Definitions by Hank (386)
Showing 111-120 from 386

Συνήθης σλανγκική εκφορά του «να πούμε» στον προφορικό λόγο, -υπάρχει πιο σπάνια ως σλανγκισμός και στον γραπτό. Λόγια ισοδύναμα: φερ' ειπείν, ως έπος ειπείν.

Συνώνυμα: ασούμ'/ (ενίοτε) και καλά (βλ. παρ. 2)

Συνηθίζεται στην κλασική έκφραση: «και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'.»

Να μην συγχέεται με τον προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης Ναούμ, οποιαδήποτε ομοιότητα είναι συμπτωματική, και πρόκειται για απλή συνωνυμία.

Ο απόλυτος υπερθετικός του επαίνου, για κάποιον που πετυχαίνει ανδραγάθημα εθνικής εμβέλειας. Μπορεί να είναι ο εθνικός μας σταρ, ο εθνικός γκαντέμης, ή ο εθνικός μαλάκας.

Ο όρος πιθανόν προέρχεται από τον τίτλο «Αθηνών και πάσης Ελλάδος» του Μπιγκ Μακ. Αλλά έγινε δημοφιλής με τον Χάρρυ Κλυνν, και το διαφημιστικό σποτάκι της σοκολάτας Σερενάτα, που έλεγε «Σερενάτα και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'», και με την αυτοβιογραφική του ταινία «Χάρρυ Κλυνν και πάσης Ελλάδος». Η έκφραση ήταν της μοδός στα '80ς.

Και βασιβουζούκος, μπαζιμπουζούκος.

Από το τουρκικό başıbozuk που σημαίνει «ανεξάρτητος, άτακτος», ήταν η ονομασία που δόθηκε τον 19ο αιωνα σε Τούρκους ατάκτους στρατιώτες, που συνήθως διέπρατταν ωμότητες και λεηλασίες, τρομοκρατώντας τους χριστιανικούς πληθυσμούς.

Η φράση σήμαινε μετά γενικά τον βάρβαρο, τον άξεστο και ωμό, τον φωνακλά. Αλλά με τον καιρό, έχει απομείνει μόνο το αστείο του ήχου της, κι έτσι είναι μια γενικότατη βρισιά, που κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι σημαίνει, θυμίζει λίγο και το μπουζούκι και το συνεννόηση μπουζούκι και το χρησιμοποιούμε στην φράση «μην κάνετε σαν μπαζιμπουζούκοι»!

Από το «λαχαίνω», σημαίνει κυριολεκτικά «άμα τύχει», πλην σλανγκικώς έχει απωλέσει κάθε ιδιαίτερο νόημα και λέγεται ως ένα πασπαρτού συμπλήρωμα του λόγου, συνοδευόμενο απ' το επίσης πασπαντού ναούμ. Συναγωνίζεται σχεδόν την λέξη μαλάκας σε πολυσημία. Υποθέτω ότι έχει διατηρήσει μια έννοια σχετικά με την τύχη, δηλαδή σημαίνει κάτι σαν «λαμβανομένων όλων των περιστάσεων/τροπών της τύχης» ή «παρά την οποιαδήποτε τροπή της τύχης», ή «σε κάθε τροπή της τύχης», ή «αν έρθει ο κατάλληλος καιρός».

Αποτελεί μέρος και της πλήρους εκφράσεως «και πάσης Ελλάδος άμα λάχει ναούμ'». Συχνά αποτελεί εμφατικό επαίνου, λ.χ. «είσαι και ο πρώτος άμα λάχει ναούμ'», «είσαι και πολύ μεγάλος άμα λάχει ναούμ'», και σπανιότερα βρισιάς «είσαι και πολύ μαλάκας άμα λάχει ναούμ'». Ήταν της μοδός στα '80ς κι έδωσε το όνομά του και σ' ένα καλτ εστιατόριο στην Καλλιδρομίου, στα Εξάρχεια.

Για κάποιο περίεργο λόγο συνηθίζεται να λέμε έτσι το «της μόδας». Το γλωσσικό φαινόμενο λέγεται «υπεραστισμός». Δηλαδή σχηματίζονται ψευδοκαθαρεύουσες, ή ψευδολόγιες εκφορές, που δεν έχουν καμία γραμματική δικαιολογία, επειδή σε κάποιους τους καύλωσε έτσι σλανγκικώς κι οι υπόλοιποι ακολουθούμε σαν πρόβατα για να μην υστερήσουμε. Σημειωτέον ότι ένας υπεραστισμός συμβαίνει κάθε φορά που ξενικός όρος με -d, μεταφέρεται στα ελληνικά με δέλτα, όπως το μόδα που έχει ήδη υποστεί έναν υπεραστισμό και δεν λέγεται «μόντα», αλλά και τα μοδέρνος, μοδίστρα, μοδέλο, μορταδέλα.

Η πόλωση που δημιουργείται από τα polls, δηλαδή τις δημοσκοπήσεις (κατά το κωλονοσκοπήσεις). Ο σλανγκισμός εστιάζει κυρίως στο πνεύμα μισαλλοδοξίας και τεχνητής δέσμευσης που καλλιεργείται μέσα από τέτοιες pollώσεις. Συνηθίζονται στις μέρες μας να γίνονται συνέχεια δημοσκοπήσεις για το καθετί. Πολλές φορές είναι κατά παραγγελία, και στο ερώτημα, και ενδεχομένως και στην απάντηση. Οπότε εμείς οδεύουμε ως πρόβατα σε τεχνητές pollώσεις μας. Γιατί θεωρούμε μαγκιά και αξία μας ότι κάποιος ζητάει την γνώμη μας, κολακεύεται ο εγωισμός μας, και δεν καταλαβαίνουμε ότι έτσι απλώς εξυπηρετούμε τα συμφέροντα κάποιου. Στην χειρότερη περίπτωση πρόκειται για αυτοεκπληρούμενη προφητεία, δηλαδή κάτι που παρουσιάζεται ότι έχει περιγραφική μόνο δύναμη, αποκτά προκλητική δυναμική (λ.χ. άμα βλέπεις ότι όλοι οι άλλοι θεωρούν κάποιον καλό, λες «δεν μπορεί, δίκιο θά 'χουν»). Στην καλύτερη απλώς τεστάρεται το κοινωνικό σύνολο και η δύναμη των μηχανισμών διερεύνησης και διερμηνείας του.

Οι pollώσεις είναι πολλών ειδών. Θα σταχυολογήσω μερικές. 1. Οι pollώσεις με ερωτήματα «ποιος είναι ο καταλληλότερος για πρωθυπουργός ή για κυβέρνηση», ή «ποιος είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός» που, αναλόγως με το ερώτημα που θέτουν και την στιγμή που το θέτουν, καταλαβαίνεις ποια είναι η σκοπιμότητα του pollωτή. Λ.χ. σε λίγο παλιότερες περιόδους το να θέσεις ερώτημα για «καταλληλότερο πρωθυπουργό» έχω την εντύπωση ότι θα ήταν pollωση δεξιάς εφημερίδας για να βαραθρώσει έτι περαιτέρω τον Παπανδρέου (είπαμε πριν λίγα χρόνια), ενώ το ερώτημα για «καταλληλότερη κυβέρνηση» θα ήταν pollωση κεντροαριστερής για να δείξει την δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση της Ν.Δ. Ομοίως οι pollώσεις αορίστως για πιο δημοφιλή πρόσωπα, γίνονταν στα 00ς σε στιγμές που κάποιος ήθελε να καταδειχτεί η δυναμική του Χριστόδουλου, του Στεφανόπουλου ή του Αβραμόπουλου, ή αντιθέτως να δείξει την πτώση τους. Σ' αυτού του είδους τις pollώσεις, η απάντηση βρίσκεται κατά κάποιον τρόπο μέσα στην ερώτηση, ήτοι στην σκοπιμότητα του εκάστοτε pollωτή.

1. Οι exit-pollώσεις. Εδώ στήνονται pollωτικές κάλπες ή κάλπικες pollώσεις (όπως προτιμάτε), έξω από τα εκλογικά κέντρα, ώστε τα μύδια να τεκμάρουν μια ώρα αρχύτερα το αποτέλεσμα των εκλογών. Γενικά, είναι αρκετά χρήσιμο, αφού pollωνόμαστε που pollωνόμαστε με τις ίδιες τις εκλογές, τουλάστιχον να ξεpollωθούμε μια ώρα αρχύτερα. Αν και κατά τον ΚΥΡ η βραδιά των εκλογών είναι πάντα η πιο ευτυχισμένη νύχτα του Νεοέλληνα, αφού έχει φύγει ο ένας και δεν έχει προλάβει να έρθει ο άλλος. Τώρα λοιπόν τα μύδια έρχονται να μας κλέψουν κι αυτήν ακόμη την χαρά, σαν άλλος φεουδάρχης που διεκδικεί το jus primae noctis του. Άλλωστε, αυτές οι exit-pollώσεις κρύβουν πολλές εκπλήξεις. Όλοι θυμούνται τι έγινε το 2000, που η exit-pollωση έδειξε Ν.Δ. και η μέσα pollωση έδειξε μετά ΠΑΣΟΚ, ώστε ο Κωστάκης πιάστηκε Κώτσος! Οπότε οι μεν οπαδοί του ΠΑΣΟΚ έσπευσαν να κάνουν καζούρα στους αντιπάλους τους, οι δε οπαδοί της ΝΔ να αναπτύξουν (από τότε!) τις θεωρίες περί ασύμμετρων απειλών που στέρησαν απ' τον Κωστάκη τον θρίαμβό του, εκπορεύτηκε πολλή φημολογία, που δεν μου επιτρέπεται να σχολιάσω, μπορώ απλώς να το αναφέρω ως παράδειγμα του πώς η exit-pollωση λειτούργησε κι εδώ pollωτικά.

2. Κι ένα διασκεδαστικό είδος pollωσης. Με την ανάπτυξη του Ιντερνετιού κάθε ιστοσελίδα και κάθε βλόγιο(ν) μπορεί να κάνει και την δική του pollωση, επί παντός επιστητού! Έτσι φτάνουμε σε ένα σημείο να ρίχνουμε καμιά εικοσαριά ψήφους την ημέρα, το οποίο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά κολακεύει το αίσθημά μας ότι ζούμε σε μια δημοκρατία, κι όλοι προσμένουν με αγωνία την γνώμη μας. Τελικά, οι διαδικτυακές pollώσεις αποτελούν όντως ένα τεκμήριο δημοκρατικότητας του Διαδικτύου, αλλά με την έννοια που έχει η κοινοβουλευτική δημοκρατία και στην υπόλοιπη ζωή: ότι δηλαδή ζητάνε την επιλογή σου σε προκαθορισμένα από αυτούς ερωτήματα, με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αρκούντως καθορισμένα και τα αποτελέσματα.

Σχετικές εκφράσεις: Δεν ξέρω, δεν απαντώ (έκφραση που εκπορεύτηκε από μία προσφερόμενη επιλογή στις pollώσεις και απέκτησε ευρύτερη σλανγκική σημασία).
γκαλοπάρω: δεν σημαίνει να καλπάζεις με άλογο, από το «gallop», αλλά να καλπάσεις στις pollώσεις, σπεύδοντας να ρίξεις όσες πιο πολλές ψήφους μπορείς σε μια μέρα, από το «gallup», το «γκάλοπ», που βγαίνει από το όνομα του πρώτου pollώσαντος George Gallup, που ίδρυσε το Ινστιτούτο Gallup.

Ένα από τα εκατοντάδες συνώνυμα του πούστη. Από σλανγκική παραλλαγή του δύσμοιρου οικολόγου Jacques-Yves Cousteau, που μετατράπηκε σε Pousteau για τις σλανγκικές ανάγκες των Ελλήνων. Κι επειδή κατά βάθος η οικολογία και η γαλλική κουλτούρα δεν μπορούν παρά να καταστήσουν κάποιον ύποπτο για οικωλογία. Ο Πουστώ είναι κατά βάση ένας ευαίσθητος και συμπαθητικός πουστρίγκος, παρόλο που οι ομοφοβικοί θα τον αποκαλέσουν «η οικωλόπουστα». Είναι ο γκέι που εκτός από το να την τρίζει την όπισθεν, επίσης: Το βυθίζει το υποβρύχιο, την σώζει την καρέτα-καρέτα, την μοιρολογάει την φώκια, την βυθίζει την Καλυψώ(λη) (βλ. οπωσδήποτε το λήμμα Calypso lit- καλή ψωλή...), την έχει την οικωλογική ευαισθησία κ.ο.κ.

Άλλο ένα από τα εκατοντάδες συνώνυμα του πούστη, προφανώς από μία σλανγκική συγχώνευση του «αδελφή» και του «δελφίνι». Το αδελφίνι είναι ο εύχαρις συμπαθής πουστρίγκος, με κοινωνικές τάσεις, που ακολουθεί τους ναύτες και παρεμφερή επαγγέλματα, λ.χ. νταλικέρηδες κτλ., όπως το δελφίνι τα καράβια. Έχει μοναδικές ικανότητες στην ευκινησία και την κολύμβηση, κυρίως την παθητική. Είναι ο γκέι που αρέσει και στα παιδάκια, και γενικά, που εκτός από το να την τρίζει την όπισθεν, επιπλέον: το χαστουκίζει το δελφίνι, ή αν είναι πιο ακραίος, το μαστιγώνει το δελφίνι, το κολυμπάει το ύπτιο κ.ο.κ..

Κι αν ο Ζακ-Υβ Πουστώ είναι ο γκέι με γαλλική κουλτούρα, ο κιναιδουάρδος, ή κινεδουάρδος είναι ο γκέι με αγγλική κουλτούρα. Πρόκειται για συγχώνευση από τα «κίναιδος» και «Εδουάρδος», το μεν «κίναιδος» είναι αρχαία (και λόγια) λέξη για τον ομοφυλόφιλο, από το «κινώ την αιδώ», δηλαδή «προκαλώ ντροπή» (αν και υπάρχουν κάποια προβλήματα μ' αυτήν την προφανή ετυμολόγηση), ενώ το «Εδουάρδος» είναι φαντάζομαι από το γνωστό αγγλικό όνομα Edward.

Για την ρατσιστική αντίληψη που θέλει τους Άγγλους να αδελφίζουν δεν χρειάζεται να επεκταθώ, αρκεί το ανέκδοτο των '90ς, όταν είχε σκάσει το σκάνδαλο με τις «τρελές αγελάδες», που έλεγε: «-Γιατί στην Αγγλία υπάρχουν τρελές αγελάδες; -Γιατί οι ταύροι αποδείχτηκαν γκέι». Γενικά, ο κιναιδουάρδος, είναι ο γκέι που εκτός από το να την τρίζει την όπισθεν, επιπλέον: το γυαλίζει το Fuckingham, την καβαλάει την Camilla κ.ο.κ.

Έκφραση που έχει τις ρίζες της σε ατάκα του Μάνου Χατζηδάκι.

Η ατάκα είχε περίπου ως εξής: Μία από τις κάμποσες φορές που ο μεγάλος μας συνθέτης Μάνος Χατζηδάκις βγήκε από την ντουλάπα, αναφέρθηκε σε μία συνήθη προκατάληψη ή και πραγματικό φαινόμενο, ως εξής (στο περίπου): «Για μας τους καλλιτέχνες, λένε ότι είμαστε ή αριστεροί ή ομοφυλόφιλοι. Πάντως εγώ αριστερός δεν είμαι!».

Η ατάκα έμεινε διάσημη για πολλούς λόγους:

α) Περιέγραφε με χιούμορ ένα φαινόμενο, που σκανδαλίζει πολλούς ομοφοβικούς και εθνόκαυλους, ή αποτελεί απλώς προκατάληψή τους, ήτοι την ομοφυλοφιλία και αριστερίστικες τάσεις στους κύκλους της τέχνης.

β) Ήταν ένας πετυχημένος αυτοσαρκασμός του Χατζηδάκι, που αποτελούσε εξαίρεση στον κανόνα ότι οι καλλιτέχνες της γενιάς του ήταν στρατευμένοι αριστεροί, όπως ο έτερος γίγας Θεοδωράκης, ή και ο Σαββόπουλος (ο Θεός να τον κάνει αριστερό!), ο Λοΐζος κ.ο.κ. Ο Χατζηδάκις αντιθέτως αντιπροσώπευε την δεξιά κουλτούρα.

γ) Ήταν ένας πολύ χιουμοριστικός τρόπος να βγει απ' την ντουλάπα.

Από τότε όταν έχουμε αμφιβολία για ύποπτο, και τελικά διαπιστώσουμε ότι έχει αρραγή δεξιά φρονήματα, το τελευταίο αυτό γεγονός λειτουργεί ως το κρίσιμο στοιχείο για να πούμε «πάντως αριστερός δεν είναι!» και να τον εντάξουμε στην χορεία των κιναιδουάρδων.

Σημειωτέον ότι υπάρχει και ψυχολογική βάση: Πολλοί γκέι κάνουν υπεραναπλήρωση για την περιθωριοποίησή τους, με το να ενταχθούν σε κυρίαρχα δεξιά πρότυπα εθνικού καθωσπρεπισμού. Ως προς την ακροδεξιά απόκλιση, το φαινόμενο σχετίζεται με το λήμμα γκεϊστάπο. Παραδείγματα αποτελούν από την μυθοπλασία ο ακροδεξιός του American Beauty και από την πραγματική ζωή ο ακροδεξιός Αυστριακός πολιτικός Georg Heider (Θεός σχωρέστον!), που ύστερα από μια καριέρα άτεγκτης ακροδεξιάς πολιτικής αποδείχθηκε μετά θάνατον ότι «πάντως αριστερός δεν ήταν». Βέβαια ο θάνατός του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα ήταν αρκετά περίεργος, -η εκδοχή της δολοφονίας δεν αποκλείστηκε- και οπωσδήποτε πολύ τραγικός.

Η φράση χρησιμοποιείται κι από τους αριστερούς ως επίρρωση του ανδρισμού τους.