Tagged definitions (6)
Showing 1-6 from 6

Η άδεια που παίρνει μια εν λοχεία ούσα μητέρα, όπως όλοι ξέρουμε, λέγεται άδεια λοχείας.

Σε περιπτώσεις που αυτό επαναληφθεί σύντομα, η άδεια παρατείνεται επί το περίπου διπλάσιο, καθιστούσα την ευτυχή μητέρα απούσα από την εργασία της για χρόνια.

Η προσαύξηση αυτή μπορεί να συναχθεί ως προαγωγή από την λοχεία σε λοχία και έπειτα σε επιλοχεία.

Έτσι αποκαλείται το τέκνο που προκύπτει αναπάντεχα («έξω από το μπλε» κατά τζίζειο απόδοση) και απροσχεδίαστα σε ό,τι αφορά έναν τουλάχιστο από τους εμπλεκόμενους γονείς, και που του χαλάει γενικώς τη σούπα, είτε επειδή είναι ήδη παντρεμένος /-η με άλλη /-ο, είτε επειδή τον αναγκάζει να παντρευτεί, είτε επειδή του προσθέτει δυσχέρειες (κυρίως οικονομικές) κ.α.

Η αποτίμηση του στιγμιαίου λάθους ως τέτοιο μπορεί να γίνει ανάλογα με τον χρόνο εμφάνισης των συνεπειών, είτε άμεσα (όταν διαπιστωθεί το ευτυχές γεγονός της εγκυμοσύνης) είτε στο μέλλον (αφού το παιδί μεγαλώσει και αναπτύξει δική του προσωπικότητα και συμπεριφορά που φέρουν σε δύσκολη θέση τον απρόσεκτο γονέα).

Ας σημειωθεί ότι η φράση αποδίδεται στο αποτέλεσμα της πράξης (τέκνο) και όχι στη σεξουαλική πράξη per se. Ωστόσο, δέον η χρήση της να γίνεται με ιδιαίτερο τακτ, αφού μπορεί πολλοί να μη κολακεύονται με το «λάθη είμαστε, ανθρώπους κάνουμε» και προτιμούν να ξορκίζουν την ιδέα με ευχολόγια του τύπου μακριά απ' τον κώλο μας κι ας είναι όπου νά 'ναι.

Φυσικά, η φράση έχει αυτονομηθεί, και χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά (παρ. 2).

Τα παλιά τα χρόνια, όπου θεωρείτο εντροπή και αίσχος η προγαμιαία τεκνοποίηση, πολλά ερωτευμένα ζευγάρια που «κακοπάθαιναν», ηναγκάζοντο αίφνης να υπανδρευτούν, δηλαδή, μόλις στο δίμηνο η εγκυμονούσα σιγουρευόταν για την κατάστασή της ενώ εξωτερικά δεν έδειχνε γκαστρωμένη, ακόμα. Επομένως, η σύλληψη ανηγάγετο στην 1η νύχτα του γάμου και μετά επτά μηνών, η γυνή εισήρχετο στην κλινική για να γεννήσει.

Σε συνδυασμό με το υποτιμητικό σχήμα του χαρακτηρισμού «7μηνίτικος», τη στιγμή όταν η μητέρα ή ο πατέρας ένιωθαν ότι ο φίλος-συγγενής-γείτονας, κλπ., σχολιαστής της κατάστασης, ακριβώς, προσπαθούσε να υποτιμήσει το τέκνο, ανταπαντούσαν με την συγκεκριμένη, «δυσερμήνευτη» για την κοινωνία, φράση.

Το ίδιο απαντούσαν και σε περιπτώσεις όπου το τέκνο είχε ταχεία ανάπτυξη και από τα δέκα του είχε ήδη μπόι 1.60, επομένως, οι τρίτοι εξέφραζαν την απορία, πώς γίνεται ένα 7μηνίτικο να ψηλώνει τόσο. Ήξεραν, όμως, οι γονείς... ;-)

Και αυτό από την Κρήτη.

*Σε καμία περίπτωση δεν ανακυκλώνουμε παλαιούς μύθους, γενετιστικούς. Φυσικά η επιστήμη έχει προοδεύσει και οι παλαιές αντιλήψεις που οδηγούν σε τέτοιου είδους διακρίσεις «από τη γέννα» δεν υφίστανται πλέον. Ούτως η άλλως, ο όρος «7μηνίτικος» είναι αδόκιμος, «δεν υπάρχει, μαλάκω».

Κίσεζ.

Σημαίνει γεννάω στα καλιαρντά. Εκ του μουτζό που σημαίνει το αιδοίο και προέρχεται από τα ρομανί (mindž). Η γέννηση, λοιπόν, περιγράφεται ως μια αφόδευση του μουνιού. Σημειωτέον ότι εδώ έχουμε το αντίστροφο από ό,τι στο κωλοπαίδι κ.τ.ό. Στο τελευταίο ο κώλος γεννάει (αναλαμβάνοντας μια ιδιότητα του μουνιού) το κωλοπαίδι, ενώ στην πρώτη περίπτωση το μουνί χέζει (αναλαμβάνοντας μια ιδιότητα του κώλου) το μουτζόχεσμα.

Επετειακή ημερομηνία γενεθλίων γυναίκας, κυρίως παντρεμένης/δεσμευμένης. Όρος που «απαγορεύει διά ροπάλου» στον σύζυγο/σύντροφο να αμελήσει την συγκεκριμένη ημερομηνία. Είναι «κοσμοϊστορικής σημασίας» και συνάμα μεγάλης επικινδυνότητας σε περίπτωση που ο ατυχής συμβεί να ξεχάσει.

«Επέτειος» (ή μάλλον επίμηνος) που μετριέται σε μήνες και όχι σε χρόνια, όπως τα γενέθλια. Το συνηθίζουν χαζογονείς που μετράνε πόσους μήνες κλείνει κάθε φορά το βλαστάρι τους μέχρι να φτάσει τον ένα χρόνο, οπότε γιορτάζονται πλέον τα γενέθλια. Και γενικότερα στην εποχή ρευστότητας, όπου ζούμε, πολλές φορές φαντάζει υπερβολικά φιλόδοξο ότι θα κλείσει ένας χρόνος σε κάτι, λ.χ. σε μια σχέση, οπότε προκύπτει η ανάγκη για μηνέθλια. Τα κατ' εξοχήν μηνέθλια βέβαια γιορτάζονται μόλις κλείσει ο πρώτος μήνας, οπότε και φαίνεται ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις να αντέξει κάτι.

Πάσα (Δ.Π.): Gatzman.