπαθείς να του ανοίξεις τα μάτια; Αφού είναι καμπαξής, αγύριστο κεφάλι...»

-Πελοπίδα, ο Γιάννης πόντιος είναι ρε;
-Όχι ρε, καμπαξης.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Σημαίνει ότι υπάρχει η δυνατότητα να είσαι άνετος σε έναν χώρο ή σε μια κατάσταση, χωρίς να χρειάζεται να προωθήσεις μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ή καθωσπρεπισμό. Κοινώς, μπορείς να είσαι ο εαυτός σου.

Συνήθως απαντά σε ερώτηση.

  1. - Ρε Νικόλα εκεί που θα βγούμε το βράδυ, έχει τίποτα κυριλίκια, να βάλω κάνα κουστούμι;
    - Όχι ρε, το μαγαζί είναι με δικά σου λόγια, τζινάκι-μπλουζάκι.

  2. - Αύριο είπε με θέλει ο Αντωνίου στο γραφείο, θα το σκέφτομαι όλο το βράδυ...
    - Μη σκας ρε, ο άνθρωπος είναι με δικά σου λόγια, θα πας χαλαρός και έτοιμος, εντάξει θα είσαι.

  3. Τις προάλλες πήγα στης Γεωργίας να γνωρίσω τους δικούς της, είχα κατεβάσει παροχή αλλά τελικά η φάση ήταν με δικά σου λόγια και όλα κομπλαντάν.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified