Η πόλωση που δημιουργείται από τα polls, δηλαδή τις δημοσκοπήσεις (κατά το κωλονοσκοπήσεις). Ο σλανγκισμός εστιάζει κυρίως στο πνεύμα μισαλλοδοξίας και τεχνητής δέσμευσης που καλλιεργείται μέσα από τέτοιες pollώσεις. Συνηθίζονται στις μέρες μας να γίνονται συνέχεια δημοσκοπήσεις για το καθετί. Πολλές φορές είναι κατά παραγγελία, και στο ερώτημα, και ενδεχομένως και στην απάντηση. Οπότε εμείς οδεύουμε ως πρόβατα σε τεχνητές pollώσεις μας. Γιατί θεωρούμε μαγκιά και αξία μας ότι κάποιος ζητάει την γνώμη μας, κολακεύεται ο εγωισμός μας, και δεν καταλαβαίνουμε ότι έτσι απλώς εξυπηρετούμε τα συμφέροντα κάποιου. Στην χειρότερη περίπτωση πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία, δηλαδή κάτι που παρουσιάζεται ότι έχει περιγραφική μόνο δύναμη, αποκτά προκλητική δυναμική (λ.χ. άμα βλέπεις ότι όλοι οι άλλοι θεωρούν κάποιον καλό, λες «δεν μπορεί, δίκιο θά 'χουν»). Στην καλύτερη απλώς τεστάρεται το κοινωνικό σύνολο και η δύναμη των μηχανισμών διερεύνησης και διερμηνείας του.

Οι pollώσεις είναι πολλών ειδών. Θα σταχυολογήσω μερικές. 1. Οι pollώσεις με ερωτήματα «ποιος είναι ο καταλληλότερος για πρωθυπουργός ή για κυβέρνηση», ή «ποιος είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός» που, αναλόγως με το ερώτημα που θέτουν και την στιγμή που το θέτουν, καταλαβαίνεις ποια είναι η σκοπιμότητα του pollωτή. Λ.χ. σε λίγο παλιότερες περιόδους το να θέσεις ερώτημα για «καταλληλότερο πρωθυπουργό» έχω την εντύπωση ότι θα ήταν pollωση δεξιάς εφημερίδας για να βαραθρώσει έτι περαιτέρω τον Παπανδρέου (είπαμε πριν λίγα χρόνια), ενώ το ερώτημα για «καταλληλότερη κυβέρνηση» θα ήταν pollωση κεντροαριστερής για να δείξει την δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση της Ν.Δ. Ομοίως οι pollώσεις αορίστως για πιο δημοφιλή πρόσωπα, γίνονταν στα 00ς σε στιγμές που κάποιος ήθελε να καταδειχτεί η δυναμική του Χριστόδουλου, του Στεφανόπουλου ή του Αβραμόπουλου, ή αντιθέτως να δείξει την πτώση τους. Σ' αυτού του είδους τις pollώσεις, η απάντηση βρίσκεται κατά κάποιον τρόπο μέσα στην ερώτηση, ήτοι στην σκοπιμότητα του εκάστοτε pollωτή.

  1. Οι exit-pollώσεις. Εδώ στήνονται pollωτικές κάλπες ή κάλπικες pollώσεις (όπως προτιμάτε), έξω από τα εκλογικά κέντρα, ώστε τα μύδια να τεκμάρουν μια ώρα αρχύτερα το αποτέλεσμα των εκλογών. Γενικά, είναι αρκετά χρήσιμο, αφού pollωνόμαστε που pollωνόμαστε με τις ίδιες τις εκλογές, τουλάστιχον να ξεpollωθούμε μια ώρα αρχύτερα. Αν και κατά τον ΚΥΡ η βραδιά των εκλογών είναι πάντα η πιο ευτυχισμένη νύχτα του Νεοέλληνα, αφού έχει φύγει ο ένας και δεν έχει προλάβει να έρθει ο άλλος. Τώρα λοιπόν τα μύδια έρχονται να μας κλέψουν κι αυτήν ακόμη την χαρά, σαν άλλος φεουδάρχης που διεκδικεί το jus primae noctis του. Άλλωστε, αυτές οι exit-pollώσεις κρύβουν πολλές εκπλήξεις. Όλοι θυμούνται τι έγινε το 2000, που η exit-pollωση έδειξε Ν.Δ. και η μέσα pollωση έδειξε μετά ΠΑΣΟΚ, ώστε ο Κωστάκης πιάστηκε Κώτσος! Οπότε οι μεν οπαδοί του ΠΑΣΟΚ έσπευσαν να κάνουν καζούρα στους αντιπάλους τους, οι δε οπαδοί της ΝΔ να αναπτύξουν (από τότε!) τις θεωρίες περί ασύμμετρων απειλών που στέρησαν απ' τον Κωστάκη τον θρίαμβό του, εκπορεύτηκε πολλή φημολογία, που δεν μου επιτρέπεται να σχολιάσω, μπορώ απλώς να το αναφέρω ως παράδειγμα του πώς η exit-pollωση λειτούργησε κι εδώ pollωτικά.

  2. Κι ένα διασκεδαστικό είδος pollωσης. Με την ανάπτυξη του Ιντερνετιού κάθε ιστοσελίδα και κάθε βλόγιο(ν) μπορεί να κάνει και την δική του pollωση, επί παντός επιστητού! Έτσι φτάνουμε σε ένα σημείο να ρίχνουμε καμιά εικοσαριά ψήφους την ημέρα, το οποίο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά κολακεύει το αίσθημά μας ότι ζούμε σε μια δημοκρατία, κι όλοι προσμένουν με αγωνία την γνώμη μας. Τελικά, οι διαδικτυακές pollώσεις αποτελούν όντως ένα τεκμήριο δημοκρατικότητας του Διαδικτύου, αλλά με την έννοια που έχει η κοινοβουλευτική δημοκρατία και στην υπόλοιπη ζωή: ότι δηλαδή ζητάνε την επιλογή σου σε προκαθορισμένα από αυτούς ερωτήματα, με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αρκούντως καθορισμένα και τα αποτελέσματα.

Σχετικές εκφράσεις: Δεν ξέρω, δεν απαντώ (έκφραση που εκπορεύτηκε από μία προσφερόμενη επιλογή στις pollώσεις και απέκτησε ευρύτερη σλανγκική σημασία).
γκαλοπάρω: δεν σημαίνει να καλπάζεις με άλογο, από το «gallop», αλλά να καλπάσεις στις pollώσεις, σπεύδοντας να ρίξεις όσες πιο πολλές ψήφους μπορείς σε μια μέρα, από το «gallup», το «γκάλοπ», που βγαίνει από το όνομα του πρώτου pollώσαντος George Gallup, που ίδρυσε το Ινστιτούτο Gallup.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα pollωσης τρίτου είδους είναι η pollωση σ' ένα βλόγιο(ν) που ζητούσε την γνώμη μας αν είναι γκέι ο Μπομπ Σφουγγαράκης. Οι επιλογές ήταν: 1) τελειωμένη, 2) straighter than Clint Eastwood.
Οι σλανγκιστές πιστεύω ότι θα ψήφιζαν το πρώτο, αν έχουν διαβάσει το εν λόγω λήμμα.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Για κάποιο περίεργο λόγο συνηθίζεται να λέμε έτσι το «της μόδας». Το γλωσσικό φαινόμενο λέγεται «υπεραστισμός». Δηλαδή σχηματίζονται ψευδοκαθαρεύουσες, ή ψευδολόγιες εκφορές, που δεν έχουν καμία γραμματική δικαιολογία, επειδή σε κάποιους τους καύλωσε έτσι σλανγκικώς κι οι υπόλοιποι ακολουθούμε σαν πρόβατα για να μην υστερήσουμε. Σημειωτέον ότι ένας υπεραστισμός συμβαίνει κάθε φορά που ξενικός όρος με -d, μεταφέρεται στα ελληνικά με δέλτα, όπως το μόδα που έχει ήδη υποστεί έναν υπεραστισμό και δεν λέγεται «μόντα», αλλά και τα μοδέρνος, μοδίστρα, μοδέλο, μορταδέλα.

-Γιατί δεν ανοίγετε κανένα βλόγιον που είναι και της μοδός;

στο 1.22 (από jesus, 12/07/10)Παράδειγμα υπερδιόρθωσης (από Khan, 15/11/13)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Από το «λαχαίνω», σημαίνει κυριολεκτικά «άμα τύχει», πλην σλανγκικώς έχει απωλέσει κάθε ιδιαίτερο νόημα και λέγεται ως ένα πασπαρτού συμπλήρωμα του λόγου, συνοδευόμενο απ' το επίσης πασπαντού ναούμ. Συναγωνίζεται σχεδόν την λέξη μαλάκας σε πολυσημία. Υποθέτω ότι έχει διατηρήσει μια έννοια σχετικά με την τύχη, δηλαδή σημαίνει κάτι σαν «λαμβανομένων όλων των περιστάσεων/τροπών της τύχης» ή «παρά την οποιαδήποτε τροπή της τύχης», ή «σε κάθε τροπή της τύχης», ή «αν έρθει ο κατάλληλος καιρός».

Αποτελεί μέρος και της πλήρους εκφράσεως «και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'». Συχνά αποτελεί εμφατικό επαίνου, λ.χ. «είσαι και ο πρώτος άμα λάχει ναούμ'», «είσαι και πολύ μεγάλος άμα λάχει ναούμ'», και σπανιότερα βρισιάς «είσαι και πολύ μαλάκας άμα λάχει ναούμ'». Ήταν της μοδός στα '80ς κι έδωσε το όνομά του και σ' ένα καλτ εστιατόριο στην Καλλιδρομίου, στα Εξάρχεια.

(Μετά από διένεξη μεταξύ των φαντάρων για το ποιος θα είναι ο Άη Γιώργης που θα πολεμήσει το θηρίο, ένας φαντάρος αναλαμβάνει):.
-Θα πάω εγώ, μωρέ!
-Είσαι και ο πρώτος άμα λάχει ναούμ'

Οτεγιάννης και και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'!

Δες και να πούμε, ναούμε, ναούμ', νταξναούμ.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Και βασιβουζούκος, μπαζιμπουζούκος.

Από το τουρκικό başıbozuk που σημαίνει «ανεξάρτητος, άτακτος», ήταν η ονομασία που δόθηκε τον 19ο αιωνα σε Τούρκους ατάκτους στρατιώτες, που συνήθως διέπρατταν ωμότητες και λεηλασίες, τρομοκρατώντας τους χριστιανικούς πληθυσμούς.

Η φράση σήμαινε μετά γενικά τον βάρβαρο, τον άξεστο και ωμό, τον φωνακλά. Αλλά με τον καιρό, έχει απομείνει μόνο το αστείο του ήχου της, κι έτσι είναι μια γενικότατη βρισιά, που κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι σημαίνει, θυμίζει λίγο και το μπουζούκι και το συνεννόηση μπουζούκι και το χρησιμοποιούμε στην φράση «μην κάνετε σαν μπαζιμπουζούκοι»!

Με το που μπήκε ο Ριβάλντο στο γήπεδο, άρχισαν να κάνουν όλοι σαν μπαζιμπουζούκοι.

οι σφαγείς του Ηρακλείου (1897) Βαζιβουζούκοι (από xalikoutis, 17/05/09)(από Vrastaman, 18/04/12)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Ο απόλυτος υπερθετικός του επαίνου, για κάποιον που πετυχαίνει ανδραγάθημα εθνικής εμβέλειας. Μπορεί να είναι ο εθνικός μας σταρ, ο εθνικός γκαντέμης, ή ο εθνικός μαλάκας.

Ο όρος πιθανόν προέρχεται από τον τίτλο «Αθηνών και πάσης Ελλάδος» του Μπιγκ Μακ. Αλλά έγινε δημοφιλής με τον Χάρρυ Κλυνν, και το διαφημιστικό σποτάκι της σοκολάτας Σερενάτα, που έλεγε «Σερενάτα και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'», και με την αυτοβιογραφική του ταινία «Χάρρυ Κλυνν και πάσης Ελλάδος». Η έκφραση ήταν της μοδός στα '80ς.

Γεια σου ρε Έλενα που κέρδισες την πρωτιά στην γιουροβύζιον! Παπαρίζου και πάσης Ελλάδος, άμα λάχει να 'ουμ!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Συνήθης σλανγκική εκφορά του «να πούμε» στον προφορικό λόγο, -υπάρχει πιο σπάνια ως σλανγκισμός και στον γραπτό. Λόγια ισοδύναμα: φερ' ειπείν, ως έπος ειπείν.

Συνώνυμα: ασούμ'/ (ενίοτε) και καλά (βλ. παρ. 2)

Συνηθίζεται στην κλασική έκφραση: «και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'.»

Να μην συγχέεται με τον προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης Ναούμ, οποιαδήποτε ομοιότητα είναι συμπτωματική, και πρόκειται για απλή συνωνυμία.

  1. Μένιος: - Λέω ναούμ' να την πέσω στην Λίλιαν. Πού ξέρεις; Κι αν μου κάτσει;
    Γιώργος: - Είσαι και πολύ πέφτουλας ναούμ'!

  2. - Τι νομίζει αυτός ο μπάτσος που άρχισε να βαράει τα παιδάκια με το γκλομπ; Ότι είναι και πολύ ράμπο ναούμ';

Βλ. και ναούμε, άμα λάχει (ναούμ'), νταξναούμ.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Το «εγέρθητοι- εγέρθητος» είναι στρατιωτικό παράγγελμα-μαργαριτάρι, που αποτελεί καραβανάδικη παραφθορά του λόγιου «εγέρθητι» στον Ενικό, ή «εγέρθητε» στον Πληθυντικό, που σημαίνουν «σήκω - σηκωθείτε». Λόγω μη κατανόησης από τον καραβανά, η Προστακτική «εγέρθητι» θεωρείται ως πληθυντικός «εγέρθητοι» και από εκεί πλάθεται κατά αναλογία ο Ενικός «εγέρθητος». Αυτή η τροπή φανερώνει το κράμα από αμορφωσιά και τάση για λόγια επίδειξη που χαρακτηρίζει τον στρατό γενικότερα και τους καραβανάδες ειδικότερα. Κυκλοφορεί σαν αστείο μεταξύ φαντάρων (μάλλον εδώ και δεκαετίες), ενώ απαθανατίστηκε και από τον Χάρρυ Κλυνν.

- Οκλαδόν!
- Εγέρθητοι!
(Γυρίζει οργισμένος προς φαντάρο):
- Εσύ γιατί δεν είσαι εγέρθητος;

(Από δίσκο του Χάρρυ Κλυνν).

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Η κουράδα κυριολεκτικά και μεταφορικά. Απλώς λέγεται με μια μεγαλύτερη λυρική σλανγκική διάθεση, από κάποιον που έχει την όρεξη να γίνει ποιητής στο υβρεολόγιό του. Σημαίνει τον πολύ σκατά άνθρωπο, τον σκατά, τον σκατίπουστα.

Και πάλι από την «Πομπή της Ύβρης» του Φοίβου Δεληβοριά:
(για το πλήρες άσμα, βλέπε μυγόχεσμα, το)

Φαντάσου μια στιγμή μιαν ολονύχτια παρέλαση
Να σχίζει όλη την Εγνατία οδό
Και αντί για ονόματα
Διαιρέσεις σε σώματα
Να ΄ναι συντεταγμένη με αυτό τον τρόπο:

Τα μουνιά καπέλα, οι πάρε τ΄ αρχίδια μου
Οι την Παναχαϊκή μου και τα χεζοβολιά
Να ακολουθούν τα παινεμένα μουνόπανα
Του κώλου τα εννιάμερα κι οι γάμησέ τα

"Υβρεοπομπή" Φοίβου Δεληβοριά (από Hank, 13/01/09)

Got a better definition? Add it!

Published

Οι όρχεις. Πιθανόν επειδή έχουν την συμπάγεια, ελληνοπρέπεια και σκληρότητα των μαρμάρων, άλλωστε λέγεται κυρίως για τους όρχεις που έχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Αλλά κι επειδή, παρόλο που έχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά, θα βρεθεί πάντα κάποια /-ος να τους σπάσει, όπως ο γλύπτης θρυμματίζει το μάρμαρο (ενώ πρέπει απλώς να το γλείψει).

Ένα ηρωικό καλτ άσμα είχε ως ρεφρέν:

- Μπάρμπαρα, Μπάρμπαρα,
μην μου σπας τα μάρμαρα,
Μπάρμπαρα...

Εξ ου και η Μπάρμπαρα έμεινε ως το συνώνυμο της απόλυτα σπασαρχίδως γκόμενας, όπως η Λίλιαν της θεόμορφης, η Καυλάουρα της καυλάσχημης, η Μόνικα της τελειωμένης κ.ο.κ.

(από Khan, 20/02/14)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Αλλιώς το μυγοκούραδο. Δηλαδή ο τιποτένιος, ο ουτιδανός άνθρωπος αξιολογικά, ή ο πολύ μικρόσωμος, ή ο αντιπαθητικός.

(Από το τραγούδι του Φοίβου Δεληβοριά: «Η υβρεοπομπή»):

Τα κωλοτρυπίδια να βαράνε τις σάλπιγγες
Και τα μυγοχέσματα να δίνουν εντολές
Να ρυθμίζουν με σφυρίχτρα το εν-δυο οι μικροτσούτσουνοι
Το πόδι να βαράνε οι το στανιό μου μέσα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΜΕ ΑΣΜΑ

Φοίβος Δεληβοριάς. «Η Υβρεοπομπή».

Ανήκω κι εγώ στη σωρεία των ανθρώπων
Που βλέπουν το στρατό σαν κάτι άχρηστο εντελώς
Μα ωστόσο διδάχτηκα και επηρεάστηκα
Απ΄ το τάγμα το ανέστιο των υβριστών. Λέω

Υπάρχει μία σκοτεινή κοιτίδα στο Έθνος
Που δύναται λεοντόκαρδα ν΄ αντιπαρατεθεί
Στους έξωθεν κίνδυνους
Σε Φράγκους κι Αγαρηνούς
Και αυτή είναι η Ελληνική υβρεοποιία.

Φαντάσου μια στιγμή μιαν ολονύχτια παρέλαση
Να σχίζει όλη την Εγνατία οδό
Και αντί για ονόματα
Διαιρέσεις σε σώματα
Να ΄ναι συντεταγμένη με αυτό τον τρόπο:

Τα μουνιά καπέλα, οι πάρε τ' αρχίδια μου
Οι την Παναχαϊκή μου και τα χεζοβολιά
Να ακολουθούν τα παινεμένα μουνόπανα
Του κώλου τα εννιάμερα κι οι γάμησέ τα

Ακόμα πιο μπροστά να είναι οι μαλακοκάβληδες
Οι φτωχομπινέδες κι οι πουτάνας γιοι
Με τύμπανα πιο κει οι ηρωικοί κλαπαρχίδηδες
Τα μαλακιστήρια κι οι κλασομπανιέρες.

Τα κωλοτρυπίδια να βαράνε τις σάλπιγγες
Και τα μυγοχέσματα να δίνουν εντολές
Να ρυθμίζουν με σφυρίχτρα το εν-δυο οι μικροτσούτσουνοι
Το πόδι να βαράνε οι το στανιό μου μέσα

Να υπάρχει ένα μεσαίο μέρος με ύβρεις κοινότοπες
Οι άντε και γαμήσου οι παλιοπούστη και λοιπά
Και αντί για ιερατείο να προπορεύονται οι βλάσφημοι
Που αυτά που λεν΄ δεν είναι για να τ΄ αναφέρω.
Τέλος μπροστά μπροστά κι εν είδει παραστάτη
Αγκαλιά η πουτάνα και το γαμώ τα παιδιά
Και μελαγχολικός κρατώντας τίμιο λάβαρο
Ν΄ ανοίγει την πομπή ο εθνικός μαλάκας.

Απόψε που σου γράφω μπαίνω στον μήνα τον ένατο
Στο θάλαμο το ημίφως μου σκεπάζει την ψυχή
Σε θέλω, σε σκέφτομαι κι απλώς ονειρεύομαι
Σε σένα να τελειώνει αυτός ο κάτω κόσμος.

Εγώ που δε βρίζω, που αυτοπεριορίζομαι
Που ψάχνω μες τη γλώσσα μιαν αρχαία πηγή
Δυο χρόνια απ' το χρόνο μου αφήνω τον κόσμο μου
Και ζω στο πίσω μέρος της δημιουργίας

Πληγές, βωμολοχίες κι αλλήλοταπεινώσεις
Κάτω απ΄ τη μπότα ενός επινοημένου διοικητή
Κι εγώ ο αόρατος στη βάση του δόρατος
να κλαίω και να γελάω με την πομπή της ύβρης.

Υβρεοπομπή Φοίβου Δεληβοριά (από Hank, 13/01/09)

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified