Tagged definitions (774)
Showing 541-550 from 774

Λέγεται όταν θέλουμε να δώσουμε κάτι από το περίσσευμά μας.

Κραμπούσια = είδος λαχανικού.

Στην πολιτική, ο όρος καθιερώθηκε κατά την περίοδο διακυβέρνησης της ΝΔ 2004-2009. Σημαίνει το μεγάλο κόμμα τσαντήρι, πανδοχείο, καραβάν σαράι που δέχεται στους κόλπους του κάθε πικραμένο ή χαμένο σε πρόσφατες ή ακόμη και παλιότερες εκλογές. Εννοείται όμως και ολόκληρη η δεξιά παράταξη με την πολύ ευρεία έννοια που περιλαμβάνει από φασιστοειδή πολιτικά μορφώματα μέχρι κεντροαριστερές φράξιες άλλων κομμάτων κατά τη διάρκεια πολιτικής σκοτοδίνης.

Πιο συγκεκριμένα, ο όρος προωτοχρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τη σχέση της Ν.Δ. με το ΛΑ.Ο.Σ. καθώς το αίμα νερό δεν γίνεται και ο αρχηγός του ΛΑ.Ο.Σ ήταν κάποτε στέλεχος της πολυκατοικίας κλπ κλπ. Τη στιγμή που γράφεται τούτο το λήμμα (Νοέμβριος 2009), οι ένοικοι της πολυκατοικίας έχουν γενική συνέλευση για εκλογή διαχειριστή, θυρωρού, καθαρίστριας κλπ, υπάρχει δε σοβαρή περίπτωση να γίνουν μάλε-βράσε που θα οδηγήσουν σε κατεδάφιση ή ανακαίνιση της πολυκατοικίας.

Σημαίνει τον καταλογισμό εργασίας ή έργου σε πρόσωπο ή ομάδα. Γενικά είναι η ίδια έκφραση με το βυσματώνω, ανάλογα από ποια πλευρά το βλέπει κανείς. Λέμε π.χ. «μου κοτσάρισε και την αρχειοθέτηση η μαλακισμένη», ενώ η μαλακισμένη μπορεί να πει «θα τον βυσματώσω με την αρχειοθέτηση».

Πιθανώς να σχετίζεται με το κοτσάρισμα σκάφους στον κοτσαδόρο, ετυμολογία που φαίνεται να είναι πολύ λογική, καθώς το κοτσάρισμα σκάφους «φορτώνει» τεράστιο φορτίο στο εφελκύον όχημα (μα τι λέω ο μαλάκας).

Κυρίως στο πλήρες έλα κι εσύ να γίνουμε πολλές. Το πρώτο σκέλος ακούγεται και σε πολλές εύχρηστες παραλλαγές (παράδειγμα 5).

Η έκφραση δηλώνει:

1. Επιφύλαξη για τον ενθουσιασμό του συνομιλητή μας ν' αποκτήσει μια ιδιότητα που εμείς έχουμε ήδη, να μετακομίσει στην πόλη μας, να ασκήσει το επάγγελμά μας, να αγοράσει την ίδια μάρκα αυτοκίνητο με το δικό μας και λοιπά και λοιπά. Εκφράζουμε, δηλαδή, με ήπια ειρωνεία την απαρέσκειά μας που κάποιος θα μας μιμηθεί είτε γιατί αυτό είναι κακό γι' αυτόν (παράδειγμα 1), είτε γιατί είναι κακό για εμάς (παράδειγμα 2) είτε και τα δύο (παράδειγμα 3).

2. Πραγματική χαρά που κάποιος θα μας συντροφεύσει σε κάτι, συνήθως όχι ιδιαίτερα σημαντικό: ένα πάρτυ, μια εξόρμηση ή κάτι ανάλογο (μη τυχόν και πάει το μυαλό σας εδώ). Ιδίως αν έχουμε πρόβλημα στο να μαζέψουμε λαό.

Ο άντρας που χρησιμοποιεί την έκφραση σίγουρα διακατέχεται από την παιχνιδιάρικη διάθεση μιας λαρτζ ξεκομπλαρισμένης ανδροπρέπειας, στο ίδιο μήκος κύματος με το «τι τραβάμε κι εμείς οι χορεύτριες!» ή το να απευθύνεται κανείς στην παρέα του ως «κορίτσια».

Ακόμα κι όταν το «πολλές» αναφέρεται κυριολεκτικά σε γυναίκες, η φράση έχει κι εκεί μιαν αυτοτέλεια, μια χαριτωμενιά που στέκεται από μόνη της στο λόγο και μεταφέρει την αύρα της, σε φάση «λέμε και καμιά μαλακία να περάσει η ώρα». Η διαφορά είναι πως σ' αυτήν την περίπτωση η κυριολεκτική διάθεση επεκτείνεται κατά κανόνα και στην πρόσκληση (παράδειγμα 6).

Κλασική έκφραση αποτροπής «ματιάσματος», απέναντι σε κάποιον ή κάποια που θαυμάζουμε. Ως γνωστόν και σύμφωνα με τις παραδόσεις, τα σκόρδα αποτελούσαν ανέκαθεν, όπλο κατά της βασκανίας, της κακοδαιμονίας και του κακού ματιού. Όπως λέει και η Βικούλα:

Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν σαν φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι. Βικούλα Είναι σύνηθες να προηγούνται ένα ή δύο «φτου» πριν την αναφώνηση της λέξης «σκόρδα», στο πνεύμα της άλλης σχετικής και δημοφιλούς έκφρασης φτου σου, φτου σου, να μην σε ματιάξω!

Λέγεται για κάποιον που είναι τόσο μαλάκας κι άχρηστος, τόσο σκατένιος, ώστε δεν τον θέλει ούτε ο Χάρος. Κάτι παρόμοιο με το «κακό σκυλί ψόφο δεν έχει» -αν και κττμγ δεν υπάρχει κακό σκυλί, αλλά κακός «ιδιοκτήτης» του, τέσπα.

Την έκφραση άκουσα από μεγάλη γυναίκα χωριού.

Μεταφορικά σημαίνει την επερχόμενη βύθιση, το ναυάγιο όσον αφορά κυρίως στο οικονομικό.

Χρησιμοποιείται, βέβαια, και στον αισθηματικό τομέα, π.χ. όταν μια σχέση ή ένας γάμος οδεύει ολοταχώς προς διάλυση. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται κατά κόρον και στα δημοσιονομικά της Ελλάδας.

Αντί για πριτς, θα μπορούσε κανείς περιφραστικά να πει: Η πρότασή σου δε με συμφέρει και θα προτιμήσω να μην τη δεχτώ ή απλούστερα όχι. Τσαχπίνικα όμως λέμε πριτς!. Και πώς μπορεί να θυμώσει κανείς σε μια τόσο χαριτωμένη άρνηση!

Μην ξεχνάμε ότι το πριτς υπήρξε και η ιστορική απάντηση του Γκαούτσο Κώτσο σε ερώτημα του Αντρίκο ντε Πάσο σχετικά με υποθετική απαίτηση του λαού της Γκρέτσια Μορένα, στην ανεπανάληπτη Μονομαχία στις Σέρρες Μάντρες (βλέπε σχετικό μήδι).

Το πριτς είναι μια λέξη που ξυπνάει μνήμες από τα παιδικά μας χρόνια. Μια γλυκιά άρνηση με ταυτόχρονο κλείσιμο του ματιού. Μια αθώα έκφραση που σαν ήχος θυμίζει λίγο πορδίτσα. Ίσως το όχι όπως θα το πρόφερε ο ποπούλης ενός μικρού κοριτσιού στην ύστατη προσπάθειά του να μιλήσει...

Ρήμα προερχόμενο από το (σ)ουσιαστικό κανίβαλος, ανθρωποφάγος. Δεν ξέρω αν έπεσε ποτέ σε ορίγκιναλ φάση, σημαίνον, δηλαδή, τρώω άτομα του ιδίου είδους (για τον γράφοντα βοοειδή και αμνοερίφια καθ' ότι υβρίδιο) και το ψιλοαμφιβάλλω.

Μάλλον η χρήση του ξεκίνησε με τον τηλεκανιβαλισμό (παράβαλε και την επικά σουρεαλιστική καΐλα των ογδόνταζ «τηλεκανίβαλοι») και τα ρηάλιτυ σόουζ. Εκεί, άνθρωποι με ψυχολογικά ή και άλλα προβλήματα και, το βασικότερο, άγνοια του τι τους συμβαίνει πραγματικά γίνονται αντικείμενο στυγνής εκμετάλλευσης από άτομα σαφώς πιο έξυπνα (με μια διεστραμμένη έννοια του όρου) και πολύ μεγαλύτερα ψυχολογικά προβλήματα (με τάσεις αυτοεπιβεβαίωσης σε βάρος αυτού που θεωρούν κατώτερο, και κυρίως χωρίς ηθικές αναστολές, καριερίστες, αυτοί που θες για γαμπρούς σου εν ολίγοις) με σκοπό την τηλεθέαση και τα γκαφρά.

Από εκεί επεκτείνεται στην (ημι)δημόσια διαπόμπευση κάποιου ο οποίος αποδεδειγμένα αδυνατεί να καταλάβει ότι τον δουλεύουν μέσα στη μάπα του, κυρίως αφήνοντάς τον να εκτίθεται και οδηγώντας τον στο να εκτίθεται όλο και περισσότερο.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα της κατάστασης, σε σημείο μάλιστα πρόκλησής της, είναι η εθελούσια συμμετοχή του κανιβαλιζόμενου, ο οποίος λόγω άγνοιας ή λόγω μεγαλομανίας κατά κάποιον τρόπο (ο παππούς μου νομίζω έλεγε «να μην κλάνουμε παραπάνω απ' τον κώλο μας») βρίσκεται έξω απ' την κατηγορία του.

Ας υποθέσουμε οτι δυο άνθρωποι τσακώνονται και λογοφέρνουν. Και πως κάπου εκεί κοντά βρίσκεται κι ένας τρίτος. Μπορεί να είναι φίλος ή γνωστός των δύο προηγούμενων, μπορεί να είναι κι άσχετος με την όλη φάση. Και σε κάποια δόση, ο ένας απ' τους δύο λογομαχούντες ζητά απ' αυτόν τον τρίτο να παρέμβει, να πει κι αυτός την άποψή του, να πει ποιος πιστεύει πως έχει δίκιο και τι θα έπρεπε κτγτ να γίνει. Να γίνει δλδ κάτι σαν διαιτητής ένα πράμα.

Όμως αυτός ο τρίτος δεν έχει καμιά όρεξη να ασχοληθεί. Είτε γιατί είναι γενικά ευθυνόφοβος, είτε γιατί πολύ απλά βαριέται και θεωρεί το όλο ζήτημα τρίχες. Συνήθως συμβαίνει το πρώτο. Σκέπτεται δλδ πως όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες. Προτίθεται να τηρήσει απαρέγκλιτα την ενδεκάτη εντολή, το γνωστό «Ού Μπλέξεις». Ή όπως λέει και μια κυπριακή παροιμία, «λείψε που τον ππελά να μη σε βρει το κρίμα» (=απόφυγε τον μπελά για να μη βρεθείς και χρεωμένος). Ή επίσης «από πίτα που δεν τρως, τι σε νοιάζει κι αν καεί». Άσε τους να κουρεύονται λοιπόν κι ας βρουν την άκρη μόνοι τους.

Όλη λοιπόν αυτή η στάση επιφύλαξης, συνοψίζεται στην κορυφαία κττμγ ατάκα «εγώ για τα χαλιά ήρθα!». Με μια κουβέντα: «μη με ανακατεύετε με τα δικά σας, εγώ περαστικός είμαι». Ακριβώς όπως ο τύπος που σκάει σπίτι μας κάθε που σφίγγουν οι πρώτες ζέστες, για να πάρει τα χαλιά μας για φύλαξη και καθαρισμό και να μας τα ξαναφέρει με τα πρώτα κρύα, τον επόμενο χειμώνα. Έρχεται, πακετάρει και τιγκανάουα χωρίς πολλά λόγια.

Ανακεφαλαιώνοντας: «εγώ για τα χαλιά ήρθα!» είναι ένας εύσχημος και δροσερός τρόπος να πάρεις τις αποστάσεις σου από μια δυσάρεστη κατάσταση που παν να σε μπλέξουν. Να βγάλεις την ουρά σου απόξω. Να κάνεις την πάπια / τον κινέζο / τον γερμανό / τον αλέκο.

Απαντάται συνήθως υπό μια πληρέστερη μορφή, του τύπου: «παιδιά εγώ δεν ξέρω τίποτα, για τα χαλιά έχω έρθει..»