Με αυτήν την πατροπαράδοτη, υπερβολική άμα και μακάβρια σύγκριση, χαρακτηρίζεται κάποιο όργανο η εργαλείο κοπής ή διάτμησης, όπως μαχαίρι, ψαλίδι, πριόνι, ράσπα, σέγα κλπ όταν η επίδοση του αποτελέσματος κοπής αξιολογείται ως μακράν του αναμενόμενου επιθυμητού στόχου.
Από διάλογο φίλων στην εξοχή όπου πήγαν για μπάρμπεκιου:
- Αμάν ρε κολλητέ μου τι μαχαίρι είν' τούτο που 'φερες. Δεν κόβει ούτε αρχίδια πεθαμένου.
Got a better definition? Add it!
Λέγεται για περιπτώσεις που κάποιος μπορεί με μια απότομη έως βίαιη κίνηση να οδηγήσει σε θάνατο ή διάλυση ένα πρόσωπο ή μια συλλογικότητα, λ.χ. μια χώρα. Φανταζόμαστε κυρίως περιπτώσεις, όπου ένας ασθενής κρατείται τεχνητώς στη ζωή επιβοηθούμενος από μηχανήματα, οπότε το να τραβήξεις την πρίζα σημαίνει να σκοτώσεις έναν ήδη πεθαμένο, ο οποίος δεν μπορεί να ζήσει με τις δικές του δυνάμεις. Από την άλλη, δυνητικά το τράβηγμα της πρίζας θα μπορούσε να έχει και θετική επίδραση καθώς θα βοηθήσει κάποιον είτε να σταθεί μόνος του στα πόδια του, ή να διαπιστωθεί ο θάνατος και να πάμε γι΄ άλλα.
Στην Ελλάδα της κρίσης, χρησιμοποιείται ad nauseam από ένα κυρίαρχο ντίσκουρς (που λέμε και στα Χανοχώρια) που θέλει να εξάρει την ισχύ ενός ηγέτη με πυγμή που τραβάει την πρίζα και κλείνει μη υγιείς οργανισμούς. Η πρίζα που κρατάει τον ασθενή στη ζωή είναι συνήθως κρατικές επιχορηγήσεις, κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δάνεια κ.τ.λ. Αντιστρόφως, μπορεί να υπάρξει και έκκληση να «μην τραβήξει» ο ηγεταράς την πρίζα, για να μην έχουμε χειρότερα.
Μια χαρακτηριστική και πολύ διαδεδομένη περίπτωση των παραπάνω είναι η έκκληση «Μέρκελ, τράβα την πρίζα!» ή ακόμη πιο εμφατικά «Μέρκελ τράβα την πρίζα τώρα!», «Μέρκελ, τράβα την πρίζα χθες!», που δίνει κάμποσα χτυπήματα στον γούγλη, αλλά ακόμη περισσότερο είναι συνήθης κοινός τόπος στα κοινωνικά μήντια. Αν και υπάρχει μία μειοψηφία τζημεροφρόνων και ας πούμε ακραίων νεοφιλελέδων που εννοεί την έκφραση απολύτως κυριολεκτικά και ειλικρινώς, με την έννοια ότι πιστεύουν στα αγαθά της δημιουργικής καταστροφής, μέσα από την οποία προχωρά ο καπιταλισμός χωρίς οίκτο προκειμένου να επέλθει η ανάπτυξη, οι περισσότεροι λένε την έκφραση με ένα είδος φροϋδικής ενόρμησης προς θάνατον (Todestrieb που λέμε και στο χωριό μου), ήτοι όταν παρατηρείται ένα εξαιρετικό κοινωνικό κακό προσιδιάζον στα ελαττώματα του Νεοέλληνα και διαπιστώνεται ότι η κατάσταση δεν επιδέχεται βελτίωσης και δεν υπάρχει σωτηρία σ' αυτόν τον κόσμο, επικαλούμαστε την Μέρκελ δίκην εξολοθρευτή αγγέλου να μας κάνει την ευθανασία, γιατί δεν αντέχουμε άλλο αυτή την ζωή και αυτήν την χώρα κατά το «ἀποθανέτω ἡ ψυχή μου μετὰ τῶν ἄλλων σκύλων». Με αυτήν την σημασία, η έκφραση τίθεται συχνά στα κοινωνικά μήντια στο τέλος περιγραφών για κακώς κείμενα χαρακτηριστικά των Νεοελλήνων τα οποία μας εκτζημερώνουν.
α) Είναι από τις στιγμές που κάποιοι λένε “Μέρκελ, τράβα την πρίζα”! Είναι από τις στιγμές που κάποιοι όχι μόνο δεν λυπούνται δημοσίους οργανισμούς που κλείνουν και υπαλλήλους που απολύονται αλλά ζητούν να κλείσουν και να απολυθούν περισσότεροι! Είναι από τις στιγμές που κάποιος διαβάζει πως “το μέγαρο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ροδόπης είναι προς πώληση” και “το κτίριο της πρώην Νομαρχίας θα ιδιωτικοποιηθεί” και αναφωνεί “επιτέλους και πολύ αργήσατε”! [...] 2 μήνες για να παραληφθεί φάκελος που έχει σταλεί από το απέναντι ακριβώς κτίριο; Αν έχετε τον θεό σας κύριοι!
β) αύριο τα αλλα τα κοπροσκυλα θα νεκρωσουν πάλι τα πέριξ .τραβα την πρίζα μερκελ κατέβασε την ασφάλεια κανε βραχυκύκλωμα κανε κάτι
γ) Μερκελ τραβα τη πριζα και κατι τετοιους ας τους να πεθανουν.στο δρομο.
δ) Μαθήματα Ιστορίας για τους νεώτερους.. ο Αντρέας μας έδωκε και φάγαμε. Μερκελ τραβα την πριζα, πονανε τα μυαλα μας.
ε) μέρκελ σε εκληπαρω.τραβα επιτελους την πριζα !!!
στ) μαλακα μου χειροκροτανε τον #gap στο #pasok !!!!Τραβα μωρη Μερκελ την πριζα τραβα την σου λεω...! (Τουίτερ)
2.Η τρόικα «τραβάει την πρίζα» στην ήδη επιβαρυμένη Υγεία
3. Ρουμπινί: «Όποιος τραβήξει την »πρίζα« στους Έλληνες, θα διάλυση την Ευρωζώνη»
Got a better definition? Add it!
Το φέρετρο στα καλιαρντά.
1. Παραλίγο να αβέλει τη γκόντα της στο αδικοκούτι με τις κουρούνες που του βούελε.
3. Ζήσε και εσύ τον μύθο σου για όσο διαρκεί, περιτριγυρισμένος από φρεσκοκομμένα λουλούδια μέσα στο αδικοκούτι που σε φιλοξενεί, στον αιώνιο ύπνο σου.
Got a better definition? Add it!
Η Παναμαϊκή είναι η σημαία του Παναμά, ήτοι τη σηκώνω όταν είμαι έτοιμος να σαλπάρω.
Σλανγκ του ιατρικού επαγγέλματος, σημαίνει (κάπως κυνικά) ότι κάποιος ασθενής είναι σε πολύ κρίσιμη κατάσταση και δε θα τα καταφέρει να ζήσει.
-Τι έγινε με τη γιαγιά στο 506;
-Με δύο εγκεφαλικά και νεφρική ανεπάρκεια ρε; Αυτή έχει σηκώσει παναμαϊκή από καιρό.
Got a better definition? Add it!
Η πτέρυγα της εντατικής ενός νοσκομείου όπου βρίσκονται οι ασθενείς που δεν έχουν πιθανότητες επιβίωσης, είναι σε κώμα ή έχουν μείνει «φυτά».
Προέρχεται (κυνικά) από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ των ΗΠΑ, όπου γίνονταν κάποτε οι εκτοξεύσεις της NASA.
-Βάλαμε τον κ. Παπαρχιδόπουλο στο κανάβεραλ, είναι σε κώμα 1 μήνα τώρα και δεν πρόκειται να επανέλθει.
Got a better definition? Add it!
Στα καλιαρντά είναι ο Χάρος, ο θάνατος.
Εικάζω ότι φανταζόμαστε τον Χάροντα ως έναν άσπλαχνο, βίαιο νταβά- νταβατζή που παίρνει τη ζωή μαζί με όλες τις χαρές και τις λύπες της, τα όνειρα και τις διαψεύσεις, τις ηδονές και τις οδύνες, τις αγάπες και τα μίση ως ένα νταβατζιλίκι, αποδεικνύοντας ότι καθ' όλη τη διάρκεια αυτής της ζωής ήμασταν τα πουτανάκια του.
Πολύ γλυκομίλητος ο Αρίστος, γλυκόπιοτος. Έβαζα το χέρι μου μέσα στο χέρι του, ζεσταινόταν η ψυχή μου και έχυνα. Έχυνα, ξερόχυνα, ρε παιδί μου. Φχαριστιόταν η ψυχή μου. Αυτά τα μάτια του, τα μάτια του! Αθώο πλάσμα. Πολλές κουτουράντζες και τζασλοσύνες έκανε, όπως κάνουν όλα τα ζωηρά όμως αθώα παιδιά. Γρήγορα ξεκόλλησε. Γιατί; Γιατί ήταν ασταθής. Επί ξύλου κρεμάμενος. Όλα τα επαγγέλματα άλλαξε, γκαρσόνι, μάγειρας, χτίστης, μπογιατζής, τσαγκάρης, παντοφλάς, ηλεκτρολόγος, οικοδόμος, αχθοφόρος, χρυσοχόος, βοηθός στο γύρο του θανάτου. Δεν έμενε πολύ σε κανένα. Όσο γρήγορα καψουρευόταν, τόσο γρήγορα του περνούσε. Τον κυνηγούσαν, από παντού τον κυνηγούσαν. Ακόμη και τα φαντάσματα. Αχ, αυτή η καλιαρντοσύνη της εποχής! Το φονικό του πατέρα του τον βασάνιζε, η φτώχεια τον κατέτρεχε, η ορφάνια τον τυραννούσε. Η γειτονιά του τον απόπαιρνε. Οι φίλοι του τον έριχναν. Ο κόσμος τον κουσέλευε. Οι χασικλήδες τον χρησιμοποιούσαν. Οι μπάτσοι τον παρακολουθούσαν. Η ψυχή του τον έτρωγε. Τον είχε στο μάτι ο άχαλος ο Μαυρονταβάς. Στο γύρο του θανάτου δε δούλευε; Ε, αυτό ήταν η ζωή του. Ο γύρος του θανάτου ήτανε. Μια Τσικνοπέμπτη, παραλίγο να χάσω τη ζωή μου. (Η συνέχεια του καλιαρντογραφήματος του Θωμά Κοροβίνη Η Λολό στην πιάτσα από το μυθιστόρημα Ο Γύρος του Θανάτου, εκδ. Άγρα, 2010 στο pisoglendis-pisoglendis.blogspot.gr).
Got a better definition? Add it!
Στα καλιαρντά σημαίνει το δηλητήριο ή τη φόλα, εκ των τζάζω (=διώχνω) και τιραχό (=παπούτσι), -αμφότερα προερχόμενα από τη ρομανί-, ενώ όλο μαζί τζάζω τα τιραχά σημαίνει πεθαίνω, και το σεκέρι που σημαίνει γλύκισμα από το τουρκικό şeker (=ζάχαρη).
- Βουέλω βιζιτασιὸν κουραβὲλ στὸ ἐμάντες τσαρδὶ τῆς καμπανίας. Ἀβέλω πάρτυ γιὰ ὀχτὼ καθιστούς, κι ἡ μαμὰ θὰ μαγειρέψῃ φακές.
- Ἄχατα, ἄχατα, ἀλλὰ τὸ λοιμόρο τὸ λυσσαγμάν, τὸν ἀγριογουγουλφάκη νὰ τὸν τζάσῃς, γιατὶ θὰ τοῦ ἀβέλω
τζαστιραχοσεκέρι.
Τουτέστιν:
- Θέλω νὰ μ’ ἐπισκεφθῆτε γιὰ γαμήσια στὸ ἐξοχικό μου. Θὰ κάνω πάρτυ γιὰ ὀχτὼ καθιστούς, κι ἡ μαμὰ θὰ
μαγειρέψῃ fuckιές (παραπλανητικὲς πουστοκουβέντες κενὲς ἀκριβοῦς
περιεχομένου, μεστὲς ὅμως νοήματος)
- Σύντομα, σύντομα, ἀλλὰ τὸν ἀπεχθῆ λυσσάρη σκύλο νὰ τὸν διώξῃς, γιατὶ θὰ τοῦ ρίξω φόλα. (Παράδειγμα Αἴαντος).
Got a better definition? Add it!
Το χρώμα του νεκρού, του πεθαμένου, τώρα ποιο ακριβώς είναι θα σας γελάσω, μπορεί να είναι μωβ μπλαβί, μπορεί να είναι ωχρό, πολύ κίτρινο, μπορεί να είναι γκρι. Το λέμε για χρώματα που έχουν κάτι το παλιό, το νεκρικό, το άσχημο. Και για χάλια απόχρωση άλλου χρώματος, π.χ. μωβ πεθαμενί, γκρι πεθαμενί κτλ.
-Καλά, τόση ώρα το σκεφτόσασταν για να τον βάψετε εντέλει τον τοίχο μωβ πεθαμενί;
-Ναι, αλλά ταιριάζει με το καφέ της ντουλάπας.
-Δεν έπρεπε να της πεις νυχτιάτικα για το χρέος. Έπρεπε να το αφήσεις για την επόμενη μέρα.
-Μα δεν το πήρε άσχημα τελικά.
-Τι δεν το πήρε άσχημα; Το πρόσωπό της είχε γίνει γκρι πεθαμενί.
Δες και εκρού του νεκρού.
Got a better definition? Add it!
Έκφραση που λένε καμιά φορά οι Αλβανοί που ζουν στην Ελλάδα. Σημαίνει είτε πεθαίνω, ή τιμωρούμαι δια απέλασης.
- Τι κάνει ο πατέρας του Θανάση;
- Δεν την βγάζει.
- Κατάλαβα, πάει Κακαβιά.
...
Πρόσεξε με αυτά που κάνεις, πας Κακαβιά μετά.
Got a better definition? Add it!
Αυτοκτονώ. Προφανούς ετυμό < τουρκ. kubur > κουμπούρι = πιστόλι. Απαντάται βασικά στην προστακτική "άντε κουμπουριάσου"= ψόφα, κάνε μας τη χάρη ν' αυτοκτονήσεις, άντε πέθανε ρε.
Αυτή η ευγενής προτροπή είχε για πρώτη φορά υποπέσει στην οξύτατη αντίληψή Μου στα '80ζ. Στον Καρκαβίτσα που παραθέτω στα παραδείγματα το ρήμα έχει την σημασία μονομαχώ.
Και τωρα εγω πρεπει να ανακαλυψω "τι" και "που" εγραψες ? Δεν κουμπουριαζομαι καλυτερα ... εδώ
γιατί να συσπειρωθώ μαζί σου? Μη χάσεις τα συμφέροντα σου? Δε με νοιάζουν ,πόσο πιο απλά να το γράψω? Αντε κουμπουριάσου μόνος σου με τις "δυνάμεις" που σε κυνηγάνε. εκεί
Ρε αντε κουμπουριασου καπουλαριστα πρωι-πρωι βλακοκλητηρα παραπέρα
Αλλ' οι Κραβαρίται δεν ηρκέσθησαν έως εδώ. Μ' έστειλαν δύο προσκλήσεις μονομαχίας μέχρι τούδε, κι εγώ διόρισα τον Ρούκην μαρτυρά μου κι είναι πιθανόν μετά την λήξιν της ποινής μου να κουμπουριασθούμε.
Εδώ, από αλληλογραφία του Καρκαβίτσα με τον Κ. Χατζόπουλο, σχετικά με τις απειλές που είχε δεχτεί ο πρώτος από τους κραβαρίτες μετά τη δημοσίευση του Ζητιάνου το 1897.
Got a better definition? Add it!
Published
Last modified
