Definitions by poniroskylo (304)
Showing 121-130 from 304

Οικογένεια μικρών ψαριών που ζουν μέσα στα παντελόνια.

Τα παντελονόψαρα εντοπίσθηκαν για πρώτη φορά στους Βυζαντινούς χρόνους. Αρχικά το είδος ονομάσθηκε περξ περισκελείδιος διότι είχε θεωρηθεί, εσφαλμένα, ότι είναι μια υποκατηγορία της γνωστής πέρκας. Η πλάνη αποκαταστάθηκε μόλις κατά την Αναγέννηση χάρη στην άνθηση της εμπειρικής μεθόδου και, βέβαια, την διάδοση των φαρδιών παντελονιών. Τότε και το ψαράκι αυτό πήρε την επιστημονική του ονομασία pisciculus pantalonaeus. Οι Άραβες, βέβαια, οι οποίοι ήταν είχαν προηγμένη επιστημονική σκέψη αλλά και φορούσαν από τότε άνετα σαλβάρια γνώριζαν για το ψάρι αυτό ήδη από τον 10ο μ.Χ. αιώνα - η φωνητική απόδοση της αραβικής ονομασίας είναι bantalun samak.

Στην Ελλάδα, τα παντελονόψαρα είναι γνωστά με την κοινή ονομασία αρχίδια. Η έκφραση πιάσαμε παντελονόψαρα ισοδυναμεί με την έκφραση πήραμε τ' αρχίδια μας. Η έκφραση αυτή χρησιμοποιείται κατά κόρον από την συμπαθή τάξη των ερασιτεχνών αλιέων αλλά έχει και ευρύτερες εφαρμογές.

Απέτυχα. Έφαγα ήττα. Οι προσδοκίες μου διαψεύσθηκαν και οι ελπίδες μου απεδείχθησαν φλούδες - ΟΚ, φρούδες. Με άλλα λόγια, πήρα το το τρίτο το μακρύτερο κι έμεινα στον άσο.

Συρφετός πραγμάτων. Πολλά και διάφορα αντικείμενα, σκόρπια εδώ κι εκεί, τα οποία ενοχλούν - δυσχεραίνουν την κίνηση και τις μετακινήσεις και γενικώς προκαλούν σύγχυση και τρικυμία εν κρανίω. Μπορεί να είναι μικρά ή μεγάλα. Η λέξη μπορεί να αναφέρεται σε είδη οικιακού εξοπλισμού ή, ακόμη καλύτερα, σε αποσκευές - βαλίτσες, βαλιτσάκια, τσάντες, τσαντούδια, κούτες, κουτάκια. Η χρήση της λέξης υπονοεί ότι τα περισσότερα από τα αντικείμενα τα οποία περιγράφει είναι άχρηστα. Απαντάται και ως περιληπτικό ουσιαστικό στον ενικό: το καλαμπαλίκι.

Με αυτή την σημασία, σχετικά λήμματα είναι τα: τσιμπράγκαλα, συμπράγκαλα, τσαμπασίρια, μπόρδοκλας, μπούμπιστρο

Καλαμπαλίκια, όπως λέει ο koumanos, εννοούνται ενίοτε και τ' αρχίδια - ή, ακριβέστερα, το όλο σύστημα εξαρτημάτων, της τσουτσούς συμπεριλαμβανομένης. Σχετική λέξη εδώ είναι τα κρεμαντζόλια.

Η προέλευση της λέξης είναι από το τούρκικο kalabalik=πλήθος, οχλαγωγία αλλά και συνονθύλευμα αντικειμένων.

Βάζω στην άκρη, κάνω κουμάντο για πάρτη μου.

Λέξη που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες φοιτητές της Ιταλίας. Από το Ιταλικό risparmio = αποταμίευση.

Περιεκτικός χαρακτηρισμός για γυναίκα ανόητη και σπαστικιά. Έχει γνώμη για όλα και γνώση για ελάχιστα και συνδυάζει την πολυλογία με την ενοχλητική φωνή. Συνήθως άνω των 40.

Είναι σύνθετη λέξη από το κόρακας (με μετατροπή του -ο σε -α) + αηδόνι. Η καρακαηδόνα νομίζει ότι είναι αηδόνι και επιβάλλεται να κελαηδήσει, όλοι οι άλλοι την βλέπουν ως κοράκι και παρακαλούν από μέσα τους να βγάλει τον σκασμό.

Η φυλακή. Ειδικότερα, το βαθύ και ανήλιαγο κελί. Είναι παραφθορά της τούρκικης λέξης zindan που ακριβώς σημαίνει μπουντρούμι.

Χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά (βλ. παράδειγμα 1) αλλά είναι μάλλον σπάνιο. Πιο συνηθισμένη είναι η έκφραση για το γκιζντάνι (βλ. παράδειγμα 2) που σημαίνει ότι κάτι είναι Γ.Τ.Π. (γου-του-πού), φορ δε πουτς ον δε ράιντ και τελείως για φτύσιμο.

Μια ειδική χρήση της λέξης (βλ. παράδειγμα 3) συναντάμε στο τραπέζι της πόκας. Στο γκιζντάνι λέμε ότι βρίσκεται/πάει κάποιος που χάνει πολλά και συνεχώς αγοράζει κάβες ή βγάζει λεφτά απ' την τσέπη.

Κλασικός υβριστικός χαρακτηρισμός για τον αστυνομικό.

Προέρχεται από τα τούρκικα και συγκεκριμένα από τη λέξη baskin =αιφνίδια έφοδος, ντου της αστυνομίας. Στην Ελλάδα, απαντάται στην αργκό των αστικών κέντρων σίγουρα από τον μεσοπόλεμο και φαίνεται να υπήρχε ακόμη πιο παλιά στα ιδιώματα της Ηπείρου και της Θεσσαλίας.

Πέραν του *ο μπασκίνας *υπάρχει και το θηλυκό ***η μπασκίνα*** (Βλ. παράδειγμα 2) και το ουδέτερο ***το μπασκίνι***. Επίσης, τα περιληπτικά ουσιαστικά ***το μπασκιναριό***, ***η μπασκιναρία*** και το γαλλοπρεπές ***μπασκινερί*** (βλ. παράδειγμα 3)

Η περιοχή των Αμπελοκήπων στην Αθήνα.

Για κάποιον λόγο, συνήθως ampelogarden - και σπανιότερα στον πληθυντικό ampelogardens, όπως θα περίμενε κανείς.

Στο ίντερνετ συναντάται συχνά σε κείμενα greeklish, ιδιαίτερα στο πεδίο 'Περιοχή' της ταυτότητας του χρήστη. Μερικές φορές γράφεται και αμπελοgarden.

Ίσως αρχικά ειρωνικός χαρακτηρισμός της περιοχής από τις παρέες των Β.Π. αλλά φαίνεται αργότερα να υιοθετήθηκε - κυρίως από φανατικούς οπαδούς του Παναθηναϊκού.

Πολύ σπανιότερα, η λέξη αναφέρεται και στη συνοικία των Αμπελοκήπων της Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Ό,τι κρέμεται. Πιο συγκεκριμένα, ό,τι κρέμεται από πάνω μας και κουνιέται. Στην πράξη, κρεμαντζόλια είναι ένας περιληπτικός όρος για σκουλαρίκια, κολιέ, χαϊμαλιά, μπλιν-μπλινγκ καδένες και όποιο άλλο κόσμημα μήκους τέτοιου που να κουνιέται αβίαστα πέρα δώθε σε κάθε μετρίως απότομη κίνηση.

Κλασικά, τη λέξη χρησιμοποιούν οι θειόκες για να σχολιάσουν τις ενδυματολογικές υπερβολές της φιλενάδας του ανεψιού τους. Άγνωστο πώς το κάνουν, αλλά αυτή η μία λέξη όπως εκφέρεται από τις θειόκες μπορεί από μόνη της να μην αφήσει καμμία αμφιβολία ότι η λεγάμενη όχι μόνο πάσχει από γουστέλλειψη αλλά, βασικά, είναι και ξετσίπωτη - χαλαρά χαϊμαλιά, χαλαρά ήθη.

Τα κρεμαντζόλια μπορεί να αναφέρονται και στο συγκρότημα ψωλή-αρχίδια, για ευνόητους λόγους. Δικαίωμα να χρησιμοποιούν αυτόν τον χαρακτηρισμό έχουν όμως μόνον η μάνα, οι θειές και οι μεγάλες αδελφές -δηλαδή, γυναίκες που έχουν ξεσκατώσει τον τύπο στα εργαλεία του οποίου αναφέρονται όταν ήταν πιτσιρικάς. Η χρήση της λέξης κρεμαντζόλια από γκόμενα είναι απολύτως αντικουκουρούκου και οδηγεί αυτομάτως στην επίδειξη κόκκινης κάρτας.

Ως επί το πλείστον, χαρακτηρισμός για μικρό κορίτσι με γεμάτα χείλια, ειδικά σε στιγμές που τα σουφρώνει και παίρνει ένα βλέμμα όλο παράπονο. Η λέξη έχει μια τρυφερότητα κι ακόμα περισσότερα στα χαϊδευτικά της τζαχείλικο και τζαχειλούδικο.

Τζαχειλού και τζαχείλα μπορούμε να πούμε και μια γυναίκα με σαρκώδη χείλη, αλλά είναι πιο σπάνιο. Είναι περιγραφικός χαρακτηρισμός, όχι ιδιαίτερα κολακευτικός και δεν έχει σεξουαλικά υπονοούμενα.

Ακόμα σπανιότερα είναι το τζαχείλας, που είναι για άνδρες. Κλασική φάτσα τζαχείλα είναι ο Μικ Τζάγκερ - ο Τζάγκερ ο τζαχείλας κάνει και ωραία παρήχηση.

Η λέξη κοντεύει να εξαφανιστεί. Επιβιώνει, όμως, σε επώνυμα.