Tagged definitions (3)
Showing 1-3 from 3

Κλασικός προσβλητικός χαρακτηρισμός για σκληρή, εμπαθή, εκδικητική, μαλάκω, σπασαρχίδω, ή καθ' οιονδήποτε άλλο τρόπο δυσάρεστη γυναίκα ή λούγκρα.

Ενώ συνήθως εκφέρεται απαξιωτικά...

...υπάρχουν και περιπτώσεις γυναικώνε που υιοθετούν το τίτλο καμαρωτά...

Πέον να σημειωθεί ότι η επιστήμη επιχειρεί να αναπτύξει σχετικό ανιχνευτή, στα πρότυπα του γκέινταρ, του πεηντάρ και του αριστερόμετρου:

Συνειρμοί με την μυθολογική Σκύλλα.

Βλ. και αγγλικ. bitch και τα σχετικά παράγωγα (καραμπιτσαριό, μπιτσάρα, μπιτσιάζω, μπιτσόνι, κ.ά.)

Ασίστ: Χάνκων.

Είναι μυθικό πλάσμα, με κεφαλή όρνεου, που το ελκύουν ως γνωστόν τα κουφάρια ζώων, με ράμφος κοφτερό-μυτερό και σώμα λύκου, καθώς και την όρεξή του.

Ο όρος χρησιμοποιείται ως:

• επιθετικός προσδιορισμός για άτομο, ύπουλο, άπληστο, ικανό να αρπάξει και από εκκλησία, με κακόβουλη διάθεση και το μυαλό του πάντα στο πονηρό και την αρπαγή,
• στη μορφή λυκόρνι, κατά συγκοπή της κατάληξης, ως προσφώνηση μεταξύ κολλητών,

• την μορφή «ο αρχιλύκορνας», υποδηλώνει τον υπερθετικό βαθμό του απλού λυκόρνεου, το υπέρτατο λυκόρνιο!

  Η περιοχή του Ωρωπού (αρχαίας Γραίας) και οι παρατηρητικοί κάτοικοί της (Γραικοί, μετέπειτα Ωρωπιώτες), φαίνεται από τις ευρεθείσες μαρμάρινες πλάκες με εγχάρακτες επιγραφές σε Γραμμική Ωρωπιώτικη γάμα (Λύκορν εξ Ωρωπού), ότι υπήρξαν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν τον όρο αυτό.

Εκ του τουρκικού kartal = αετός. Στα Ελληνικά σημαίνει επίσης αετός αλλά σε ορισμένες περιοχές, κυρίως στη Θράκη, είναι και ένα είδος γύπα, όρνιου.

Άνθρωπος πανέξυπνος αλλά και άρπαγας και μάλιστα αδίστακτος.

Εξαπανέκαθεν, ο αετός είχε θετικές συνδηλώσεις καθ' ημάς - έμβλημα του Διός, του Πατριαρχείου και του ΠΑΟΚ, αετίσιο βλέμμα, αϊτός είσαι, σαν τον αϊτό φτερούγαγε στη στράτα κλπ. Αντιθέτως, ο γύπας δεν πρόσεξε αρκετά το πι-αρ του και κατέληξε να σημαίνει τον στυγνό οπορτουνιστή - ψοφίμια, ετοιμοθάνατοι κοκ.

Η λέξη καρτάλι κρατάει κάποια από τα θετικά του αετού - ιδίως την οξυδέρκεια. Τα παντρεύει, όμως, με ορισμένες από τις ιδιότητες που αποδίδονται στον γύπα - κυρίως την απονιά. Μας θυμίζει δε η λέξη και ότι, στην τελική, και ο αετός και ο γύπας είναι αρπακτικά, ΤΑ αρπακτικά, με κάτι νυχάρες να.

Και έτσι το καρτάλι περιγράφει εύγλωττα τον τύπο που καραδοκεί, δεν του ξεφεύγει τίποτε και μόλις δει την ευκαιρία χυμάει και καταξεσκίζει το θύμα του. Συγγενή έννοια περικλείει και η λέξη αετονύχης, αλλά εκεί η έμφαση είναι στην πονηριά και την επιτηδειότητα ενώ το καρτάλι τονίζει την αναλγησία και την αρπακτικότητα - το κοινό χαρακτηριστικό που έχουν ο αετονύχης και το καρτάλι είναι, βέβαια, η εκμετάλλευση της ευκαιρίας. Ενδιαφέρον έχει, νομίζω, και η παραβολή με τις λέξεις σαΐνι και κοράκι.

Εξ όσων ξέρω, η λέξη χρησιμοποιείται μόνο στη Βόρεια Ελλάδα και μάλλον σπάνια πια.