Tagged definitions (293)
Showing 171-180 from 293

Σε λαϊκά, επαρχιώτικα αλλά και πρωτευουσιάνικα οικιστικά σύνολα της Ελλάδος μας, όπου δεν υπήρξε ποτέ κατά το παρελθόν σχέδιο πόλης και χωρικής ανασυγκρότησης, παρά μόνον άδειες οικοδόμησης οπουδήποτε και οποτεδήποτε, κατόπιν καταβολής λαδιών στις αρμόδιες υπηρεσίες (όχι ότι δεν συνεχίζεται «εντελώς τυχαία» και σήμερα αυτή η κατάσταση), πολλές φορές οι νοικοκυραίοι μας θέλοντας να φροντίσουν για το μέλλον των παιδιών τους ηναγκάζοντο να παρατήσουν το τρακτέρι για να το παίξουν αρχιτέκτονες, πολεοδόμοι, χωροτάκτες και περιβαλλοντολόγοι, δίνοντας έτσι τις «αυστηρές γραμμές» στο παραδοσιακό ύφος της λαϊκής μας αρχιτεκτονικής του «χτίζω όλο το οικόπεδο και ανεβάζω τόσους ορόφους όσες είναι οι κόρες μου».

Έτσι, οι κατά πολύ νεότεροι συντελεστές δόμησης και κάλυψης που εφαρμόστηκαν από τους πολεοδόμους δεν αποτελούν προϊόντα ακαδημαϊκής ερεύνης των μηχανικών παρά προέρχονται από την εφευρετικότητα του ακούραστου Έλληνα οικογενειάρχη να εφευρίσκει κανονισμούς και να τους εφαρμόζει ο ίδιος όπου και όποτε βρει τον αρμόδιο υπάλληλο που με περισσή δημοκρατικότητα και υπευθυνότητα θα του υπογράψει την άδεια.

Σε περιπτώσεις δε όπου το γεωτεμάχιο ανήκε σε έναν ή περισσότερους εξ’ αδιαιρέτου ή οριζοντίους ιδιοκτήτες, τότε, επειδή οι κόρες δεν ήταν δυνατόν να διαιρεθούν, ο συντελεστής κόρης αυξανόταν αθροιστικά. Έτσι, εάν ήταν 4 ή 5 τα αδέρφια ή ξαδέρφια ή, τελοσπάντων, τα φυσικά πρόσωπα που είχαν δικαιώματα στο ακίνητο (πράγμα σύνηθες στο Εθνικό μας Κτηματολόγιο) και είχαν από 2 κόρες έκαστος, τότε η άδεια για το δεκαόροφο έβγαινε με τα μπούνια.

Αργότερα, οι κόρες άρχισαν να μορφώνονται και να μετακομίζουν σε μεγάλα αστικά κέντρα για να σπουδάσουν σε επαγγελματικά ιδρύματα. Έτσι, το εμπράγματο δικαίωμα «κόρη» μεταφερόταν από περιοχή σε περιοχή και μεταβιβαζόταν όλο στον επίδοξο «νοικάρη», ιδιοκτήτη σε περιοχή πλησίον του Εκπαιδευτικού Ιδρύματος. Έτσι, έχουμε την τύχη σήμερα να μπορούμε να θαυμάζουμε τα σύγχρονα 20όροφα αρχιτεκτονικά θαύματα έξω από την Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου και αλλαχού.

Μερικά μόνο από τα χιλιάδες οικιστικά σύνολα που έχουν σχεδιαστεί με βάση τον «συντελεστή κόρης» παρατίθενται εδώ μόνον για λόγους πρακτικής τεκμηρίωσης του λήμματος και είναι η Νέα Αλικαρνασσός του Ηρακλείου Κρήτης, ο Άγιος Βασίλειος στο Περιστέρι Αττικής, η Κυψέλη του Δήμου Αθηναίων, τα Μανιάτικα του Πειραιά, ο Αλμυρός Βόλου, διότι αν ξεκινούσαμε να τα αναφέρουμε όλα δεν θα τελειώναμε ποτέ.Ζωγραφική με το πόδι

Το χρησιμοποιούμε σε εκφράσεις υπερβολής, όπως επίσης και σε σχόλια που θέλουμε να υπερτονίσουμε την «ανυπαρξία» και την τραγικότητα ενός άνθρωπου από άποψη ένδυσης, εξωτερικής εμφάνισης, αλλά και αντίδρασης σε κάποια κατάσταση!

Άντε κατούρα τα πόδια σου, ρε!

Σημαίνει την απαξίωσή μας προς κάποιον, ή τα λεγόμενά του, είτε προσωπικώς, είτε δια μέσου αυτού, προς τρίτον, ... Στην κυριολεξία, υποδεικνύει σε κάποιον να ασχοληθεί με την διούρηση επί των κάτω άκρων του, ήτοι να κατουρήσει τα πόδια του, πράγμα εύκολο δηλαδή αν δεν του είναι κάγκελο, διότι εν μαρασμώ (μαρασμένη), αν κατουρήσει, σίγουρα τα πόδια θα κατουρήσει -έκφραση υποδηλώνουσα και τον διαρκώς εν μαρασμώ ευρισκόμενο.

Συνήθως χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση από την προτεινόμενη (π.χ. λέω να πάω από Χαλκούτσι, το βραδάκι...
Άντε κατούρα τα πόδια σου, ρε, στο Χαλκούτσι βραδιάτικα...)

Συχνά αντικαθίσταται και από την συνώνυμη έκφραση:
«Άντε φτύσ' τα μπούτια σου ρε» , υποδηλώνουσα και πάλι την πλήρη απαξίωση προς τον καθ’ ού αυτή απευθύνεται!

Με εκτίμηση
Ωρωπιώτης

Υπάρχουν βέβαια πολλά παρεμφερή λήμματα που, όμως, δε δίνουν όλες τις σωστές έννοιες.

Λαμόγια: Έκφραση της καθ' ημάς ελληνικής, πάλαι ποτέ, μαλλιαρής (slang), με συγκεκριμένες έννοιες, αν και αμφιλεγόμενη, διότι οι ορισμοί της είναι μάτσο και οι ετυμολογίες αρπαχτές, πώς λέμε, αρπακόλλα. Παίρνω αμ-παριζάκι και βγαίνω.

Κατά τον Τριανταφυλλίδη (ca. 1950): μόνο στη φράση την κάνω λαμόγια, φεύγω, ξεφεύγω, σκαπουλάρω, ή δεν παρουσιάζομαι κάπου, πχ: Tον περίμενα τόση ώρα κι αυτός την έκανε λαμόγια.

Κατά τον Τσιφόρο (ca. 1960) και άλλους συνομηλίκους του (πιο κοντά στην τωρινή αλήθεια): αβανταδόρος, κράχτης, παίχτης-μαϊμού που παρασύρει τα κορόιδα.

Κατά τον Ντινόσαυρο (ca. 2010): Η άποψη πολλών λεξικογράφων (;) ότι προέρχεται από το ισπανικό la moya (= η τάδε), δε στέκει. Είναι όντως ισπανόφερτος ο όρος, με τη διαφορά ότι προέρχεται από το πλουσιότατο «λουνφάρδο» (slang/argot) του Μπουένος Άιρες και του Μοντεβιδέο. Η λέξη είναι σκέτο μόγια· το θηλυκό άρθρο λα είναι προφανώς μεταγενέστερη «ελληνική» προσθήκη για να μοιάζει πιο σπανιόλικο ή ξενόφερτο. Για το πώς ο όρος διέσχισε τον Ατλαντικό και τη Μεσόγειο, δηλώνω άγνοια (pero puedo seguir buscando).

Διά του λόγου το αληθές, ιδού τα πολυάριθμα συνώνυμα και ο ορισμός που ψάρεψα στα διάφορα ισπανόφωνα λεξικά (Diccionario de Lunfardo, Diccionario del Tango, Diccionario de la Real Academia Española, etc.):

• Moya: estafa, fraude, trampa, ardid, engaño, triquiñuela, astucia, embrollo, manejo oculto con que se prepara algún fraude o engaño, superchería, picardía...Τα οποία δε μεταφράζω γιατί είναι απλώς συνώνυμα.
• Moya: Se denomina «moya» a aquellas personas que tienden a tirar «matufias» para escapar de una situación complicada. Por definición, al hablar de moya se habla de un acto generalmente ílicito o incorrecto para salir de una situación, se podría decir que es la salida fácil.Μόγια: Αποκαλούνται «μόγια» τα άτομα που βολεύονται κάνοντας «matufias» (λαδιές, κόλπα, απάτες, λοβιτούρες) για να γλιτώσουν από μπερδεμένες καταστάσεις. Εξ ορισμού, λοιπόν, «μόγια» χαρακτηρίζει μια πράξη γενικά παράνομη ή ανάρμοστη που κάνουν όσοι θέλουν να λακίσουν από κάποια δυσκολία. Θα το λέγαμε «πρόχειρη λύση».

Όποιος επιδίδεται σε «moya» λέγεται moyero (ή matufiero). Τα μεταγενέστερα ελληνικά παράγωγα (το λαμόγιο, τα λαμόγια, η λαμογιά, οι λαμόγιες, κλπ.) που ήδη υπάρχουν στο σλανγκ.γκρ ελάχιστα τροποποιούν το τρέχον νόημα.

Αυτός που έχει σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση (η οποία είναι από το 1992 και μετά η μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας η οποία με τη σειρά της είναι μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ένωσης – ΕΟΚ).

Ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε πληθώρα πραγμάτων και καταστάσεων, συνήθως με αρνητικό προσδιορισμό, αλλά δεν λείπουν και οι θετικές αναφορές. Ο όρος γνώρισε πιένες την δεκαετία του 80 αλλά σήμερα η χρήση του είναι οριακή.

Συνδέθηκε κυρίως με το κομουνιστικό κίνημα και την αντίθεσή του στην ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ. Σήμερα αρκετά μέλη του ΚΚΕ χρησιμοποιούν το όρο περισσότερο για να αποδείξουν ότι δεν υπήρξε ουσιαστικά καμία μετεξέλιξη της Οικονομικής Κοινότητας σε Ένωση και ότι τα πάντα γίνονται για το συμφέρον του καπιταλισμού.

Καθώς η λέξη είναι επιθετικός προσδιορισμός έχει αξία να δούμε μερικούς “κλασσικούς” για την δεκαετία του 80 συνδυασμούς της με ουσιαστικά.

• Εοκικός κορβανάς. Αναφέρεται γενικά στα διάφορα ταμεία της ΕΟΚ και στις χρηματοδοτήσεις που άρχισαν στις αρχές του 80. Είναι ένας από τους λίγους συνδυασμούς που έχει γενικά θετική ή ουδέτερη έννοια (βλ. Παράδειγμα 1) .
• Εοκικός ιμπεριαλισμός. Πρόκειται ουσιαστικά για καλτ φράση η οποία απετέλεσε ψωμοτύρι των απανταχού μελών του ΚΚΕ. Αναφέρεται στην πολιτική επέκτασης της εξουσίας που ασκείται στα κράτη μέλη της ΕΟΚ από την Κομισιόν (Ευρωπαϊκή Επιτροπή). Ο Εοκικός ιμπεριαλισμός έχει σαν στόχο, σύμφωνα με το ΚΚΕ, την αποδυνάμωση του εργατικού κινήματος και ευθύνεται για όλα τα δεινά που συμβαίνουν στην Ελλάδα μετά το 1981 (βλ. Παράδειγμα 2). Ο Εοκικός ιμπεριαλισμός πηγαίνει χέρι-χέρι φυσικά, κατά το ΚΚΕ, με τον Αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και είναι σχεδόν ταυτόσημη έννοια με τον “Εοκικό καπιταλισμό”.
• Εοκική ντιρεκτίβα. Είναι το νομικό μέσο με το οποίο ο Εοκικός ιμπεριαλισμός υλοποιεί τα σκοτεινά του σχέδια. Αναφέρεται στις περιβόητες οδηγίες της ΕΟΚ η οποίες έχουν νομική ισχύ και τις οποίες τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εφαρμόζουν μέσω μεταφοράς τους στο εθνικό δίκαιο (βλ. Παράδειγμα 3). Εξ ορισμού η Εοκική ντιρεκτίβα είναι κάτι το διαβολικό και κάτι για την κατάργηση του οποίου οι εργαζόμενοι πρέπει να χύσουν αίμα! Στο άλλο άκρο οι υποστηριχτές της πολιτικής των ντιρεκτίβων αναφέρονται σε αυτές ως “Οδηγίες της ΕΟΚ” και ΠΟΤΕ ως “Εοκικές ντιρεκτίβες”
• Εοκικός προμηθευτής. Αναφέρεται είτε σε εταιρεία κράτους μέλους της ΕΟΚ η οποία μετά την είσοδο της Ελλάδας μπορεί να εξάγει τα προϊόντα της στην Ελλάδα χωρίς δασμούς είτε σε Ελληνική εταιρεία η οποία εφοδιάζει ή παρέχει υπηρεσίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (βλ. Παράδειγμα 4).
• Εοκικός Παράδεισος. Ουτοπική έννοια η οποία χρησιμοποιήθηκε και από τους υποστηρικτές και από τους πολέμιους της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Οι υποστηρικτές της ένταξη αναφέρονται στον θετικό μετασχηματισμό της οικονομίας της Ελλάδας που θα συνέβαινε με την ένταξη. Οι πολέμιοι αναφέρονται στην έννοια ειρωνικά (βλ. Παράδειγμα 5).

Η κατάσταση είναι περίπλοκη με ελάχιστες δυνατότητες ξε-μπερδέματος.

Βλαξ ο κοινός.

Η γνωστή προσευχή ''Πάτερ Ημών''. Στον ενικό, λειτουργεί σαν απειλή. (πχ. κάτσε ήσυχα αλλιώς θα ακούσεις το πάτερ ημών). Ο πληθυντικός όμως, δίνει στη φράση μας μια χροιά προειδοποίησης, συμβουλής, προετοιμασίας για το τι πρόκειται να ακολουθήσει. Ενίοτε, χρησιμοποιείται κυριολεκτικά. Απλά ο αδόκιμος πληθυντικός δίνει μια όχι τόσο επίσημη νότα, μια πιο σκωπτική άποψη.

Φαίνεται (ή ακούγεται καλύτερα) σαν μπαμπαδισμός, αλλά δεν είναι.

Η αφόδευση σε δημόσιες τουαλέτες, κατά την οποίαν αποφεύγεται η επαφή με την λεκάνη (δηλ. στον αέρα), προκειμένου να μην κολλήσει μικρόβια (όπως νομίζει), ο χέστης.

Το σχήμα είναι απλό: ο σκληρά δοκιμαζόμενος από τις συσπάσεις του εντέρου του επισκέπτης, κατεβάζει προσεκτικά το πανταλόνι (ή ανασηκώνει την φούστα κατά περίπτωση), ανοίγει καλά-καλά τα ποδαράκια του, τουρλώνει την κωλάρα του, στοχεύει με το μάτι σκύβοντας ανάμεσα στην οπή της λεκάνης και στα μπούτια του (στο περίπου) και στην συνέχεια αμολάει καδένα τα κουράδια του, όπως στον χαλέ.

Βέβαια, έτσι και κυκλοφορούν μικρόβια στην τουαλέτα, ελάχιστα προφυλάσσουν τέτοιες πρακτικές (άσε που όλο και καμιά ζώνη ή κανα μπατζάκι, τσάντα, στρίφωμα παλτού κλπ θ’ ακουμπήσει τη λεκάνη ή το πάτωμα), από την άλλη η λήψη τέτοιας στάσης, πέραν του ότι απαιτεί γερούς τετρακέφαλους και ευλυγισία (δηλ. δεν συμφέρει να κρατά κανείς τον χαρακτήρα τον αλύγιστο), μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τον ψεκασμό της επιφάνειας της λεκάνης (και των πλακακίων) με σκατονίδια, σε περίπτωση κατάληψης του χρήστη από ευκοιλιότητα τύπου σερπαντίνας (κι άμε να βάζεις μετά σε τάξη τ’ ασυμμάζευτα)...

Για το λόγο αυτό, ο γάντζος στην πόρτα της τουαλέτας για το κρέμασμα των προσωπικών ειδών του χρήστη, αποτελεί κεφαλαιώδους σημασίας εφεύρεση για την ανθρωπότητα, μαζί με το μηχάνημα που βγάζει αριθμημένα χαρτάκια για τις ουρές, το copy-paste, το undo, το κουμπάκι που βουλώνει τον ήχο της τηλεόρασης κι αυτό που εναλλάσσει κυκλικά δυο κανάλια μεταξύ τους.

Αλλά, περισσότερα για τα must των αποχωρητηρίων, βλ. ορισμό εδώ και σχόλια εδώ.

Απειλή νεο-γραφιά έναντι ενοχλητικού συναδέλφου, στον χώρο εργασίας.

Συνώνυμο των «θα πάρω πέτρα», «θα γίνει της Καλλέργαινας», «κρατάω μαχαίρι» κλπ., μόνο που ο νεο-ραγιάς στερείται των απαραίτητων φυσικών πόρων που του παρέχουν τα απαραίτητα εγχειρίδια υλοποίησης της απειλής. Το μόνο που διαθέτει είναι ο μοντέρνος εξοπλισμός γραφείου, ο οποίος και πάλι, είναι χρεωμένος στη δαπάνη του υπουργείου που έχει δανειστεί από την τάδε π***να, ή είναι με λήζινγκ και άλλα κουραφέξαλα που μας βομβαρδίζουν κατακέφαλα και δεν μπορώ να κατανοήσω ο βλάχος. Αλλά έτσι όπως πάμε, εκτός από τις «ιπτάμενες ποντικιές», σε λίγο θα χρεώνονται και οι «δημόσιες, δωρεάν πετριές» της άλλοτε λεβέντισσας ρωμιοσύνης.

Συχνά συνοδεύει το «μη με κοιτάς» ή το «μην επαναληφθεί».

Συνήθως εκστομίζεται με ύφος Φούντα ή Λοβέρδου, ήτοι απλού λαϊκού αγανακτισμένου τίμιου πειραιώτικου αγοριού (χωρίς τα κροκοδείλια δάκρυα του 2ου)...