έτσι; (το αριστερίστικον)

Η διαρκής εκφώνηση της ερώτησης "έτσι;" στο μέσον της εκτύλιξης ενός επιχειρήματος είναι μια πολύ στάνταρ προφορικίλα στο λόγο των αριστεριτζήδών, τόσο πολύ που νομίζω είναι άξια καταχώρησης ως τέτοια - αν και προφανώς γλωσσικά είναι γενικά κάτι δόκιμο και ευρείας χρήσεως. Ο αριστεριστής πατερούλης, όμως, που γραμμώνει στα αμφιθέατρα ή στις επιρροές του, του δίνει και καταλαβαίνει σε βαθμό που έχω αναρωτηθεί αν είναι ένα είδος συλλογικού ρητορικού τικ: κάθε τρεις λέξεις σταματά για να κάνει το ο-Αλτουσέρ-να-το-κάνει ρητορικό ερώτημα "έτσι;" προκειμένου και καλά να διασφαλίσει ότι οι άλλοι που τον ακούν τον ακούν και συμφωνούν/συναινούν και συμμερίζονται την ανάλυση συγκυρίας του ή ό,τι. Η συχνότητα του "έτσι;" αυξάνεται όσο το ακροατήριο απομακρύνεται από το κέντρο των γκρουπουσκουλιάρικων μηχανισμών προς τις επιρροές και τους εκτός, όσο δηλαδή η ανάγκη για πατερναλίστικη πειθώ αυξάνεται.

Τα πιο πολλά "έτσι;", πάντως, εμφανίζονται όσο πάμε προς το κομμάτι της ανάλυσης που αφορά στο "τι να κάνουμε;", δηλαδή, της τακτικής ή της στρατηγικής, αν τα λέω καλά. Σε καθαρά πραγματολογικό-ρητορικό επίπεδο το "έτσι;" (που δεν είναι το αθώο εγγλέζικο "isn't it?") χωρίζει στη μέση ένα επιχείρημα και προσπαθεί να μεταφέρει εγκυρότητα από το ένα κομμάτι, το πιο σίγουρο-δεδομένο, στο πιο έωλο, στο πιο τακτικο-στρατηγικό. Αν υπάρχει στο πλοίο ρήτορας ας βοηθήσει.

Επειδή είναι προφορικίλα, πήρα ένα κείμενο των ΕΑΑΚ και έβαλα "έτσι;" εκεί που νομίζω ότι θα τα έβαζε ένας τίμιος αριστεριστής βιρτουόζος του πατερναλισμού, σε προφορική ανακοίνωση - εντάξει, με μια δόση υπερβολής.

Τίθεται σε αυτή την φάση το ζήτημα της στρατηγικής και του πολιτικού σχεδιασμού, έτσι; και πρακτικών που θα πρέπει να ακολουθήσουν τα ΕΑΑΚ προκειμένου να ανταπεξέλθουν στην κρίσιμη συγκυρία που διανύουμε. Το πολιτικό σκηνικό χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη κινητοποιήσεων από τους εκπαιδευτικούς και μαθητές, έτσι; που σε μεγάλο βαθμό έχουν υιοθετήσει στοιχεία πολιτικής ανάλυσης και ριζοσπαστικών πρακτικών παρόμοια με αυτά που ανέδειξε το περσινό φοιτητικό κίνημα. Έτσι, είναι επιτακτική ανάγκη για τα ΕΑΑΚ να επαναδραστηριοποιήσουν τα κινηματικά μπλοκ που αναπτύχθηκαν στις περσινές κινητοποιήσεις, έτσι; και να προχωρήσουν σε συνελεύσεις και καταλήψεις σχολών. Οι καταλήψεις το προηγούμενο διάστημα επαναπροσδιόρισαν, έτσι; τις σχέσεις πολιτικής εμπιστοσύνης που είχαν τα σχήματα με ένα δυναμικό το οποίο χαρακτηριζόταν από συμφωνία στην πολιτική γραμμή των σχημάτων, έτσι; αλλά ταυτόχρονα με πιο χαλαρές σχέσεις με την πολιτική τους πρακτική.

Και οι Κουκουέδες; Νομίζω ότι οι Κνίτες δεν το λένε και τόσο πολύ γιατί απαξιούν να (συ-)ζητήσουν τη γνώμη των άλλων, απλά λένε τη γράμμη, αν και προφ σε αυτούς θα πρέπει να ψάξουμε για την προέλευση αυτού του τρόπου ρητορικής απεύθυνσης, όπως για τα πιο πολλά στο χώρο του αριστερισμού.

Και οι αναρχικοί; Οι αναρχικοί λένε συνέχεια "ας πούμε..."!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

επαναστατόσημα, αριστερόσημα, αναρχόσημα

Κλάσικ, τώρα πια, λέξη της αριστεράς και του αναρχικού χώρου, η οποία παραπέμπει στα φανταστικά (και φαντασιακά να τα πεις μέσα είσαι) ένσημα τα οποία κανείς "κολλάει" με την πορεία του στους εν λόγω χώρους.

Τα επαναστατόσημα είναι λέξη που στηλιτεύει και λοιδωρεί πολιτικές στάσεις και συμπεριφορές, και συγκεκριμένα την επαγγελματοποίηση της πολιτικής συμμετοχής και γενικά την ιδιοτελή εξαργύρωσή της (με θέσεις, διασυνδέσεις, προσβάσεις, καταξίωση, δηλαδή, εξουσία, μούρη, φράγκα, σεξ, και διάφορες μορφές ασυλίας). Επιπλέον, χρησιμοποιείται σε συμφραζόμενα με ειρωνική διάθεση για να καταγγείλει την επίκληση του προσωπικού αριστερού/αναρχικού παρελθόντος ως πρόσχημα ιδιώτευσης, "τιμητικής αποστρατείας" από την ενεργό πολιτική δράση, χωρίς, όμως, αποποίηση των ωφελημάτων (ηθικών και υλικών) που απορρέουν από την τελευταία - ή ακόμα και ως πρόσχημα προδοσίας και μεταπήδησης στο στρατόπεδο του αντιπάλου, από τον ρεφορμισμό μέχρι τη δεξιά. βλ. και το αξίωμα "αριστερό παρελθόν = δεξιό παρόν"). Τέλος, χρησιμοποιείται πολύ συχνά αυτοϋπονομευτικά, αυτοκριτικά όχι μόνο για την ιδιοτέλεια αλλά και την ηττοπάθεια (πας στην πορεία-μνημόσυνο για να κάμεις το "καθήκον σου", χωρίς να το πιστεύεις) που επικρατεί και τον κούφιο φορμαλισμό της πολιτικής συμμετοχής που φτάνει να μετριέται ως ποσότητα με τα επαναστατόσημα ως διαπιστευτήρια χωρίς περιεχόμενο.

Στην περίπτωση της αριστεράς τα επαναστατόσημα τα κολλάνε και τα εκμεταλλεύονται οι πουλημένες ή/και ψευτο- πρωτοπορίες της εργατικής τάξης, ενώ στο πλαίσιο της αναρχίας οι υψηλά ιστάμενοι στις άτυπες ιεραρχίες στους κόλπους της. Με άλλα λόγια, επαναστατόσημα κολλάνε και εξαργυρώνουν οι κάθε λογής -πατέρες και γουαναμπήδες αναρριχόμενοι γυμνοσάλιαγκες* του κάθε λογής επαναστατικού κινήματος... αλλά και ρεβιζιονιστικού, και γενικά κάθε κινήματος που "επαναστατίζει" (προσομοιώνει, δηλαδή, ραντικάλ ύφος και ενσωματώνει συστημικά επαναστατικές πρακτικές - γι' αυτό και, καταχρηστικά, επαναστατόσημα μπορεί να ειπωθεί ότι κολλάνε μέχρι και οι της "λαϊκής δεξιάς" συνδικαλησταράδες).

Τώρα, όπως φάνηκε κι από πάνω, υπάρχουν υπάρχουν δυο μεγάλες κατηγορίες κατ' εξοχήν επαναστατόσημων, τα οποία και κολλιούνται στα αντίστοιχα βιβλιάρια επαναστατοσύνης και συνυπολογίζονται για την πολιτική και άλλη κάλυψη του δικαιούχου: τα αριστερόσημα, και τα αναρχόσημα.

  • Ως αριστερόσημα λογίζονται συνήθως: η μακρόχρονη και συνεπής συμμετοχή σε αγώνες, κομματικές και γενικά συλλογικές διαδικασίες (καταρχήν, δηλαδή, το να μην είσαι, πολιτικά πουθενάς), η ανάδειξη του προσώπου σου μέσα στους αγώνες ως μαχητικής ή ηγετικής ή διανοούμενης φυσιογνωμίας, και όσο προχωρούμε προς τα "βαρέα και ανθυγιεινά", η προσωπική έκθεση σε αγώνες που ενέχουν άμεσα προσωπικό κόστος επειδή θίγουν άμεσα συμφέροντα του αντιπάλου (π.χ. η σύγκρουση με την εργοδοσία στον ιδιωτικό τομέα). Ιδιότυπο αριστερόσημο, με το οποίο μπορεί κανείς να εξαγοράσει υπό συνθήκες προνομιακά πλασματικά έτη αγώνων είναι και η απλή συμμετοχή σε μυστήρια αριστερά γκρουπούσκουλα κατά την νεανική ηλικία. Ενδιαφέρον είναι ότι το να καταλάβεις θέσεις σε θεσμικά συλλογικά όργανα είναι και αριστερόσημο και εξαργύρωση αυτού.
  • Ως αναρχόσημα από την άλλη, λογίζεται επίσης η πολύχρονη και συνεπής παρουσία, εν προκειμένω στον αναρχικό χώρο (ένσημα που τα παίρνεις εύκολα παλιώνοντας, καθώς επίσης εύκολα βλέπεις τον εαυτό σου να γερνάει και τους άλλους να μένουν νέοι), αλλά εδώ η προσωπική διακινδύνευση, η τόλμη και η θυσιαστική πλευρά της δράσης κυριαρχούν. Καλό, δηλαδή, το αφισοκόλλημα αλλά το να είσαι τίμιο κομματόσκυλο δε φτάνει συνήθως, ειδικά εκεί που δεν υπάρχουν, τυπικά τουλάχιστον, κόμματα: για να κολλήσεις αναρχόσημα πρέπει να έχεις κάνει και καραγκαγκάν πράγματα τα οποία συνήθως είναι και ματσίλες, όπως το να είσαι μάχιμος στα μπάχαλα ενάντια σε μπάτσους, γουρούνια, δολοφόνους και σίστες, το να έχεις για πλάκα την ρίψη καλιαμπού, και όσο προχωράμε προς τα "βαρέα και ανθυγιεινά", οι συλλήψεις, οι διώξεις, οι βασανισμοί, οι στοχευμένες εναντίον σου σωματικές επιθέσεις, η συμμετοχή σε απεργία πείνας, ενώ για κάποιους ούμπερ αναρχόσημο και ιερό δισκοπότηρο είναι η όποια σχέση με το "ένοπλο".

Αυτά για τα επαναστατόσημα, κάναμε το καθήκον μας, κολλήσαμε και το σλανγκόσημο.

(Για λόγους πληρότητας, τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ως αριστερόσημα και αναρχόσημα αναφέρονται στο διαδίκτυο συχνά και τα οπτικά σύμβολα της αριστεράς και της αναρχίας, χωρίς το λογοπαίγνιο με τα ένσημα).


*Ωστόσο, επειδή κάθετί έχει δυο πλευρές, η απαξίωση την οποία εκφράζει το ντισκούρ περί κακών επαναστατόσημων, σε ένα βαθμό παίρνει παραμάζωμα συλλήβδην κάθε σημασία και αξία σχετική με την ατομική πείρα, τη συνεπή παρουσία, την προσωπική έκθεση και ριψοκινδύνευση, την τόλμη, την αλληλοαναγνώριση και αλληλοεκτίμηση του αγωνιζόμενου ανθρώπου που έχει και παρελθόν, και από αυτό εφορμά προκειμένου να υπερβαίνει το παρόν και να προχωρά στο σοσιαλιστικό μας μέλλον (ουάου). Και σε ένα βαθμό θολώνει τα νερά σε σχέση γενικά με την έννοια και το όραμα της επανάστας.

Η αριστερά δεν είναι στρατώνας, με τους παλιούς να μετράνε περισσότερο από τους νέους. Οι πράξεις και η στάση του καθενός αναδεικνύουν τους επικεφαλής και όχι τα επαναστατόσημα. Το 35% δεν ξέρει ούτε το όνομα των συνιστωσών και αυτές θέλουν υποψηφίους με βάση τις εσωτερικές αναλογίες. Ειδικά στην περιφέρεια, πολλοί "παλιοί" είναι να τους κλαις. Αυτοί στις εκλογές, αν μπουν, θα κόψουν ψήφους. πηγή

δεν μας απαγορεύουν τα όποια «επαναστατόσημα» του οποιουδήποτε, να του ασκήσουμε κριτική. Γιατί με την ίδια λογική, ούτε στο Μίκη, αλλά ούτε και στον μακαρίτη τον Κύρκο θα έπρεπε να του κάνει κανείς κριτική (αφού «δεν πήγαμε φυλακές κ εξορίες»). Εγώ πάλι πιστεύω στο «τα στερνά τιμούν τα πρώτα» και στο ότι αποδεικνύεις την επαναστατικότητά σου στο σήμερα και όχι με το «ξερεις ποιος ειμαι εγώ ρε». πηγή

Η ταξική συνείδηση μετριέται μόνο με επαναστατόσημα! Αν και φοβάμαι ότι με το νέο ασφαλιστικό θα καταργηθούν κι' αυτά... πηγή

Σήμερα Παρασκευή στις 7 συνέλευση και μετά προβολή για την Αργεντινή. Έλα πες τις ιδέες σου και κάνε προτάσεις, όλοι χρειαζόμαστε να συμβάλουμε στο αυτονόητο πια. Αντε μπας και μας βγάλουν και σύνταξη κάποτε ως αγωνιστές ενάντια στη χούντα, όταν και αν κάποτε λύξει! Φέρε και το βιβλιάριο να σου κολλήσουμε επαναστατόσημα! :) πηγή

Να μη γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ χάριν των συμμαχιών κολυμβήθρα του Σιλωάμ, αλλά ούτε να αναζητήσει «αριστερόσημα», επισημαίνει ο Βαγγέλης Αποστόλου, τονίζοντας πως το κόμμα του οφείλει να πορευτεί με το λαό προς την αυτοδυναμία. πηγή

Προσωπικά μάλιστα δεν θα ήθελα μια αριστερή κυβέρνηση που θα λειτουργεί εξωθεσμικά ως απάντηση στην εξωθεσμική λειτουργία της υπάρχουσας κατάστασης. Για το λόγο αυτό άλλωστε απογοητεύτηκα πολύ όταν διάβασα την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ για την επαναλειτουργία της ΕΡΤ που έκανε λόγο σε «αριστερόσημα». πηγή

Ο περιοδευων θίασος,κατα κόσμον Νίκος Μπίστης.Αφου στέγασε τις παραστάσεις του σε διάφορα θέατρα κατα το παρελθόν(ΣΥΡΙΖΑ,ΟΠΕΚ,ΠΑΣΟΚ), εσχάτως φιλοξενείται απο το θεατρο της ΔΗΜΑΡ. Οι ερμηνείες του δε συγκινούσαν ποτε το κοινό, έχοντας ομως κολλήσει (και αυτος) αριστερόσημα κατα το παρελθόν (στο κείμενο του κάνει μια επιτηδευμένη αναφορά) ,ήταν παντα χρήσιμος στο να εκτελεί ειδικές αποστολές. πηγή

Δεν μίλησα για αναρχόσημα(δεν είμαι καν),απλά επειδή πολλά άτομα εδω μέσα μιλάνε λες και ξέρουν τι γίνεται εκει μέσα και ξέρουν τι ανθρωποι απαρτίζουν το κίνημα,τι είναι ικανοί να κάνουν και τι όχι,εσείς είστε απο αυτούς; πηγή

Η κριτική για τις συνελεύσεις-γκρουπ θέραπυ, δεν σημαίνει απαξίωση της συνέλευσης ως μέσο σε καμία περίπτωση. Άλλωστε, χωρίς αυτές, το κάθε σχέδιο, η οποιαδήποτε ενότητα -όπως κι οι διαφορές- μένει σε φαντασιακό επίπεδο και δεν μπορεί να δοκιμαστεί ή να πάρει σάρκα και οστά. Εκεί είναι που δοκιμάζονται οι αντοχές μας σε συμπεριφορές και νοοτροπίες που δεν είναι συμβατές με αυτό που έχουμε στο μυαλό μας ως πλάνο αγώνα, ως προοπτική. Εκεί βέβαια είναι και που δοκιμάζουν τις δυνατότητές τους οι κάθε λογής επίδοξοι .. αναρχηγοί, που περνάν την ώρα τους οι χομπίστες που συλλέγουν εμπειρίες και αναρχόσημα. πηγή

Πόσες αποψάρες, «αναρχόσημα», μικροεγωισμούς της πλάκας, ξεροκέφαλους «αρχηγίσκους» αριστερής προέλευσης πρέπει να καθορίζουν μια δυναμική, που δείχνει να συρρικνώνεται διαρκώς και να μένει καθηλωμένη σε πρακτικές που μάλλον δεν οδηγούν πουθενά; πηγή

Αυτο το εσυ ως τι , τι ειναι ? Πρεπει να δωσω διαπιστευτηρια δηλαδη, και που και αν και ποτε συμμετεχω και τι πιστευω και τετοια ? Μηπως να δειξω και τπτ αναρχοσημα? Αυτο το "και συ ως τι μιλας" ειναι απο τα πιο ηλιθια σχολια που μπορει να κανει καποιος. Συνηθως δειχνει αναγκη να τον καταταξει καπου ωστε να του πει "α και σεις ετσι κ αλλιως". Αρκετοι δεν καταλαβαινουν οτι υπαρχουν καποιοι που δεν θελουν να αυτοπροσδιοριζονται αυστηρα ως [ταμπελα]. πηγή

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Σλανγκιο-μαγκιόρικη παραλλαγή της έκφρασης "καλύτερα να το ντύνεις, παρά να το το ταΐζεις". Όπως και η ορίτζιναλ, η εκδοχή αυτή χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα πολύ φαγανιάρικα παιδάκια που τρώνε τον αγλέορα και χορτασμό δεν έχουνε.

Η αρχική φράση έχει το νόημα ότι στην περίπτωση των παιδακιών* που είναι σβόλια και τρώνε τον πατέρα τους και τη μάνα τους, η συνήθης σχέση ανάμεσα στο κόστος των παιδικών ρούχων (υψηλό) και στο κόστος του φαγητού των παιδιών (υποτίθεται υποφερτό) αντιστρέφεται, με το δεύτερο να κοστίζει περισσότερο**.

Η πιο μπρουτάλ και αντι-παιδαγωγική εκδοχή την οποία καταγράφω, δεν πετυχαίνει την έμφαση μέσα από την υπερβολή μιας κανονικής σχέσης που αντιστρέφεται, αλλά (α) μέσω περιττολογίας, γιατί προφάνουσλυ από την άποψη κόστους είναι καλύτερα, δηλαδή φτηνότερο, να χαστουκίζεις το παιδί παρά να το ταΐζεις (τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα). Υπό αυτήν την έννοια, της περιττολογίας, θυμίζει και την έκφραση "καλύτερα πλούσιος και υγιής παρά φτωχός και άρρωστος". (β) μέσω σκανδάλου, του να χαστουκίζεις ένα παιδί που ζητάει φαγητό. (γ) του συνδυασμού (α) και (β).

(Στο καφενείο, στου Ψυρρή, στη λιακάδα, παππούς παίζει τάβλι με έτερο παππού, του οποίου ο 4χρονος εγγονός παρίσταται).

Παππούς 1: (στα ζάρια) Καλώσ' τα!
Εγγονός: Παππού, ζαμπόν!
Παππούς 2: Τώρα θα πούμε στην κυρά - Μαρία να φέρει κι άλλο.
Εγγονός: Παππού, ψωμί.
Παππούς 1: Τι είναι τούτος ρε συ, καλύτερα να του δίνεις χαστούκια, παρά να τον ταΐζεις.
Παππούς 2: Άιντε παίζε τώρα.
Παππούς 1: Μα νηστικό σ' αφηνει ο παππούς λεβέντη μου.


*διαλεκτικός γραμματικός τύπος: ο συγγραφέας του ορισμού είναι από τα Χανιά της Κρήτης, όπου τα υποκοριστικά του ουδετέρου έχουν γενική, π.χ. παιδάκι - παιδακιού, παιδάκια - παιδακιών.

**Βέβαια, αυτό είναι μάλλον το κανονικό και μάλιστα για όλα τα παιδιά, αφού τα παιδιά θέλουν κάθε μέρα φαΐ, και πάντα έκανα εικασίες ότι αυτή η παροιμιώδης φράση είτε εκφράζει την οπτική γωνία του νονού, για τον οποίο τα ρούχα του παιδιού κοστίζουν περισσότερο από το φαγητό τους, εφόσον αυτό δεν είναι υποχρεωμένος να τους το παρέχει, ή ότι ίσως προέρχεται από μια εποχή τέτοιας φτώχειας και ένδειας όπου το κόστος των ρούχων ήταν εξωφρενικά μεγαλύτερο από το κόστος του φαγητού, επειδή τα ρούχα γενικά ήταν κάτι σαν είδος πολυτελείας.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Έκφραση με την οποία ο χρήστης δηλώνει προς το συνομιλητή του τη βαθιά και μάλλον αγεφύρωτη διαφωνία του, που έχει να κάνει με ζητήματα κοσμοθεωρίας και αρχών. Σημαίνει, πιο κοντά στην κυριολεξία, ότι τα διαβάσματα με τα οποία ο χρήστης συγκρότησε τη σκέψη και κατάλαβε τον κόσμο είναι πολύ διαφορετικά ή και αντιθετικά με του συνομιλητή.

Μάλλον οι πιο συνηθισμένες εκδοχές της φράσης: εγώ ξέρω/έχω διαβάσει/είμαι (από) άλλα βιβλία, με επιτονισμό στο άλλα βιβλία.

Κουράζοντάς το λιγάκι περισσότερο, με τη φράση ο χρήστης δηλώνει ότι είναι "από άλλο ανέκδοτο", ώστε από ένα σημείο και μετά η συζήτηση είναι άσκοπη και η πρόθεση συνέχισής της από πλευράς του άλλου του φαίνεται σάπια στο βαθμό που μοιάζει να εκβιάζει το να βρεθεί κοινό έδαφος και άρα κάποια συναίνεση / νομιμοποίηση εκεί που δεν υπάρχει.

Ακούγεται, λοιπόν, και είναι αμυντικό, γιατί σηματοδοτεί μια διάθεση να την Κάνιγγος από το διάλογο, χωρίς όμως να παραχωρήσουμε καν στο συνομιλητή ένα πολιτισμένο συμφωνούμε ότι διαφωνούμε (σημαντική διαφορά) αν και ως έκφραση είναι σε χρήση ακριβώς ως γείωση ενάντια σε μεταμοντερνιάρικους ή μη αναθεωρητισμούς και, αν και λιγάκι - ως πολύ - μπαμπαδίστικη, ενάντια σε πατερναλιάρικους σχετικισμούς ακριβώς του στυλ διαφωνούμε ότι συμφωνούμε.

Όποιος, λοιπόν, λέει για "άλλα βιβλία" θέλει να φαίνεται ότι απεκδύεται ή αγνοεί την αστική ευγένεια, όχι, όμως, και την (αστική, με την έννοια του διαφωτισμού) παιδεία του, θέλει να δηλώσει ότι είναι από χωριό (εφόσον ούτε παραχωρεί ούτε αξιώνει ιδιαίτερα το σεβασμό με την έννοια της ανοχής) όπου χωριό, όμως, δεν είναι συνήθως κάποια πατροπαράδοτη αγράμματη μούχλα, αλλά μάλλον κάποια "μεγάλη αφήγηση", συνήθως προοδευτική - ριζοσπαστική, από αυτές που κάτι έχουν οι έρμες και ψοφάνε - ψοφάνε; μπροστά στη θολή νεοφιλελέρα.

(ψιλοαδύνατο να βρεθεί / ξεχωριστεί διαδιχτυακό παράδειγμα χρήσης της φράσης με το σλανγκικό νόημα)

- Άστο φιλαράκι, εγώ άλλα βιβλία ξέρω...
- Συμφωνούμε ότι διαφωνούμε, δηλαδή;
- Μπα, ούτε αυτό, άστο, γάμα το...
- ...

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

1) Τα ορνιθοσκαλίσματα, ο δυσανάγνωστος και τσαπατσούλικος γραφικός χαραχτήρας. Λέγεται στην Κρήτη.

Αλλά γιατί λέγεται έτσι; Άγνωστο (δεν βρίσκω το λήμμα στο διαλεκτικό λεξικό που έχω εύκαιρο). Πάντως, δεν ξέρω στην Κρήτη οι καλικάτζαροι να λέγονται Καλικατσούνες, κατ' αντιστοιχία με όσα συμβαίνουν με τα καλικαντζούρια (το λήμμα που μας ενέπνευσε).

Βέβαια στην Κρήτη αγαπάμε γενικά (το μόρφημα) κατσούνες (και τα καλιτσούνια, αλλά μάλλον άσχετο), γιατί κατσούνα λέγεται η κυρτωμένη βέργα (γκλίτσα) του δυτικοκρητικού βοσκού - από Ψηλορείτη και ανατολικότερα λέγεται απλά βέργα - και κατσουνωτό λέγεται καθετί κυρτωμένο ή κυρτό. Κι έτσι όταν οι παλαιοί μάθαιναν να γράφουν τους έκανε πάντα εντύπωση πόση δύναμη έχουνε αυτά τα "κουλουράκια και τα κατσουνάκια", τα γράμματα δηλαδή. Αλλά γιατί τα κακά γράμματα λέγονται καλικατσούνες δε μπορούμε να το απαντήσουμε - όμως, λιγάκι περισσότερη εικοτολογία για την ετυμολογία μετά τα παραδείγματα.

Για την ευρύτητα της χρήσης της λέξης δείτε τα λίγα αλλά δηλωτικά διαδιχτυακά παραδείγματα (στα οποία φαίνεται ότι καλικατσούνες ενίοτε ονομάζονται γενικά προβλήματα στο γραπτό λόγο, όχι μόνο κακός γραφικός χαρακτήρας - μάλλον "λάθος" χρήση αυτή).

ΓΕΙΑ ΣΑΣ , ΕΙΜΑΙ Ο ΕΤΕΟΚΡΗΤΗΣ . ΑΠΟ ΟΤΙ ΕΚΑΤΑΛΑΒΑ ΕΠΑΕ ΘΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΕ ΤΣΟΙ ΠΡΟΒΛΟΙΜΑΤΙΣΜΟΥΣ ΜΑΣ ΤΣΑΙ ΕΠΕΙΔΗ ΕΧΩ ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΠΙΑΣΩ ΤΟ ΚΟΝΔΥΛΙ ΤΣΑΙ ΤΗ ΠΛΑΚΑ ΘΑ ΣΑΣ ΕΖΗΤΗΞΩ ΝΑ ΜΗ ΜΟΥ ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΕΤΑΙ ΤΣΟΙ ΚΑΛΙΚΑΤΣΟΥΝΕΣ ΜΟΥ. πηγή.

Στην εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού ιστορείται ως γνωστόν ο Ιησούς εν μέσω Μωυσέως και Ηλιού. Ο προφήτης Μωυσής κρατεί ως ευανάγνωστο από τον καθένα χαρακτηριστικό της ταυτότητός του τις πλάκες των δέκα εντολών. Πλην όμως, δεν είναι καθόλου ευανάγνωστες οι πλάκες διότι οι εικονογράφοι αγνοούντες άλλωστε την εβραϊκήν έγραφαν απλώς διάφορες καλικατσούνες που να ομοιάζουν με την εβραϊκή γραφή. Ο λαϊκός εικονογράφος όμως, μέγας και πολύς Παρθένιος, ετόλμησε να κάμει τες πλάκες ευαναγνωστότατες από τον πάσα ένα. Και ιδού τι εσοφίσθη: έγραψε σε αυτές το Ελληνικό Αλφάβητο! πηγή.

Στη θεωρια φαινεται σωστο αλλα απο τη βιασυνη μου εκανα κατι "καλικατσουνες" που πολυ αμφιβαλω αν θα βγαζουν νοημα. Ελπιζω οπου οι εξεταστες αδυνατουν να καταλαβουν τι λεει λογω... κακου γραφικου χαρακτηρος, να τα λαμβανουν ως σωστα. πηγή.

οταν βλεπω τετοιες ποστ, το μονο που σκεφτομαι ειναι τι καλικατσουνες κανω. πηγή

Πάντως ναι, προκειμένου να κάνεις Άλδειες καλικατσούνες με τα ελληνικά στοιχεία (μπλιαχ), πολύ ωραιότερο κάτι όψιμο και ώριμο σαν την τυπογραφία του 1750, που αντιπροσωπεύει ο Αλέξανδρος… πηγή (μακάρι να την πρόσεχαν λιγάκι περισσότερο τη λέξη εκεί στου κυρ-Σαράντ).

άμα γύρισε ο έρμος ο Μπουζιάνης και ζωγράφιζε τέτοιες «καλικατσούνες» πού να τον πάρει σοβαρά η Ελλάδα του 35, του Μεταξά, του επαρχιωτισμού, της φτώχειας και της προσφυγιάς. πηγή.

Λίγα περισσότερα για την ετυμολογία: από τη μπροστινή μεριά της λέξης έχουμε αυτό το καλι- που μπορεί να ήταν κάποτε και καλ-ι- (δηλαδή με ένα ευφωνικό -ι-, όπως στα καλτσούνια-καλιτσούνια) και η λέξη να ήταν καλκατσούνες. Και το καλι- ως μπροστινό μέρος υπάρχει και σε άλλες λέξεις της Κρήτης, όπως το καλικώνω (βάζω παπούτσια, αλλά άσχετης προς τους εδώ σκοπούς μας ετυμολογίας - βλ. καλιγώνω ψύλλο) και το καλιμέντο (=καλό αποτέλσμα) που ίσως να έχει σχηματιστεί από το καλός+ μέντο (κατ' αναλογία προς το φαλιμέντο, τραταμέντο κ.α.). Άρα κάτι βρίσκουμε με το καλι- ως πρώτο συνθετικό, που θα μπορούσε ίσως να μας εξηγήσει ότι καλι-κατσούνες = (ειρων.) ωραίες κατσούνες. Αλλά πολύ εικοτολογία.

2) Από κει και πέρα καλικατσούνες βρίσκω ότι λέγεται και ένα είδος πτηνού στα Αιγαιοπελαγίτικα Νησιά. Λέτε οι καλικατσούνες να είναι τα σκαλίσματα της καλικατσούνας και όχι της όρνιθας;

Δεν επιτρέπω σε κανένα να εμφανίζεται ότι διαθέτει μεγαλύτερη περιβαλλοντική ευαισθησία από μένα. Αν κλείσουν οι ιχθυοκαλλιέργειες και φύγουν οι εργαζόμενοι από τη Λαγκάδα θα κλείσουν και τα σχολεία. Στο τέλος θα μείνει το χωριό με γλάρους και καλικατσούνες. πηγή.

.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Το ρήμα "φαντάσσω" ως αμετάβατο στην Κρήτη σημαίνει ότι ο τόπος είναι στοιχειωμένος. Είναι το περιβάλλον, φυσικό ή ανθρωπογενές, που κάνουν συχνά την εμφάνισή τους φανταξά (φαντάσματα), νεράιδες, τελώνια, διαόλοι και τριβόλοι, κι άλλα πολλά της δεισιδαίμονος πανίδας.

Πέρα από τη στενή σημασία αυτή, το ρήμα χρησιμοποιείται κάπως μεταφορικά, για τόπους, χωριά, γειτονιές, σπίτια, που έχουν ερημώσει, από τους οποίους έχει φύγει η ανθρώπινη παρουσία.

Σπανιότατα (με επιφύλαξη το γράφω) μπορεί να λέγεται και για ανθρώπους με παράξενο παρουσιαστικό, αλλόκοτους ή αλαφροΐσκιωτους που σου φέρνουν ανατριχίλα, αλλά μάλλον σε συνάρτηση με το ανάλογο ντεκόρ ή να εκφέρεται μαζί με άλλους χαρακτηρισμούς.

(με έμπνευση και έναυσμα το μωραΐτικο φυλάει)

- Ώφου κι επήαιτε από κεια, και δεν εφοβηθήκετε μωρέ τροζοκόπελα; Εκειά το λένε "του Σαρακηνού" και φαντάσσει!
- Άσε μας ρε θεία...

[... ] παρακαλούσα τη μάνα μου να φύγομε πριν το μεσημέρι, γιατί τότε “φαντάσσει” και βγαίνουν οι θεόρατοι γενίτσαροι με τα μαχαίρια τους και σφάζουν όποιον συναντήσουν. πηγή

Έκεια πού ναι το ξενοδοχείο που δεν ετέλειωσε ω ανάθεμά το πως φαντάσσει.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Παλιομοδίτικη αλλά και στάνταρ έκφραση, που σημαίνει ότι το νόημα μιας λέξης είναι ταυτόσημο με την ετυμολογία ή τη σύνθεσή της, άρα και πασίδηλο, ταυτολογικό με την καλή έννοια, αυτονόητο. Συνεπώς, και εδώ αρχίζουν τα ωραία, στο βαθμό που μια κατάσταση σχετιστεί με το νόημα μιας λέξης, η λέξη η ίδια κι από μόνη της εξηγεί τι συνέβη, τι συμβαίνει ή τι πρέπει να συμβεί σε αυτή την κατάσταση. Η λέξη το λέει: το εξηγεί ωραία, το σιάχνει, και το λήγει το ζήτημα.

Ευκολάκι, λοιπόν, το νόημα της λέξης, αλλά για να καταφέρεις να το βρεις μέσω αυτούνων των γλωσσολογικών δεδόμενων, ετυμολογία, σύνθεση κ.λπ., πρέπει να έχεις λιγάκι νιονιό - άρα η φράση υπονοεί ότι είσαι άνιωθος, γι' αυτό και μπερδεύεσαι, γι' αυτό και χρειάζεσαι βοήθεια, κάποιον να σου τα κάνει πενηνταράκια - αν και δε θα έπρεπε γιατί αυτά τα ξέρει και η κυρά ΚαTINA.

Φράση με άλλα λόγια καρακατα-πατερναλιστική, αγαπημένη κάθε είδους δημοδιδασκάλων, κατηχητάδων, πολύπειρων μπαρμπάδων, και γενικά ξερόλων και αποφοίτων της Εκόλ Νορμάλ Σουπεριέρ Ντε λα Βι για τους οποίους οι λέξεις ως έννοιες έχουν ακριβώς τόση σοφία όσο και οι ίδιοι (δηλαδή, καρατσεκαρισμένα και παλαίουρικα πάρα πολλή), γι' αυτό και τις επικαλούνται ως ακλόνητα και σεβαστά επιχειρήματα.

Η έκφραση είναι πολύ διαδεδομένη και γενικής χρήσης, αλλά σήμερα υπάρχουν τρεις μεγάλες κατηγορίες χρηστών/χρήσεων της φράσης (οι δύο πρώτες συχνά συμφύρονται σε ιδιότυπα κοκτέλια σοβινισμού, συντηρητισμού και γλωσσαμυντοροσύνης):
1. Κοινολογικάριοι συνετοί νοικοκυραίοι, οι οποίοι λένε ότι η λέξη σημαίνει αυτό που σημαίνει και άσε τα φιλοσοφικά και κυρίως τα κομμουνιστικά. Αυτό που λένε οι Εγγλέζοι no-nonsense τύποι, που προστατεύουν τα ονόματα γιατί τα ονόματα είναι η ψυχή μας.
2. Πορτοκαλίζοντες αλλά ενδεχομένως και ψιλότίμιοι αρχαιόκαυλοι, που πάντως βρίσκουν διαστημικών διαστάσεων διαστάσεις στις hellenikes λέξεις. Οι λέξεις είναι στην περίπτωσή τους ένα Μάτριξ υπερ-όπλο το οποίο όχι μόνο εκφράζει νοήματα αλλά και παράγει νοήματα και εξηγεί πώς έχουν τα πράγματα αξιωματικά και αδιαμεσολάβητα. Ακραία, παρεκκλίνουσα μορφή του "το λέει κι η λέξη" είναι εδώ η λεξαριθμική οΘντκ θεωρία.
3. Καθώς η φράση έχει φθαρεί από την πολύ χρήση και έχει προχωρήσει και η κενωνία και έχει ανέβει και το μορφωτικό επίπεδο, η φράση χρησιμοποιείται για να ελαφρύνει το κλίμα ή για πλάκα, και συχνά όταν ακριβώς η λέξη δεν το λέει, είναι δηλαδή άδηλο το νόημα ή η προέλευσή της, ή γενικά για να δωθεί μια οτινανίστικη τροπή στη συζήτηση λόγω της δασκαλίστικης κακογουστιάς της φράσης.

(στο σχολείο)
- Κυρία, τι σημαίνει "ανακλά";
- Σημαίνει "καθρεφτίζει", το λέει κι η λέξη.

(στην παρέα)
- Έκανες μαλακία.
- Τι μαλακία;
- Μαλακία, το λέει κι η λέξη.

(στο διαδίχτυο)
Τί θα πει πνευματική φτώχεια; Όλοι σας έχετε δει ανθρώπους που είναι φτωχοί κι άποροι. Για να περιγράψουμε την πνευματική φτώχεια λοιπόν ας εξετάσουμε πρώτα την υλική φτώχεια, ώστε από τα όμοια να φτάσουμε σε μια σωστή εξήγηση. Άπορος, όπως το λέει κι η λέξη, είναι εκείνος που δεν έχει τίποτα. πηγή.

Αυτή τη λειτουργία που αναφέρεις επιτελούν τα παραμύθια. Το λέει κι η λέξη τους - παραμυθία, παρηγοριά προσφέρουν, ανακουφίζοντας από τους πανταχού παρόντες φόβους, προσφέροντας κομμάτια ουτοπίας. πηγή.

[Α]υτό που χρειάζεται η εργατική τάξη δεν είναι απλώς ένα «καλύτερο» ΚΚΕ, η ανάκτηση ενός μυθικού και μυθοποιημένου παρελθόντος, αλλά η ριζοσπαστική υπέρβασή του, κάτι που απαιτεί- όπως το λέει κι η λέξη- κατάδυση στις ρίζες των προβλημάτων. πηγή.

Η Ιωσηφίνα (του Ναπολέοντα) είχε πει: «Ποτέ να μη φοβάσαι τις πρώην. Μόνο τις επόμενες». Η Ιωσηφίνα ήταν πολύ έξυπνη γυναίκα (πως αλλιώς θα τα ‘βγαζε πέρα με κοτζάμ Ναπολέοντα) κι είχε πολύ δίκιο. Αλλά την ακούμε; Το μυαλό μας δεν πάει ποτέ στις επόμενες, κυρίως γιατί είμαστε ματαιόδοξες (μετά από μένα το Χάος) κι εστιάζουμε στις πρώην που δεν θα ‘πρεπε να μας απασχολούν ούτε λεπτό. Γιατί τι είναι η Πρώην; Κυρία, κυρία, το λέει κι η λέξη. Πρώην: Πέρασε, Πριν, Παρελθόν. πηγή.

Ας σταματήσουμε να τα περιμένουμε όλα από τις εξουσίες. Η εξουσία, όπως το λέει κι η λέξη, βρίσκεται εκτός της ουσίας. Αστειεύομαι, αλλά ας το σκεφτούμε κι έτσι. Άλλωστε τι Θεός θα ήταν αν έκανε ό,τι του ζητούσαμε; πηγή.

Να βοηθήσω με λίγα λόγια: πανεπιστημιακό Πειραματικό σχολείο μόνο με τυχαίο δείγμα μαθητών νοείται (Ντιούι, Ντεκρολί, κ.ά). Το λέει κι η λέξη, τόσο έχουμε αποξενωθεί από τη μάνα γλώσσα μας; Στο σχολείο αυτό δοκιμάζουμε τη νέα επιστημονική γνώση, εκπαιδεύουμε τους νέους επιστήμονες. πηγή.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

... ή σβώλι. Το χοντρό παιδάκι, ο μικρός μπούλης, που είναι και λιγάκι αργό στη σκέψη, όχι απαραίτητα, όμως, και κινητικά νωθρό.

Μπορεί να είναι, δηλαδή, και ζωηρό παιδάκι, σπανίως, όμως, με την καλή, κυρίως με την κακή έννοια: παρορμητικό, υπερκινητικό, κακότροπο, το οποίο κουτουρντίζει εύκολα. Σαν, με άλλα λόγια, λόγω του σβολο-σφαιρικού του σχήματος, να σου δίνει την εντύπωση ότι κατρακυλάει συνεχώς από δω κι απο κει και προκαλεί αναστάτωση.

Το έχω ακούσει στα Μεσόγεια, αλλά μπορεί να μην έχει να κάνει.

- Ο μικρός του παπά τι λέει;
- Σβόλι από τα λίγα. Έρχεται και κλέβει παγωτά στην ψύχρα και άμα του πεις και τίποτα κλαίει και σε βρίζει.

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Μουρμουρίζω, φλυαρώ ψιθυριστά, ενδεχομένως διαβάλλω, σουχλίζω.

Ηχομιμητική λέξη, το πιθανότερο.
Από Ανατολική Κρήτη, το περισσότερο.
Αρκετά μαμαδίστικο γιατί αναφέρεται πιο συχνά στην ανώφελη μουρμούρα των παιδιών.

Ίντα πάλι κιουκιουρίζετε; Μήμπας θαρρείτε πως δε γροικώ λω!

Ούλο το μεσήμερι εκάθουντονε τα κοπέλια στα σκαλιά και κιουκιουρίζανε και μου παίξανε το νευρικό μου σύστημα, μέχρι που επήγα από το απάνω αυλιδάκι και των-ε επέταξα ένα γκουβά νερό, μα όπως σου το λέω!

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified

Προτείνεται προκειμένου να αποδώσει το αγγλοσαξονικό queer .

Δεν προτείνεται από μένα, δηλαδή, αλλά χρησιμοποιείται παιγνιωδώς/δοκιμαστικά/επιτελεστικά σε προχώ κύκλους του ΛΟΑΤ χώρου που θέλουν να βρουν ελληνικό αντίστοιχο στο δυσμετάφραστο queer / να οικειοποιηθούν πανηγυρικά αυτήν την ωραία ελληνική λέξη με το όχι-και-τόσο μειωτικό περιεχόμενο (λοξός, λοξή, λόξα κ.λπ.). Ωραίο μου φαίνεται και μακάρι να καθιερωθεί. Ο γούγλης δεν το βγάζει πάντως (ή εγώ δεν ξέρω να ψάχνω).

- Η Αφροξυλάνθη, λεσβιόνι;
- Λοξή.
- Ε;

Got a better definition? Add it!

Published
Last modified