Στη φυλακοσλάνγκ, λέγεται για τη μπάλα στα ομαδικά αθλήματα που, λόγω δυνατού σουτ, βγαίνει εκτός φυλακής και χάνεται, με αποτέλεσμα την οριστική διακοπή του παιχνιδιού.
Στο μπάσκετ, ευτυχώς, συμβαίνουν λιγότερες αποφυλακίσεις από ό,τι στο ποδόσφαιρο.
Got a better definition? Add it!
Στη φυλακοσλάνγκ είναι ο κρατούμενος που έχει δώσει λόγο τιμής ότι δεν θα δραπετεύσει.
Η ζωή στις αγροτικές φυλακές είναι στα όρια της ημιελεύθερης διαβίωσης. Εκεί υπάρχει και ο θεσμός του "λογοτιμήτη", του κρατούμενου στο τελευταίο στάδιο της κράτησής του. Αυτοί έχουν δώσει τον λόγο της τιμής τους πως δεν θα δραπετεύσουν και για αυτό τους αφήνουν στα κελιά τους, που μοιάζουν με μικρά σπιτάκια στην ύπαιθρο, ξεκλείδωτα ακόμη και το βράδυ, με μια πολύ χαλαρή εποπτεία από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους της φυλακής. (Τάσος Θεοφίλου, Η φυλακή, Αντίποδες, Αθήνα 2025, σ. 30).
Got a better definition? Add it!
Υποτιθέμενη βουτιά αυτοκτονίας που εκτελεί κρατούμενος προς αποφυγήν των βασανιστηρίων. Συνίσταται κατά τα θρυλούμενα εις την εκτίναξιν παραλλήλως του πατώματος με σκοπόν την ισχυράν πρόσκρουσιν του κρανίου επί του τοίχου του δεσμωτηρίου. Εις την απίθανη περίπτωσιν κατά την οποίαν ο προ των Υμετέρων οφθαλμών ορισμός περιέχει έστω και ελάχιστα ψήγματα αληθείας, δέον όπως θεωρείται βέβαιον ότι οι εν λόγω κρατούμενοι είναι άτομα αμόρφωτα και ανενημέρωτα, άτινα δεν ηυτύχησαν να εντρυφήσωσιν εις την επί του θέματος πλουσιωτάτη διεθνή νομολογίαν.
Ασφαλέστερον ως εκ τούτου θα ήτο να γίνει δεκτόν ότι η παρούσα ανάρτησις είναι εις αυνανισμός και ήμισυς, εφόσον είναι παγκοίνως γνωστόν ότι ουδαμού της Οικουμένης αι Διωκτικαί Αρχαί ουδεπώποτε εβασάνισαν κρατούμενον, σεβόμεναι προφανώς τας σχετικάς διεθνείς συνθήκας.
«Σήκω, Γιάννη, θα σε κουβαλήσουμε εμείς. Σήκω, αδερφέ μου, γιατί εάν μείνεις μόνος στη σκηνή και σε βρουν, θα σε σκοτώσουν σαν το σκυλί και θα πουν ότι έκανες ψαράκι και αυτοκτόνησες». Το «ψαράκι» ήταν η απονενοημένη βουτιά κάποιων κρατουμένων με το κεφάλι στους βράχους για να χάσουν τις αισθήσεις τους και να σταματήσουν τα βασανιστήρια.
Μες στην Ασφάλεια τον Κρατούμενο [...] τον βαστάνε γ ε ρ ά. Οι Αστυνομικοί δεν φοβούνται μη τους φύγει. Φοβούνται μήπως ο Κρατούμενος κάνει ψαράκι. Στην argot της Antigua ψαράκι παναπεί κάνω ορμητική βουτιά στον τοίχο και σπάω το κεφάλι μου. Πρόκειται για μιά μισο-αυτοκτονία. Ο Κρατούμενος κάνει ψαράκι για να γλιτώσει τα μαρτύρια. Το ψαράκι δεν γίνεται μες στο κελί της Απομόνωσης (διαστάσεις 80 Χ 120 cm) γιατί θέλει κάποιαν απόσταση ώστε να πάρεις φόρα.
Ηλ. Πετρόπουλος Το Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη.
Γύρισε παρακαλεστικά προς το θάλαμο. Οι δικοί του τι λέγανε?
-Εμείς δεν σε θέλουμε πιά, άκουσε τη φωνή του θαλαμάρχη από το βάθος.
-Τέλος, Σταμάτη, άκουσε μιαν άλλη φωνή.
-Το ξέρω, απάντησε λαχανιάζοντας. Το ξέρω πως δε με θέλετε πιά. Τέλος. Το ξέρω, τώρα δεν ξαναγίνεται πιά, κι έδωσε την πρώτη κουτουλιά στο σίδερο γεμίζοντας το πρόσωπο αίματα. "Δεν ξαναγίνεται πιά", πρόλαβε να πει και με τη δεύτερη ήρθε ανάσκελα πάνω στο ράντζο.
Μάριος Χάκκας Το σπάσιμο, από τη συλλογή Τυφεκιοφόρος του εχθρού.
Μ' ένα καρφί και μ' ένα καθρεφτάκι / τις φλέβες σου όταν έκοψες θαρρώ.
Εδώ, από το 25:15 και μετά.
Got a better definition? Add it!
Published
Έτσι λένε στην αργκό των φυλακισμένων τις φυλακές ανηλίκων.
15 χρονώ έσπρωχνε ρούχλα στη Γκράβα, κατέληξε στα ανήλικα.
Φυλακές Ανηλίκων
Got a better definition? Add it!
Ο συγκρατούμενος που κατοικεί στο ίδιο κελί με έναν άλλο, σαν συγκάτοικος. Δύο κρατούμενοι στο ίδιο κελί ενδεχομένως να είναι και τακίμηδες μεταξύ τους.
Ο Ευγένιος είναι ο μόνος συγκελίτης μου από τότε που οι μπάτσοι κρέμασαν τον Αστρίτ.
Got a better definition? Add it!
Ο αδελφικός φίλος του μάγκα.
Ετυμολογείται από το τουρκικό takımı που σημαίνει ομάδα ατόμων.
Ο Ηλίας Πετρόπουλος στο Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη αναφέρει:
"Σχεδόν πάντα ο κάθε μάγκας έχει τον τακίμη του. Τακίμης είναι ο αδελφικός φίλος του μάγκα. Οι δύο τακίμηδες αγοράζουν συνεταιρικώς τα τρόφιμα από τον μπακάλη, φροντίζει ο ένας τον άλλον, υποστηρίζονται στους καυγάδες και μένουν σε πλαγινά κρεβάτια. Σεξουαλικαί σχέσεις μεταξύ τακίμηδων αποκλείονται πανταπάσιν."
-Είναι ο τακίμης μου ρε μαλάκες, όποιος σκατόπουστας τον ξαναπειράξει θα τον ξεντεριάσω. Γκέγκε;
Got a better definition? Add it!
To ξεμπουκάρισμα, δηλαδή η αιφνίδια έξοδος ή το ξεμάγκωμα από κάποια στενή (και ενίοτε δυσχερή) ατραπό. Μερικές συνήθεις σλανγκικές χρήσεις:
Α. Η δίοδος φυγής του διαρρήκτη.
- H ανεύρεση ξεμπούκας είναι το πρώτο μέλημα τού Καλού Διαρήκτη, πριν αρχίσει την κυρίως εργασία του. O Διαρήκτης μπορεί να διαλέξει για
ξεμπούκα την πόρτα της κουζίνας, ένα παράθυρο πού δίνει στον κήπο, μια
μπαλκονόπορτα, μια σκάλα πυρκαγιάς. H ξεμπούκα πρέπει να βλέπει στο
πίσω μέρος τoύ σπιτιού. H ξεμπούκα χρησιμοποιείται μόνον όταν
επίκειται ή σύλληψη του Διαρήκτη. Αποκεί θα φύγει δίχως καθυστέρηση
αλλά όχι σπασμωδικά.
(Ηλία Πετρόπουλου, "Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη", Εκδ. Νεφέλη, 1979, σ. 44-45.)
Β. Η απόδραση, αποφυλάκιση ή απελευθέρωση κάθε είδους κρατούμενου από την ψειρού.
♪♫ Το ΄πανε πως επίκειται ξεμπούκα ξαφνική
θα μ΄ άρεσε πάρα πολύ ν΄ αδειάσει το Λακκί ♪♫
(στίχος του τραγουδιού με τίτλο «Επίκειται» που προαναγγέλλει με χιούμορ την επικείμενη... ξεμπούκα (αποφυλάκιση, απόλυση των εξορίστων)), (εδώ).
- εκδήλωση που διοργανώνει ο "Σύνδεσμος Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974", αφιερωμένη στα τραγούδια της φυλακής και της εξορίας (...) Τότε που γράφαμε "μια λέξη μοναχά: ελευθερία" και με απεργίες πείνας ή με διαμαρτυρίες στο καζάνι διεκδικούσαμε την απελευθέρωσή μας, τη "μαγική ξεμπούκα". (εκεί)
Γ. Η ηρωική (ή μη) έξοδος ή απομάκρυνση τινός.
- Οι αυτοπροβεβλημένοι και χρήστες των κομματικών μηχανισμών προβολής συνταγματολόγοι, αυτοί που έσπρωξαν στη μαλακιώδη ξεμπούκα τον Βενιζέλο για αρχηγία (για να κυβερνήσουν αυτοί), το τρισάθλιο ΚΑΡΤΕΛ καταπάτησης των στοιχειωδών συνταγματικών δικαιωμάτων, ξανακτύπησε. (παραπέρα)
- Συγχρόνως, η παραλίγο να κυρηχθεί σε πτώχευση "NOVARTIS", κάνει νέα ξεμπούκα στις διεθνείς αγορές, με ίδρυση ή εξαγορά φαρμακοβιομηχανιών σε Ινδία, Ισπανία και αλλού. (παραδίπλα)
Δ. Η έξοδος πλεούμενου από λιμάνι.
- Το λιμάνι μας έχει πρόβλημα στην μπούκα και ξεμπουκα του φερι-μποουτ από το Ρεθεμνιωτικο λιμάνι. (εκεί)
Εκ του γαμοσλανγκοτέτοιου ξε- και τση μπούκας (< λατ. bucca, είσοδος και στόμα). Πέον να σημειωθεί ότι οι ορισμοί του ξεμπουκάρω του Τριαντάφυλλου (εδώ) αλλά και του σαητόστ (εκεί) ανακριβώς περιγράφουν αιφνίδια εμφάνιση και ουχί εξαφάνιση.
Στα Γαλατικά: débouchage.
Got a better definition? Add it!
Η φυλακή.
Έχω πρόβλημα μεγάλο με του μπάτσου το σινιάλο
Είδα αδέρφια να πηγαίνουν στη μαντάλω
Got a better definition? Add it!
Έκφραση η οποία λέγεται από τους μαχαλόμαγκες για την σύλληψη κάποιου απο την αστυνομία.
Got a better definition? Add it!
Published
Last modified
Ηχητικό σύστημα επικοινωνίας που είχαν επινοήσει οι κομμουνιστές κρατούμενοι στις φυλακές της Κέρκυρας στα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας, για να συνεννοούνται από κελί σε κελί. Επρόκειτο για την κλασική μέθοδο χτυπημάτων στον τοίχο, τα οποία σήμαιναν κάποιο γράμμα του αλφαβήτου. Η αρχική μορφή του σαντουριού εσυνίστατο στην απόδοση κάθε γράμματος με αριθμό χτυπημάτων ανάλογο της σειράς του στο αλφάβητο. Πχ α= 1 ντουπ, β= 2 ντουπ, κ= 10 ντουπ, χ, ψ, ω= συναυλία κρουστών κλπ.
Σύντομα το σύστημα απλοποιήθηκε μέσω κωδικοποίησης, ενώ αργοτερότερα, με την υιοθέτηση ενός καταλλήλως τροποποιηθέντος μορσικού αλφαβήτου το πράγμα έγινε έτι απλούστερο και ασφαλέστερο.
Άλλο μέσον διαβίβασης πληροφοριών ήταν ο μυστηριώδης ντολμάς, ορολογία που μας επιτρέπει να υποθέσουμε ότι επρόκειτο για διακίνηση σημειωμάτων τυλιγμένων μέσα σε κάτι που δεν κινούσε υποψίες.
Εν παρόδω: Η αργκό των κρατουμένων περιλάμβανε επίσης υπαινικτική χρήση της τυπικής γλώσσας. Όταν πχ ήθελαν να πουν ότι μια συγκεκριμένη καβάτζα δεν έπρεπε να χρησιμοποιηθεί για το κρύψιμο σημειωμάτων επειδή είχε βάρδια κάποιος υποψιασμένος, σκατόψυχος φύλακας, έλεγαν: Τον Δεκέμβρη (= φύλακας) στη λίμνη Τσάνα (= λεκάνη του νιπτήρα) γίνεται μεγάλη αναταραχή. Έτσι, το μήνα αυτό, απαγορεύεται η ναυσιπλοΐα εκεί (= μην αφήνετε σημειώματα). Πράγμα που θυμίζει στον λημματογράφο οτι ο πατήρ του και άλλοι ανεπιθύμητοι φαντάροι στη Μακρόνησο του 1958 πληροφορήθηκαν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών μέσω γραμμάτων συγγενών που τους ενημέρωναν ότι στο χωριό τσακώθηκαν ο Κώστας (= Καραμανλής) και ο Γιάννης (= Πασαλίδης) για τα πρόβατα, και στο τέλος πήρε ο Κώστας 41 και ο Γιάννης 24. Ή μέσω κάποιων παραπλεόντων μυημένων / μιλημένων / συμπαθούντων καραβοκυραίων οι οποίοι, με ανάλογο αριθμό σφυριγμάτων της μπουρούς, πληροφόρησαν τους παροπλισμένους αριστερούς φαντάρους ότι η ΕΔΑ έλαβε 24%.
Η κρητικιά μήτηρ του λημματογράφου συνέβαλλε στην παρούσα ανάρτηση με την αλληγορική κραυγή τα βούγια στα σπαρτά! με την οποία ενημερωνόταν το χωριό ότι οι ερχόμενοι Γερμανοί (= βόδια) εγκατέλειπαν τη δημοσιά και άρχιζαν κυκλωτική κίνηση μέσα από τα χωράφια για να εγκλωβίσουν αυτούς που φρόντιζαν να κρύβουν / τροφοδοτούν / φυγαδεύουν οι ντόπιοι.
Το νέο σύστημα μετάδοσης, με χωρισμένα σε ομάδες τα γράμματα του αλφαβήτου, το «σαντούρι», όπως το βάφτισαν οι παλαιότεροι στην απομόνωση, κάνει θαύματα.
[...]
Ο «ντολμάς» είναι μέθοδος ανταλλαγής σημειωμάτων.
[...]
Μιά βραδιά ο Ορφέας μου «απάγγειλε», με το σαντούρι, ολόκληρο λυρικό ποίημα που είχε φτιάξει για να τιμήσει την αγαπημένη του.
[...]
Πραγματικά το είχαν παρακάνει οι σύντροφοι με το σαντούρι.
Βασίλη Α. Νεφελούδη «Αχτίνα Θ.» (αναμνήσεις 1930-1940). Εκδ. Ολκός, 1974.
Got a better definition? Add it!
Published
Last modified
