O τηλέγραφος είναι σύστημα επικοινωνίας ή συνεννόησης από απόσταση και μπορεί να είναι ηλεκτρικός, ασύρματος, οπτικός κ.λπ. Τα τηλεγραφήματα, προκειμένου να μεταβιβαστούν με ασφάλεια, κωδικοποιούνται από μια συσκευή κατά την αποστολή και αντιστοίχως αποκωδικοποιούνται από μια άλλη, κατά τη λήψη.
Ο οπτικός τηλέγραφος χρησιμοποιεί μια φωτεινή πηγή και ένα χειριστήριο για την εκπομπή / λήψη φωτεινών σημάτων σε κάποιον κώδικα (π.χ.: Μορς).
Για τον κώδικα του Οπτικού τηλεγράφου(φρυκτωρία) των αρχαίων Ελλήνων πάτα εδώ.
1) Σλανγκιστί, όταν μιλάμε για οπτικό τηλέγραφο, αναφερόμαστε στην περίπτωση, όπου η κωδικοποιημένη πληροφορία (π.χ. :κάποιο σημάδι) είναι γραμμένη και η αποκωδικοποίηση (αναγνώριση) της γίνεται μέσω των ματιών (βλ. Παράδειγμα 1).
Περί κωδικοποίησης/αποκωδικοποίησης της πληροφορίας:
Η κωδικοποίηση είναι απαραίτητη όταν πρέπει να εμποδιστεί σε τρίτους, η πρόσβαση σε μια πληροφορία. Αν πρέπει να γίνει κωδικοποίηση θα πρέπει να προσεχθούν τα εξής:
- H διαδικασία αναγνώρισης της κωδικοποιημένης πληροφορίας θα πρέπει να περνά απαρατήρητη.
- Προκειμένου να καταστεί εφικτή η μετάδοση της πληροφορίας, πρέπει τα άτομο που έκανε την κωδικοποίηση(γράψιμο) και το άτομο που θα κάνει την αποκωδικοποίηση(αναγνώριση) της πληροφορίας, να είναι γνώστες ενός κοινού κώδικα. Θα μπορούσε βεβαίως ένα άτομο να εκτελεί και τους δυο αναφερόμενους ρόλους.
2) Θα μπορούσαμε βεβαίως να θεωρήσουμε ως οπτικό τηλέγραφο, την επικοινωνία με κινήσεις του κεφαλιού, των χεριών και των ματιών, κινήσεις που κάνουμε κι όταν θέλουμε να κάνουμε κάποιο νόημα σε κάποιον. Σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα η κωδικοποίηση και γι’ αυτό, αν μας ενδιαφέρει να επικοινωνήσουμε με κάποιον χωρίς να μας αντιληφθούν κάποιοι, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί (βλ. Παράδειγμα 2).
1.Ενας τσοχανταραίος, που είναι χαρτοκλέφτης (Κώστας), έχει σημαδέψει κάποιες τράπουλες. Σε λίγο θα έρθουν σπίτι του κάποια άτομα για να παίξουν χαρτί και θέλει να τα μαδήσει με λαμογιά. Τα σημάδια πάνω στα χαρτιά είναι δυσδιάκριτα, σε σημείο που οι συμπαίκτες να μην μπορούν να αντιληφθούν πως υπάρχει κωδικοποίηση (σημάδεμα) στα χαρτιά. Έχει επινοήσει τέτοια σημάδια, ώστε αυτά να μπορούν να ερμηνευθούν μόνο από αυτόν. Λέει στη γυναίκα του:
Κώστας: Σε λίγο θα 'έρθουν τα κορόιδα. Που να ξέρουν, πως ό,τι χαρτιά και να ‘χουν στα χέρια τους, εγώ θα τα αναγνωρίζω.
Ελένη: Αχ... αχ ρε Κώστα, με αυτόν τον οπτικό τηλέγραφο... Κάποια στιγμή θα σε τσιμπήσουν. Δεν το καταλαβαίνεις;
2.Ο Βασίλης βρίσκεται στο γραφείο του προϊσταμένου (Δημήτρης):
Δημήτρης: Πες του Γιώργου να ‘ρθει στο γραφείο μου.
Εκείνη τη στιγμή ο Βασίλης βλέπει το Γιώργο σε μια απόσταση πενήντα μέτρων από τη μισάνοιχτη πόρτα του γραφείου και του κάνει νόημα να έρθει. Ο Δημήτρης δεν παρατηρεί το γεγονός.
Μετά από δυο δευτερόλεπτα
Δημήτρης: Μα γιατί δεν του λες να έρθει;
Βασίλης: Τού 'κανα σήμα με οπτικό τηλέγραφο. Έρχεται.
